Ο ειλεός είναι μια συχνή πάθηση που όμως μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη ζωή εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Το γαστρεντερικό σύστημα είναι αποτελείται από ένα πλήθος οργάνων, ανάμεσά τους και το έντερο. Ο εντερικός μας σωλήνας αποτελείται από παχύ και το λεπτό έντερο, το τελευταίο τμήμα του οποίου ονομάζεται ειλεός. Η απόφραξη που δεν επιτρέπει στο έντερο να κενωθεί ούτε από κόπρανα ούτε από αέρια αποκαλείται ειλεός του εντέρου. Συνηθέστερα, ο ειλεός αφορά το λεπτό έντερο και πολύ σπανιότερα το παχύ.

Ποια είναι τα συμπτώματα του ειλεού του εντέρου

Ο ειλεός μπορεί να εκδηλωθεί με τη μορφή έντονου πόνου στην κοιλιά, ναυτία, εμετούς, δυσκοιλιότητα, ανορεξία, αιματηρές κενώσεις και αφυδάτωση του οργανισμού.

Πώς γίνεται η διάγνωση

Ο γιατρός συνεκτιμά την κλινική εικόνα και τις απεικονιστικές εξετάσεις του ασθενούς. Οι εξετάσεις αυτές, ακτινογραφία κοιλίας και αξονική, θα βοηθήσουν το γιατρό να διαχωρίσει εάν πρόκειται για παραλυτικό ειλεό ή αποφρακτικό. Στη δεύτερη αυτή περίπτωση, μπορεί να είναι ατελής ειλεός, δηλαδή να μην έχει γίνει πλήρης απόφραξη του εντέρου. Στον παραλυτικό ειλεό το έντερο ουσιαστικά δεν αντιδρά, δεν κινείται και δεν αποβάλλεται το περιεχόμενό του, χωρίς όμως να εντοπίζεται κάπου φράξιμο.

Σε τι οφείλεται ο ειλεός του εντέρου

Παρότι αν αφεθεί χωρίς θεραπεία ο ειλεός είναι σοβαρός, πρόκειται για μία κατάσταση που παρουσιάζεται συχνά σε παιδιά και ενήλικες.
Ανάλογα με τον τύπο του, μπορεί να συνδέεται με διαταραχές στη συνέχεια του εντέρου όπως για παράδειγμα ο αποφρακτικός ειλεός μπορεί να οφείλεται σε περιστροφή, περισύσφιξη ή απόφραξη ή και σε κατάποση ξένου σώματος. Ο παραλυτικός ειλεός μπορεί να συνδέεται με παθήσεις όπως ο διαβήτης και ο υποθυρεοειδισιμός, να αποτελεί συνέπεια χειρουργικής επέμβασης στην περιοχή ή να συνδέεται με προβλήματα του στομάχου.

Ποια είναι η θεραπεία

Στον αποφρακτικό ειλεό χρειάζεται πάντα επέμβαση η οποία θα αντιμετωπίσει το ξεχωριστό αίτιο που τον προκάλεσε, ενώ στον παραλυτικό ειλεό συνήθως δίνεται φαρμακευτική αγωγή που αντιμετωπίζει και πάλι το αίτιο.

Σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου: Έτσι θα λειτουργήσει… ξανά!

Η δυσλειτουργία του εντέρου που αφορά στην κινητικότητά του (δηλαδή να λειτουργεί αργά ή χωρίς μεγάλη ένταση) λέγεται… σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου. Μπορεί ο όρος να μην είναι επιστημονικός, όμως περιγράφει, την πραγματικότητα.

Σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου: Τι σημαίνει

Οι ασθενείς βιώνουν περιστατικά δυσκοιλιότητας και επώδυνων κενώσεων, επειδή το παχύ έντερο κινεί τα κόπρανα μέσω του πεπτικού συστήματος με πολύ αργούς ρυθμούς. Το σύνδρομο αυτό μπορεί να γίνει χρόνιο, και τα συμπτώματα  να παρουσιάζουν περιόδους ύφεσης και έξαρσης

