Οι διαβητικοί θα πρέπει τακτικά να κάνουν συγκεκριμένες εξετάσεις, ώστε να προληφθούν επικίνδυνες καταστάσεις για την υγεία τους. Άλλωστε οι περισσότερες από τις επιπλοκές του Διαβήτη διαδράμουν χωρίς καθόλου συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι κυριότερες από τις επιπλοκές του σακχαρώδους Διαβήτη είναι κατά κανόνα αγγειακής αιτιολογίας. Δικαιολογημένα λοιπόν ο διαβήτης χαρακτηρίζεται αγγειακή νόσος και μάλιστα ισοδύναμη της στεφανιαίας νόσου. Ο ακρογωνιαίος λίθος, λοιπόν,  για την πρόληψη των επιπλοκών του Διαβήτη και τη διατήρηση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου, είναι η σωστή ρύθμιση των τιμών του σακχάρου αλλά και ο τακτικός έλεγχος και ανίχνευση των επιπλοκών του.

Διαβήτης: Οι εξετάσεις που πρέπει να κάνετε

Τακτική Αυτομέτρηση του Σακχάρου. Η τακτική αυτομέτρηση του σακχάρου, η οποία με τη βοήθεια των σύγχρονων μετρητών έχει πλέον καταστεί ιδιαίτερα εύκολη, είναι ιδιαιτέρως σημαντική για τον σωστή και σχολαστική ρύθμιση των τιμών του σακχάρου. Επιπλέον, οι τακτικές μετρήσεις του σακχάρου και η καταγραφή τους δίνουν στον θεράποντα ιατρό τη «γλυκαιμική εικόνα» του ασθενούς, διευκολύνοντας τον στην εφαρμογή της κατάλληλης υγιεινοδιαιτητικής ή φαρμακευτικής παρέμβασης. Τρεις με τέσσερεις μετρήσεις την εβδομάδα είναι συνήθως αρκετές για τα άτομα με Διαβήτη τύπου 2 υπό αγωγή με αντιδιαβητικά δισκία. Όσον αφορά τα άτομα με Διαβήτη υπό αγωγή με ινσουλίνη, συνήθως απαιτούνται δύο με τρεις μετρήσεις ημερησίως. Τέλος, στον Διαβήτη τύπου 1 και τον Διαβήτη Κύησης είναι απαραίτητες οι μετρήσεις πριν αλλά και μετά από κάθε γεύμα, καθώς και η πρωινή μέτρηση (με το ξύπνημα) αλλά και πριν την κατάκλιση.

Έλεγχος του λιπιδαιμικού προφίλ και της Αρτηριακής Πίεσης. Ο στενός έλεγχος των λιπιδίων αλλά και της αρτηριακής πίεσης είναι απαραίτητος για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και τα δύο αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά επεισόδια.

• Πρέπει λοιπόν να ελέγχουμε τακτικά την αρτηριακή πίεση (2-3 φορές την εβδομάδα) και να συμβουλευόμαστε τον ιατρό μας αν είμαστε εκτός στόχων, δηλαδή πάνω από 130 mm/Hg για τη συστολική πίεση και 80 mm/Hg για τη διαστολική πίεση.
• • Επιπλέον πρέπει να μετράμε τη χοληστερόλη HDL («καλή» χοληστερόλη) και LDL («κακή» χοληστερόλη) καθώς και τα τριγλυκερίδιά μας τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο και να ζητάμε ξανά τη βοήθεια του ιατρού μας αν είμαστε εκτός ορίων. Τα άτομα με διαβήτη δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 200 mg/dl για την ολική χοληστερόλη, τα 100 mg/dl για την LDLχοληστερόλη και τα 150 mg/dl για τα τριγλυκερίδια. Σε περίπτωση δε, που υπάρχουν κι άλλα προβλήματα υγείας, όπως για παράδειγμα Στεφανιαία νόσος, η «κακή χοληστερίνη» LDL δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 70 mg/dl.

  Μέτρηση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HBA1c). Ο καθρέπτης της γλυκαιμικής μας ρύθμισης κατά το τελευταίο δίμηνο ή και τρίμηνο είναι η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HBA1c). Μεγάλες κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα να εμφανίσουμε επιπλοκές από το σακχαρώδη διαβήτη αν έχουμε γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη κάτω από 7%, εφόσον αυτό επιτυγχάνεται χωρίς υπογλυκαιμίες. Η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης πρέπει να γίνεται κάθε τρεις μήνες.

