Το ασβέστιο είναι ένα απαραίτητο για τον ανθρώπινο οργανισμό μεταλλικό στοιχείο. Το ασβέστιο έχει δομικό ρόλο στα οστά και τα δόντια. Το 90% περίπου του ασβεστίου βρίσκεται στο σκελετό. Το ασβέστιο είναι επίσης ουσιώδες για τη κυτταρική δομή, την πήξη του αίματος, τη συστολή των μυών, τη νευρική μεταβίβαση, την ενεργοποίηση ενζύμων και τη λειτουργία ορμονών.
Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη είναι τα 1000 mg για τους ενήλικες, και πλούσιες πηγές του είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα ψάρια όπως οι σαρδέλες-το ασβέστιο βρίσκεται στο κόκκαλο, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το τοφού σόγιας και το σουσάμι.
Ασβέστιο: Πώς γίνεται σωστά η απορρόφηση του;
Η απορρόφηση ελαττώνεται από φυτικά οξέα που βρίσκονται σε δημητριακά πλούσια σε φυτικές ίνες. Όμως σε φυσιολογική πρόσληψη, δεν επηρεάζεται σημαντικά η απορρόφηση ασβεστίου μακροχρόνια. Η απορρόφηση μειώνεται επίσης από το οξαλικό οξύ (που βρίσκεται κυρίως στο κουνουπίδι και στο σπανάκι). Η υψηλή πρόσληψη νατρίου μπορεί να μειώσει την κατακράτηση ασβεστίου. Ο βαθμός της απορρόφησης αυξάνεται σε περιόδους όπου ο οργανισμός απαιτεί υψηλές ποσότητες ασβεστίου (πχ. στη παιδική ηλικία, στην εφηβεία, στην εγκυμοσύνη και στο θηλασμό) και μειώνεται στους ηλικιωμένους.
- Αλκοόλ: Υπερβολική πρόσληψη αλκοόλ μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του ασβεστίου.
- Φθόριο: Το ασβέστιο μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του φθορίου και αντίστροφα, γι΄ αυτό και χορηγούνται με 2 ώρες διαφορά.
- Σίδηρος: Το ανθρακικό ασβέστιο και το φωσφορικό ασβέστιο μπορούν να μειώσουν την απορρόφηση του σιδήρου. Πρέπει να χορηγούνται με 2 ώρες διαφορά (η απορρόφηση του σιδήρου σε πολλά σκευάσματα που περιέχουν μαζί σίδηρο και ασβέστιο δεν αλλοιώνεται σημαντικά).
- Βιταμίνη D: Αυξημένη απορρόφηση ασβεστίου και αυξημένος κίνδυνος για υπερασβεσταιμία,. Η αυξημένη απορρόφηση μπορεί να είναι επιθυμητή για ορισμένες κατηγορίες ατόμων.
- Ψευδάργυρος: Το ασβέστιο μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του ψευδαργύρου.
Η απλή ανεπάρκεια ασβεστίου δεν είναι μια αναγνωρίσιμη κλινική διαταραχή. Παρόλα αυτά χαμηλή διαιτητική πρόσληψη κατά τη διάρκεια της εφηβείας και της νεαρής ενήλικης ζωής μπορεί να προκαλέσει μείωση της μέγιστης οστικής πυκνότητας και του περιεχομένου των οστών σε μέταλλα με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης μετέπειτα.
Ασβέστιο: Πότε να αποφύγετε τα συμπληρώματα;
Τα συμπληρώματα ασβεστίου θα πρέπει να αποφεύγονται σε περιπτώσεις που σχετίζονται με υπερασβεσταιμία και υπερασβεστουρία, σε χρόνια νεφρική δυσλειτουργία, σε νεφρολιθίαση ή ιστορικό νεφρολιθίασης. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή και με ιατρική παρακολούθηση στην υπέρταση γιατί μπορεί να επηρεαστεί ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού δεν έχει αναφερθεί κάποιο πρόβλημα. Συμπληρώματα ασβεστίου μπορεί να χρειάζονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
Τα ανεπιθύμητα συμπτώματα των συμπληρωμάτων περιλαμβάνουν ναυτία, δυσκοιλιότητα και ήπιο μετεωρισμό. Ο μεταβολισμός του ασβεστίου βρίσκεται κάτω από τόσο στενό έλεγχο που η συσσώρευση στο αίμα, ή σε ιστούς, λόγω υπερβολικής πρόσληψης είναι σχεδόν απίθανη. Η συσσώρευση οφείλεται σε ανεπάρκεια των μηχανισμών ελέγχου. Τοξικά αποτελέσματα και υπερασβεσταιμία δεν είναι πιθανό να εμφανιστούν με δόσεις από το στόμα μικρότερες των 2000 mg ημερησίως. Παρόλα αυτά, σε μικρά παιδιά η χορήγηση συμπληρώματος πρέπει να γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση λόγω του κινδύνου διάτρησης του εντέρου.