Αποβολή: Οι αιτίες που συμβαίνει στα αρχικά στάδια της εγκυμοσύνης

Αποβολή: Η αποβολή είναι ένα πολύ δυσάρεστο γεγονός, που μπορεί να τραυματίσει ψυχολογικά ένα ζευγάρι και πολύ περισσότερο την μέλλουσα μητέρα.

Μια αποβολή μπορεί να προκληθεί από πληθώρα παραγόντων, καθώς ειδικά οι πρώτοι μήνες χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή. Βέβαια, μερικοί παράγοντες κινδύνου βρίσκονται πέρα από τον έλεγχο του ζευγαριού.

Αποβολή: Ποια είδη υπάρχουν;

  • Απειλούμενη αποβολή
    Είναι το μόνο είδος αποβολής, που η κύηση μπορεί να φθάσει στο τέρμα της σε ποσοστό περίπου 50%, ανεξάρτητα από τον τρόπο θεραπευτικής αντιμετώπισης της.
  • Αναπόφευκτη αποβολή
    Με τον όρο αναπόφευκτη αποβολή εννοούμε ότι οι μεταβολές του τραχήλου είναι μη αναστρέψιμες και οποιαδήποτε προσπάθεια διατήρησης της κύησης είναι ανώφελη.
  • Ατελής αποβολή
    Κύριο σύμπτωμα της μορφής αυτής είναι η έντονη αιμορραγία λόγω παραμονής, στην κοιλότητα της μήτρας εμβρυϊκών στοιχείων.
  • Τέλεια αποβολή
    Χαρακτηρίζεται από έντονα συμπτώματα πόνου και αιμορραγίας με αποτέλεσμα την πλήρη έξοδο του εμβρύου και του πλακούντα.
  • Παλίνδρομη αποβολή
    Ορίζεται ως η κατακράτηση του νεκρού εμβρύου εντός της κοιλότητας της μήτρας. Κλινικά τα συμπτώματα της κύησης εξαφανίζονται, ενώ το μέγεθος της μήτρας δεν αντιστοιχεί στην ηλικία της κύησης.
  • Καθ’ έξιν αποβολές
    Ο όρος χρησιμοποιείται όταν υπάρχουν διαδοχικές αποβολές.

Αποβολή: Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν σε αυτήν;

  • Χρωμοσωμιακές Ανωμαλίες: Το 50% – 80% των αποβολών του 1ου τριμήνου προκαλούνται από χρωμοσωμιακές ανωμαλίες στα έμβρυα και είναι τυχαίο γεγονός. Συχνότερα το ωάριο ή το σπερματοζωάριο που το γονιμοποίησε δεν περιέχει το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, έτσι από τη συνένωσή τους δημιουργείται έμβρυο με περισσότερα ή λιγότερα χρωμοσώματα και δεν μπορεί να εξελιχθεί κανονικά και αποβάλλεται.
  • Βιοχημικές Αποβολές: Είναι οι αποβολές οι οποίες δεν έχουν θετικό τεστ εγκυμοσύνης αλλά παρόλα αυτά έχουμε γονιμοποίηση ωαρίου και παραγωγή εμβρύου στα πρώτα του στάδια.
  • Ορμονικές δυσλειτουργίες: Ορμονικές δυσλειτουργίες, όπως υπέρ ή υπό θυροειδισμός, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο μπορούν αν δημιουργήσουν αποβολές.
  • Ηλικία: Μεγαλύτερες γυναίκες είναι πιθανότερο να συλλάβουν έμβρυα με χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και κατά συνέπεια να αποβληθούν.
  • Ιστορικό Αποβολών: Γυναίκες με δυο ή περισσότερες αποβολές είναι πιθανότερο να αποβάλουν πάλι.
  • Διαβήτης: Γυναίκες με αρρύθμιστο διαβήτη αποβάλλουν συχνότερα λόγω των ανωμαλιών (ανωμαλίες μέσης γραμμής) που δημιουργούνται στο έμβρυο.
  • Ορμονικές Ασθένειες: Γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες ή με αυτοάνοσες διαταραχές (λύκος, αντιφωσφολιπιδικό, θυροειδοπάθεια κ.α.) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποβάλουν.
  • Προβλήματα Μήτρας :Ανωμαλίες στη μήτρα δημιουργούν συχνότερα αποβολές, λόγω του μικρού όγκου της μήτρας ή της κακής αιμάτωσης του εμβρύου κατά την εμφύτευσή του.
  • Ανεπάρκεια τραχήλου: Ανεπάρκεια τραχήλου της μήτρας μπορεί να δημιουργήσει αποβολές σε μεγαλύτερες εβδομάδες (12η – 24η). Ο τράχηλος είναι η ασφάλεια της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη. Ανεπάρκεια στο μήκος ή στη σύστασή του μπορεί να δημιουργήσουν αποβολή.
  • Μολύνσεις: Μολύνσεις που παρουσιάζονται στην αρχή της εγκυμοσύνης όπως τοξόπλασμα, ερυθρά, μεγαλοκυτταροϊός, ιλαρά, μπορούν να δημιουργήσουν αποβολές. Γενικά οι μολύνσεις κατά τη διάρκεια όλης της εγκυμοσύνης μπορούν να δημιουργήσουν αποβολή ή πρόωρο τοκετό προκαλώντας συσπάσεις.