• Οφθαλμολογικός έλεγχος – βυθοσκόπηση. Τα μάτια μας αποτελούν έναν από τους πιο ευαίσθητους «στόχους» του διαβήτη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Διαβήτης είναι η πρώτη αιτία τύφλωσης παγκοσμίως. Τακτική βυθοσκόπηση από οφθαλμίατρο, με το ερώτημα της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας μπορεί να προλάβει σημαντικές βλάβες στα μάτια μας. Ο έλεγχος αυτός πρέπει να γίνεται σε ετήσια βάση εκτός και αν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, οπότε η βυθοσκόπηση θα πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά εξάμηνο ή όπως ορίσει ο ιατρός.
• Τακτικός Έλεγχος των νεφρών. Ένα από τα σημαντικότερα όργανα που μπορεί να προσβληθεί από το Διαβήτη είναι οι νεφροί. Είναι γνωστό ότι ο διαβήτης είναι η πρώτη αιτία αιμοκάθαρσης παγκοσμίως. Με τη βοήθεια των νέων σύγχρονων εργαστηριακών τεχνικών έχουμε πλέον την δυνατότητα να ανιχνεύσουμε την αρχόμενη νεφρική προσβολή από το διαβήτη, μετρώντας την αλβουμίνη των ούρων σε τυχαίο δείγμα. Η εξέταση αυτή πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, μαζί φυσικά με τις εξετάσεις αίματος για τους νεφρούς (ουρία, κρεατινίνη, ηλεκτρολύτες) και να επαναλαμβάνεται ανά 6μηνο αν τα αποτελέσματα είναι παθολογικά. Επιθυμητή τιμή αλβουμίνης ούρων τυχαίου δείγματος είναι κάτω του 30 mg/lt. Σε αυξημένες τιμές της αλβουμίνης ούρων πρέπει να ζητάμε την παρέμβαση του ιατρού μας.
• Καρδιολογικός Έλεγχος. Ο τακτικός ετήσιος καρδιολογικός έλεγχος είναι απολύτως ενδεδειγμένος στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη καθώς η στεφανιαία νόσος έχει ιδιαίτερα αυξημένη επίπτωση στα άτομα αυτά. Εξετάσεις όπως το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το τρίπλεξ καρδιάς ή το τεστ κοπώσεως είναι κάποιες από αυτές τις οποίες θα μας ζητήσει ο καρδιολόγος μας, κατά την κρίση του, στον ετήσιο καρδιολογικό μας έλεγχο.

   Αγγειακός έλεγχος. Έλεγχος των καρωτίδων μας, αλλά και των αρτηριών των κάτω άκρων επιβάλλεται να πραγματοποιείται μια φορά ετησίως. Ιδιαίτερα για τα κάτω άκρα η εξέταση γίνεται επιβεβλημένη αν υπάρχει πόνος των γαστροκνημίων κατά τη βάδιση. Η βαρύτητα του προβλήματος αξιολογείται ανάλογα με την απόσταση που μπορεί να διανύσει ο ασθενής πριν εμφανιστεί ο πόνος. Σε περίπτωση που βρεθεί κάποιου βαθμού στένωση, η εξέταση χρήζει επανάληψης σε λιγότερο από ένα χρόνο (αναλόγως της βαρύτητας της στενώσεως). Σε κάποιες περιπτώσεις ο ασθενής χρειάζεται να υποβληθεί σε αγγειογραφία (ψηφιακή, αξονική ή μαγνητική) προκειμένου να αποφασιστεί πιθανή περεταίρω παρέμβαση σε κάποιο στενωμένο αγγείο.

• Ανίχνευση για «διαβητικό πόδι». Το διαβητικό πόδι αποτελεί μια από τις σημαντικότερες επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη καθώς εκτός από την σοβαρή επίπτωση που έχει στην ποιότητα ζωής του ασθενούς αποτελεί και μια από τις δαπανηρότερες καταστάσεις για τα συστήματα υγείας παγκοσμίως. Τακτικός έλεγχος των ποδιών (τουλάχιστον μια φορά το εξάμηνο από τον ιατρό μας) έχει την δυνατότητα να αναδείξει το «πόδι σε κίνδυνο» για εξέλκωση. Η διαπίστωση αυτή συνήθως αφορά την εμφάνιση διαβητικής συμμετρικής περιφερικής νευροπάθειας, γεγονός που κάνει τον ασθενή (λόγω της ελαττωμένης αντίληψης του πόνου στους άκρους πόδες) να υποεκτιμά ενδεχόμενους μικροτραυματισμούς στα πόδια του, οι οποίοι δύνανται επιπλέον να επιμολυνθούν. Η κατάσταση αυτή, αν επιπλέον συνδυαστεί με πιθανώς συνυπάρχουσα αρτηριακή νόσο των κάτω άκρων, μπορεί να οδηγήσει τελικά ακόμα και στον ακρωτηριασμό του άκρου.
• Οδοντιατρικός Έλεγχος. Είναι επιβεβλημένος ο τακτικός οδοντικός έλεγχος στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, όπως και ο τακτικός οδοντιατρικός καθαρισμός. Ο λόγος είναι διότι τα άτομα με διαβήτη έχουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη περιοδοντίτιδας, με συνέπεια την απώλεια οδόντων τα οποία συχνά είναι υγιή. Πρέπει λοιπόν να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρό μας σε 6μηνη βάση.