O καρκίνος του πνεύμονα οφείλεται κυρίως στο κάπνισμα και αποτελεί τον πιο συχνό και πιο θανατηφόρο καρκίνο παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τον συχνότερο καρκίνο στους άνδρες και τον δεύτερο σε συχνότητα καρκίνο στις γυναίκες. Κάθε χρόνο περισσότερα από 5.000 άτομα προσβάλλονται από καρκίνο του πνεύμονα. Η συχνότητά του αυξάνεται ραγδαία λόγω της αύξησης των καπνιστών τις τελευταίες δεκαετίες.
Καρκίνος στον Πνεύμονα: Παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης
- Το κάπνισμα. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι 10 φορές συχνότερος στους καπνιστές απ’ ό,τι στους μη-καπνιστές. Ο κίνδυνος αυξάνει όσο αυξάνει η ποσότητα και η διάρκεια του καπνίσματος και όσο μικρότερη είναι η ηλικία έναρξης, ενώ ελαττώνεται με τη διακοπή του καπνίσματος.
- Η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα. Η καθημερινή έκθεση των μη καπνιστών επί πολλά χρόνια στο κάπνισμα άλλων, επηρεάζει την αναπνευστική λειτουργία και αυξάνει την πιθανότητα προσβολής από καρκίνο του πνεύμονα.
- Η επαγγελματική έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία, ορισμένους πολυκυκλικούς υδρογονάνθρακες, αμίαντο, αρσενικό και διάφορα μέταλλα (χρώμιο, νικέλιο κ.λπ.).
- Η μόλυνση του περιβάλλοντος. Ο κίνδυνος από τη μόλυνση του περιβάλλοντος αυξάνει για τους καπνιστές.
- Το προηγούμενο θετικό ατομικό ιστορικό.
- Η ηλικία άνω των 65 ετών
Καρκίνος στον Πνεύμονα: Συμπτώματα που δείχνουν την ύπαρξη του
Ο καρκίνος του πνεύμονα, σε αρχικό στάδιο, δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Συνήθως εμφανίζονται όταν πλέον η ασθένεια έχει προχωρήσει αρκετά. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Επίμονο βήχα
- Αλλαγές στον χρόνιο βήχα ή τον βήχα του «καπνιστή»
- Βήχα με απώλεια αίματος
- Κοντανάσεμα της αναπνοής
- Πόνο στο στήθος
- Συριγμό
- Επίμονη Βραχνάδα
- Συχνές λοιμώξεις των πνευμόνων, όπως πνευμονία
- Απώλεια βάρους χωρίς σαφή αιτία
- Αίσθημα κόπωσης που παραμένει
Καρκίνος στον Πνεύμονα: Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Συνήθως η διάγνωση γίνεται στα πλαίσια της διερεύνησης κάποιων από τα παραπάνω συμπτώματα. Η πρώτη εξέταση που γίνεται είναι συνήθως μια ακτινογραφία θώρακος, στην οποία μπορεί να φαίνεται ο καρκίνος του πνεύμονα. Ακολούθως, πραγματοποιείται αξονική τομογραφία θώρακος (CT) για τον ακριβή καθορισμό της θέσης του όγκου και την εκτίμηση των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου. Στη συνέχεια, είναι απαραίτητη η λήψη βιοψίας από τον καρκίνο ή και από τυχόν ύποπτους λεμφαδένες, αφού ο ιστολογικός τύπος του όγκου σε συνδυασμό με την έκταση της νόσου θα καθορίσουν το είδος της θεραπείας. Η βιοψία γίνεται συνήθως με βρογχοσκόπηση και ορισμένες φορές, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, μπορεί να γίνει με διαδερμική παρακέντηση της μάζας υπό απεικονιστική καθοδήγηση με CT. Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις η ταυτοποίηση του όγκου μπορεί να γίνει με κυτταρολογική εξέταση των πτυέλων του ασθενούς.
Άλλες διαγνωστικές εξετάσεις που μπορεί να γίνουν είναι:
- CT κοιλίας και εγκεφάλου
- Σπινθηρογράφημα οστών
- PET–CT
- Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα (EUS)
Καρκίνος στον Πνεύμονα: Θεραπευτικές Προσεγγίσεις
Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου του πνεύμονα, από το αν έχει γίνει μετάσταση, από τις παρενέργειες, από την ηλικία του ασθενή και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του. Σε γενικές γραμμές οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν στα αρχικά στάδια χειρουργείο. Το χειρουργείο περιλαμβάνει πνευμονεκτομή και λοβεκτομή. Συνήθως γίνεται και χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή συνδυασμός των δύο αναλόγως του σταδίου.
Οι θεραπείες που εφαρμόζονται είναι στοχευμένες και καθορίζονται βάσει της γενετικής διαταραχής του τύπου του καρκίνου που έχει ο κάθε ασθενής. Αυτού του είδους οι θεραπείες αναστέλλουν το μηχανισμό δράσης του εκάστοτε κυττάρου. Στην περίπτωση του αδενοκαρκινώματος εξετάζεται αν ο όγκος φέρει κάποιες γενετικές μεταλλάξεις, στις οποίες θα στοχεύσουν τα ειδικά φάρμακα.
Επίσης, η ανοσοθεραπεία είναι άλλη μια σύγχρονη μέθοδος θεραπείας που είναι πολύ διαδεδομένη στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα και τα αποτελέσματά της επιτυγχάνονται με πιο φυσικό τρόπο. Στην ανοσοθεραπεία τα φάρμακα χρησιμοποιούν το ίδιο το αμυντικό σύστημα του σώματος για να “επιτεθούν” στα καρκινικά κύτταρα.