Ινομυαλγία χαρακτηρίζεται το σύνδρομο, το οποίο αποτελείται από διάχυτο μυοσκελετικό πόνο, διάχυτη ευαισθησία, αλλά και διαταραχή του ύπνου και του συναισθήματος.
Έχει χαρακτηριστεί ως σύνδρομο, καθώς δημιουργείται από ένα σύνολο συμπτωμάτων και σημείων, καθώς και ιατρικών προβλημάτων που συμβαίνουν μαζί, αλλά δεν έχουν συγκεκριμένη αναγνωρίσιμη αιτία. Μολονότι, σχετίζεται με τα ρευματικά νοσήματα, δεν είναι αμιγώς αρθρίτιδα, διότι δεν παρατηρείται φλεγμονή ή βλάβη στις αρθρώσεις. Ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο και κόπωση και να διαταράξει την καθημερινότητα ενός ατόμου.
Ινομυαλγία: Ευπαθείς Ομάδες
Η ινομυαλγία προσβάλει το 3-6% του πληθυσμού, επομένως εμφανίζεται με αρκετά μεγάλη συχνότητα. Το 75-90% είναι γυναίκες, ωστόσο μπορεί να προσβληθούν άνδρες ακόμα και παιδιά, αλλά σπανιότερα. Η διάγνωση γίνεται συνήθως στις ηλικίες 20-50 ετών, αλλά αυξάνεται η εμφάνιση της με την πάροδο της ηλικίας.
Ινομυαλγία: Συμπτώματα
- Διάχυτος πόνος. Ο πόνος της ινομυαλγίας περιγράφεται ως συνεχής, βαθύς πόνος από τους μύες. Παρατηρείται σε όλο το σώμα, αριστερά και δεξιά, πάνω και κάτω από τη μέση. Ο πόνος και η δυσκαμψία είναι πιο έντονα το πρωί, μετά την έγερση. Μπορεί να υπάρχουν και νευρολογικά συμπτώματα, όπως τσιμπήματα, μουδιάσματα, «βελονιάσματα», που επιδεινώνουν το αίσθημα της δυσφορίας. Υπάρχει, επιπλέον, πόνος όταν ασκείται πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος, τα λεγόμενα «ευαίσθητα σημεία».
- Κόπωση. Είναι πολύ πιο έντονη από την κόπωση μιας κουραστικής μέρας ή μετά από μια νύχτα χωρίς ύπνο. Η κόπωση της ινομυαλγίας βιώνεται ως «εξοντωτική», που μπορεί να επηρεάζει τις εργασιακές, κοινωνικές, προσωπικές ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ταυτόχρονα υπάρχει μειωμένη «φυσική ενέργεια».
- Διαταραχές ύπνου. Ο ύπνος δεν είναι βαθύς, ούτε αναζωογονητικός και τα άτομα διαμαρτύρονται, ότι δεν ξεκουράζονται.. Διάφορες έρευνες έχουν εντοπίσει διαταραχές στο στάδιο 4 του βαθέος ύπνου. Ο ύπνος διακόπτεται συνεχώς από ήχους ή «σκέψεις», περιορίζοντας σημαντικά τη διάρκειά του.
- Παράλληλα, πολλοί αισθάνονται υπερευαισθησία στο άγγιγμα, στο φως και τον ήχο και διαταραχές μνήμης.
Άλλα συμπτώματα είναι:
- Το ευερέθιστο έντερο
- Η ευερέθιστη ουροδόχος κύστη
- Οι πονοκέφαλοι
- Οι ημικρανίες
- Η αδυναμία συγκέντρωσης
- Η ξηρότητα του στόματος
- Το σύνδρομο των ανήσυχων κνημών
- Οι δερματικές παθήσεις
- Το άγχος και η κατάθλιψη
- Βουητά στα αυτιά και ζάλη
- Μούδιασμα στα άκρα
Ινομυαλγία: Αίτια
Τα αίτια είναι άγνωστα. Πιθανόν ευθύνονται αρκετοί παράγοντες. Μπορεί ένα τραύμα, συναισθηματικό στρες ή κάποια άλλη νόσος. Αρκετοί ερευνητές πιθανολογούν γονιδιακή αιτία και συμφωνούν ότι υπάρχει μια διαταραχή στη διαβίβαση των νευρικών ερεθισμάτων στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα άτομα αυτά αισθάνονται πολύ πιο έντονο και συχνό πόνο, από άλλα άτομα (υπεραλγησία), καθώς, πιθανώς έχουν αυξημένα επίπεδα διεγερτικών νευροδιαβιβαστών και μειωμένα επίπεδα κατασταλτικών νευροδιαβιβαστών (όπως σεροτονίνη και ενδορφίνες). Τέλος, τα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα υποδηλώνουν διαταραχή στην «ερμηνεία» των σημάτων στο κεντρικό νευρικό σύστημα, που προκαλεί διαταραγμένη αίσθηση του πόνου.
Ινομυαλγία: Διάγνωση
Η διάγνωση της ινομυαλγίας πραγματοποιείται μέσω του ιστορικού του ασθενούς, της κλινικής εξέτασης, και της ανεύρεσης των «σημείων ευαισθησίας». Δυστυχώς, η διάγνωση χρειάζεται, κατά μέσο όρο, 5 χρόνια, καθώς δεν υπάρχουν εργαστηριακές εξετάσεις για το σύνδρομο. Για να ολοκληρωθεί η διάγνωση, πρέπει να υπάρχει διάχυτος πόνος σε τουλάχιστον 11 από τα 18 σημεία ευαισθησίας της ινομυαλγίας, χρόνια διαταραχή ύπνου και ψυχικά χαρακτηριστικά. Η ινομυαλγία συνυπάρχει με άλλα νοσήματα, όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα ή ερυθηματώδης λύκος, τα οποία πρέπει να αποκλειστούν από την αρχή.
Ινομυαλγία: Θεραπεία
Οι εναλλακτικές θεραπείες, οι τεχνικές χαλάρωσης, η διατροφή και κυρίως η άσκηση παίζουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία. Όσον αφορά την αντιμετώπιση του πόνου, τα αντιφλεγμονώδη συνήθως δεν έχουν αποτέλεσμα, ενώ υπάρχουν φάρμακα για την αντιμετώπιση της ινομυαλγίας με δράση στο νευρικό σύστημα. Συνήθως συνιστώνται χαμηλές δόσεις ήπιων αντικαταθλιπτικών καθώς και μη-ναρκωτικά παυσίπονα, που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας, όπως ο πόνο και η έλλειψη ύπνου. Τοπικές εγχύσεις αναισθητικού μπορεί να βοηθήσουν σημεία ευαισθησίας. Πολύ μεγάλης σημασίας είναι η εφαρμογή προγράμματος ήπιων ασκήσεων με διατάσεις, που βοηθούν τη διατήρηση του μυϊκού τόνου και μειώνουν τον πόνο και τη δυσκαμψία. Οι ασκήσεις πρέπει να γίνονται ανά τακτά διαστήματα και μπορεί να συμπεριλαμβάνουν κολύμβηση, ποδήλατο, περπάτημα και υδροαεροβική.
Άλλες θεραπείες, όπως φυσικοθεραπεία, θεραπευτικές χειρομαλάξεις, βελονισμός, υδροθεραπείες, ήπια αεροβική γυμναστική, γιόγκα και ασκήσεις tai-chi μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητικές. Συνδυάζουν την τόνωση των μυών με τη χαλάρωση, και σταδιακά έχουν σημαντική βελτίωση στον πόνο. Ασκήσεις χαλάρωσης, αναπνευστικές ασκήσεις, αρωματοθεραπεία, διατροφικά συμπληρώματα και βότανα, μπορεί να έχουν εξίσου καλά αποτελέσματα. Νοητικές ασκήσεις για την αντιμετώπιση της γνωστικής δυσλειτουργίας (έλλειψη συγκέντρωσης, προβλήματα μνήμης) είναι ιδιαίτερα χρήσιμες, όπως παιχνίδια μνήμης και προσοχής, γρίφοι και πνευματικές προκλήσεις.
Η αποφυγή υπερέκθεσης σε στρεσογόνα ερεθίσματα είναι επίσης σημαντική. Χρειάζεται οργάνωση του προσωπικού χρόνου για χαλάρωση και μια σταθερή ρουτίνα ενεργειών. Οι λειτουργίες πρέπει να είναι σταθερές στις καλές και στις «κακές» μέρες.
Για την καλύτερη διαχείριση ύπνου:
- Διατηρήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου
- Επενδύστε σε ένα ήσυχο και άνετο περιβάλλον
- Αποφύγετε την ζάχαρη, την καφεΐνη και το αλκοόλ
- Αποφύγετε να κοιμάστε με ανοιχτές ηλεκτρονικές συσκευές
- Αποφύγετε τον ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Κάντε χαλαρωτικές ασκήσεις και ζεστό μπάνιο πριν τον ύπνο
Η συναισθηματική υποστήριξη και η επικοινωνία με την οικογένεια και τους φίλους είναι σημαντικά υποβοηθητική. Οργανωμένες ομάδες ή ατομική θεραπεία μπορεί να είναι αναγκαία. Βασική προϋπόθεση είναι η γνώση και κατανόηση του προβλήματος και του συνδρόμου από τον ασθενή. Οι ασθενείς, εκτός από τα συμπτώματά τους, πρέπει να αντιμετωπίσουν και την αδυναμία κατανόησής τους από το περιβάλλον. Είναι αναγκαίο να κατανοήσουν οι ίδιοι τη φύση της πάθησής τους αλλά και οι οικείοι.