Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας (ΚΤΜ) είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος των γυναικείων γενετικών οργάνων μετά από τον καρκίνο της ωοθήκης. Μετά από αυτόν ακολουθεί ο καρκίνος του ενδομητρίου, που έχει λίγο χαμηλότερη συχνότητα.
Ο μέσος όρος ηλικίας στην οποία παρατηρείται είναι γύρω στα 52 χρόνια αλλά έχει παρουσιαστεί μια αύξηση σε γυναίκες μικρότερης ηλικίας.
Ο τράχηλος της μήτρας είναι το μέρος εκείνο του γυναικείου γενετικού συστήματος που βρίσκεται στο κάτω στενότερο μέρος της μήτρας και ενώνει την μήτρα με τον κόλπο. Ο καρκίνος σε αυτόν εκδηλώνεται, όταν κύτταρα του τραχήλου αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται αναρχικά και δημιουργούν ένα νέο ιστό, ένα όγκο στην περιοχή. Μπορεί να δημιουργηθεί στην περιοχή αυτή είτε ένας κακοήθης είτε ένας καλοήθης όγκος. Οι συχνότερες μορφές είναι ο επιθηλιακός καρκίνος (90% των περιπτώσεων) που αναπτύσσεται στο έξω μέρος του τραχήλου και το αδενοκαρκίνωμα (10% των περιπτώσεων) που εμφανίζεται στο εσωτερικό μέρος του τραχηλικού καναλιού (ενδοτράχηλος).
Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας: Αίτια που οδηγούν στην εμφάνιση του
- Μόλυνση από ιούς: Ο ιός των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων, γνωστός σαν Human Papilloma Virus ή HPV, θεωρείται σαν μια πιθανή αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Συχνά είναι ανιχνεύσιμος στον τράχηλο γυναικών, που πάσχουν από τον καρκίνο αυτό.
- Σεξουαλική δραστηριότητα: Οι γυναίκες που ήταν σεξουαλικά δραστήριες από πολύ νεαρή ηλικία και είχαν πολλούς ερωτικούς συντρόφους έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν τον καρκίνο αυτό.
- Ηλικία
- Κάπνισμα
- Τεστ Παπανικολάου: Οι γυναίκες που δεν έκαναν ποτέ τεστ Παπανικολάου. Σε πολλές περιπτώσεις το τεστ μπορεί να ανιχνεύσει προκαρκινικές αλλοιώσεις. Υπάρχουν 3 ειδών αυξανόμενης σοβαρότητας αλλοιώσεις, CIN I, CIN II και CIN III
- AIDS
Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας: Σιωπηλά συμπτώματα
Οι καταστάσεις που οδηγούν στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας συνήθως δεν προκαλούν πόνο. Γι’ αυτό η ασθένεια μπορεί να εξελιχθεί αθόρυβα χωρίς συμπτώματα. Οι πρώτες ενοχλήσεις εμφανίζονται όταν τα ανώμαλα κύτταρα γίνουν πλέον καρκινικά και αρχίζουν να διηθούν τους γειτονικούς ιστούς. Όταν αυτό συμβεί το συχνότερο σημείο είναι η ασυνήθιστη απώλεια αίματος από τον κόλπο. Επίσης μπορεί να εκδηλωθεί και πόνος ή άλλες κολπικές εκκρίσεις. Είναι γι’ αυτούς τους λόγους, που πρέπει να γίνονται συστηματικά από το γιατρό γυναικολογικές εξετάσεις και το τεστ ΠΑΠ.
Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας: Τρόποι για να πραγματοποιηθεί η διάγνωση
Το Τεστ Παπανικολάου αποτελεί την ευκολότερη μέθοδο ανίχνευσης δυσπλαστικών αλλοιώσεων και προκαρκινικών βλαβών που μπορεί να οδηγήσουν σε ανάπτυξη καρκίνου τραχήλου της μήτρας, αν δεν αντιμετωπιστούν θεραπευτικά.
- Βιοψία: εάν στο Τεστ Παπανικολάου παρατηρηθούν αλλοιώσεις, ο γυναικολόγος σας μπορεί να πάρει με βιοψία ένα μικρό κομματάκι ιστού κατευθείαν από την ύποπτη περιοχή και να εξεταστεί αναλυτικότερα
- Κωνοειδής εκτομή: σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει μια ευρύτερη εκτομή ιστού κωνοειδούς σχήματος, η οποία σε περιπτώσεις προκαρκινικών βλαβών αποτελεί και την τελική θεραπευτική παρέμβαση
- Κυστεοσκόπηση, MRI κάτω κοιλίας, CT άνω και κάτω κοιλίας: σε περιπτώσεις που υποπτευόμαστε ή θέλουμε να αποκλείσουμε προχωρημένη νόσο σε γειτονικά ή άλλα όργανα, μπορεί να ζητηθούν πρόσθετες εξετάσεις
Καρκίνος του Τραχήλου της Μήτρας: Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Οι ελαφρού βαθμού ενδοεπιθηλιακές αλλοιώσεις δεν απαιτούν κατά κανόνα θεραπεία, αλλά παρακολούθηση με κυτταρολογική και κολποσκοπική εξέταση ανά 6μηνο, εάν δεν ενδείκνυται και με την λήψη μικροβιοψιών για ιστολογική εκτίμηση. Οι σοβαρού βαθμού αλλοιώσεις πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπίζονται χειρουργικά και μάλιστα με εξαίρεση της βλάβης (η καταστροφή της βλάβης με κρυοθεραπεία , Laser ή ηλεκτροδιαθερμία δεν εξασφαλίζει την πλήρη διάγνωση ούτε την πλήρη εξάλειψη της βλάβης-έτσι οι υποτροπές είναι σαφώς συχνότερες). Η εξαίρεση της βλάβης είναι δυνατόν να διενεργηθεί με την βοήθεια ηλεκτροδιαθερμικής αγκύλης υψίσυχνου ρεύματος (LLETZ), με ακτίνες Laser ή με νυστέρι.
Οι δύο πρώτες μέθοδοι είναι δυνατόν να διενεργηθούν με τοπική αναλγησία , ενέχουν όμως το μειονέκτημα της πιθανής θερμικής βλάβης των ορίων του ιστικού δείγματος, το οποίο θα εξετασθεί από τον ιστοπαθολόγο, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό ως προς την δυνατότητα εκτίμησης της συνολικής ή μη αφαίρεσης της βλάβης.
Στην κωνοειδή εκτομή του τραχήλου με νυστέρι συνήθως αφαιρείται μεγαλύτερο τμήμα του τραχήλου και απαιτείται γενική αναισθησία, τα όρια όμως του ιστικού δείγματος είναι πλήρως αξιολογήσιμα. Η διενέργεια κολποσκόπησης πριν από την χειρουργική εξαίρεση της βλάβης είναι απαραίτητη για την πλήρη τοπογραφική οριοθέτηση της αλλοίωσης και την καθοδήγηση της αγκύλης, της δέσμης Laser ή του νυστεριού. Η διάμετρος της βάσης και το ύψος του κώνου θα πρέπει να καθορίζονται ξεχωριστά για την κάθε ασθενή, ανάλογα με την έκταση και την τοπογραφία της βλάβης, την ηλικία της ασθενούς και το μαιευτικό ιστορικό της.