Ο υψηλός καρδιακός ρυθμός σε κατάσταση ηρεμίας, αποτελεί ένδειξη κινδύνου για έμφραγμα ή κοιλιακή μαρμαρυγή (καρδιακή ανακοπή) ακόμα και αν δεν υπάρχει φανερό πρόβλημα υγείας. Επίσης ερευνητές καταλήγουν ότι όταν ο καρδιακός παλμός σε κατάσταση ηρεμίας βρίσκεται κοντά στο ανώτατο όριο, αυξάνεται ο κίνδυνος για εγκεφαλικό, έμφραγμα (καρδιακή προσβολή), και διαβήτη τύπου 2.
Οι καρδιακός παλμός έχει άμεση σχέση με την την ηλικία μας αλλά και τη φυσική μας κατάσταση. Και βέβαια δεν είναι σταθερός αλλά προσαρμόζεται στις εκάστοτε ανάγκες του οργανισμού. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, για παράδειγμα, οι σφυγμοί είναι συνήθως 45-50 γιατί η καρδιά απλώς διατηρεί την κυκλοφορία του αίματος. Μόλις ξυπνήσουμε, οι σφυγμοί αυξάνονται σε 60, 70 ή και 80 και η καρδιά αρχίζει να δουλεύει γρηγορότερα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας επιταχύνει ή επιβραδύνει τον ρυθμό της αντιδρώντας σε διάφορα ερεθίσματα, όπως είναι η σωματική άσκηση και το στρες. Αν τρέξουμε, αν κάτι μας συγκινήσει ή αν έχουμε πυρετό εμφανίζουμε ταχυκαρδία η οποία είναι απολύτως φυσιολογική. Οι διακυμάνσεις στον καρδιακό ρυθμό, αποτελούν σημάδι υγείας. Σημαίνουν ότι η καρδιά έχει την ικανότητα να ανταποκρίνεται στις σωματικές αλλαγές που απαιτούν οι καταστάσεις. Μάλιστα όσο μεγαλύτερη είναι μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού, τόσο πιο υγιής είναι καρδιά.
Οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί ενός ενήλικα, όταν κάθεται ήρεμος στην καρέκλα, κυμαίνονται από 60 έως 100 παλμούς το λεπτό. Ο καρδιακός ρυθμός που ξεπερνά τις φυσιολογικές τιμές αναφέρεται ως ταχυκαρδία ενώ ο καρδιακός ρυθμός κάτω των φυσιολογικών τιμών αναφέρεται ως βραδυκαρδία
Η καρδιακή συχνότητα σε φάση ηρεμίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Τα παιδιά έχουν πιο γρήγορο καρδιακό ρυθμό διότι ο οργανισμός τους αναπτύσσεται και απαιτεί μεγαλύτερη ποσότητα αίματος να φτάνει στους ιστούς. Το φύλο παίζει ρόλο με τις γυναίκες να έχουν κατά μέσο όρο περισσότερους σφυγμούς από τους άντρες. Τέλος, σε γενικές γραμμές, οι ψηλόλιγνοι άνθρωποι τείνουν να έχουν περισσότερους σφυγμούς από τους πιο μικροκαμωμένους. Ο μέσος ημερήσιος ρυθμός καρδιακής ανάπαυσης ενός ατόμου μπορεί να διαφέρει έως και 70 χτύπους ανά λεπτό από το φυσιολογικό ρυθμό ενός άλλου ατόμου. Διαφέρει σημαντικά επίσης μεταξύ αυτών που κάνουν καθιστική ζωή και αυτών που γυμνάζονται συστηματικά
Παλμοί καρδιάς: Ιδανικές συνθήκες μέτρησης
Η μέτρηση της παλμών μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή μέσα στην ημέρα, όμως για να είναι πιο αξιόπιστη η μέτρηση είναι καλύτερο να γίνεται το πρωί και συγκεκριμένα αμέσως μόλις ξυπνάτε.
- Ξαπλώστε ή καθίστε αναπαυτικά σε μια καρέκλα.
- Τοποθετήστε τον δείκτη και το μεσαίο δάχτυλο στον λαιμό, ακριβώς δίπλα από την τραχεία . Για να μετρήσετε τους παλμούς στο χέρι, τοποθετήστε τα δύο δάχτυλα ανάμεσα στο οστό και στον τένοντα της εσωτερικής πλευράς του καρπού, ακριβώς επάνω στην κερκιδική αρτηρία .