Τι το προκαλεί όμως; Φυσιολογικά, με την έναρξη του γεύματος, τα νεύρα  στέλνουν μήνυμα στο πεπτικό σύστημα για να ξεκινήσουν μια σειρά λειτουργιών. Αφού ολοκληρωθεί όλη η λειτουργία της πέψης, το πεπτικό σύστημα στέλνει σήμα στον εγκέφαλο ότι ολοκληρώθηκε η διαδικασία. Με τη σειρά του ο εγκέφαλος  δίνει εντολή για κένωση. Πολλές φορές, όμως,  αυτή «ανταλλαγή» μηνυμάτων προς και από τον εγκέφαλο καθυστερεί να φτάσει, οπότε αρχίζουν τα προβλήματα…

Σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου: Οι αιτίες και τα πρώτα μέτρα

Αιτία αυτής της επιβράδυνσης της λειτουργίας του εντέρου συνήθως είναι η περιορισμένη ποικιλομορφία στη διατροφή, η χρήση καθαρτικών, ορισμένες διατροφικές διαταραχές, η χρήση ναρκωτικών ουσιών και η υποβολή σε αναισθησία λόγω χειρουργικής επέμβασης.

Μερικές φορές η αιτία μπορεί να κρύβεται στην απουσία πρόσληψης φυτικών ινών. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις:

• μια διατροφή που δίνει έμφαση στα φρούτα και στα λαχανικά θα επιταχύνει την πέψη και θα επιφέρει τακτικότητα στις κενώσεις.
• Επίσης, η προσθήκη δύο έως τεσσάρων επιπλέον ποτηριών νερού στην ποσότητα που προσλαμβάνεται καθημερινά είναι εξίσου σημαντική.
• Ο περιορισμός των γαλακτοκομικών προϊόντων, που κάποιες φορές αφομοιώνονται δύσκολα, και η εξαίρεση επεξεργασμένων τροφών μπορεί επίσης να βοηθήσει.
• Επιπλέον, η προσθήκη συμπληρωμάτων φυτικών ινών τα οποία περιέχουν ψύλλιο, έχει καταδειχθεί από κλινικές μελέτες ότι επαναφέρει στο φυσιολογικό τις κενώσεις του εντέρου.
• Επιπλέον, τα χημικά καθαρτικά μπορούν να αντικατασταθούν με φυσικά.
• Η δε λήψη προβιοτικών συμπληρωμάτων έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου και το χρόνο ολοκλήρωσης της πέψης, επαναφέροντας την κανονικότητα των κενώσεων.

Σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου: Άσκηση και στάση σώματος

Άλλο ένα μέτρο για την εξομάλυνση των κενώσεων είναι η τακτική και ήπια άσκηση, η οποία «επανεκκινεί» το γαστρεντερικό σύστημα. Έχει φανεί από μελέτες ότι επιδρά στα συμπτώματα του τεμπέλικου εντέρου, διατηρώντας το πεπτικό  σύστημα ενεργό και ρυθμισμένο.

Ευεργετική μπορεί να αποδειχθεί και η αλλαγή σωματικής στάσης κατά την κένωση. Η χρήση προϊόντων που αλλάζουν τη γωνία των ποδιών, σαν να κάθεται ο πάσχων σε «βαθύ κάθισμα», μπορεί να αποδώσει.

Σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου: Οι κίνδυνοι που παραμονεύουν 

Εάν παρά τις αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής τα συμπτώματα επιμένουν, τότε πρέπει να ενημερωθεί ο γιατρός. Η καθυστέρηση κένωσης περισσότερο από κάθε 3 ημέρες ισοδυναμεί με παραμονή τουλάχιστον 9-12 γευμάτων στο έντερο. Όταν αυτή η κατάσταση επαναλαμβάνεται τακτικά και καταστεί χρόνια, αυξάνονται τις πιθανότητες για καρκίνο του παχέος εντέρου και πρόκληση βλάβης στο ήπαρ, εξαιτίας της προσπάθειάς του να καθαρίζει συνεχώς τον οργανισμό από τις τοξίνες.

Ακόμα, όμως, και η πρόκληση πιο απλών παθήσεων εξαιτίας του συνδρόμου είναι ενοχλητική. Για παράδειγμα, η μόνιμη καθυστέρηση των κενώσεων μπορεί να οδηγήσει σε πρωκτικές ραγάδες. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει αιμορροϊδοπάθεια, μια συχνά επώδυνη πάθηση, τα συμπτώματα της οποίας είναι κνησμός και αιμορραγίες και που για τη θεραπεία της μπορεί να απαιτηθεί επέμβαση.

