Το Αυστραλιανό αντιγόνο εμφανίζεται στο αίμα σε διάστημα 6-16 εβδομάδων μετά τη λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδας Β. Είναι μια πρωτεΐνη του ιικού φακέλλου ηπατίτιδας (HBsAg), που ανευρίσκεται σε οξεία αλλά και σε χρόνια μόλυνση με τον ιό της ηπατίδας Β. Το όνομά του οφείλεται στο γεγονός ότι περιγράφηκε πρώτη φορά σε Αβοριγίνα (τοπικό κάτοικο της Αυστραλίας).
Αυστραλιανό Αντιγόνο: Σε τι χρησιμεύει;
Το Αυστραλιανό αντιγόνο είναι ο δείκτης που εμφανίζεται πρώτος σε μια οξεία Ηπατίτιδα Β και συχνά ανιχνεύει τα μολυσμένα άτομα πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Εξαφανίζεται από το αίμα κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάρρωσης.
Σε ορισμένα άτομα ωστόσο και ιδιαίτερα σε αυτά που μολύνθηκαν στην παιδική ηλικία ή έχουν ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. αν πάσχουν από AIDS) είναι δυνατόν να υφίσταται χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας HBV και το Αυστραλιανό αντιγόνο να παραμένει θετικό για πάνω από 6 μήνες.
Άρα ένα θετικό αποτέλεσμα δείχνει μια ενεργό λοίμωξη, αλλά δεν δείχνει εάν ο ιός μπορεί να μεταδίδεται σε άλλους. Αυτή είναι η πιο επικίνδυνη φάση της λοίμωξης καθώς οι ασθενείς παρουσιάζουν κίνδυνο ανάπτυξης κίρρωσης του ήπατος και ηπατοκυτταρικού καρκίνου. Είτε ο ιός είναι μολυσματικός είτε όχι, το Αυστραλιανό αντιγόνο είναι θετικό.
Το αρνητικό αποτέλεσμα για το αυστραλιανό αντιγόνο δείχνει ότι το άτομο δεν ήρθε ποτέ σε επαφή με τον ιό της ηπατίτιδας Β ή ότι έχει αναρρώσει από οξεία ηπατίτιδα και έχει απαλλαγεί από τον ιό (virus ) ή έχει το πολύ μια λανθάνουσα λοίμωξη.
Αυστραλιανό Αντιγόνο: Ηπατίτιδα Β
Ηπατίτιδα είναι η φλεγμονή του ήπατος και χαρακτηρίζεται από συσσώρευση φλεγμονωδών κυττάρων στο συκώτι. Εάν η φλεγμονή διαρκεί για λιγότερο από 6 μήνες θεωρείται οξεία ηπατίτιδα, ενώ εάν επιμένει για πάνω από 6 μήνες σημαίνει ότι έχει γίνει χρόνια ηπατίτιδα. Η ηπατίτιδα Β οφείλεται σε DNA ιό που μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τα σωματικά υγρά ή από την κοινή χρήση βελονών.
Επίσης μεταδίδεται και από τη μητέρα στο παιδί κατά τη διάρκεια του τοκετού. Περίπου 1 στους 20 ανθρώπους που θα προσβληθούν από ηπατίτιδα Β θα μεταπέσει σε χρόνια ηπατίτιδα Β. Η χρόνια ηπατίτιδα Β δεν παρουσιάζει συμπτώματα, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη βλάβη του ήπατος που λέγεταικίρρωση του ήπατος και καρκίνο του ήπατος.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ηπατίτιδας Β;
Η ηπατίτιδα Β δυνατόν να συνοδεύεται από άτυπα συμπτώματα ή να είναι εντελώς ασυμπτωματική. Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων, αυτά περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Ίκτερος (κίτρινο χρώμα δέρματος και επιπεφυκότων)
- Γριππώδης συνδρομή (γρίππη)
- Ανορεξία
- Αδυναμία και καταβολή
Τρόποι µετάδοσης της ηπατίτιδας Β
Η µετάδοση του ιού στον γενικό πληθυσµό µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε τους εξής τρόπους: Μέσω της σεξουαλικής επαφής χωρίς την απαραίτητη προφύλαξη, µε την κοινή χρήση προσωπικών αντικειµένων (όπως οδοντόβουρτσες, ξυραφάκια, νυχοκόπτες), µε τρύπηµα από µολυσµένη βελόνα (από ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών µε κοινή σύριγγα, τατουάζ), µε µετάγγιση µολυσµένου αίµατος και κατά τον τοκετό από τη µολυσµένη µητέρα στο βρέφος.
Για τους εργαζόµενους στον χώρο της υγείας κοινοί παρονοµαστές για τον κίνδυνο µετάδοσης του ιού στον χώρο εργασίας είναι είτε η συχνότητα έκθεσης στο αίµα είτε σε άλλα σωµατικά υγρά, όπως είναι το σάλιο, το σπέρµα και τα κολπικά υγρά, ιδίως εάν αυτά έχουν µολυνθεί µε αίµα, ακόµη και σε ελάχιστες ποσότητες, και ο κίνδυνος ατυχηµάτων από βελόνες.
