Χασιμότο: Τι είναι το αυτοάνοσο από το οποίο πάσχει η Κατερίνα Καινούριου;
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα στο οποίο το ανοσοποιητικό επιτίθεται στον θυρεοειδή αδένα, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο ρυθμός παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών.
Η θυρεοειδίτιδα ή νόσος του Χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει τα κύτταρα του θυρεοειδή αδένα ως δικά του, τους επιτίθεται και σταδιακά τα καταστρέφει, οδηγώντας τελικά σε υπο-θυρεοειδισμό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετοί ασθενείς με Χασιμότο εξακολουθούν να παρουσιάζουν συμπτώματα που συνδέονται με τον θυρεοειδή, ακόμη και όταν οι αιματολογικές τους εξετάσεις δείχνουν ότι ο θυρεοειδής τους είναι ρυθμισμένος.
Ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές που δεν ανιχνεύονται εύκολα, περνούν απαρατήρητες για πολλά χρόνια και επηρεάζουν τα επίπεδα ενέργειας, το σωματικό βάρος και τη διάθεση ασθενών με νόσο του Χασιμότο.
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι το πιο κοινό αυτοάνοσο νόσημα και επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Προσβάλλει κυρίως γυναίκες (9 προς 1 σε σχέση με τους άντρες), εξαιτίας του ιδιαίτερου μεταβολικού προφίλ των γυναικών και τις πολλαπλές ορμονικές αλλαγές που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Στα αυτοάνοσα νοσήματα, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν αναγνωρίζει τους δικούς του ιστούς και τους επιτίθεται. Στην περίπτωση της νόσου του Χασιμότο το όργανο που πλήττεται είναι ο θυρεοειδής αδένας.
Η σταδιακή καταστροφή του αδένα, συνήθως σε διάστημα ετών, οδηγεί τελικά σε υποθυρεοειδισμό.
Είναι συχνότερη στις γυναίκες ηλικίας 30 έως 50 ετών.
Χασιμότο: Τα πιο κοινά συμπτώματα
- Κόπωση &Χαμηλή ΕνέργειαΟ θυρεοειδής αδένας παίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση του κύκλου ενέργειας, κούρασης και ανάπαυσης.Υπό φυσιολογικές συνθήκες το ανθρώπινο σώμα εκδηλώνει υψηλότερα επίπεδα ενέργειας κατά τις πρωινές ώρες. Σταδιακά, η ενέργεια και η διαύγεια που τη συνοδεύουν, μειώνεται όπου μέχρι το βράδυ, εκδηλώνεται μια φυσιολογική κούραση, που μας οδηγεί να αναπαυθούμε, να ανακτήσουμε δυνάμεις και να επουλώσουμε τυχόν βλάβες που προέκυψαν στο σώμα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Συχνά όμως το σώμα δεν λειτουργεί υπό ιδανικές συνθήκες. Οριακές ελλείψεις σε βασικά συστατικά επηρεάζουν την απόδοση του οργανισμού και οδηγούν στην έκκριση ορμονών, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει.
Σταδιακά και εφόσον δε διορθωθούν οι ελλείψεις, το ορμονικό σύστημα απορυθμίζεται και το άτομο καταλήγει αντί να βιώνει το φυσιολογικό κύκλο ενέργειας και ανάπαυσης κατά τη διάρκεια της ημέρας, να βιώνει συνεχείς εναλλαγές υπερέντασης με εξάντληση.
Η διαταραχή του φυσιολογικού κύκλου ενέργειας -ανάπαυσης, συνοδεύεται και με διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδή, τροφοδοτώντας έναν φαύλο κύκλο σταδιακής επιδείνωσης της συνολικής ορμονικής κατάστασης του οργανισμού και της ικανότητας του ατόμου να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητα.
2. Αύξηση Σωματικού Βάρους
Η αντίσταση στην ινσουλίνη, είναι μια από τις βασικές μεταβολικές διαταραχές που οδηγούν σε δυσλειτουργία του θυρεοειδή και στην ανάπτυξη της νόσου του Χασιμότο.
Πολύ πριν την εκδήλωση υποθυρεοειδισμού, η αντίσταση στην ινσουλίνη οδηγεί σε διαταραχή του μεταβολισμού και στη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους στην κοιλιακή χώρα.
Επιπλέον διαταραχές και ελλείψεις που συνδέονται με τη νόσο και αφορούν στη βιταμίνη D, στο εντερικό μικροβίωμα, στον ψευδάργυρο, στο μαγνήσιο, στο χρώμιο και στο σελήνιο, επιδεινώνουν περαιτέρω τη μεταβολική κατάσταση και επηρεάζουν αρνητικά το σωματικό βάρος. Οι παραπάνω ελλείψεις προηγούνται της ανάπτυξης αυτοανοσίας και συνδέονται άμεσα με την εκδήλωση και την πορεία της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο.
