Θυρεοειδής – Καρκίνος: 5 αλήθειες που πρέπει να γνωρίζετε – Συμπτώματα και θεραπεία

Kαρκίνος θυρεοειδούς: Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο καταγράφονται καρκινικές παθήσεις του θυρεοειδούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Αν και πια ένας καρκίνος του θυρεοειδούς ανιχνεύεται πολύ πιο εύκολο, ωστόσο τα περιστατικό πληθαίνουν με αυξανόμενους ρυθμούς.

Καρκίνος θυρεοειδούς: Οι 5 αλήθειες που πρέπει να γνωρίζετε

Καρκίνος θυρεοειδούς: Μπορεί να μην έχει καθόλου συμπτώματα.

Αρκετές περιπτώσεις καρκίνου θυρεοειδούς δεν εμφανίζουν απολύτως κανένα σύμπτωμα. Στην πραγματικότητα, αρκετοί από αυτούς εντοπίζονται τυχαία, όταν απεικονιστικές δοκιμασίες που διενεργούνται για άσχετους λόγους αποτυπώνουν την εικόνα ενός ύποπτου θυρεοειδικού όζου.

Όταν ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι συμπτωματικός, τα τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ψηλαφητή διόγκωση ή οζίδιο, αίσθημα πληρότητας στο λαιμό, βράγχος φωνής και δυσκολία στην κατάποση.

Καρκίνος θυρεοειδούς: Μπορεί να χρειαστείτε επιθετική θεραπεία

Ενώ η τυπική θεραπεία για τον καρκίνο του θυρεοειδούς περιλαμβάνει ολική θυρεοειδεκτομή, ακολουθούμενη από χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου, που καταστρέφει οποιαδήποτε υπολείμματα του θυρεοειδικού ιστού, οι ειδικοί πλέον υποστηρίζουν ότι τα μικρά θηλώδη καρκινώματα μπορεί να μην απαιτούν αυτή την πλήρη σειρά θεραπείας. Συγκεκριμένα, προτείνεται μία στρατηγική «παρακολούθησης και αναμονής» για τα θηλώδη «μικροκαρκινώματα», ενώ παράλληλα, αν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, μπορούν να αντιμετωπιστούν με μερική θυρεοειδεκτομή (αφαίρεση ενός λοβού ή του ημίσεως του θυρεοειδούς αδένα).

Καρκίνος θυρεοειδούς: Η βιοψία πολλές φορές δεν μας δίνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες

Όταν υπάρχει ένα ύποπτο οζίδιο θυρεοειδούς, το πρώτο βήμα είναι η διενέργεια βιοψίας με λεπτή βελόνα (FNA), για αναζήτηση καρκινικών κυττάρων. Εάν εντοπιστεί καρκίνος, προγραμματίζεται θυρεοειδεκτομή. Ωστόσο, μία FNA δεν είναι πάντα διαγνωστική και περίπου το 30% των οζιδίων που παρακεντούνται ταξινομείται ως «απροσδιόριστα» ή «ασαφή».

Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι σε αυτές τις περιπτώσεις ο καρκίνος δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μέχρι πρόσφατα, οι γιατροί συνιστούσαν στους ασθενείς αυτούς να προχωρήσουν σε θυρεοειδεκτομή. Σε 70 – 80% αυτών, το οζίδιο κατέληγε να είναι καλοήθες και ο ασθενής να έχει χάσει τον θυρεοειδή του και να χρειάζεται θεραπεία εφόρου ζωής.

Καρκίνος θυρεοειδούς: Δεν είναι αναγκαία η διακοπή της ορμονικής υποκατάστασης για τη διενέργεια σπινθηρογραφήματος

Μετά τη χειρουργική επέμβαση και τη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου, οι ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς πρέπει να λάβουν φάρμακα ορμονικής υποκατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών (Τ4, euthyrox, thyrohormone, tιrosint, κλπ). Στο παρελθόν, κατά διαστήματα, αυτοί οι ασθενείς θα έπρεπε να σταματήσουν την αγωγή τους, να περιμένουν η TSH να φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα και να υπομείνουν για εβδομάδες τα συμπτώματα του βαρέως και εξουθενωτικού υποθυρεοειδισμού, προκειμένου να υποβληθούν σε σπινθηρογράφημα για εντοπισμό πιθανής υποτροπής του καρκίνου.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, με τη χορήγηση του φαρμάκου Thyrogen, οι ασθενείς μπορούν να προχωρήσουν στη διενέργεια ενός ακριβέστατου και αποτελεσματικού σπινθηρογραφήματος, αποφεύγοντας αυτήν την δύσκολη περίοδο του υποθυρεοειδισμού

Καρκίνος θυρεοειδούς: Οι ασθενείς έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δεύτερου καρκίνου

Ενώ οι περισσότερες μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς εμφανίζουν εξαιρετικά ποσοστά επιβίωσης, πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν συνολικά 30% μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν έναν δεύτερο, πρωτοπαθή καρκίνο, όπως: καρκίνο σιελογόνων αδένων, φάρυγγα, στομάχου, λεπτού εντέρου, παχέος εντέρου, οστών, και αιματολογικές κακοήθειες. Ο κίνδυνος αυτός είναι υψηλότερος τόσο κατά το πρώτο έτος μετά τη θεραπεία όσο και τα επόμενα έτη.

