Γρίπη H1N1: Η γρίπη Η1Ν1, οφείλεται σε έναν ιό που εμφανίστηκε το 2009 και ονομάστηκε γρίπη των χοίρων, γιατί ο ιός περιέχει γονίδια από τον ιό της γρίπης των χοίρων, των πτηνών και των ανθρώπων σε έναν συνδυασμό που δεν είχε εμφανιστεί μέχρι σήμερα.
Πρόκειται για ιό για τον οποίο, δυστυχώς, δεν υπάρχει ανοσία στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού αναπαραγωγικής ηλικίας και για τον λόγο αυτό προκάλεσε και πανδημία γρίπης στον πλανήτη μας.
Γρίπη Η1Ν1: Ποια είναι τα συμπτώματα του ιού;
Τα συμπτώματα της γρίπης συνήθως ξεκινούν απότομα και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, πόνους των μυών και των αρθρώσεων, πονοκέφαλο, έντονη κόπωση, καταρροή, πονόλαιμο, βήχα (συνήθως ξηρό).
Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα από το γαστρεντερικό, όπως ναυτία, εμέτους, διάρροια, ενώ στους ενήλικες τα συμπτώματα αυτά είναι σπάνια.
Τα συμπτώματα αρχίζουν 1-4 ημέρες μετά την προσβολή από τον ιό και διαρκούν 2-7 ημέρες, ο βήχας όμως μπορεί να επιμένει για αρκετό χρονικό διάστημα.Υπάρχουν κάποια συμπτώματα που όταν εμφανιστούν στα παιδιά θα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσεις με τον γιατρό σου. Αυτά τα συμπτώματα είναι:
- υψηλός και παρατεινόμενος πυρετός
- γρήγορη αναπνοή ή δυσκολία στην αναπνοή
- κυάνωση
- άρνηση για λήψη υγρών ή τροφή
- μειωμένη δραστηριότητα, υπνηλία
- διέγερση ή σπασμοί
- επανεμφάνιση του πυρετού ή επιδείνωση του βήχα ύστερα από βελτίωση των συμπτωμάτων της γρίπης καθώς και ενδεχόμενη επιδείνωση υποκείμενου χρόνιου νοσήματος (καρδιολογικού, αναπνευστικού, διαβήτη κλπ.)
Όσον αφορά τους ενήλικες, τα συμπτώματα για τα οποία θα πρέπει άμεσα να συμβουλευτείς τον γιατρό σου είναι:
- υψηλός και παρατεινόμενος πυρετός
- δύσπνοια
- πόνος ή αίσθημα πίεσης στο στήθος
- λιποθυμικά επεισόδια
- σύγχυση
- πολλοί ή παρατεινόμενοι έμετοι
Γρίπη Η1Ν1: Πώς πραγματοποιείται η μετάδοση του ιού;
Ο ιός της γρίπης Η1Ν1 μεταδίδεται με τον ίδιο τρόπο που μεταδίδονται και όλες οι ιώσεις, από άνθρωπο σε άνθρωπο, μέσω σταγονιδίων που εκπέμπει στο περιβάλλον του ο ασθενής που βήχει ή φτερνίζεται.
Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και έμμεσα μέσω της επαφής των χεριών με το άψυχο περιβάλλον δηλαδή επιφάνειες, πόμολα, πληκτρολόγια Η/Υ, τηλέφωνο, διακόπτες, κ.α, όπου έχουν εναποτεθεί σταγονίδια με τον ιό γρίπης.
Ο ιός μπορεί να επιβιώσει στις επιφάνειες από 2-8 ώρες. Επίσης μπορεί να μεταδοθεί μέσω της επαφής των χεριών μας με τη μύτη, το στόμα ή τα μάτια.
Γρίπη Η1Ν1: Ποια είναι η διαδικασία για τη διάγνωση;
Ο ιός της γρίπης ανιχνεύεται άμεσα και αξιόπιστα με μεθόδους ταχείας δοκιμασίας και μοριακής βιολογίας (PCR πραγματικού χρόνου) σε ρινικά ή φαρυγγικά επιχρίσματα.
Επί αρνητικής ταχείας δοκιμασίας και έντονης κλινικής υποψίας πρέπει να αποστέλλεται επίχρισμα ρινικό ή φαρυγγικό για ανίχνευση του ιού με PCR. Το επίχρισμα συλλέγεται με ειδικό στυλεό και σωληνάριο τα οποία παρέχονται από το ΑλφαLab και η απάντηση δίνεται άμεσα σε 1 ημέρα.
Γρίπη Η1Ν1: Ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου;
Υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες ατόμων, οι οποίες ονομάζονται «ομάδες υψηλού κινδύνου», γιατί στα άτομα αυτά ακόμα και μια κοινή γρίπη ενδέχεται να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα αλλά και επιπλοκές όπως είναι η πνευμονία.
Στις κατηγορίες αυτές ανήκουν :
- Παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών και τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών,
- Γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης,
Επίσης άτομα που πάσχουν από:
- καρδιαγγειακά νοσήματα
- χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού
- άσθμα
- χρόνια νοσήματα μεταβολισμού όπως ο σακχαρώδης διαβήτης
- χρόνια νοσήματα του ήπατος και των νεφρών
- νοσήματα που επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού (χρόνια χρήση κορτιζόνης και νεοπλάσματα)
- νευρολογικά και νευρομυικά νοσήματα
- νοσογόνο παχυσαρκία
- δρεπανοκυτταρική και μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία
Γρίπη Η1Ν1: Βασικά μέτρα πρόληψης
Τέσσερα είναι τα βασικά μέτρα πρόληψης από τον ιό της γρίπης, ιδιαίτερα για τις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως και για τους εργαζόμενους σε χώρους παροχής Υπηρεσιών Υγείας:
- Τήρηση των κανόνων της Υγιεινής των Χεριών, με συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό και επάλειψη με αλκοολούχο αντισηπτικό
- Τήρηση των βασικών αρχών υγιεινής, βήχας και φτέρνισμα στο μανίκι ή το μαντίλι σας
- Εμβολιασμός έναντι της εποχικής γρίπης
- Έγκαιρη λήψη κατάλληλης προφυλακτικής αγωγής με Oseltamivir (Tamiflu). Αφορά κυρίως άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου τα οποία δεν έχουν εμβολιαστεί και έχουν έρθει σε επαφή με άτομα που νοσούν από γρίπη.