Ένα από τα πιο κοινά προβλήματα που περιπλέκει περαιτέρω την εικόνα, σχετικά με το σωματικό βάρος είναι η απορρύθμιση του αισθήματος κορεσμού. Οι ορμονικές και μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με τη νόσο οδηγούν στην απώλεια του αισθήματος κορεσμού, ενώ το άτομο νιώθει ότι δεν μπορεί να χορτάσει και ότι πεινάει διαρκώς.
Έτσι συχνά άτομα που έχουν ρυθμίσει τον υποθυρεοειδισμό με τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής, δεν καταφέρνουν, παρά τις ειλικρινείς προσπάθειες, να αποκαταστήσουν το φυσιολογικό σωματικό τους βάρος.
3. Γαστρεντερικές Διαταραχές
Η πλειοψηφία των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Hashimoto αντιμετωπίζουν διαταραχές στη λειτουργία του γαστρεντερικού.
Τα συμπτώματα του γαστρεντερικού, οφείλονται σε αλλοίωση του εντερικού μικροβιώματος και σε διαταραχές στην κινητικότητα του πεπτικού συστήματος.
Το μικροβίωμα έχει κεντρικό ρόλο στη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Παράλληλα, επηρεάζει μια σειρά από μεταβολικές λειτουργίες όπως η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, η ρύθμιση του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος.
Επιπρόσθετα, η αλλοίωση της μικροβιακής χλωρίδας είναι βασικός παράγοντας στην ανάπτυξη και στην επιδείνωση της πορείας των αυτοάνοσων ασθενειών.
Τα πιο κοινά συμπτώματα του γαστρεντερικού είναι η αργή πέψη, η δυσκοιλιότητα, η κοιλιακή διάταση και συμπτώματα από τη χοληδόχο κύστη με την ύπαρξη χολόλιθων. Ο ασθενής συχνά προσπαθεί να διορθώσει τα παραπάνω συμπτώματα με αλλαγές στη δίαιτα του, χωρίς ωστόσο να τα καταφέρνει.
4. Διαταραχές της Διάθεσης
Ο υποθυρεοειδισμός, οι μεταβολικές διαταραχές και οι ελλείψεις του οργανισμού που συνυπάρχουν στους ασθενείς με Hashimoto, επηρεάζουν τη λειτουργία του νευρικού και του ορμονικού συστήματος.
Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα που συνοδεύουν τη νόσο του Χασιμότο είναι οι διαταραχές στη διάθεση. Ο ασθενής μπορεί να νιώθει μελαγχολία και κακή διάθεση, που συχνά είναι δυσανάλογες των καταστάσεων που βιώνει στην καθημερινότητα του.
Η μελαγχολία μπορεί να εναλλάσσεται με έντονο εκνευρισμό, που συνδέεται και με τη χρόνια έλλειψη ενέργειας, επηρεάζοντας τις σχέσεις και την κοινωνική ζωή του ασθενούς. Συχνά επηρεάζονται επίσης αρνητικά η λίμπιντο και η σεξουαλική ζωή τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες.
5. Απώλεια Μνήμης & Μειωμένη Πνευματική Διαύγεια
Ο θυρεοειδής ρυθμίζει μεταξύ άλλων συστημάτων και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Επιπρόσθετα οι διαταραχές στο μικροβίωμα, οι μεταβολικές διαταραχές και οι ελλείψεις που συνυπάρχουν στη νόσο του Χασιμότο, επιδρούν αρνητικά και στις πνευματικές λειτουργίες.
Ασθενείς με νόσο του Χασιμότο συχνά αναφέρουν ότι έχουν μειωμένη πνευματική διαύγεια και ικανότητα συγκέντρωσης.
Αναφέρουν επίσης ότι η μειωμένη πνευματική διαύγεια, επιδρά αρνητικά σε σημαντικό βαθμό στην ικανότητα τους να εργαστούν, αλλά και στις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις.
6. Πόνοι στις Αρθρώσεις και Μυϊκές Κράμπες
Είναι ιδιαίτερα κοινό άτομα με νόσο του Χασιμότο, να αναφέρουν πόνους στις αρθρώσεις και μυϊκές κράμπες.
Ο υποθυρεοειδισμός, η αντίσταση στην ινσουλίνη και οι ελλείψεις σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και αντιφλεγμονώδη μικροθρεπτικά συστατικά, δυσχεραίνουν την ικανότητα επούλωσης του οργανισμού, στους ασθενείς με νόσο του Χασιμότο και οδηγούν σε χρόνια φλεγμονή.
