Οι περισσότερες παρανοήσεις σχετικά με το χειρουργείο στη μέση έχουν σχέση με τον μετεγχειρητικό πόνο, αλλά και τον βαθμό αποκατάστασης της βλάβης.
Ένας ασθενής με πόνο στη μέση ή/και το πόδι, που τον οδηγεί στο ιατρό, είναι πιθανόν ότι θα ακούσει κάποιους όρους με τους οποίους δεν έχει καμία υποχρέωση να είναι εξοικειωμένος. Επίσης, θα εκτεθεί σε πολλούς «μύθους», κυρίως γύρω από τη χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματός του. Ας δούμε ποιοι είναι οι πιο συνηθισμένοι…
Μύθος 1: το χειρουργείο στη σπονδυλική στήλη είναι «μεγάλο χειρουργείο»
Στην πραγματικότητα, τα συχνότερα προβλήματα της οσφυϊκής μοίρας, που είναι η κήλη του δίσκου, η σπονδυλική στένωση και τα κατάγματα σπονδύλων, λύνονται με μικρά, σύντομα και ιδιαίτερα ασφαλή χειρουργεία. Μάλιστα, με τις σύγχρονες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, τα χειρουργεία αυτά διαρκούν λίγο, συνοδεύονται από ελάχιστο πόνο και ταχύτατη επάνοδο στην καθημερινότητα. Ακόμα όμως και πιο σύνθετα χειρουργεία, όπως η σπονδυλοδεσία, σε ένα ή δύο επίπεδα, μπορούν να γίνουν με μικρές τομές και λίγο πόνο.
Μύθος 2: πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για να αποφύγουμε το χειρουργείο
Είναι αλήθεια ότι το 80% των ασθενών θα βρει λύση στο πρόβλημά του με συντηρητικές μεθόδους (φάρμακα, φυσικοθεραπεία, ενέσεις κ.λπ.) και ότι οι συντηρητικές θεραπείες έχουν τον πρώτο λόγο στην αντιμετώπιση των ασθενών με πόνο στη μέση και το πόδι. Μερικοί όμως ασθενείς δεν καταφέρνουν να απαλλαγούν από τον πόνο τους και να κερδίσουν πίσω την ποιότητα ζωής τους. Γι’ αυτούς τους ασθενείς το χειρουργείο είναι με διαφορά η πιο αποτελεσματική λύση. Η δισκεκτομή π.χ. καταφέρνει να απαλλάξει τον ασθενή από τον πόνο στο πόδι σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%.
Μύθος 3: αν γίνει ένα χειρουργείο, είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί και δεύτερο
Υπάρχουν περιπτώσεις που χρειάζεται πράγματι δεύτερο χειρουργείο. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι το πρώτο χειρουργείο απέτυχε. Η πιο συχνή αιτία του δεύτερου χειρουργείου είναι πολύ απλά ότι κάποιο άλλο σημείο της σπονδυλικής στήλης νόσησε.
Μύθος 4: αν κάνω χειρουργείο στη μέση θα απαλλαγώ αμέσως από το πρόβλημά μου
Παρόλο που είναι πολύ πιθανό ο ασθενής, αμέσως μετά το χειρουργείο, να έχει θεραπευτεί τελείως (ειδικά σε προβλήματα όπως η κήλη δίσκου και η σπονδυλική στένωση), ο χρόνος αποθεραπείας και αποκατάστασης ποικίλει σημαντικά από ασθενή σε ασθενή και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως π.χ. το είδος της επέμβασης, την ηλικία του ασθενούς κ.λπ. Πράγματι, σε επεμβάσεις όπως η δισκεκτομή και η στένωση, ο χρόνος αποθεραπείας είναι πολύ σύντομος και οι ασθενείς επανέρχονται στην καθημερινότητά τους μέσα σε λίγες μέρες έως λίγες εβδομάδες. Σε επεμβάσεις όμως όπως η σπονδυλοδεσία ενδέχεται ο χρόνος αποθεραπείας να είναι 3-4 μήνες.
Μύθος 5: ένα χειρουργείο στη μέση θα βοηθήσει σίγουρα
Η χειρουργική επέμβαση είναι αποτελεσματική όταν τα συμπτώματα του ασθενούς ταιριάζουν με τον απεικονιστικό έλεγχο, δηλαδή με τα ευρήματα στη μαγνητική και αξονική τομογραφία. Αν τα συμπτώματα του ασθενούν εξηγούνται ικανοποιητικά από αυτό που δείχνουν οι εξετάσεις, τότε η πιθανότητα να βοηθηθεί ο ασθενής είναι πολύ μεγάλη.
Τα προβλήματα ξεκινάνε όταν μπαίνουμε σε «γκρίζες ζώνες», όταν δηλαδή ο ασθενής περιγράφει άτυπα συμπτώματα που δεν ταιριάζουν απόλυτα με αυτό που δείχνουν οι εξετάσεις ή, αντίθετα, όταν περιγράφει χαρακτηριστικά συμπτώματα αλλά οι εξετάσεις δεν δείχνουν κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να έχει προηγηθεί αναλυτική και ειλικρινής ενημέρωση του ασθενούς για τα ποσοστά επιτυχίας.
Επιπλέον, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι κάθε ασθενής είναι διαφορετικός (στην ηλικία, στον σωματότυπο, στη φυσική κατάσταση, στην ψυχική κατάσταση κ.λπ.), οπότε και δεν περιμένουμε τα αποτελέσματα ενός χειρουργείου να είναι πανομοιότυπα για όλους. Αυτό που πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσει ο ασθενής είναι ότι καμία επέμβαση δεν μπορεί να γυρίσει το χρόνο πίσω.
Μύθος 6: αυτό που είπε ο γιατρός ισχύει και τέλος
Οι χειρουργοί είναι ειδικοί και είναι εκπαιδευμένοι στο να αξιολογούν το πρόβλημα και να προτείνουν λύση. Αλλά δεν έχουν όλοι οι χειρουργοί την ίδια γνώμη. Όταν κάποιος χειρουργός (νευροχειρουργός ή ορθοπαιδικός) προτείνει χειρουργείο ενώ κάποιος άλλος όχι, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο ένας είναι σωστός και ο άλλος όχι. Αυτό σημαίνει μόνο ότι έχουν διαφορετικές ιδέες ως προς το πώς θα λύσουν ιδανικά το πρόβλημα του ασθενούς. Αν ένας γιατρός προτείνει χειρουργείο αλλά ο ασθενής δεν είναι βέβαιος αν θέλει να προχωρήσει, μπορεί να ζητήσει μια δεύτερη γνώμη. Αυτό δεν είναι λάθος, ούτε αποτελεί αμφισβήτηση του γιατρού. Το χειρουργείο είναι σημαντική απόφαση και απαιτεί πλήρη ενημέρωση.
Γράφει ο Παντελής Σταυρινού,
Διευθυντής Νευροχειρουργός στο Metropolitan Hospital