Αποβολή: Ποια είναι τα συμπτώματα; 

  • Απώλεια αίματος ή υγρών από τον κόλπο.
  • Πόνοι περιόδου.
  • Εξαφάνιση των υποκειμενικών συμπτωμάτων της κύησης (π.χ. ναυτία, διόγκωση μαστών, συχνουρία κ.α.).
  • Ορισμένες γυναίκες μπορεί να μην αντιληφθούν ότι αποβάλλουν, ιδιαίτερα αν η αποβολή συμβεί νωρίς στην εγκυμοσύνη και να θεωρήσουν την αιμορραγία ως καθυστερημένη περίοδο.
  • Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα και να τεθεί η διάγνωση κατά την εξέταση ρουτίνας (απουσία καρδιακής λειτουργίας).

Αποβολή: Η σημασία του τρόπου ζωής

Η μεγάλη ανησυχία των ζευγαριών, όμως, είναι ότι για τις αποβολές ευθύνεται κάτι που έκαναν τα ίδια. Η εργασία, η άσκηση, το σεξ και η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών πριν από την εγκυμοσύνη θεωρούνται συχνά αιτίες αποβολής, αλλά στην πραγματικότητα δεν παίζουν ρόλο στην πρώιμη απώλεια της κύησης. Ούτε η ναυτία της εγκυμοσύνης μπορεί να την προκαλέσει.

Ακόμα, δε, κι αν είναι πολύ σοβαρή (υπερέμεση της κυήσεως) πολύ σπάνια έχει αυτή την κατάληξη. Πολλές γυναίκες, εξάλλου, που εκδηλώνουν πρώιμη αποβολή την αποδίδουν σε κάποια πρόσφατη πτώση, κτύπημα ή ακόμα και στο ότι τρόμαξαν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, ούτε αυτό ισχύει.

Το κάπνισμα, το αλκοόλ και η καφεΐνη επίσης έχουν μελετηθεί ως αιτίες πρώιμης απώλειας της κύησης. Οι έως τώρα μελέτες για το κάπνισμα έχουν αντιφατικά ευρήματα (άλλες δείχνουν ότι αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής και άλλες όχι).

Η κατανάλωση αλκοόλ κατά το 1ο τρίμηνο της κυήσεως φαίνεται ότι αυξάνει λίγο τον κίνδυνο, ενώ η κατανάλωση έως και δύο καφέδων την ημέρα δεν φαίνεται να δρα επιβαρυντικά. Ωστόσο καλό είναι η έγκυος να αποφεύγει εντελώς το ποτό και το τσιγάρο καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Τα καλά νέα είναι πως η αποβολή κατά το 1ο τρίμηνο της κυήσεως συνήθως είναι ένα μεμονωμένο γεγονός και οι περισσότερες γυναίκες κατορθώνουν αργότερα να αποκτήσουν υγιές μωρό, ακόμα κι αν δεν ανευρεθεί η αιτία της αποβολής. Σε σπάνιες περιπτώσεις βιώνει μία γυναίκα επαναλαμβανόμενες απώλειες της κυήσεως.

Σε κάθε περίπτωση, επειδή μπορεί να υπάρξει νέα εγκυμοσύνη έπειτα από μόλις 2 εβδομάδες από την πρώιμη αποβολή, καλό είναι να λαμβάνουν μέτρα αντισύλληψης οι γυναίκες οι οποίες δεν θέλουν να ξαναμείνουν έγκυοι τόσο νωρίς.

Αποβολή: Πώς αντιμετωπίζεται; 

Εάν η μήτρα είναι κενή (έχει πραγματοποιηθεί μια ολοκληρωμένη αποβολή), τότε συνήθως δεν συμβαίνει κάτι περαιτέρω και η γυναίκα επιστρέφει σπίτι της με τις κατάλληλες οδηγίες. Εάν ο σάκος της εγκυμοσύνης υπάρχει αλλά δεν εξελίσσεται πλέον, υπάρχουν οι παρακάτω επιλογές:

  • Συντηρητική παρακολούθηση της πορείας της αποβολής

Ανάλογα με τα δεδομένα της παλινδρόμησης, και εφόσον κρίνεται ασφαλές, είναι εφικτό να περιμένετε και να εμπιστευτείτε το σώμα σας να ολοκληρώσει την αποβολή από μόνο του (αυτόματη αποβολή).

  • Χειρουργική επέμβαση

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μόνη επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση. Στη πλειοψηφία των περιπτώσεων, το χειρουργείο πραγματοποιείται στην καθορισμένη ημερομηνία, και λίγες ώρες μετά είσαστε σε θέση να επιστρέψετε στο σπίτι σας. Ωστόσο, ανάλογα με τα συμπτώματα και την πολυπλοκότητα του περιστατικού, ίσως χρειαστεί και μία διανυκτερεύση.

Αποβολή: Η μετέπειτα φροντίδα

Το συχνότερο σύμπτωμα που μπορεί να νοιώσει μία γυναίκα μετά την αποβολή είναι κάποια κολπική αιμορραγία (η οποία θα είναι σκούρο κόκκινο ή καφέ χρώμα) για 7-10 ημέρες.

Στην περίπτωση που το αίμα γίνει ξανά έντονο κόκκινο ή φαίνεται να είναι βαρύτερο από τη κανονική περίοδό σας, πρέπει να ζητήστε ιατρική συμβουλή.

Στη φάση αυτή είναι ενδεδειγμένο να χρησιμοποιηθούν σερβιέτες, ει δυνατό με βαμβακερή επιφάνεια, επειδή το ταμπόν μπορεί να προκαλέσει μόλυνση. Εάν συνήθως έχετε ένα κανονικό έμμηνο κύκλο, τότε η περιόδος σας αναμένεται να επιστρέψει σε 4-6 εβδομάδες.

Μπορεί να νοιώθετε μεγάλη ευαισθησία στο στήθος σας για αρκετές ημέρες, αλλά αυτό με το καιρό θα υποχωρήσει. Συνήθως βοηθάει το να φοράτε ένα πιο ενισχυμένο, υποστηρικτικό στηθόδεσμο όσο νοιώθετε αυτές τις ενοχλήσεις, και όχι το αντίθετο.

Μπορείτε να κάνετε μπάνιο ή ντους, ως συνήθως, αλλά είναι σκόπιμο να μην κολυμπήσετε μέχρι να σταματήσει η αιμορραγία.

Η σεξουαλική επαφή επιτρέπεται μετά από 15 με 20 ημέρες, εφόσον δεν υπάρχει κάποια άλλη αντένδειξη.

Αποβολή: Συναισθηματικές προεκτάσεις 

Είναι απόλυτα φυσιολογικό μια παλίνδρομη κύηση να δημιουργήσει μια πληθώρα αρνητικών συναισθημάτων τόσο στη γυναίκα όσο και στον άνδρα. Μερικοί άνθρωποι έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται στην απώλεια γρήγορα, ενώ άλλοι χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο.

Στο σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό να λυθούν οι όποιες απορίες έχουν προκύψει σχετικά με το γεγονός. Αρκετές γυναίκες ή ζευγάρια μπορεί να ωφεληθούν από την εξειδικευμένη καθοδήγηση ενός ψυχοθεραπευτή. Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι πως στατιστικά, οι πιθανότητες η επόμενη εγκυμοσύνη σας να είναι επιτυχής, είναι με το μέρος σας.

Κι αυτό γιατί όπως είπαμε, στις περισσότερες περιπτώσεις ένα ή δύο αποβολές δεν σημαίνει ότι είναι πιθανό να έχουμε και μια άλλη. Πρακτικά, αυτό που πρέπει να κάνετε μέχρι την επόμενη εγκυμοσύνη σας είναι:

  • Να ξεκουράζεστε και να δίνετε περιθώριο στον εαυτό σας να ηρεμεί ψυχολογικά.
  • Να λαμβάνετε σε καθημερινή βάση 400 μικρογραμμάρια φυλλικού οξέος τουλάχιστον 3 μήνες πριν την εγκυμοσύνη.
  • Να περιορίσετε σημαντικά ή δυνατό να διακόψετε το κάπνισμα και το αλκοόλ.
  • Να ακολουθείτε ένα ισορροπημένο μοντέλο διατροφής και άσκησης.
  • Να είσαστε τυπικές στον κυτταρολογικό σας έλεγχο (τεστ Παπ), τον έλεγχο για χλαμύδια και το μαστό.
  • Να βεβαιωθείτε ότι έχετε αντισώματα στην ερυθρά και δεν είστε φορέας της μεσογειακής αναιμίας.