Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο μπροστινό μέρος του λαιμού, ο οποίος παράγει ορμόνες που επηρεάζουν όλο τον οργανισμό μας. Όταν δεν λειτουργεί σωστά έχει αρνητικές συνέπειες στην υγεία μας.
Σαν βασικός αδένας του ενδοκρινικού μας συστήματος, ο θυρεοειδής ρυθμίζει την αναπνοή, τον καρδιακό ρυθμό, τη θερμοκρασία του σώματος, τον μεταβολισμό ακόμη και τη διάθεση, αλλά και πολλά άλλα. Οι θυρεοειδικές ορμόνες που παράγει είναι απαραίτητες για τη ζωή μας, έτσι οι ασθενείς που ζουν χωρίς αυτόν (έχουν υποβληθεί σε αφαίρεση του) πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα αντικατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών. Η Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου δήλωσε ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ένας από τους καρκίνους εκείνους που έχουν τη μεγαλύτερη αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης τους. Εκτιμά ότι περισσότερες από 52.000 νέοι ασθενείς θα διαγνωστούν φέτος. Επίσης, αναφέρει ότι οι γυναίκες έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του θυρεοειδούς από τους άνδρες.
Το κύριο σύμπτωμα για τη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς είναι η εμφάνιση ενός ογκιδίου στο λαιμό. «Αν κοιτάξετε στον καθρέφτη και δείτε ένα ογκίδιο, ένα φούσκωμα στο κάτω μέρος του λαιμού ή αισθάνεστε ένα κόμπο κατά την κατάποση, αυτό είναι πραγματικά το πιο συχνό σύμπτωμα ενός νέου ύποπτου όζου του θυρεοειδούς», δηλώνει ο χειρουργός θυρεοειδούς κος Σταύρος Τσιριγωτάκης και συνεχίζει λέγοντας ότι δεν συμβαίνει και το αντίθετο, δηλαδή όταν κάποιος βλέπει μια διόγκωση στο λαιμό του ή νιώθει ένα κόμπο στο λαιμό δεν σημαίνει ότι έχει απαραίτητα κάποια κακοήθεια στο θυρεοειδή του αδένα. Άλλα συμπτώματα είναι ο πόνος στο μπροστινό μέρος του λαιμού, η βραχνάδα της φωνής, η δυσκολία στην κατάποση και την αναπνοή και ο συνεχής βήχας χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη αιτία.
Ο κος Τσιριγωτάκης αναφέρει ότι «υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για να εντοπίσετε έναν πιθανό όζο του θυρεοειδούς, όπως τον να ελέγχετε και να παρατηρείτε το λαιμό σας». «Η ύπαρξη ενός όζου του θυρεοειδούς θα μπορούσε να φαίνεται αν κοιτούσατε το λαιμό σας στον καθρέφτη αλλά θα ήταν πιο εύκολα ορατή αν παρατηρούσατε το λαιμό σας την ώρα που καταπίνετε».
Εάν ανακαλύψετε ένα «φούσκωμα» στο λαιμό σας, που δεν υποχωρεί σε 15-20 ημέρες, είναι σημαντικό να βρείτε κάποιον εξειδικευμένο που να μπορεί να σας βοηθήσει σε αυτό το πρόβλημα και να σας καθοδηγήσει εξατομικευμένα.
Η κύρια θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς είναι η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή) και η αφαίρεση των λεμφαδένων, όταν χρειάζεται. Η συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει, θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, ακτινοβολία, χημειοθεραπεία, στοχευμένη θεραπεία και θεραπεία με θυρεοειδικές ορμόνες.
Παρόλο που οι περισσότεροι καρκίνοι του θυρεοειδούς είναι θεραπεύσιμοι όταν διαγιγνώσκονται νωρίς, υπάρχει πάντα η πιθανότητα επανεμφάνισης και η παρακολούθηση θα πρέπει να συνεχίζεται για όλη τη διάρκεια ζωής του ασθενούς. Μετά από την ολική θυρεοειδεκτομή, χρειάζεται καθημερινή λήψη θυρεοειδικών ορμονών, εφόρου ζωής. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση θα έχουν μια ουλή στο λαιμό τους, μια ορατή υπενθύμιση του ταξιδιού του καρκίνου. Επειδή αυτή η ουλή είναι σε εμφανές σημείο στο λαιμό, θα πρέπει ο χειρουργός να την κάνει όσο πιο αόρατη γίνεται.