Καρκίνος παχέος εντέρου: Οι τροφές που απαγορεύονται

Οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φρούτων και λαχανικών κινδυνεύουν λιγότερο να νοσήσουν, καθώς οι φυτικές ίνες προστατεύουν την υγεία του εντέρου.

Την ίδια προστασία φαίνεται ότι εξασφαλίζουν τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D, ασβέστιο και σελήνιο. Συνιστάται να αποφεύγεται η διατροφή που περιέχει λιπαρά κρέατα, ζάχαρη και λευκό αλεύρι.

Οι ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο και κάνουν χημειοθεραπείες ή ακτινοθεραπείες θα πρέπει να ακολουθούν πολύ συγκεκριμένη διατροφή για τον καρκίνο παχέος εντέρου. Η διατροφή αυτή έχει σκοπό να ενισχύσει την άμυνα του οργανισμού και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής.

Η διατροφή που συνιστούν οι διαιτολόγοι έχει σκοπό να αντιμετωπίσει την απώλεια του σωματικού βάρους που συχνά συναντάται στους καρκινοπαθείς και τις παρενέργειες από τις θεραπείες. Επίσης, σε περιπτώσεις που ασθενείς έχουν πάρει βάρος κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών λόγω ορμονοεξαρτώμενου καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, συνιστώνται διατροφή για ενίσχυση του ανοσοποιητικού και απώλεια βάρους.

Σε γενικές γραμμές, ισχύουν οι παρακάτω διατροφικές συμβουλές

Τροφές που απαγορεύονται	Τροφές που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και επιτρέπονται
Ζάχαρη	Αβοκάντο
Αλκοόλ	Ξηροί καρποί
Επεξεργασμένα τρόφιμα	Ελαιόλαδο
Σούσι	Λιναρόσπορος
Ροκφόρ	Κουρκουμάς

Καρκίνος παχέος εντέρου: Θεραπεία

Η αντιμετώπιση του καρκίνου στο παχύ έντερο είναι κυρίως χειρουργική. Μπορεί να συνδυαστεί με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Το θεραπευτικό σχήμα που θα επιλεγεί εξαρτάται από το στάδιο της νόσου.

Η σταδιοποίηση γίνεται βάσει της ένδειξης Dukes.

Τα στάδια είναι 4:

Στάδιο Α – Περιορίζεται μόνο στο εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου.

Στάδιο B – Έχει προχωρήσει από το εσωτερικό τοίχωμα προς το μυ χωρίς να επηρεάσει τους παρακείμενους λεμφαδένες.

Στάδιο C – Έχει προχωρήσει στους παρακείμενους λεμφαδένες.

Στάδιο D – Τα καρκινικά κύτταρα έχουν προχωρήσει και σε άλλα όργανα του σώματος (μετάσταση).

Η χειρουργική επέμβαση επιλέγεται συχνά όταν ο καρκίνος είναι αρχικού σταδίου ή προκαλεί απόφραξη εντέρων. Αφαιρείται μέρος του εντέρου που εντοπίζεται ο όγκος και διπλανοί λεμφαδένες. Ακολουθεί ένωση των σημείων του εντέρου. Αν δεν είναι εφικτή αυτή η ένωση εφαρμόζεται κολοστομία (σημείο τομής από όπου θα αδειάζει το έντερο και το περιεχόμενο συλλέγεται με ειδικό συλλέκτη). Αν ο όγκος εντοπίζεται ψηλά στο παχύ έντερο (στην ένωση με το λεπτό έντερο) εφαρμόζεται ειλεοστομία.

Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται μετά το χειρουργείο αν το στάδιο είναι προχωρημένο. Μπορεί να εφαρμοστεί και μαζί με ακτινοθεραπεία.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι, επίσης, μία μέθοδος θεραπείας που πλέον χρησιμοποιείται ευρέως, καθώς θεωρείται ότι είναι ισοδύναμη με την ανοιχτή χειρουργική μέθοδο. Πλεονεκτεί στο γεγονός ότι οδηγεί τον ασθενή σε ταχύτερη αποκατάσταση και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, ωστόσο πρέπει να εφαρμοστεί μόνο από εξειδικευμένο σε αυτές τις μεθόδους ιατρό.