Αν νοσήσουμε από τη νέα γρίπη, πρέπει να παραμείνουμε σπίτι και να αποφύγουμε τους κλειστούς χώρους και τη στενή επαφή με άλλους, κυρίως με παιδιά και άτομα υψηλού κινδύνου, για χρονικό διάστημα 7 ημερών.
Όταν αισθανθεί κάποιος έντονη αδιαθεσία που συνοδεύεται από υψηλό πυρετό, μυαλγίες ή/και βήχα είναι σκόπιμο να μείνει σπίτι του και να ειδοποιήσει τον οικογενειακό του γιατρό για συμβουλές.
Δεν πρέπει να πάρει από μόνος του κανένα αντιβιοτικό, αφού τα αντιβιοτικά δεν είναι δραστικά στους ιούς (όπως η γρίπη) ενώ συγχρόνως δεν θα είναι δραστικά αν τα χρειαστούμε για τις επιπλοκές της γρίπης, όπως πχ η πνευμονία.
Γρίπη Η1Ν1: Υπάρχουν φάρμακα που θεραπεύουν την γρίπη;
Υπάρχουν φάρμακα τα οποία μπορεί να συστήσει ο γιατρός σας για την αντιμετώπιση τόσο της εποχιακής γρίπης όσο και της H1N1 που ονομάζονται αντιικά φάρμακα.
Αυτά τα φάρμακα είναι δυνατόν να σας κάνουν καλύτερα πιο γρήγορα, αλλά επίσης μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές.
Αυτή την εποχή της γρίπης, τα αντιικά φάρμακα χρησιμοποιούνται κυρίως σε άτομα που είναι σοβαρά άρρωστα, όπως άτομα που επιβάλλεται να νοσηλευθούν, και σε άτομα που είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν σοβαρές επιπλοκές από τη γρίπη.
Ο γιατρός σας θα αποφασίσει κατά πόσο είναι αναγκαίο να πάρετε αντιικά φάρμακα για θεραπεία. Θυμηθείτε ότι οι περισσότεροι ασθενείς με H1N1 έχουν ήπια συμπτώματα και δεν χρειάζονται ιατρική φροντίδα ή αντιικά φάρμακα και το ίδιο ισχύει για την κοινή γρίπη.
Γρίπη Η1Ν1: Πώς να την ξεχωρίσετε από την κοινή γρίπη;
Γενικά, η εποχική γρίπη χαρακτηρίζεται από πιο ήπια κλινική συμπτωματολογία σε σχέση με τη γρίπη Η1Ν1 που έχει και τις περισσότερες επιπλοκές. Ο τρόπος μετάδοσης και των δύο μορφών γρίπης είναι ο ίδιος, δηλαδή αερογενώς δια σταγονιδίων (με το βήχα ή το φτέρνισμα) καθώς και μέσω μολυσμένων επιφανειών από ακάθαρτα χέρια.
Αναλύοντας λίγο τα συμπτώματα αυτών των δύο μορφών γρίπης βλέπουμε αρχικά ότι ο πυρετός είναι πιο ήπιος στην κοινή γρίπη σε σχέση με την Η1Ν1 γρίπη όπου μπορεί να φτάσει και στα επίπεδα του 38,5 °C έως 39 °C.
Ένα άλλο κοινό σύμπτωμα είναι η κούραση και η μεγάλη εξάντληση η οποία όμως στην Η1Ν1 γρίπη είναι πιο έντονη ενώ η εποχική γρίπη, μπορεί να προκαλέσει μερικές φορές αδυναμία αλλά εξαιρετικά σπάνια προκαλεί μεγάλη εξάντληση.
Ο πονοκέφαλος στην εποχική γρίπη παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις ενώ στην Η1Ν1 σχεδόν πάντα. Η καταρροή, το μπούκωμα, το φτέρνισμα και ο πονόλαιμος είναι πιο συχνά στην εποχική γρίπη η οποία συνήθως συνοδεύεται από ήπιο ξερό βήχα ενώ στη γρίπη Η1Ν1 ο βήχας είναι έντονος.
Όσον αφορά τις επιπλοκές των δύο μορφών γρίπης, η εποχική γρίπη σπάνια έχει σοβαρές επιπλοκές και όταν τις έχει αυτές είναι κυρίως η ωτίτιδα και η ιγμορίτιδα, ενώ η Η1Ν1 γρίπη μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή μορφή πνευμονίας, απειλητική για τη ζωή του ασθενούς.
Τέλος, ανεξάρτητα από τη μορφή της γρίπης, θα πρέπει να αναγνωρίζουμε ορισμένα σοβαρά συμπτώματα που χρίζουν άμεσης ιατρικής φροντίδας πιθανά και σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Τέτοια συμπτώματα είναι ο έντονος πονοκέφαλος, ο πόνος στο στήθος, ο πυρετός με εξάνθημα, η δύσπνοια ή η ταχύπνοια (γρήγορη αναπνοή) καθώς και η διαταραχή του επιπέδου επικοινωνίας ή η υπνηλία.