Η σηψαιμία (ή βακτηριαιμία) είναι μια πολύ σοβαρή νοσολογική κατάσταση, που μπορεί να συμβεί σε όλες τις ηλικίες, και στα δυο φύλα, και χαρακτηρίζεται από την ανίχνευση μικροβίων/βακτηρίων στο αίμα (κυκλοφορικό σύστημα). Οποιαδήποτε λοίμωξη/φλεγμονή ανθρωπίνου οργάνου ή ιστού μπορεί να προκαλέσει τη σηψαιμία (τα μικρόβια μεταφέρονται σε όλο το σώμα δια της αιματικής κυκλοφορίας). Εάν η σηψαιμία εξελιχθεί σε σηπτικό σοκ, παρατηρείται σημαντική πτώση στην αρτηριακή πίεση και είναι υπαρκτός ο κίνδυνος θανάτου.
Η σηψαιμία πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών, είναι όμως πιθανότερη στους ηλικιωμένους και στα άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό. Η έγκαιρη ιατρική παρέμβαση, συνήθως με αντιβιοτικά και μεγάλες ποσότητες υγρών που χορηγούνται ενδοφλέβια, βελτιώνει την πρόγνωση για τον ασθενή.
Σηψαιμία: Συμπτώματα που όλοι πρέπει να γνωρίζουμε
Τα πρώτα συμπτώματα της σηψαιμίας είναι τα εξής:
- πυρετός ή υποθερμία
- ρίγη και τρέμουλο
- ταχυπαλμία
- γρήγορη αναπνοή
Σε περίπτωση σοβαρής σηψαιμίας ή σηπτικού σοκ, εκδηλώνονται συμπτώματα όπως:
- ζαλάδα και τάση λιποθυμίας
- μεταβολές στην πνευματική κατάσταση, π.χ. σύγχυση ή αποπροσανατολισμός
- διάρροια
- ναυτία και τάση προς έμετο
- διαταραχή της ομιλίας
- μυϊκοί πόνοι
- σοβαρή δύσπνοια
- μειωμένη παραγωγή ούρων
- χλωμό δέρμα ή εφίδρωση
- απώλεια των αισθήσεων
Η σηψαιμία συνδέεται κυρίως με λοιμώξεις των πνευμόνων (π.χ. πνευμονία), του ουροποιητικού (π.χ. των νεφρών), του δέρματος και του εντέρου. Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (Staphylococcus aureus), το εσερίχια κόλι (Escherichia coli) και ορισμένοι τύποι στρεπτόκοκκου είναι μερικοί από τους μικροοργανισμούς που προκαλούν σηψαιμία.
Σηψαιμία: Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση και η αντιμετώπιση;
Η γνώση της βασικής αιτίας (οστεομυελίτιδα, μηνιγγίτιδα, ενδοκαρδίτιδα κλπ) είναι απαραίτητη για τη διάγνωση τη σηψαιμίας. Μικροβιολογικές εξετάσεις όπως η αιμοκαλλιέργεια, οι δείκτες πήξεως, η καλλιέργεια εγκεφαλονωτιαίου υγρού και ούρων είναι σημαντικής αξίας για τον καθορισμό της επικίνδυνης για τη ζωή κατάστασης της σηψαιμίας.
Η σηψαιμία είναι μια κατάσταση του οργανισμού που χρήζει άμεσης εισαγωγής σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Ενδοφλέβιος αγωγή με αντιβιοτικά (πλάσμα, παράγοντες αίματος κτλ), και λοιπά φάρμακα διατήρησης των ζωτικών σημείων πρέπει να χορηγούνται άμεσα.
Σηψαιμία: Σήμα Κινδύνου
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σήψη περιλαμβάνονται οι πάσχοντες από άλλα νοσήματα όπως σακχαρώδη διαβήτη, καρδιοπάθειες, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Η σήψη διατρέχει τρία στάδια βαρύτητας: την απλή σήψη, τη σοβαρή σήψη και το σηπτικό σοκ. Η θνητότητα της απλής σήψης είναι 8%, της σοβαρής σήψης 35% και του σηπτικού σοκ 58%. Η σηψαιμία ή σήψη όπως είναι η ιατρική ορολογία, εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια σε μάστιγα, καθώς κάθε 3,5 δευτερόλεπτα ένα άνθρωπος χάνει τη ζωή του από αυτήν.
