Πυρετός, ρίγος, μυαλγίες και βήχας είναι, όλα, συμπτώματα που μοιάζουν για το απλό κρυολόγημα, τη γρίπη, τις εποχιακές αλλεργίες και για τον κορονοϊό, COVID-19. Ποιο είναι όμως το σύμπτωμα που προδίδει την ύπαρξη κορονοϊού στον ασθενή;
Πρόκειται για την διάρροια, σύμφωνα με μια νέα κινεζική επιστημονική μελέτη. Η διαπίστωση αυτή μπορεί να βοηθήσει στην πιο έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου, αλλά και στην πιο αποτελεσματική απομόνωση κρουσμάτων που θα μπορούσαν να περάσουν κάτω από το «ραντάρ» λόγω της έλλειψης αναπνευστικών συμπτωμάτων.
Κορονοϊός: Λεπτομέρειες σχετικά με την μελέτη
Μολονότι οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα, περίπου ο ένας στους πέντε εμφανίζει διάρροια, εμετούς ή πόνους στην κοιλιά, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία από την Κίνα, όπως ανακοίνωσαν οι ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό περιοδικό γαστρεντερολογίας «American Journal of Gastroenterology».
Η κινεζική έρευνα δείχνει ότι η ύπαρξη συμπτωμάτων, όπως η διάρροια πρέπει να γεννάει υποψίες για λοίμωξη Covid-19, ακόμη κι αν δεν έχουν εμφανιστεί τα πιο αναμενόμενα αναπνευστικά συμπτώματα. Επίσης συμπεραίνει ότι οι ασθενείς με πεπτικά συμπτώματα έχουν χειρότερη κλινική εξέλιξη και υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, σε σχέση με όσους δεν έχουν τέτοια συμπτώματα.
Η μελέτη σε 204 ασθενείς (με μέση ηλικία 55 ετών) με Covid-19 σε διάφορα νοσοκομεία της Γουχάν και άλλων κινεζικών πόλεων έδειξε ότι σχεδόν οι μισοί (99) εισήχθησαν σε νοσοκομείο αναφέροντας ένα ή περισσότερα γαστρεντερικά συμπτώματα ως βασικό πρόβλημα τους. Από αυτούς, οι 41 (ποσοστό 20% ή ο ένας στους πέντε) είχαν σαφές πεπτικό πρόβλημα, συγκεκριμένα οι 29 είχαν διάρροια, οι οκτώ εμετούς και οι τέσσερις πόνους στην κοιλιά. Μάλιστα επτά ασθενείς είχαν μόνο γαστρεντερικά και καθόλου αναπνευστικά συμπτώματα.
Κορονοϊός: Η πορεία που ακολουθεί το σύμπτωμα
Όσο η ασθένεια προχωρά και γίνεται πιο σοβαρή σε ένα ασθενή, τόσο επιδεινώνονται και τα γαστρεντερικά συμπτώματά του. Εκείνοι που δεν έχουν καθόλου τέτοια συμπτώματα, έχουν σχεδόν διπλάσια πιθανότητα (60%) να θεραπευθούν και να πάρουν εξιτήριο, σε σχέση με όσους έχουν γαστρεντερικά συμπτώματα (34%).
Σύμφωνα με την κινεζική μελέτη, ο μέσος χρόνος από την εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου έως την εισαγωγή των ασθενών στο νοσοκομείο είναι 8,1 μέρες, αλλά για όσους έχουν γαστρεντερικά συμπτώματα, ο χρόνος είναι μεγαλύτερος (εννέα μέρες) σε σχέση με εκείνους που δεν έχουν τέτοια συμπτώματα (επτά μέρες). Αυτό, κατά τους ερευνητές, πιθανώς οφείλεται στο ότι η εκδήλωση γαστρεντερικών συμπτωμάτων παραπλανά τους ασθενείς, που δεν υποπτεύονται ότι έχουν Covid-19, ιδίως όταν τα γαστρεντερικά συμπτώματα δεν συνοδεύονται από αναπνευστικά.