Συνεπώς, οι ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς θα πρέπει να φροντίζουν και να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην βελτίωση της υγείας τους και στη λήψη όλων των απαραίτητων προληπτικών μέτρων με την βοήθεια του ειδικού.

Καρκίνος θυρεοειδούς: 12 πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν όλοι

Επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχει αρχείο νεοπλασιών, αναφέρουμε δεδομένα από τις ΗΠΑ. Περισσότεροι από 30.000.000 Αμερικανοί έχουν κάποια θυρεοειδοπάθεια, και περισσότεροι από 60.000 εμφανίζουν κακοήθεια στο θυρεοειδή, ετησίως. Πιθανότατα οι περισσότεροι δεν σκέφτεστε πολύ τον θυρεοειδή σας, αλλά αυτός ο μικρός αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο λαιμό σας – συνήθως διαμέτρου 4 έως 6 εκατοστών & πλάτους 4,5 έως 7,5 εκατοστών – έχει τεράστια επιρροή σε ολόκληρο τον οργανισμό σας. Ο θυρεοειδής αδένας παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες, που ρυθμίζουν το μεταβολισμό, τον καρδιακό παλμό, τη θερμοκρασία, τη διάθεση και άλλες σημαντικές λειτουργίες – φτάνοντας σχεδόν σε κάθε ένα κύτταρο στον οργανισμό μας.

1. Αυτή η κακοήθεια εμφανίζεται και σε νέους ανθρώπους

Αν και οι κακοήθειες σπάνια εμφανίζονται στους νέους, οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς είναι νεότεροι από 55 ετών και περίπου το 2% των καρκίνων του θυρεοειδούς εμφανίζονται σε παιδιά και εφήβους. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς «μαστίζει» τους νέους. Συνήθως όμως οι κακοήθειες που είναι συχνές σε ηλικιωμένους, όπως στον προστάτη και στον πνεύμονα, δεν εμφανίζονται σε νέους. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο πρώτος σε συχνότητα εμφάνισης καρκίνος στις γυναίκες ηλικίας 15 έως 29 ετών και ο δεύτερος πιο συχνός (μετά από τον καρκίνο του μαστού) για γυναίκες ηλικίας 30 έως 39 ετών.

2. Οι κακοήθειες θυρεοειδούς προτιμούν τις γυναίκες

Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 75% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα ακριβώς το γιατί. Υπάρχει μια συσχέτιση μεταξύ αυξημένου κινδύνου καρκίνου του θυρεοειδούς για μια γυναίκα κατά την περίοδο μεταξύ της εφηβείας και της εμμηνόπαυσης , αλλά δεν υπάρχουν πειστικά αποτελέσματα που έχουν να κάνουν με τις ορμόνες. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι τα οιστρογόνα είναι αυξητικός παράγοντας τόσο για τα καλοήθη όσο και για τα κακοήθη κύτταρα του θυρεοειδούς.

3. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ύπουλα

Συμπτώματα καρκίνου θυρεοειδούς

  • Εμφάνιση όζου
  • Διογκωμένοι λεμφαδένες

Σπάνια συμπτώματα

  • Πόνος μπροστά στο λαιμό
  • Δυσκολία στην κατάποση
  • Δυσκολία στην αναπνοή
  • Επίμονος βήχας

Οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν συμπτώματα, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια. Αργότερα θα μπορούσαν να έχουν δυσφορία στον αυχένα ή να νιώθουν ένα κόμπο στο λαιμό. Οι ασθενείς με μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς μπορεί να παρουσιάσουν ανεξήγητη διάρροια.

4. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς

Περίπου το 80% των καρκίνων του θυρεοειδούς είναι θηλώδη καρκινώματα. Είναι ο πιο συχνός και λιγότερο επιθετικός καρκίνος του θυρεοειδούς. Αυτός αναπτύσσεται πολύ αργά και συνήθως αναπτύσσεται μόνο σε έναν από τους δύο λοβούς του αδένα. Αυτοί οι καρκίνοι μπορούν συνήθως να αντιμετωπιστούν επιτυχώς και σπάνια είναι θανατηφόροι. Σπάνιος και πιο επιθετικός καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο αναπλαστικός. Το αναπλαστικό καρκίνωμα αποτελεί το 2% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς. Αυτός ο καρκίνος εξαπλώνεται συχνά γρήγορα στο λαιμό και σε άλλα μέρη του σώματος και είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί.

