Όσα πρέπει να γνωρίζετε αν έχετε προγραμματισμένη εξέταση για καμπύλη ζαχάρου. Τι πρέπει να φάτε και τι όχι.

Η από του στόματος δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη (Oral Glucose Tolerance Test – OGTT) είναι χρήσιμη για διαγνωστική διευκρίνηση σε άτομα στα οποία, ενώ υπάρχει ισχυρή υποψία διαβήτη, έχουν φυσιολογική ή διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας, ή σε άτομα που παρουσιάζουν γλυκόζη νηστείας φυσιολογική, αλλά μεταγευματικά αυξημένη (>140mg/dl).

Επίσης, στην περίπτωση που η τιμή του σακχάρου του αίματος σε έναν ενήλικα πρωινή ώρα, όντας νηστικός, βρεθεί ≥126 mg/dl ή σε τυχαία ώρα και ανεξαρτήτως φαγητού βρεθεί ≥200mg/dl, το καλύτερο είναι να ακολουθήσει η μέτρηση της καμπύλης γλυκόζης για να διευκρινιστεί η ύπαρξη ή όχι Σακχαρώδους Διαβήτη.

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις της μέτρησης;

• Προηγούνται 3 ημέρες ελεύθερης διατροφής (με τουλάχιστον 150γρ. Υδατανθράκων/ημέρα) και συνηθισμένης φυσικής δραστηριότητας για το άτομο που πρόκειται να εξεταστεί.
• Η δοκιμασία πρέπει να γίνει πρωί, μετά από δεκάωρη νηστεία (επιτρέπεται μόνο το νερό).
• Λαμβάνεται από τον ασθενή φλεβικό αίμα και στη συνέχεια του χορηγούνται 75γρ. άνυδρης γλυκόζης διαλυμένης σε 250-350ml νερού, τα οποία πρέπει να ληφούν σε χρονικό διάστημα 3-5 λεπτών.
• Ο ασθενής περιμένει 2 ώρες σε ανάπαυση χωρίς να φάει κάτι ή να καπνίσει και λαμβάνεται για 2η φορά φλεβικό αίμα.

Εάν η τιμή της γλυκόζης του πλάσματος 2 ώρες μετά την χορήγηση εκ στόματος 75γρ. γλυκόζης είναι ≥200mg/dl, τότε η δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη χαρακτηρίζεται θετική

Πού βασίζεται η διάγνωση της νόσου;

Η διάγνωση της ύπαρξης Σακχαρώδους Διαβήτη ή όχι, θα μπορούσε κάποιος να πει πως στηρίζεται σε 3 βασικές τιμές, την τυχαία τιμή της γλυκόζης πλάσματος, την γλυκόζη πλάσματος νηστείας και την τιμή της OGTT που περιγράψαμε παραπάνω.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου του Σακχαρώδη Διαβήτη;

Βέβαια, το πρώτο πράγμα που πρέπει πάντα να αξιολογείται είναι η ύπαρξη συμπτωματολογίας υπεργλυκαιμίας.

Επιπλέον, η ύπαρξη παραγόντων κινδύνου για ΣΔ όπως:

• η ηλικία
• το βάρος (Δείκτης Μάζας Σώματος >= 25 kgr/m2)
• το φύλο
• η καθιστική ζωή
• η κληρονομικότητα
• η αυξημένη αρτηριακή πίεση (ΑΠ>=140/90 mm/Hg)
• τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων (>= 250mg/dl)
• τα μειωμένα επίπεδα της HDL-χοληστερόλης (<=35 mg/dl)
• η ύπαρξη παθήσεων των αγγείων

Ποια τα συμπτώματα της υπεργλυκαιμίας;

Η συμπτωματολογία της υπεργλυκαιμίας περιλαμβάνει πολυδιψία, πολυουρία, ανεξήγητη απώλεια βάρους και πολλές φορές ατονία, θαμπή όραση, κοιλιακούς και γενικευμένους πόνους, ακόμη και δύσπνοια.

Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων

Την τελική λοιπόν αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μιας δοκιμασίας ανοχής στη γλυκόζη, δεν μπορεί να έχει άλλος από τον θεράποντα ιατρό, αφού είναι ο μόνος που μπορεί να εξετάσει τα πράγματα πολύπλευρα και να δώσει την γραμμή αντιμετώπισης της κατάστασης. Από εκεί και πέρα η σύσταση ενός πλάνου διατροφής, πάνω στις κατευθύνσεις του ιατρού, είναι να πραγματοποιήσει ένας κλινικός διαιτολόγος.

Σάκχαρο: Παράγοντες αύξησης των φυσιολογικών τιμών

Αύξηση βάρους

Η συγκέντρωση λίπους, ειδικά στην περίμετρο της μέσης, αυξάνει την πιθανότητα να αναπτύξετε αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση διαβήτη. Το υπερβολικό βάρος επιβαρύνει το πάγκρεας για την παραγωγή μεγαλύτερης ποσότητας ινσουλίνης. Όταν η συσσώρευση λίπους εντοπίζεται στην περιοχή της κοιλιάς, συγκεντρώνεται λίπος γύρω από τα όργανα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη.