«Οι γιατροί πρέπει να έχουν στο μυαλό τους ότι τα συμπτώματα από το πεπτικό, όπως η διάρροια, μπορεί να αποτελούν γνώρισμα της Covid-19 και ότι πρέπει να υποψιάζονται κάτι τέτοιο, παρά να αναμένουν να εμφανιστούν και αναπνευστικά συμπτώματα. Αν περιμένουν να δουν αποκλειστικά αναπνευστικά συμπτώματα για να διαγνώσουν τη νόσο, μπορεί να χάσουν περιστατικά που στην αρχική φάση δεν έχουν τέτοια συμπτώματα και έτσι η νόσος να διαγνωστεί αργότερα, όταν πια εμφανιστούν αναπνευστικά συμπτώματα», τονίζουν οι Κινέζοι επιστήμονες.
Κορονοϊός: Πώς να τον ξεχωρίσετε από το απλό κρυολόγημα, τη γρίπη ή την αλλεργία;
Ο κορονοϊός ή COVID-19, είναι ένα νέο στέλεχος κορονοϊού, που έχει προκαλέσει παγκόσμια πανδημία. Μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος. Όμως τα άτομα με παράγοντες κινδύνου, όπως μεγάλη ηλικία, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιοπάθεια, πνευμονοπάθεια, βαριά ανοσοκαταστολή, είναι πιο επιρρεπή στο να παρουσιάσουν σοβαρά συμπτώματα της νόσου.
Τα συμπτώματα του COVID-19 είναι:
- πυρετός/ρίγος
- βήχας
- δύσπνοια
- γενική καταβολή
- μυαλγίες
- κεφαλαλγία
- φαρυγγαλγία
- διάρροια
Τα συμπτώματα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος όπως ρινικές εκκρίσεις, κυνάγχη και οπισθορινική καταρροή είναι λιγότερο συχνά από τις άλλες παθήσεις. Η διάρκεια των συμπτωμάτων κυμαίνεται από 1-14 ημέρες.
ΑΠΛΟ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ
Το απλό κρυολόγημα συνήθως παρουσιάζει ήπια συμπτώματα σε σχέση με τη γρίπη και τον COVID-19. Η διάρκεια του κοινού κρυολογήματος έχει διάρκεια από 7-10 ημέρες και περιορίζεται, κυρίως, στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα. Τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος είναι:
- φτέρνισμα
- μπούκωμα και καταρροή
- οπισθορινική καταρροή
- ερεθισμένος φάρυγγας
- βήχας
- ερεθισμένα μάτια
- κεφαλαλγία
ΕΠΟΧΙΚΗ ΓΡΙΠΗ
Η εποχική γρίπη παρουσιάζεται κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Έχει οξεία έναρξη έντονων συμπτωμάτων και έχει διάρκεια από 5 έως 7 ημέρες, λιγότερο από την διάρκεια συμπτωμάτων του COVID-19. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- πυρετό/ρίγος
- βήχα
- γενική καταβολή
- μυαλγίες/αρθραλγίες
- ρινική καταρροή
- φαρυγγαλγία
- διαρροϊκές κενώσεις
- δύσπνοια
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της γρίπης είναι ο εμβολιασμός, ιδιαίτερα αυτήν την εποχή όπου συνυπάρχει ο ιός του COVID-19. Οι περισσότεροι άνθρωποι παρουσιάζουν πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων μέσα σε λίγες ημέρες με αντιπυρετικά, υγρά και ξεκούραση.
ΕΠΟΧΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ
Η εποχική αλλεργία είναι η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε μία ξένη ουσία, που συνοδεύεται από μια σειρά συμπτωμάτων, που δυστυχώς μπορούν να παρομοιαστούν με τα συμπτώματα του COVID-19. Οι “ξένες ουσίες” περιλαμβάνουν διάφορα αλλεργιογόνα όπως γύρη, σκόνη, τρίχωμα ζώων, διάφορες τροφές, κλπ. Η εποχική αλλεργία συχνά περιλαμβάνει συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού, χωρίς όμως την παρουσία συστηματικών συμπτωμάτων. Τα συνήθη συμπτώματα είναι:
- ρινική καταρροή
- φτέρνισμα
- φαγούρα σε μύτη και μάτια
- ερεθισμός στα μάτια
- ήπιος ερεθισμός φάρυγγα
- πολύ σπάνια – πυρετός
Η εποχική αλλεργία, συνήθως, διαρκεί μερικές εβδομάδες η και μήνες ανάλογα με τον αλλεργιογόνο παράγοντα.
Κορονοϊός: Επηρεάζει η ηλικία τον τρόπο εκδήλωσης;
Τα παιδιά έχουν παρόμοια συμπτώματα με τους ενήλικες, συνήθως σε πιο ήπια μορφή, ενώ οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας κινδυνεύουν να εμφανίσουν κάποια σοβαρότερη ασθένεια ή επιπλοκή, καθώς ο COVID-19 γίνεται επικινδυνότερος αναλογικά με την αύξηση της ηλικίας. Σε υψηλότερο βαθμό κινδύνου βρίσκονται, επίσης, οι ασθενείς χρόνιων νοσημάτων. Μερικά από τα νοσήματα υψηλής επικινδυνότητας είναι:
- Οι σοβαρές καρδιακές παθήσεις
- Ο καρκίνος
- Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
- Ο Διαβήτης Τύπου 2
- Η παχυσαρκία
- Η βεβαρημένη υγεία λόγω καπνίσματος
- Η Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ)
- Η Δρεπανοκυτταρική Αναιμία
- Το βεβαρημένο Ανοσοποιητικό Σύστημα λόγω μεταμόσχευσης οργάνων
- Η εγκυμοσύνη
Άλλα νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο επιπλοκών και την πρόκληση σοβαρότερων ασθενειών λόγω COVID-19 είναι:
- Το άσθμα
- Οι παθήσεις στα νεφρά
- Οι χρόνιες παθήσεις στους πνεύμονες
Οι παθήσεις στον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα - Το βεβαρημένο Ανοσοποιητικό Σύστημα λόγω μεταμόσχευσης μυελού των οστών, λόγω HIV ή λήψης ορισμένων φαρμάκων
- Ο Διαβήτης Τύπου 1
- Η υψηλή Πίεση
Επιπλοκές, που μπορεί να προκαλέσει ο COVID-19 ειδικότερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας είναι:
- H Πνευμονία
- Η ανεπάρκεια σε ένα η περισσότερα όργανα
- Οι καρδιακές παθήσεις
- Το Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο
- Η Φλεβική Θρόμβωση
- Η σοβαρή ζημιά στα νεφρά
- Οι ιογενείς και μικροβιακές λοιμώξεις
Κορονοϊός: Πόσο διαρκεί η συμπτωματική φάση του ιού;
Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με τον νέο κοροναϊό SARS-CoV-2, ο οποίος προκαλεί τη νόσο Covid-19, παραμένουν κατά μέσο όρο χωρίς συμπτώματα πέντε μέρες, όσο δηλαδή διαρκεί η επώαση του ιού, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, που αξιολόγησε τα έως τώρα δεδομένα από την Κίνα.
Σχεδόν όλοι οι ασθενείς (το 97,5%) έχουν εμφανίσει τα συμπτώματά τους μέσα σε 12 μέρες (συγκεκριμένα 11,5 μέρες) από την έκθεση στον ιό και την έναρξη της λοίμωξης, πράγμα που δικαιολογεί την έως τώρα εφαρμοζόμενη απομόνωση (καραντίνα) για 14 μέρες. Όμως, περίπου ένας στους χίλιους -σύμφωνα με συντηρητικές εκτιμήσεις- θα ξεφύγει από το «δίχτυ ασφαλείας», καθώς θα εμφανίσει συμπτώματα αφότου έχει βγει από την 14ήμερη καραντίνα. Υπολογίστηκε ότι για κάθε 10.000 άτομα που μπαίνουν σε καραντίνα δύο εβδομάδων, τουλάχιστον τα 101 θα εκδηλώσουν συμπτώματα μετά τη λήξη της απομόνωσής τους.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Τζάστιν Λέσλερ του Τμήματος Επιδημιολογίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “Annals of Internal Medicine”, δήλωσαν ότι «με βάση και τη νέα ανάλυση όλων των δημόσια διαθέσιμων δεδομένων, η τωρινή σύσταση για ενεργή επιτήρηση ή καραντίνα επί 14 μέρες είναι εύλογη, αν και μερικές περιπτώσεις θα ξεφύγουν».