Ο κίνδυνος µόλυνσης από τον ιό για τους επαγγελµατίες υγείας είναι υψηλότερος στη διαδερµική έκθεση από ό,τι στην έκθεση του βλεννογόνου και του δέρµατος. Οι παραπάνω παράγοντες είναι επιστηµονικά εύλογοι, καθώς το αίµα και τα συγκεκριµένα σωµατικά υγρά έχουν την υψηλότερη συγκέντρωση του ιού και η διαδερµική έκθεση είτε µέσα από µια ανοιχτή πληγή είτε από ένα κόψιµο ή αµυχή ή από µια µολυσµένη βελόνα είναι γνωστή για την αποτελεσµατική µετάδοση του ιού.
Τα εµπλεκόµενα «οχήµατα» µετάδοσης του ιού περιλαµβάνουν τα φιαλίδια πολλαπλών δόσεων, τα στυλό τρυπήµατος δακτύλου για τη µέτρηση του σακχάρου µε χρήση φορητού µετρητή, τις βελόνες ιατρικού βελονισµού και τα πιστόλια έγχυσης. Οι µολυσµένες επιφάνειες στους χώρους υγειονοµικής περίθαλψης λειτουργούν, επίσης, ως «δεξαµενή» µεταφοράς του ιού, ιδιαίτερα στις µονάδες αιµοκάθαρσης.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ηπατίτιδας Β;
Η διάγνωση της ηπατίτιδας Β γίνεται με τη λήψη του ιστορικού, την κλινική εξέταση, αιματολογικές εξετάσεις, βιοψία ήπατος, και απεικονιστικές εξετάσεις. Οι αιματολογικές εξετάσεις περιλαμβάνουν βιοχημικό έλεγχο, ηπατικά ένζυμα, ιολογικό έλεγχο, αντισώματα και μέτρηση του DNA του ιού της ηπατίτιδας Β.
Ο απεικονιστικός έλεγχος περιλαμβάνει υπέρηχο ήπατος κάθε 6 μήνες ώστε να απεικονισθεί τυχόν ύπαρξη καρκίνου του ήπατος. Η βιοψία ήπατος απαιτείται για τον έλεγχο της ίνωσης και της κίρρωσης του ήπατος, εφόσον τα κλινικά, εργαστηριακά και ακτινολογικά ευρήματα θέτουν την υποψία κίρρωσης του ήπατος.
Το κοινό έχει τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσει εξέταση µε σκοπό την ανίχνευση του αντιγόνου επιφάνειας – αυστραλιανό (HBsAg)- για τη διάγνωση πρόσφατης, οξείας ή χρόνιας λοίµωξης, όπως, επίσης, εξέταση για τον προσδιορισµό της µολυσµατικότητας των φορέων του ιού µε ανίχνευση του αντιγόνου e (HBeAg) και µέτρηση των αντισωµάτων έναντι του αντιγόνου e µε ανίχνευση του αντισώµατος e (HBeAb).
Υπάρχει τρόπος πρόληψης της ηπατίτιδας Β;
Ο εμβολιασμός για την ηπατίτιδα Β περιλαμβάνει 3 δόσεις εμβολίου με ανασυνδυασμένο DNA του ιού (όχι ολόκληρο τον ιό) και επιτυγχάνει ανοσία στο 95% των παιδιών και των νεαρών ενηλίκων που ολοκληρώνουν και τις 3 δόσεις. Αντίθετα οι ενήλικες άνω των 40 ετών που ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό δεν αναπτύσσουν αντισώματα σε ικανοποιητικό βαθμό.
Πώς θεραπεύεται η χρόνια ηπατίτιδα Β;
Η θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας Β περιλαμβάνει:
- Φάρμακα που καταπολεμούν τον ιό. Ο γαστρεντερολόγος θα επιλέξει το κατάλληλο φάρμακο για εσάς ανάλογα με τα συμπτώματά σας.
- Μεταμόσχευση ήπατος (σε σοβαρές περιπτώσεις)
- Υπερηχογράφημα ήπατος κάθε 6 μήνες για έλεγχο πιθανής ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος
Μπορώ να μείνω έγκυος εάν έχω χρόνια ηπατίτιδα Β;
Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον γαστρεντερολόγο σας. Όταν γεννήσετε, το μωρό θα πρέπει να κάνει μια ειδική ένεση αμέσως μόλις γεννηθεί που θα το προστατέψει από τη λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδας Β. Θα χρειαστεί να λάβετε θεραπεία με ένα φάρμακο για αρκετές εβδομάδες πριν γεννήσετε. Επίσης, το μωρό σας θα πρέπει να εμβολιασθεί όταν γίνει 1 ή 2 μηνών με επανάληψη στους 6 μήνες. Το μωρό σας θα πρέπει να ελεγχθεί για ηπατίτιδα Β μεταξύ του 9ου και του 18ου μήνα της ηλικίας.