- Μόλις βρείτε τον παλμό, μετρήστε τους χτύπους σε διάστημα 30 δευτερολέπτων με τη βοήθεια χρονομέτρου και πολλαπλασιάστε επί δύο για να βρείτε τους παλμούς ανά λεπτό.
Παλμοί καρδιάς: Ιδανικοί και μέγιστοι ανα ηλικία (Πίνακας)
Το φυσιολογικό όριο των παλμών της καρδιάς καθορίζεται με βάση παράγοντες όπως η φυσική κατάσταση, η ηλικία, τα επίπεδα του στρες και η ορμονική λειτουργία. Για τους περισσότερους ενήλικες, ιδανικοί θεωρούνται οι παλμοί μεταξύ 60 και 100 το λεπτό (bpm).
Για να υπολογίσετε το ανώτατο φυσιολογικό όριο για εσάς, αφαιρέστε την ηλικία σας από τον αριθμό 220. Κατά τη διάρκεια σωματικής άσκησης μέτριας έντασης, οι παλμοί πρέπει να κυμαίνονται στο 50% με 70% αυτού του αριθμού. Κατά τη διάρκεια πιο απαιτητικών δραστηριοτήτων, φυσιολογικοί θεωρούνται οι παλμοί που κυμαίνονται στο 70% με 85% του ανώτατου ορίου.
| Ηλικία | Ιδανικοί παλμοί | Μέγιστοι παλμοί |
| 20 | 100-170 bpm | 200 bpm |
| 30 | 95-162 bpm | 190 bpm |
| 40 | 93-157 bpm | 180 bpm |
| 45 | 90-153 bpm | 175 bpm |
| 50 | 88-149 bpm | 170 bpm |
| 55 | 85-145 bpm | 165 bpm |
| 60 | 83-140 bpm | 160 bpm |
| 65 | 80-136 bpm | 155 bpm |
| 70 | 75-128 bpm | 150 bpm |
Παλμοί καρδιάς: Γιατί τους νιώθω
Kάποιες φορές συμβαίνει να νιώθετε το χτύπο της καρδιάς σας. Mάλιστα, κάποιες φορές μοιάζει με αρρυθμία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συνήθως έχει προηγηθεί μια μεταβολή του όγκου του αίματος που εξωθεί η καρδιά, η οποία αναγκάζεται να κάνει μια έντονη σύσπαση. Eίναι φυσιολογικό κάποιες φορές να αντιλαμβάνεστε αυτό το χτύπο, ιδίως μετά από σωματική κόπωση. Oι ειδικοί, ωστόσο, επισημαίνουν ότι πρόκειται για ένα προειδοποιητικό σημάδι της καρδιάς σας πως κάτι τρέχει. Συνήθως, αυτό που προσπαθεί να σας πει το σώμα σας είναι ότι χρειάζεται να εντάξετε τη φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητά σας. Ένας άλλος λόγος που μπορεί να νιώθετε τους χτύπους της καρδιάς σας είναι λόγω της λήψης κάποιων φαρμάκων που μιμούνται τη δραστηριότητα των ουσιών που απελευθερώνει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Παλμοί καρδιάς: Ταχυκαρδία
Tαχυκαρδία ονομάζονται οι γρήγοροι χτύποι της καρδιάς, όταν οι παλμοί ξεπερνούν τους 100. H ταχυκαρδία είναι ασθένεια, αλλά και η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε κάποιες καταστάσεις. Mετά από έντονη άσκηση ή τρέξιμο, για παράδειγμα, θα ήταν παθολογικό να μην εκδηλώσετε ταχυκαρδία!
Yπάρχουν, βέβαια, και παθολογικές καταστάσεις που προκαλούν ταχυκαρδίες, τις οποίες θα πρέπει να ελέγξετε σε περίπτωση που τις εμφανίζετε συχνά. Mια ταχυκαρδία μετά από κόπωση προέρχεται από τη δραστηριοποίηση του φυσικού βηματοδότη της καρδιάς, δηλαδή η καρδιά δουλεύει πιο γρήγορα. Kάποιος, όμως, που σε κατάσταση ηρεμίας νιώθει την καρδιά του να χτυπά γρήγορα, καλό είναι να κάνει εξετάσεις.
Yπάρχει, επίσης, ταχυπαλμία που δεν θεωρείται παθολογική, αφού τη δικαιολογεί το αίτιο. Aν, για παράδειγμα, έχετε 39 πυρετό και 130 σφύξεις, δεν είναι παθολογικό, αφού πρέπει ο οργανισμός να στείλει πολύ αίμα στο σώμα, ώστε να φτάσει στο δέρμα και να μειώσει τη θερμοκρασία του.
Tέλος, η ταχυκαρδία είναι φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε ένα ξάφνιασμα, τρόμο, φόβο ή θυμό.
Παλμοί καρδιάς: Διατροφή
Η κατανάλωση ψαριών μειώνει τους παλμούς της καρδιάς λόγω των ωμέγα-3 που περιέχουν τα ψάρια. Μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε και συνόψισε τα αποτελέσματα 30 προηγούμενων μελετών βρήκε ότι οι καρδιακοί παλμοί μειώνονται κατά μέσο όρο 1,6 χτύπους το λεπτό σε κατάσταση ηρεμίας με την κατανάλωση συμπληρωμάτων ωμέγα-3 (ψαρόλαδο). Η μείωση ήταν μεγαλύτερη σε αυτούς που είχαν περισσότερους καρδιακούς παλμούς. Τα άτομα που έχουν πάνω από 69 χτύπους το λεπτό σε κατάσταση ηρεμίας μειώνουν τους χτύπους της καρδιάς κατά 2,5 ύστερα από 12 εβδομάδες κατανάλωσης ιχθυελαίων.
Επίσης τα ωμέγα-3 χρησιμοποιούνται από τους αθλητές γιατί μειώνουν τους χτύπους της καρδιάς και κατά τη διάρκεια της άσκησης κάτι που μεταφράζεται σε μικρότερη ανάγκη για οξυγόνο και άρα καλύτερη επίδοση.
Ο μηχανισμός με τον οποίο τα ω-3 μειώνουν τους καρδιακούς παλμούς δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρος. Η καρδιά δουλεύει παράγοντας ένα μικρό ηλεκτρισμό που προκαλεί τη ρυθμική σύσπαση της, το γνωστό ήχο ντουπ-λουπ. Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι τα ωμέγα-3 σταθεροποιούν τον ηλεκτρισμό της καρδιάς καθώς αλλάζουν τη σύσταση των λιπιδίων στις κυτταρικές μεμβράνες. Αυτός πιθανότητα είναι και ο λόγος που σε περίπτωση καρδιακής προσβολής ή ανακοπής, μια διατροφή πλούσια σε ψάρια μπορεί να αποβεί σωτήρια για τη ζωή.
Παλμοί καρδιάς: Μέθοδοι για σταθερά καλή υγεία
- Τακτική σωματική άσκηση: Είναι μία από τις πιο απλές και αποτελεσματικές στρατηγικές για να επιτευχθούν οι ιδανικοί παλμοί καρδιάς.
- Ενυδάτωση: Όταν τα επίπεδα ενυδάτωσης του οργανισμού είναι χαμηλά, η καρδιά δουλεύει εντατικότερα για να διατηρήσει τη φυσιολογική ροή αίματος και κατ’ επέκταση τον φυσιολογικό σφυγμό. Τα καλύτερα μέσα ενυδάτωσης που έχετε στη διάθεσή σας είναι το νερό, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, καθώς και τα ποτά χωρίς ζάχαρη όπως το τσάι.
- Αλκοόλ με μέτρο: Το αλκοόλ προκαλεί αφυδάτωση και παράλληλα ο οργανισμός καταπονείται στην προσπάθειά του να το απομακρύνει.
- Αντιοξειδωτικά: Συμβάλλουν στον καλύτερο έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και των παλμών της καρδιάς.
- Επαρκής και ποιοτικός ύπνος: Η χρόνια έλλειψη ύπνου διαταράσσει τη λειτουργία όλων των συστημάτων του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του καρδιαγγειακού. Ιδανικά, η διάρκεια του ύπνου δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 7 ώρες κάθε βράδυ, ενώ ποιοτικός θεωρείται ο ύπνος που είναι συνεχόμενος, χωρίς διακοπές, κατά τη διάρκεια της νύχτας και συνοδεύεται από ένα αίσθημα αναζωογόνησης το επόμενο πρωί.
- Σωστό βάρος: Τα περιττά κιλά καταπονούν την καρδιά και τη δυσκολεύουν να διατηρήσει έναν φυσιολογικό σφυγμό