Η μέση περίοδος επώασης επί 5,1 μέρες του νέου ιού είναι παρόμοια με εκείνη του προηγούμενου συγγενικού κοροναϊού που προκάλεσε τη νόσο SARS, αλλά και του ιού MERS-CoV που έχει επώαση επί πέντε έως επτά μέρες. Οι ανθρώπινοι κοροναϊοί που προκαλούν τα κοινά κρυολογήματα, έχουν μέση περίοδο επώασης περίπου τριών ημερών.
Κορονοϊός: Σημαντικές πληροφορίες για τη μετάδοση
Μελέτες έχουν δείξει ότι ο SARS–CoV μεταδόθηκε από μοσχογαλές στους ανθρώπους στην Κίνα το 2002 και ο MERS-CoV από καμήλες σε ανθρώπους στη Σαουδική Αραβία το 2012. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, αρκετοί κοροναϊοί κυκλοφορούν στα ζώα, οι οποίοι δεν έχουν ακόμα μεταδοθεί σε ανθρώπους. Καθώς τα συστήματα επιτήρησης νοσημάτων βελτιώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πολύ πιθανό να ανιχνευθούν περισσότεροι κοροναϊοί. Όσον αφορά τον νέο κοροναϊό 2019–nCoV, το πιο πιθανό είναι ότι η μετάδοση στον άνθρωπο προήλθε από κάποιο ζώο σε αγορά ζωντανών ζώων στην Κίνα.
Ο 2019–nCoV προκαλεί αναπνευστική νόσο η οποία μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, συνήθως κατόπιν στενής επαφής με ασθενή μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον ή σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας.
Ο 2019–nCoV μεταδίδεται κυρίως μέσω της επαφής με ασθενή, μέσω σταγονιδίων τα οποία παράγονται όταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται ή μέσω σταγονιδίων από τη σίελο ή από τη ρινική κοιλότητα. Για την αποφυγή μετάδοσης είναι πολύ σημαντική η εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής.
Για παράδειγμα, καλύψτε το στόμα σας και τη μύτη σας με ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι σας ή τον λυγισμένο αγκώνα σας όταν βήχετε ή φτερνίζεστε. Πετάξτε αμέσως το μαντήλι σε κλειστό κάδο. Πλένετε τακτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή με αλκοολούχο διάλυμα.
Κορονοϊός: Εάν έχετε έρθει σε επαφή με πιθανό κρούσμα…
Τη λήψη πρόσθετων μέτρων πρόληψης σε συλλογικό επίπεδο, αλλά και την αυστηρή τήρηση σε ατομικό επίπεδο κανόνων υγιεινής επιβάλλει η ταχέως εξελισσόμενη επιδημία του κορωναϊού Covid-19.
«Με το παραμικρό σύμπτωμα μένουμε σπίτι», τονίζουν οι επιστήμονες, προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του νέου κοροναϊού στην κοινότητα.
Συγκεκριμένα συνιστούν προσοχή και δίνουν οδηγίες για απομόνωση ατόμων που ήρθαν σε επαφή με ύποπτο υπό διερεύνηση ή επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης με το νέο κοροναϊό (π.χ. μέλη οικογένειας, φίλοι, συνάδελφοι, επαγγελματίες υγείας).
