Περίπου μία στις δεκατρείς γυναίκες με προβλήματα γονιμότητας έχει μια ανωμαλία της μήτρας, σύμφωνα με έρευνα.

Η διαπίστωση ύπαρξης ανωμαλιών της μήτρας και του τραχήλου γίνεται καταρχήν με την κλινική εξέταση. Στη συνέχεια συχνά συνιστάται απεικονιστικός έλεγχος με υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία, καθώς και υστεροσαλπιγγογραφία ή υστεροσκόπηση.

Οι ανατομικές ανωμαλίες εις βάρος της μήτρας και του τραχήλου, σύμφωνα με τον γυναικολόγο Μενέλαο Λυγνό, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: μπορεί να είναι συγγενείς, δηλαδή υφίστανται ήδη από τη γέννηση της γυναίκας, ή επίκτητες, δηλαδή εμφανίστηκαν κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής της.

Η συγγενής ανατομική ανωμαλία της μήτρας, η οποία με βάση διάφορες έρευνες έχει συσχετισθεί περισσότερο από κάθε άλλη με το δυσάρεστο και ψυχοφθόρο φαινόμενο των καθ’ έξιν αποβολών, αλλά και με τη γυναικεία υπογονιμότητα γενικότερα είναι η ύπαρξη επιμήκους διαφράγματος στην κοιλότητα της μήτρας.

Θα μπορέσω να μείνω έγκυος εάν δεν έχω φυσιολογική μήτρα;

Ναι, η εγκυμοσύνη εξακολουθεί να εφικτή καθώς δεν επηρεάζουν όλες οι ανωμαλίες της μήτρας τη γονιμότητά σας. Ωστόσο, αυτό θα εξαρτηθεί από τον τύπο της ανωμαλίας που έχετε. Μερικοί μπορεί να σας δυσκολέψουν να συλλάβετε και άλλοι να σημαίνουν υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Μπορεί για παράδειγμα ο τράχηλος σας να είναι αδύναμος. Αυτό σημαίνει ότι ο τράχηλός σας μπορεί να μην είναι αρκετά δυνατός για να κρατήσει το μωρό μέσα στη μήτρα, προκαλώντας αποβολή ή πρόωρο τοκετό.

Εφόσον διαπιστωθεί ότι έχετε ανωμαλία της μήτρας, τότε ο γιατρός σας θα παρακολουθεί στενά την εγκυμοσύνη σας.

Πώς θα ξέρω αν η μήτρα μου είναι φυσιολογική;

Μπορεί να μη γνωρίζετε ότι έχετε μη φυσιολογική μήτρα μέχρι να αντιμετωπίσετε δυσκολίες σύλληψης. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να διαγνωστεί με τον πρώτο υπερηχογράφημα αφού είστε ήδη έγκυος.

Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα γονιμότητας ή επαναλαμβανόμενες αποβολές, θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή. Ίσως χρειαστεί να κάνετε εκτός από υπέρηχο, μαγνητική τομογραφία ακόμα και λαπαροσκόπηση.

Σπέρμα: Οι εχθροί που του κάνουν κακό

Αυτοί είναι οι παράγοντες που κάνουν κακό στο σπέρμα και ενισχύουν την υπογονιμότητα του άνδρα.

• στις διοξίνες, που απορροφώνται από τον λιπώδη ιστό και αποθηκεύονται στο σώμα για 7-11 χρόνια. Η έκθεση σε διοξίνες έχει σχετιστεί με μειωμένη συγκέντρωση και κινητικότητα του σπέρματος, μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων και διατάραξη των προτύπων μεθυλίωσης του DNA οδηγώντας σε επιγενετικές διαταραχές,
• στα φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα, που προκαλούν βλάβη στα σπερματοζωάρια, μεταβολή της λειτουργίας των κυττάρων Sertoli ή Leydig, διαταραχή της ενδοκρινικής λειτουργίας – του θυρεοειδούς αδένα – συντελώντας σε ανδρική υπογονιμότητα,
• στις φθαλικές ενώσεις, που εμπεριέχονται σε παιχνίδια, φαρμακευτικά προϊόντα, καλλυντικά, οικοδομικά και κατασκευαστικά υλικά, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και τρόφιμα, και εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της κατάποσης, της εισπνοής, από το δέρμα, και οι οποίες έχουν αντιανδρογονική δράση, αυξάνουν το οξειδωτικό στρες στα κύτταρα Leydig μειώνοντας τη σύνθεση της τεστοστερόνης, επηρεάζουν παραμέτρους του σπέρματος προκαλώντας υπογονιμότητα,
• στα βαρέα μέταλλα, όπως το κάδμιο και το βάριο στο αίμα, ο μόλυβδος, το κάρδιο, το βάριο και το ουράνιο στο πλάσμα του σπέρματος, που συνεπάγονται αυξημένο κίνδυνο μειωμένης βιωσιμότητας του σπέρματος και πρόκληση μορφολογικών αλλοιώσεων,
• στις δισφαινόλες, πρόκειται για προσμίξεις πλαστικού που προκαλούν βλάβη στο DNA του σπέρματος, μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και εκφυλισμό, μειωμένη κινητικότητα του σπέρματος και αριθμό σπερματοζωαρίων, καθώς και αυξημένο κίνδυνο ανευπλοειδιών στο σπέρμα,
• στους ενδοκρινικούς διαταράκτες, βιομηχανικές χημικές ουσίες και φυτοφάρμακα που μπορούν να εισχωρήσουν στο έδαφος και τα υπόγεια ύδατα και να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα, ενώ ορισμένα προϊόντα περιέχουν ή συσκευάζονται σε δοχεία που περιέχουν ενδοκρινικούς διαταράκτες, όπως χημικά οικιακής χρήσης, επεξεργασμένα υφάσματα, καλλυντικά, λοσιόν, προϊόντα με άρωμα, αλλά και επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να συσσωρεύουν ίχνη ενδοκρινικών διαταρακτών που προέρχονται από υλικά που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή, επεξεργασία, μεταφορά και την αποθήκευση, η οικιακή σκόνη μπορεί να περιέχει μόλυβδο από οικοδομικά υλικά, ή έπιπλά που φθείρονται,
• στη θερμότητα, καθώς η θερμοκρασία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρησης της φυσιολογικής σπερματογένεσης στους όρχεις. Μια αύξηση της θερμοκρασίας στο όσχεο κατά  1-1,5 βαθμών Κελσίου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή σπέρματος και μορφολογικές ανωμαλίες του σπέρματος (ολιγοζωοσπερμία, αζωοσπερμία, τερατοσπερμία), ενώ η έκθεση στην ακτινοβολούμενη θερμότητα (εργαζόμενοι σε φούρνους, αρτοποιεία, εργοστάσια ηλεκτροσυγκόλλησης, ή κεραμικά, άτομα που εργάζονται σε κουζίνες, πλυντήρια, καταστήματα στεγνού καθαρισμού, οδηγοί) μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της θερμορυθμιστικής λειτουργίας του όσχεου επηρεάζοντας την ποιότητα του σπέρματος,
• στον τρόπο ζωής, δηλαδή το σύνολο των συνηθειών που έχουν αποκτηθεί στο πέρασμα των ετών, η αυξημένη κατανάλωση καφέ, το κάπνισμα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, το αυξημένο στρες, η χρήση απαγορευμένων ουσιών, η αλόγιστη χρήση φαρμάκων και τα στενά ρούχα, συμβάλλουν αθροιστικά στην ανδρική υπογονιμότητα. Επίσης ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) επηρεάζει τη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων αλλά και τα επίπεδα των ορμονών του αναπαραγωγικού συστήματος.