5. Υπάρχουν παράγοντες κινδύνου καρκίνου του θυρεοειδούς

Ενώ η ακριβής αιτία των περισσότερων καρκίνων του θυρεοειδούς δεν είναι γνωστή, αρκετοί παράγοντες κινδύνου έχουν συνδεθεί με την ασθένεια αυτή. Η ακτινοβολία στο κεφάλι και το λαιμό, που έκανε κάποιος σε μικρότερη ηλικία, είναι μία από αυτές. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν ατυχήματα πυρηνικών σταθμών ή δοκιμές όπλων, δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε ιώδιο, οικογενειακό ιστορικό και κληρονομικότητα.

6. Οι υπέρηχοι βοηθούν στη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς

Η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του θυρεοειδούς έχει πολλαπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1970, αλλά αυτό πιθανότατα οφείλεται στην έγκαιρη διάγνωση και στην αυξημένη ευαισθητοποίηση. Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς έχει βοηθήσει πολύ στην έγκαιρη διάγνωση. Επιπλέον, ο υπέρηχος βοηθάει πολύ στον προσδιορισμό του τόπου και του τρόπου λήψης βιοψίας μετά τον εντοπισμό ενός θυρεοειδούς οζιδίου.

7. Η σωστή θυρεοειδεκτομή είναι η λύση

Υπάρχουν αρκετές θεραπείες, αλλά η χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) είναι η βασική θεραπεία.
Η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια θεραπεία σε σχεδόν κάθε περίπτωση καρκίνου του θυρεοειδούς, εκτός από ορισμένους αναπλαστικούς καρκίνους του θυρεοειδούς. Οι κίνδυνοι εμφάνισης επιπλοκών που σχετίζονται με τη χειρουργική επέμβαση του θυρεοειδούς περιλαμβάνουν τη βλάβη στα νεύρα που είναι υπεύθυνα για την ομιλία μας. Επίσης υπάρχει η πιθανότητα βλάβης ή αφαίρεσης των παραθυρεοειδών αδένων. Αυτοί οι αδένες είναι υπεύθυνοι για τη ρύθμιση του ασβεστίου. Μόνο η εμπειρία και η εξειδίκευση του χειρουργού μπορούν να σας προστατέψουν από την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών.
Η Αμερικανική Εταιρεία Θυρεοειδούς τονίζει ότι για τη βέλτιστη επέμβαση, χρειάζεται άριστα εξειδικευμένος και έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς.

8. Λήψη φαρμάκου για όλη τη ζωή

Η θυρεοειδεκτομή σημαίνει ότι ο ασθενής θα λαμβάνει υποκατάστατα ορμονών καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του.

9. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο είναι συχνή

Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο χρησιμοποιείται συχνά μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς για να καταστρέψει το θυρεοειδικό υπόλειμμα, που άφησε ο χειρουργός. Η δόση λαμβάνεται σε μορφή χαπιού ή υγρού και οι ασθενείς πρέπει να απομονωθούν από άλλα άτομα για τουλάχιστον τρεις έως πέντε ημέρες.
Έχει μεγάλη σημασία το υπόλειμμα να είναι σχεδόν μηδενικό. Αυτό εξαρτάται μόνο από την εμπειρία και την εξειδίκευση του χειρουργού. Από αυτό εξαρτάται η πρόγνωση του ασθενή. Αν το υπόλειμμα είναι μεγάλο τότε θα χρειαστεί μεγάλη δόση ραδιενεργού ιωδίου. Αν είναι ακόμα μεγαλύτερο θα χρειαστούν περισσότερες συνεδρίες. Ενώ αν είναι ακόμα μεγαλύτερο θα χρειαστεί επανεπέμβαση.

10. Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία δεν γίνονται τόσο συχνά

Και οι δύο αυτές θεραπείες δεν χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς. Η χημειοθεραπεία μπορεί να ωφελήσει ορισμένα άτομα με καρκίνο του θυρεοειδούς που δεν ανταποκρίνονται στη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.

11. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να ονομαστεί “καλός” καρκίνος;

Το πενταετές ποσοστό επιβίωσης είναι 98% όταν διαγνωστούν έγκαιρα. Υπάρχουν λιγότεροι από 2.000 θάνατοι στις ΗΠΑ λόγω καρκίνου του θυρεοειδούς κάθε χρόνο. Αυτό είναι ενθαρρυντικό νέο για τους νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς.  Το άκουσμα των λέξεων «Έχετε καρκίνο» είναι ένα πλήγμα για τον ασθενή που μπορεί να αλλάξει τη ζωή του. Βεβαίως οι καρκίνοι του θυρεοειδούς είναι λιγότερο επιθετικοί από άλλους, αλλά όποιος λέει ότι είναι καλός καρκίνος, σημαίνει ότι δεν είναι καλά ενημερωμένος.

12. Συνιστάται η αυτοεξέταση του λαιμού σας

Πως γίνεται η αυτοεξέταση

  1. Γύρισε το κεφάλι προς τα πίσω και κοίτα το καθρέπτη
  2. Κράτησε ένα καθρέπτη και κοίτα το λαιμό σου
  3. Πάρε μια γουλιά νερό και κατάπιε το
  4. Παρατήρησε να εις κάτι ασυνήθιστο ή κάποιο φούσκωμα