Ως «επαφή» κρούσματος λοίμωξης Covid-19 ορίζεται άτομο που δεν εμφανίζει συμπτώματα και είχε ή ενδέχεται να είχε ιστορικό επαφής με κρούσμα λοίμωξης Covid-19.
Κορονοϊός: Τι πρέπει να προσέξουν οι ευπαθείς ομάδες;
- Ισχυρή σύσταση για την αποφυγή μετακινήσεων και ταξιδίων οπουδήποτε κι αν είναι αυτά σε ευπαθείς ομάδες και συγκεκριμένα σε: ασθενείς άνω των 70 ετών, άτομα με χρόνια καρδιαγγειακά προβλήματα, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, σακχαρώδη διαβήτη και χρόνιες καταστάσεις ανοσοκαταστολής.
- Αυστηρή τήρηση των μέτρων υγιεινής και απαγόρευση του επισκεπτηρίου σε μονάδες θεραπείας στα νοσοκομεία.
- Πρόβλεψη για ανανέωση της συνταγογράφησης για χρόνιους ασθενείς ως και 30 Ιουνίου προκειμένου να αποφεύγεται η μετακίνησή τους και η πιθανή έκθεσή τους στον κορωνοϊό.
- Αναστολή πολιτιστικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων σε κλειστούς και ανοιχτούς χώρους που περιλαμβάνουν πάνω από 1.000 άτομα.
- Αυστηρή τήρηση μέτρων υγιεινής σε οποιαδήποτε συνάθροιση περιλαμβάνει συμμετοχή άνω των 50 ατόμων.
Κορονοϊός: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις διαγνωστικές εξετάσεις;
Σε ποιους πρέπει να γίνονται διαγνωστικές εξετάσεις;
Κατά προτεραιότητα σε ασθενείς με πυρετό και βήχα ή δύσπνοια και οι οποίοι ανήκουν σε μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) νοσηλεύονται
β) φιλοξενούνται σε μονάδες ηλικιωμένων
γ) είναι μέλη ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού,
δ) είναι άτομα ηλικίας >70 ετών,
ε) είναι άτομα με σοβαρά χρόνια νοσήματα όπως χρόνια πνευμονοπάθεια, χρόνιο καρδιαγγειακό νόσημα, σακχαρώδης διαβήτης, σοβαρή ανοσοκαταστολή.
Ποιες εξετάσεις διαθέτουμε για τη διάγνωση του ιού;
- Ανίχνευση και ταυτοποίηση του ίδιου του ιού με μοριακή μέθοδο.
- Ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων έναντι του ιού με κλασική ορολογική μέθοδο.
Τι είναι και πώς γίνεται η μοριακή μέθοδος;
Η μοριακή αποτελεί την πιο έγκυρη μέθοδο για τη διάγνωση του νέου κορονοϊού και είναι ευρέως γνωστή ως PCR. Για την εξέταση γίνεται λήψη υγρού από τη μύτη ή το φάρυγγα με στειλεό που μοιάζει με μακριά μπατονέτα. Το δείγμα μπαίνει σε κατάλληλο φιαλίδιο και στέλνεται στο εργαστήριο, όπου ελέγχεται για την παρουσία του ιού μέσω της ανίχνευσης του γενετικού υλικού (RNA) του ιού.
Πόσο χρόνο χρειάζεται για να ολοκληρωθεί η εξέταση και γιατί πολλές φορές η εξέταση αργεί;
Από τη στιγμή που σε ένα δείγμα ξεκινά η διαδικασία της εξέτασης, απαιτούνται περίπου 3 ώρες για την ολοκλήρωσή της. Όταν όμως το εργαστήριο δέχεται μεγάλο αριθμό δειγμάτων, τότε απαιτείται αρκετός χρόνος αφενός για την καταγραφή των ασθενών και αφετέρου για τη διεκπεραίωση των εξετάσεων που πρέπει να γίνεται καθ’ ομάδες ορισμένου αριθμού δειγμάτων.