12 πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν όλοι, για τον καρκίνο του θυρεοειδούς
Επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχει αρχείο νεοπλασιών, αναφέρουμε δεδομένα από τις ΗΠΑ. Περισσότεροι από 30.000.000 Αμερικανοί έχουν κάποια θυρεοειδοπάθεια, και περισσότεροι από 60.000 εμφανίζουν κακοήθεια στο θυρεοειδή, ετησίως. Πιθανότατα οι περισσότεροι δεν σκέφτεστε πολύ τον θυρεοειδή σας, αλλά αυτός ο μικρός αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο λαιμό σας – συνήθως διαμέτρου 4 έως 6 εκατοστών & πλάτους 4,5 έως 7,5 εκατοστών – έχει τεράστια επιρροή σε ολόκληρο τον οργανισμό σας. Ο θυρεοειδής αδένας παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες, που ρυθμίζουν το μεταβολισμό, τον καρδιακό παλμό, τη θερμοκρασία, τη διάθεση και άλλες σημαντικές λειτουργίες – φτάνοντας σχεδόν σε κάθε ένα κύτταρο στον οργανισμό μας.
1. Αυτή η κακοήθεια εμφανίζεται και σε νέους ανθρώπους
Αν και οι κακοήθειες σπάνια εμφανίζονται στους νέους, οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς είναι νεότεροι από 55 ετών και περίπου το 2% των καρκίνων του θυρεοειδούς εμφανίζονται σε παιδιά και εφήβους. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς «μαστίζει» τους νέους. Συνήθως όμως οι κακοήθειες που είναι συχνές σε ηλικιωμένους, όπως στον προστάτη και στον πνεύμονα, δεν εμφανίζονται σε νέους. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο πρώτος σε συχνότητα εμφάνισης καρκίνος στις γυναίκες ηλικίας 15 έως 29 ετών και ο δεύτερος πιο συχνός (μετά από τον καρκίνο του μαστού) για γυναίκες ηλικίας 30 έως 39 ετών.
2. Οι κακοήθειες θυρεοειδούς προτιμούν τις γυναίκες
Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 75% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα ακριβώς το γιατί. Υπάρχει μια συσχέτιση μεταξύ αυξημένου κινδύνου καρκίνου του θυρεοειδούς για μια γυναίκα κατά την περίοδο μεταξύ της εφηβείας και της εμμηνόπαυσης , αλλά δεν υπάρχουν πειστικά αποτελέσματα που έχουν να κάνουν με τις ορμόνες. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα οιστρογόνα είναι αυξητικός παράγοντας τόσο για τα καλοήθη όσο και για τα κακοήθη κύτταρα του θυρεοειδούς.
3. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ύπουλα
Συμπτώματα καρκίνου θυρεοειδούς
- Εμφάνιση όζου
- Διογκωμένοι λεμφαδένες
Σπάνια συμπτώματα
- Πόνος μπροστά στο λαιμό
- Δυσκολία στην κατάποση
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Επίμονος βήχας
Οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν συμπτώματα, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια. Αργότερα θα μπορούσαν να έχουν δυσφορία στον αυχένα ή να νιώθουν ένα κόμπο στο λαιμό. Οι ασθενείς με μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς μπορεί να παρουσιάσουν ανεξήγητη διάρροια.
4. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς
Περίπου το 80% των καρκίνων του θυρεοειδούς είναι θηλώδη καρκινώματα. Είναι ο πιο συχνός και λιγότερο επιθετικός καρκίνος του θυρεοειδούς. Αυτός αναπτύσσεται πολύ αργά και συνήθως αναπτύσσεται μόνο σε έναν από τους δύο λοβούς του αδένα. Αυτοί οι καρκίνοι μπορούν συνήθως να αντιμετωπιστούν επιτυχώς και σπάνια είναι θανατηφόροι. Σπάνιος και πιο επιθετικός καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο αναπλαστικός. Το αναπλαστικό καρκίνωμα αποτελεί το 2% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς. Αυτός ο καρκίνος εξαπλώνεται συχνά γρήγορα στο λαιμό και σε άλλα μέρη του σώματος και είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
5. Υπάρχουν παράγοντες κινδύνου καρκίνου του θυρεοειδούς
Ενώ η ακριβής αιτία των περισσότερων καρκίνων του θυρεοειδούς δεν είναι γνωστή, αρκετοί παράγοντες κινδύνου έχουν συνδεθεί με την ασθένεια αυτή. Η ακτινοβολία στο κεφάλι και το λαιμό, που έκανε κάποιος σε μικρότερη ηλικία, είναι μία από αυτές. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν ατυχήματα πυρηνικών σταθμών ή δοκιμές όπλων, δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ιώδιο, οικογενειακό ιστορικό και κληρονομικότητα.