Σηψαιμία στα παιδιά και στα βρέφη
Δυστυχώς δεν υπάρχουν συμπτώματα που να χαρακτηρίζουν μόνο την σηψαιμία. Τα συμπτώματα που παρατίθενται πιο κάτω είναι συμπτώματα που από μόνα τους δεν μας κάνουν να σκεφτούμε τη σηψαιμία γιατί τα βρίσκουμε σε πολλές άλλες παθήσεις. Εκείνο που αποτελεί ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ τόσο για τον γονιό όσο και για τον επαγγελματία υγείας είναι το πόσο άρρωστο φαίνεται ένα παιδί. Τα παιδιά με σηψαιμία δεν είναι καλά και έχουν την όψη κάποιου που πάσχει βαριά.
Δυστυχώς κάποιες φορές (ειδικά στα μικρά βρέφη και στα παιδιά με ανοσο-ανεπάρκεια) μπορεί να μας ξεγελάσουν και στην αρχή να μην έχουν αυτή την κακή γενική κατάσταση.
Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι τα εξής:
- Πυρετός. Επαναλαμβάνω ότι τα μικρά βρέφη και τα παιδιά με ανοσο-ανεπάρκεια μπορεί να έχουν χαμηλό ή καθόλου πυρετό).
- Αναπνέουν γρήγορα και βαριά.
- Έχουν αυξημένες καρδιακές σφίξεις
- Έχουν χλωμό ή αχυρόχρουν δέρμα.
- Κρύα άκρα (χέρια και πόδια). Συνηθισμένο σύμπτωμα για κάθε παιδί που κάνει πυρετό.
- Το παιδί μπορεί να είναι συγχυτικό ή να βρίσκεται σε λήθαργο.
- Να έχει πόνους σε όλο το σώμα.
- Ναυτία και εμετό. Και πάλι συνηθισμένα συμπτώματα για πολλά νοσήματα.
- Αιμορραγικό εξάνθημα. Αυτό το εξάνθημα προκαλείται κυρίως από ένα μικρόβιο που ονομάζεται μηνιγγιτιδόκοκκος. Το χαρακτηριστικό του εξανθήματος αυτού είναι ότι δεν εξαφανίζεται με την πίεση (πιέστε το με ένα γυάλινο ποτήρι για να μπορείτε να δείτε αν εξαφανίζεται). Αν το παιδί σας παρουσιάσει ένα τέτοιο εξάνθημα τότε άμεσα πρέπει να το μεταφέρεται στο κοντινότερο νοσηλευτήριο.
Τι να περιμένω όταν το παιδί μου μπει στο νοσοκομείο.
Τα παιδιά με σηψαιμία χρειάζονται ΑΜΕΣΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΙΚΗ αντιμετώπιση. Θα πρέπει να γίνουν αιμοληψίες για να γίνουν οι απαιτούμενες εξετάσεις. Συνήθως βάζουμε δυο φλεβοκαθετήρες για να έχουμε τη δυνατότητα να χορηγούμε πολλά και διαφορετικά φάρμακα ταυτόχρονα αλλά και για λόγους ασφαλείας (αν δηλαδή βγει ο ένας φλεβοκαθετήρας να έχουμε πρόσβαση από το δεύτερο). Πιθανότατα να χρειαστεί να γίνει οσφυονωτιαία παρακέντηση για να αποκλειστεί η μηνιγγίτιδα. Τέλος κάποια παιδιά πιθανό να χρειαστεί να διασωληνωθούν και να μπουν στον αναπνευστήρα.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να προλάβουν τη σηψαιμία;
Θα πρέπει να λάβουν όλα εκείνα τα μέτρα για να προλάβουν οποιαδήποτε πιθανή λοίμωξη. Τα κυριότερα είναι τα πιο κάτω:
- Να κάνουν ΟΛΑ ΤΑ ΕΝΔΕΔΙΕΓΜΕΝΑ για την ηλικία του παιδιού εμβόλια. Ο εμβολιασμός είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης των λοιμώξεων.
- Να μάθουν όλους του κανόνες ατομικής υγιεινής στα παιδιά. Θα πρέπει πρωτίστως να ακολουθούν οι ίδιοι οι γονείς τους κανόνες αυτούς, γιατί είναι ο καλύτερος τρόπος να πείσουν τα παιδιά τους για τη χρησιμότητα τους.
- Όταν το παιδί κάνει πυρετό και είναι κάτω των τριών μηνών πρέπει άμεσα να ενημερώνεται ο παιδίατρος σας.