Πόσο αξιόπιστη είναι η μοριακή μέθοδος;
Είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος που διαθέτουμε σήμερα για τη διάγνωση του νέου κορονοϊού. Όμως η μοριακή εξέταση, όπως και κάθε εξέταση έχει αδυναμίες. Για παράδειγμα, η μοριακή μέθοδος μπορεί να είναι αρνητική σε άτομα χωρίς εμφανή συμπτώματα που έχουν, ωστόσο, μολυνθεί από τον ιό και ενδεχομένως να αναπτύξουν τη νόσο ύστερα από κάποιες μέρες. Επιπλέον, οι μοριακές εξετάσεις μας δείχνουν αν κάποιος έχει τον ιό τώρα, αλλά δεν μπορούν να μας δείξουν αν κάποιος νόσησε στο παρελθόν. Αν για παράδειγμα κάποιος είχε βήχα και πυρετό από τον κορονοϊό πριν από δύο εβδομάδες, μπορεί η μοριακή εξέτασή του να είναι αρνητική.
Τι σημαίνει αν τα αντισώματά μου είναι αρνητικά;
Ότι δεν έχετε αντισώματα έναντι του ιού και, επομένως, δεν έχετε έρθει σε επαφή με τον ιό. Προσοχή όμως, σε μερικές περιπτώσεις η αρνητική εξέταση δεν αποκλείει την μόλυνση του ατόμου από το νέο κορονοϊό (ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα), δηλαδή ενώ υπάρχει η νόσος το τεστ αντισωμάτων να είναι αρνητικό.
Σε πόση ώρα παίρνω τα αποτελέσματά μου από το εργαστήριο για τις ορολογικές εξετάσεις;
Οι κλασικές αξιόπιστες ορολογικές εξετάσεις εκτελούνται σε ομάδες δειγμάτων και απαιτούν 1-2 ώρες για την πραγματοποίησή τους. Το πότε όμως θα πάρετε το αποτέλεσμα εξαρτάται και από το πόσο συχνά το εργαστήριο εκτελεί την εξέταση.
Πού αλλού είναι χρήσιμες οι ορολογικές εξετάσεις;
Είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για τον έλεγχο του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Οι ιατροί και νοσηλευτές που έχουν αντισώματα θεωρούνται ότι έχουν ανοσία έναντι του κορονοϊού και επομένως, θα μπορούν να εξετάζουν και να νοσηλεύουν ασθενείς με COVID-19 χωρίς κίνδυνο για τους ίδιους ή για άλλους ασθενείς. Ιδιαίτερα χρήσιμες είναι οι ορολογικές εξετάσεις σε οροεπιδημιολογικές μελέτες, στις οποίες το αίμα μεγάλου αριθμού ατόμων του πληθυσμού εξετάζεται για παρουσία αντισωμάτων έναντι του νέου κορονοϊού. Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να εκτιμήσουμε χονδρικά το ποσοστό των ατόμων στην Ελλάδα που έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό.
Πού μπορώ να κάνω εξετάσεις για το νέο κορονοϊό εάν έχω συμπτώματα;
Στα εργαστήρια αναφοράς και σε όσα εργαστήρια δημόσιων νοσοκομείων πραγματοποιούν την ειδική εξέταση για το νέο κορονοϊό. Στην περίπτωση αυτή ο γιατρός σας θα πρέπει να ζητήσει την έγκριση του ΕΟΔΥ και να σας παραπέμψει με το ειδικό παραπεμπτικό σημείωμα σε δημόσιο νοσοκομείο αναφοράς για λήψη δείγματός σας για μοριακό τεστ. Στην περίπτωση αυτή η εξέταση γίνεται δωρεάν. Σε ορισμένες ιδιωτικές κλινικές και ιδιωτικά διαγνωστικά εργαστήρια/κέντρα που παρέχουν εξετάσεις για κορονοϊό. Στην περίπτωση αυτή δεν χρειάζεται επικοινωνία με τον ΕΟΔΥ. Θα πρέπει όμως να ρωτήσετε από πριν ποιες εξετάσεις γίνονται, να επιλέξετε μοριακό τεστ και να αποφύγετε να κάνετε ταχύ τεστ.