6. Οι υπέρηχοι βοηθούν στη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς
Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του θυρεοειδούς έχει πολλαπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1970, αλλά αυτό πιθανότατα οφείλεται στην έγκαιρη διάγνωση και στην αυξημένη ευαισθητοποίηση. Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς έχει βοηθήσει πολύ στην έγκαιρη διάγνωση. Επιπλέον, ο υπέρηχος βοηθάει πολύ στον προσδιορισμό του τόπου και του τρόπου λήψης βιοψίας μετά τον εντοπισμό ενός θυρεοειδούς οζιδίου.
7. Η σωστή θυρεοειδεκτομή είναι η λύση
Υπάρχουν αρκετές θεραπείες, αλλά η χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) είναι η βασική θεραπεία.
Η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια θεραπεία σε σχεδόν κάθε περίπτωση καρκίνου του θυρεοειδούς, εκτός από ορισμένους αναπλαστικούς καρκίνους του θυρεοειδούς. Οι κίνδυνοι εμφάνισης επιπλοκών που σχετίζονται με τη χειρουργική επέμβαση του θυρεοειδούς περιλαμβάνουν τη βλάβη στα νεύρα που είναι υπεύθυνα για την ομιλία μας. Επίσης υπάρχει η πιθανότητα βλάβης ή αφαίρεσης των παραθυρεοειδών αδένων. Αυτοί οι αδένες είναι υπεύθυνοι για τη ρύθμιση του ασβεστίου. Μόνο η εμπειρία και η εξειδίκευση του χειρουργού μπορούν να σας προστατέψουν από την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών.
Η Αμερικανική Εταιρεία Θυρεοειδούς τονίζει ότι για τη βέλτιστη επέμβαση, χρειάζεται άριστα εξειδικευμένος και έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς.
8. Λήψη φαρμάκου για όλη τη ζωή
Η θυρεοειδεκτομή σημαίνει ότι ο ασθενής θα λαμβάνει υποκατάστατα ορμονών καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
9. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο είναι συχνή
Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο χρησιμοποιείται συχνά μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς για να καταστρέψει το θυρεοειδικό υπόλειμμα, που άφησε ο χειρουργός. Η δόση λαμβάνεται σε μορφή χαπιού ή υγρού και οι ασθενείς πρέπει να απομονωθούν από άλλα άτομα για τουλάχιστον τρεις έως πέντε ημέρες.
Έχει μεγάλη σημασία το υπόλειμμα να είναι σχεδόν μηδενικό. Αυτό εξαρτάται μόνο από την εμπειρία και την εξειδίκευση του χειρουργού. Από αυτό εξαρτάται η πρόγνωση του ασθενή. Αν το υπόλειμμα είναι μεγάλο τότε θα χρειαστεί μεγάλη δόση ραδιενεργού ιωδίου. Αν είναι ακόμα μεγαλύτερο θα χρειαστούν περισσότερες συνεδρίες. Ενώ αν είναι ακόμα μεγαλύτερο θα χρειαστεί επανεπέμβαση.
10. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία δεν γίνονται τόσο συχνά
Και οι δύο αυτές θεραπείες δεν χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς. Η χημειοθεραπεία μπορεί να ωφελήσει ορισμένα άτομα με καρκίνο του θυρεοειδούς που δεν ανταποκρίνονται στη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.
11. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να ονομαστεί “καλός” καρκίνος;
Το πενταετές ποσοστό επιβίωσης είναι 98% όταν διαγνωστούν έγκαιρα. Υπάρχουν λιγότεροι από 2.000 θάνατοι στις ΗΠΑ λόγω καρκίνου του θυρεοειδούς κάθε χρόνο. Αυτό είναι ενθαρρυντικό νέο για τους νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς. Το άκουσμα των λέξεων «Έχετε καρκίνο» είναι ένα πλήγμα για τον ασθενή που μπορεί να αλλάξει τη ζωή του. Δεν έχω ανακαλύψει ακόμα έναν «καλό» καρκίνο, λέει ο χειρουργός θυρεοειδούς κος Σταύρος Τσιριγωτάκης. Βεβαίως οι καρκίνοι του θυρεοειδούς είναι λιγότερο επιθετικοί από άλλους, αλλά όποιος λέει ότι είναι καλός καρκίνος, σημαίνει ότι δεν είναι καλά ενημερωμένος.
12. Συνιστάται η αυτοεξέταση του λαιμού σας
Πως γίνεται η αυτοεξέταση
- Γύρισε το κεφάλι προς τα πίσω και κοίτα το καθρέπτη
- Κράτησε ένα καθρέπτη και κοίτα το λαιμό σου
- Πάρε μια γουλιά νερό και κατάπιε το
- Παρατήρησε να εις κάτι ασυνήθιστο ή κάποιο φούσκωμα
Πηγή: Iaso