Αλλαγές στο δέρμα

Ο προδιαβήτης δεν συνοδεύεται συνήθως από συμπτώματα, κάποιοι άνθρωποι όμως μπορεί να εκδηλώσουν ήπια εκδοχή συμπτωμάτων διαβήτη, όπως η δίψα και η συχνοουρία . Ένα άλλο ανησυχητικό σημάδι είναι η δημιουργία κηλίδων στην επιδερμίδα. Οι σκούρες κηλίδες δημιουργούνται συνήθως στο πίσω μέρος του λαιμού, τους αγκώνες, τα γόνατα, τις αρθρώσεις και τις μασχάλες. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται μελανίζουσα ακάνθωση (acanthosisnigricans).

Γλυκά

Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης αυξάνει τον κίνδυνο προδιαβήτη. Δεν αρκεί να κόψετε τα γλυκά, πρέπει να περιορίσετε τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως το άσπρο ψωμί και το άσπρο ρύζι, τα ζυμαρικά και τις πατάτες. Αντί αυτών, να προτιμάτε τους σύνθετους υδατάνθρακες, όπως το ψωμί και τα ζυμαρικά ολικής αλέσεως, τις πρωτεΐνες και τα λαχανικά.

Καθιστική ζωή

Η τακτική σωματική άσκηση βοηθά το σώμα σας να χρησιμοποιεί την ινσουλίνη πιο αποτελεσματικά. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος, το οποίο, με τη σειρά του, μειώνει τον κίνδυνο προδιαβήτη και διαβήτη. Εάν κάνετε καθιστική ζωή ξεκινήστε ήπια δραστηριότητα, κάνοντας 10λεπτο περπάτημα τρεις φορές την ημέρα. Ιδανικός στόχος πρέπει να είναι η μέτρια σωματική άσκηση συνολικής διάρκειας 150 λεπτών την εβδομάδα.

Ηλικία

Η γήρανση αυξάνει τον κίνδυνο πολλών παθήσεων καθώς και του προδιαβήτη. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Διαβήτη, οι άνω των 45 πρέπει να ελέγχονται τακτικά για προδιαβήτη.

Κακός ύπνος

Οι άνθρωποι που δεν κοιμούνται καλά κινδυνεύουν να πάρουν κιλά και να αναπτύξουν προδιαβήτη. Οι διαταραχές ύπνου, όπως η αποφρακτική άπνοια ύπνου, μπορούν να προκαλέσουν αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.Αν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε, συζητήστε το με τον γιατρό σας. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων του ύπνου μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τον κίνδυνο διαβήτη.

Σάκχαρο: Τροφές που μειώνουν τις υψηλές τιμές

Πράσινο τσάι
Μελέτες έδειξαν πως το πράσινο τσάι συμβάλλει στην πρόληψη του διαβήτη και ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης αίματος.

Κανέλα
Η κανέλα μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα να τα ρυθμίζουν καλύτερα.Οι ερευνητές εικάζουν ότι η κινναμαλδεΰδη διεγείρει την παραγωγή και την δράση της ινσουλίνης – της ορμόνης που διασπά το σάκχαρο.

Ξύδι
Όταν ρίχνετε ξύδι σε φαγητά που περιέχουν πολλούς υδατάνθρακες (όπως το ρύζι, τα ζυμαρικά, οι πίτες κ.λπ.) φαίνεται ότι καθυστερεί η απορρόφηση των σακχάρων που περιέχονται από τον οργανισμό, με αποτέλεσμα να μην αυξάνεται απότομα το ζάχαρο.

Πιπέρι καγιέν
Λίγη ποσότητα στα φαγητά εμποδίζει την απότομη άνοδο στο σάκχαρο μετά το γεύμα.

Βρώμη
Η κατανάλωση βρώμης οδηγεί σε μικρότερη αύξηση των επιπέδων σακχάρου και καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο.

Φασόλια
Έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, γεγονός που οδηγεί σε μείωση του ρυθμού απορρόφησης της γλυκόζης και συνεπώς μικρότερη άνοδο των επιπέδων σακχάρου μεταγευματικά. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι η συστηματική κατανάλωση οσπρίων, και ειδικότερα φασολιών, σχετίζεται με χαμηλότερες τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοαφαιρίνης, γεγονός που υποδηλώνει καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο.

Λιπαρά ψάρια
Αποτελούν καλές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων, τα οποία συμβάλλουν στη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ και τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, συνεπώς η κατανάλωση λιπαρών ψαριών όπως ο σολωμός, ο γαύρος, η σαρδέλα, η γόπα, το σκουμπρί, η πέστροφα και ο τόνος, 1-2 φορές την εβδομάδα, μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου. Από την άλλη, αποτελούν μια καλή εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης έναντι του κόκκινου κρέατος που έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά.

Αμύγδαλα
Μελέτες έχουν δείξει ότι η προσθήκη αμυγδάλων στο γεύμα οδηγεί σε χαμηλότερα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης, ενώ η τακτική κατανάλωση αμυγδάλων και άλλων ξηρών καρπών έχει συσχετισθεί με βελτίωση των τιμών γλυκόζης νηστείας και γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης.