Η φαγούρα (κνησμός) είναι μια αίσθηση στο δέρμα σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος που μας κάνει να θέλουμε το ξύσουμε για να ανακουφιστούμε από την ενόχληση, η οποία μπορεί να είναι τοπική (σε ένα σημείο) ή πιο γενικευμένη (ακόμα και σε όλο σχεδόν το σώμα).
Ο κνησμός διακρίνεται σε 4 βασικές κατηγορίες:
- Τοπικός: Όταν η φαγούρα εστιάζεται σε ένα μικρό σημείο στο σώμα
- Νευροπαθητικός: Λόγω προβλήματος στα νεύρα του δέρματος
- Νευρογενής: Όταν ξεκινάει από ανάλογα σήματα του εγκεφάλου
- Ψυχογενής: Λόγω ψυχολογικού προβλήματος
Σε κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις, η αίσθηση της φαγούρας οφείλεται στην απελευθέρωση χημικών ουσιών στο δέρμα, όπως η ισταμίνη, ή/και στην επεξεργασία του εγκεφάλου στα σήματα που φτάνουν σε αυτόν μέσω του νευρικού συστήματος. Εκτός από τον κνησμό η ισταμίνη μπορεί να προκαλέσει και ερυθρίαση.
Κνησμός: Αιτίες που τον προκαλούν
Ο τοπικός κνησμός μπορεί να οφείλεται σε μια πληθώρα αιτιών. Μερικές από αυτές είναι:
- Τσιμπήματα εντόμων
- Ξηροδερμία
- Ερεθιστικές ουσίες όπως σαπούνια, αρώματα και υφάσματα, στα οποία η επιδερμίδα του κάθε ατόμου μπορεί να αντιδράει διαφορετικά
- Δερματικές λοιμώξεις, όπως μολυσματικό κηρίο και μυκητιάσεις
- Διαταραχές του δέρματος όπως ψωρίαση, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα και κνίδωση
- Εγκαύματα από τον ήλιο
Αν η φαγούρα είναι πιο γενικευμένη, τότε οι αιτίες μπορεί να είναι πιο σοβαρές και να οφείλονται σε:
- Ασθένειες που εκδηλώνονται με εξανθήματα, όπως είναι η ανεμοβλογιά
- Αλλεργίες κάθε είδους
- Ομαλό λειχήνα δέρματος, η οποία είναι μια νόσος που προσβάλλει το δέρμα, τους βλεννογόνους αδένες (στόμα, γεννητικά όργανα) και τα νύχια.
- Σιδηροπενική ανεπάρκεια (ανεπάρκεια σιδήρου στον οργανισμό)
- Ασθένειες όπως λευχαιμία, διαταραχές του θυρεοειδούς, διαβήτη και πολυκυτταραιμία
- Παρενέργειες κάποιου φαρμάκου
- Εγκυμοσύνη
Κνησμός: Τρόποι αντιμετώπισης της φαγούρας
Επειδή τα νεύρα, που μεταφέρουν το σήμα του πόνου και το σήμα της φαγούρας είναι τα ίδια, όταν ξύνουμε την περιοχή που μας ενοχλεί, νιώθουμε ανακούφιση: προκαλούμε προσωρινά πόνο, το σήμα του πόνου διαβιβάζεται στον εγκέφαλο με προτεραιότητα έναντι οποιουδήποτε άλλου σήματος (όπως ο κνησμός) και έτσι αντιλαμβανόμαστε μόνο τον πόνο και όχι την φαγούρα. Μόλις ο πόνος περάσει, το αίσθημα της φαγούρας, φυσικά, επανέρχεται. Η συστηματική θεραπεία με μη κατασταλτικά αντιισταμινικά είναι αποτελεσματική. Υπάρχουν ενυδατικές κρέμες και στεροειδείς αλοιφές που είναι ικανές να σας ανακουφίσουν. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας σχετικά με την χρήση τους. Τέλος, οι βαθύτερες ασθένειες που -εκτός των άλλων- προκαλούν κνησμό, πρέπει να αντιμετωπιστούν ξεχωριστά.