Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών: Έχετε την ανάγκη να κουνήσετε τα πόδια σας όταν ξαπλώνετε; Ίσως τότε να έχετε το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, ένα σύνδρομο όχι και τόσο γνωστό στο ευρύ κοινό.
Τι είναι το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών ;
Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (Αγγλιστί Restless legs syndrome; RLS) σήμερα θεωρείται «νευρολογικό νόσημα χαρακτηριζόμενο από αίσθημα δυσφορίας και ακατανίκητη και ασυναίσθητη υπερκινητικότητα των ποδιών, η οποία επιδεινώνεται τις απογευματινές ή βραδυνές ώρες και στην διάρκεια της ανάπαυσης, βελτιώνεται με τις κινήσεις των προσβληθέντων ποδιών και διαταράσσει τον ύπνο».
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Είναι συχνό;
Το RLS είναι πολύ συχνό νόσημα στην καθημέρα πράξη, αλλά συνήθως περνάει απαρατήρητο και η διάγνωσή του μπορεί να καθυστερήσει ακόμα και 10-20 χρόνια. Στις ΗΠΑ, 10-15% του γενικού πληθυσμού πάσχει από RLS.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Ποιοι το παθαίνουν συχνότερα;
Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών μπορεί να παρατηρηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και στη βρεφική, και είναι εξίσου συχνό και στα δύο φύλα, αλλά πολύ συχνότερο σε άτομα μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Πόσες μορφές υπάρχουν ;
Διακρίνονται 2 τύποι RLS : το πρωτοπαθές (οικογενές) και το δευτεροπαθές. Ανάλογα με την αιτιολογία του, το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών διακρίνεται σε πρωτοπαθές (άγνωστης δηλ. αιτιολογίας) και σε δευτεροπαθές (συνδεόμενο με πολλά και διάφορα νοσήματα, αλλά και φάρμακα).
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Πως εκδηλώνεται;
Το RLS χαρακτηρίζεται από διαταραχές της αισθητικότητας (παραισθησίες/δυσαισθησίες), συνήθως στο ένα ή και τα δύο κάτω άκρα, στη διάρκεια της ανάπαυσης.
Οι ασθενείς περιγράφουν τα συμπτώματά τους σαν «βελονιές και σουβλιές, εσωτερική φαγούρα ή φαγούρα στα κόκκαλα, ηλεκτροσόκ, ανησυχία, σκουλήκια ή έντομα ή πίεση κάτω από το δέρμα, ανατρίχιασμα, κάψιμο, τράβηγμα, κάτι να σέρνεται ή σαν να τρέχει νερό στις φλέβες», κ.ά. και έχουν ακατανίκητη, ασυναίσθητη, ανάγκη να κινούν συνεχώς τα προσβληθέντα μέλη τους (ακαθισία εντοπισμένη στα πόδια).
Τα συμπτώματα ανακουφίζονται με τις κινήσεις των ποδιών, εντριβές, πίεση, βάδιση ή θερμότητα (λουτρά ή επιθέματα), αλλά συνήθως υποτροπιάζουν όταν οι κινήσεις σταματήσουν.
Σχεδόν πάντα οι κινήσεις των ποδιών παρουσιάζονται στην διάρκεια της νύχτας και περιγράφονται από τους γονείς του παιδιού ή την/τον σύντροφο του ασθενούς σαν «κλωτσιές» ή «ανησυχία των ποδιών». Οι κινήσεις αυτές είναι στερεότυπες και τα ρυθμικά τινάγματα των ποδιών/κνημών, τα οποία διαρκούν <5 δευτερόλεπτα, μπορεί να προκαλέσουν διέγερση στη διάρκεια του ύπνου.
Οι ασθενείς με RLS συχνά παρουσιάζουν περιοδικές κινήσεις των κάτω άκρων (periodic leg movements; PLMs), χαρακτηριζόμενες από ασυναίσθητη έντονη ραχιαία κάμψη των ποδιών, η οποία παρατηρείται κάθε 20-40 δευτερόλεπτα όταν οι ασθενείς είναι ξαπλωμένοι ή κοιμούνται και διαρκεί 0.5-5 δευτερόλεπτα. Οι PLMs παρατηρούνται στο 85% των ασθενών με RLS στη διάρκεια του ύπνου και σχετίζονται με την κλινική βαρύτητα του RLS.
