Η λακτόζη είναι ένα είδος φυσικής ζάχαρης που υπάρχει στο γάλα και στα γαλακτοκομικά προϊόντα, η οποία για να διασπαστεί και να αφομοιωθεί μέσα στον οργανισμό μας χρειάζεται ένα ένζυμο, τη λακτάση. Αν το λεπτό μας έντερο δεν παράγει αρκετή λακτάση, τότε παθαίνουμε δυσανεξία στη λακτόζη.
Η λακτόζη που κινείται στο παχύ έντερο (κόλον) χωρίς να μπορεί να αφομοιωθεί, προκαλεί δυσάρεστα συμπτώματα, όπως αέρια, πόνο στην κοιλιά και φούσκωμα. Η δυσανεξία στη λακτόζη σε κάποιους ανθρώπους μπορεί να μην επιτρέπει δηλαδή καθόλου κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων, ενώ σε άλλους μπορεί να επιτρέπει επιλεκτική κατανάλωση μικρών ποσοτήτων.
Όσοι έχουν δυσανεξία στη λακτόζη πρέπει να μάθουν πώς να τρώνε ώστε από τη μία πλευρά να αποφεύγουν αυτά τα δυσάρεστα συμπτώματα, κι από την άλλη να φροντίζουν να προσλαμβάνουν το απαραίτητο για αυτούς ασβέστιο.
Δυσανεξία στην λακτόζη: Γιατί και πότε εμφανίζεται;
- Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι συνήθως κληρονομική και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως κατά την εφηβεία ή μετά την ενηλικίωση.
- Κάποιες φορές το λεπτό έντερο σταματά να παράγει λακτάση μετά από βραχυχρόνια πάθηση, όπως η στομαχική γρίπη ή μακροχρόνια πάθηση, όπως η κυστική ίνωση.
- Σπανίως, κάποια νεογέννητα γεννιούνται με δυσανεξία στη λακτόζη. Σε αυτή την περίπτωση, τα άτομα αυτά δεν μπορούν να καταναλώσουν τίποτα το οποίο να περιέχει λακτόζη.
- Κάποια βρέφη που γεννιούνται πρόωρα εμφανίζουν προσωρινή δυσανεξία στη λακτόζη, καθώς δεν μπορούν ακόμη να παράξουν λακτάση. Το πρόβλημα αποκαθίσταται, μόλις αρχίσουν να την παράγουν.
- Κάποιες φορές άτομα τα οποία δεν είχαν ποτέ πρόβλημα από την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων, εμφανίζουν ξαφνικά δυσανεξία στη λακτόζη. Αυτό οφείλεται στο γήρας.
Δυσανεξία στην λακτόζη: Ποια συμπτώματα την συνοδεύουν;
Τα συμπτώματα από τη δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να είναι από ήπια έως βαριά, ανάλογα με το πόση λακτάση παράγει το σώμα σας. Η εμφάνισή τους συνήθως ξεκινά 30 λεπτά έως 2 ώρες αφότου καταναλώσετε γάλα ή άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, τα συμπτώματά σας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Φούσκωμα
- Πόνο ή κράμπες
- Γουργουρητό στην κοιλιά
- Αέρια
- Χαλαρά κόπρανα ή διάρροια
- Εμετού
Δυσανεξία στην λακτόζη: Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο γιατρός μπορεί να κάνει τη διάγνωση ρωτώντας σας για το είδος των συμπτωμάτων που εμφανίζετε και ζητώντας σας να απέχετε από την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, προκειμένου να διαπιστωθεί τυχόν βελτίωση των συμπτωμάτων.
Για επιβεβαίωση της διάγνωσης μπορεί να γίνει τεστ εκπνοής υδρογόνου ή τεστ ζαχάρου του αίματος. Με αυτές τις απλές εξετάσεις φαίνεται αν αφομοιώνετε φυσιολογικά τη λακτόζη.
Δυσανεξία στην λακτόζη: Πώς αντιμετωπίζεται;
Δεν υπάρχει θεραπεία για τη δυσανεξία στη λακτόζη. Αλλά, μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα περιορίζοντας ή αποφεύγοντας τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν γάλα με μειωμένη λακτόζη ή το υποκαθιστούν με γάλα σόγιας. Κάποιοι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να καταναλώσουν γιαούρτι χωρίς να αντιμετωπίσουν πρόβλημα, ειδικά γιαούρτι με ζωντανά γαλακτικά ένζυμα.
Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να λαμβάνετε διατροφικά συμπληρώματα λακτάσης που βοηθούν στην αφομοίωση της λακτόζης. Με τον καιρό, οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη, μαθαίνουν να αποφεύγουν ό,τι δεν μπορεί να αφομοιώσει ο οργανισμός τους.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για όσους έχουν δυσανεξία στη λακτόζη είναι να λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες ασβεστίου. Το ασβέστιο είναι σημαντικό για τα παιδιά, τους εφήβους, τις εγκύους και τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Για να προλάβετε αυτή την έλλειψη, μπορείτε να στραφείτε στην κατανάλωση μη γαλακτομικών τροφών που που περιέχουν ασβέστιο:
- Μπρόκολο, μπάμιες, λάχανο, λαχανίδες και γογγύλια
- Κονσερβοποιημένες σαρδέλες, τόνο και σολομό
- Ενισχυμένα με ασβέστιο χυμούς και δημητριακά
- Ενισχυμένα με ασβέστιο προϊόντα σόγιας, όπως γάλα σόγιας, τόφου και κύαμο σόγιας
- Αμύγδαλα