Χασιμότο: Πώς αντιμετωπίζεται το αυτοάνοσο νόσημα
Για την αποτελεσματική διαχείριση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο και τη βελτίωση των επιπέδων ενέργειας, του σωματικού βάρους, των εναλλαγών στη διάθεση, της πνευματικής διαύγειας, της λειτουργίας του γαστρεντερικού και των μυϊκών πόνων, δεν αρκεί η μόνη ρύθμιση των επιπέδων του TSH. Χρειάζεται να εντοπιστούν και να διαχειριστούν όλοι οι διαφορετικοί παράγοντες που οδηγούν στην εκδήλωσή της και επηρεάζουν την πορεία της.
Η ακριβής καταγραφή των ελλείψεων σε κάθε άτομο είναι ιδιαίτερα δύσκολη με τις κλασσικές μεθόδους μέτρησης. Έτσι μέχρι πρόσφατα η διόρθωση τους βασίζονταν σε γενικές οδηγίες. Τα τελευταία χρόνια, με τη χρήση των μεταβολομικών αναλύσεων, ανιχνεύονται μικρά μόρια που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού και καταγράφουν με ακρίβεια τις ελλείψεις και τις μεταβολικές διαταραχές.
Οι μεταβολομικές αναλύσεις είναι μια ευαίσθητη μέθοδος μέτρησης που εφαρμόζεται στα αυτοάνοσα νοσήματα. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων συνοδεύονται από το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο που ταιριάζει στον κάθε ασθενή και η σταθερή παρακολούθηση από γιατρό είναι απαραίτητη.
Καθώς οριακές ελλείψεις του οργανισμού σε μικροθρεπτικά συστατικά, συσσωρεύονται σταδιακά στο χρόνο και οδηγούν σε νόσο, χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια για τη διόρθωση τους.
Σε διαφορετική περίπτωση, εάν δε διαχειριστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της νόσου, η πορεία της προχωρά σε σταθερή και σταδιακή επιδείνωση μέσα από εξάρσεις και υφέσεις, επιβαρύνοντας την καθημερινότητα και την κατάσταση υγείας του ασθενή.
Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, ειδικότερα μετά την υιοθέτηση μέτρων όπως η βελτίωση της διατροφής, η παράταση των ωρών ύπνου και η σωματική άσκηση, τότε επιβάλλεται η επίσκεψη στον γιατρό.
Μια απλή αιματολογική εξέταση μπορεί να υποδείξει εάν τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών (συγκεκριμένα των ορμονών TSH και T4) βρίσκονται εντός των φυσιολογικών ορίων.
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με την ύπαρξη αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων, τα οποία παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα και επιτίθενται στον θυρεοειδή.
Χασιμότο: Πότε χρειάζεται υποκατάσταση με ιώδιο, σελήνιο και βιταμίνη D;
Η υποκατάσταση με υψηλές δόσεις ιωδίου θα πρέπει να αποθαρύνεται στους ασθενείς με Χασιμότο, καθώς δεν είναι ευεργετική και ίσως να είναι και επιβλαβής. Η χορήγηση ιωδίου ωστόσο είναι απαραίητη στην εγκυμοσύνη.
H χορήγηση συμπληρώματος σεληνίου με τη μορφή σεληνομεθειονίνης φαίνεται να είναι ευεργετική σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο με έλλειψη σεληνίου και επαρκή πρόσληψη ιωδίου.
Όσο αφορά τη βιταμίνη D, τα τελευταία βιβλιογραφικά δεδομένα δείχνουν ότι υπάρχει συσχέτιση της έλλειψης βιταμίνης D, της υπολειτουργίας του θυρεοειδούς και της αυτοανοσίας γενικά.
Σε κάθε περίπτωση, για χορήγηση συμπληρώματος θα πρέπει να συζητήσεις με τον ενδοκρινολόγο σου.
Χασιμότο: Θα πρέπει να ακολουθούν δίαιτα χωρίς γλουτένη;
Δεν είναι ακόμη σαφές αν μια διατροφή ελεύθερη σε γλουτένη μπορεί να αποτρέψει αυτοάνοσες ασθένειες, αξίζει να αναφέρουμε ότι οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto με ή χωρίς κοιλιοκάκη μπορεί να ωφεληθούν από μια διαιατα χαμηλή σε γλουτένη όσον αφορά την εξέλιξη και τις επιπλοκές της νόσου. Ωστόσο, μια δια βίου διατροφή χωρίς γλουτένη δεν είναι εύκολο να διατηρηθεί, θα μπορούσε να είναι πολύ δαπανηρή για τον ασθενή και να επηρεάσει την ποιότητα ζωής του.