Οι περισσότεροι ασθενείς (85%) με RLS δυσκολεύονται να κοιμηθούν το βράδυ λόγω των συμπτωμάτων, ενώ μπορεί να έχουν υπερβολική υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας λόγω της κακής ποιότητας του ύπνου συνεπεία των πολλαπλών διεγέρσεων που προκαλεί το PLMS.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Πως γίνεται η διάγνωση
Δεν υπάρχουν ειδικές εξετάσεις για την διάγνωση του RLS. Η διάγνωση γίνεται κλινικά με βάση το ιστορικό και τα συμπτώματα και υποβοηθείται από ορισμένα κριτήρια :
(1) Ακατανίκητη επιθυμία κίνησης των μελών, συνήθως συνδεόμενη με παραισθησίες ή δυσαισθησίες
(2) Επιδείνωση των συμπτωμάτων ή εμφάνισή τους αποκλειστικά στην ανάπαυση (κατάκλιση, κάθισμα) και μερική ή προσωρινή ανακούφισή τους με τις δραστηριότητες
(3) Κινητική ανησυχία
(4) Κιρκαδική διακύμανση των συμπτωμάτων, τα οποία παρουσιάζονται αργά το απόγευμα και το βράδυ. Συχνά, τα συμπτώματα ανακουφίζονται μετά τις 5.00 π.μ. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχουν σ΄όλη την διάρκεια της ημέρας, χωρίς κιρκαδικές διακυμάνσεις.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Τα συμπτώματα
-Ταραχή στους μηρούς, τα πόδια ή τους βραχίονες
-Άγχος και αίσθηση καύσου
-Κνησμό και μυρμήγκιασμα
Ακούσια εκτριβή των χεριών ή των ποδιών
-Περιοδικές κινήσεις των άκρων
Τα συμπτώματα του συνδρόμου μπορεί να είναι εξουθενωτικά και τείνουν να επιδεινώνονται καθώς το άτομο μεγαλώνει. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν μια περίοδο ύφεσης της έντασης των συμπτωμάτων. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα συνήθως επανεμφανίζονται. Αλλά υπάρχουν μερικοί τρόποι πιθανής αντιμετώπισης.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών: Αντιμετώπιση
Ασκηση
Κάνοντας ασκήσεις ποδιών μπορεί να βοηθήσετε την κατάστασή σας. Η μέτρια άσκηση θα βοηθήσει στη μείωση των επιπτώσεων του συνδρόμου των ανήσυχων ποδιών. Αλλά μην επιδοθείτε σε σκληρή προπόνηση, ειδικά αυτή που μπορεί να οδηγήσει σε πόνο.
Σωστός ύπνος
Ένα άτομο που έχει σύνδρομο ανήσυχων ποδιών πάσχει από κακές συνήθειες ύπνου. Θα είναι δύσκολο, αλλά είναι σημαντικό να επιλύσετε αυτά τα προβλήματα ύπνου. Μπορεί να μην θεραπεύσει τελείως το πρόβλημα, αλλά μπορεί να σας βοηθήσει να βελτιώσετε τις συνήθειες ύπνου σας. Θα πρέπει να κοιμάστε και να ξυπνάτε στην ώρα σας, να κρατάτε τα gadgets μακριά και να προσπαθήσετε να κοιμηθείτε για τουλάχιστον 8 ώρες.
Τεντωθείτε
Το τέντωμα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων του συνδρόμου. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διαχείριση της διάθεσης και στη βελτίωση των επιπέδων πίεσης, γεγονός που θα συμβάλει στην ποιότητα του ύπνου. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι η γιόγκα μπορεί να βελτιώσει το πρόβλημα.
Μασάζ
Το μασάζ των μυών των ποδιών μπορεί να κατευνάσει τα συμπτώματα. Σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη από το National Sleep Foundation, μια χημική ουσία που ονομάζεται ντοπαμίνη απελευθερώνεται όταν κάνετε μασάζ στα πόδια σας, γεγονός που μπορεί να είναι ο λόγος για την παροχή ανακούφισης στα συμπτώματα. Το μασάζ χαλαρώνει το σώμα και ανακουφίζει από το άγχος.
Υγιεινή διατροφή
Επιλέξτε μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε αυγά, κρέατα και δημητριακά ολικής αλέσεως για να διατηρήσετε τα επίπεδα σιδήρου και φυλλικού οξέος. Εάν τα επίπεδα σιδήρου και φυλλικού οξέος είναι χαμηλά, πρέπει να συμβουλευτείτε έναν γιατρό και να λάβετε τα κατάλληλα φάρμακα. Ανεπαρκή επίπεδα σιδήρου και φυλλικού οξέος μπορεί να οδηγήσουν σε αναιμία (μια κατάσταση όπου το σώμα σας δεν έχει ερυθρά αιμοσφαίρια) Μια υγιεινή διατροφή μπορεί να βελτιώσει τη γενική σας υγεία και να αποκρούσει διάφορα θέματα υγείας όπως το βάρος, τις καρδιαγγειακές παθήσεις, τα προβλήματα ψυχικής υγείας κλπ.
Περπατήστε πριν τον ύπνο
Μια ωραία βόλτα πριν πάτε για ύπνο μπορεί επίσης να βοηθήσει με κάποιους τρόπους. Μην κάνετε αερόβια ή οποιαδήποτε άλλη επίπονη άσκηση που μπορεί να σας δημιουργήσει ένταση. Μόλις μια βόλτα γύρω από τη γειτονιά σας σε συνδυασμό με τη φύση είναι αρκετή για να περιορίσει το πρόβλημα των ανήσυχων ποδιών.