Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα μωράκια έως 6 μηνών. Τα προβλήματα, το ύψος και η διατροφή.
Το νεογνό κατά την γέννηση έχει βάρος κατά μέσο όρο 2,5-3,5 κιλά, ύψος 50 εκατοστά και περίμετρο κεφαλής 35 εκατοστά. Είναι φυσιολογικό το νεογνό να χάνει 150-200 γραμμάρια τις πρώτες 4-5 ημέρες μετά τον τοκετό τα οποία αναπληρώνει το πρώτο 10ήμερο. Το νεογνό κοιμάται 15-20 ώρες την ημέρα. Το κρατάμε αγκαλιά πάντα υποστηρίζοντας το κεφαλάκι του. Δεν φιλάμε, δεν αγγίζουμε το πρόσωπο και πάντοτε πλένουμε τα χέρια μας κάθε φορά που ασχολούμαστε μαζί του. Αποφεύγουμε την έντονη ζέστη ή κρύο (ιδανική θερμοκρασία δωματίου :20-22ºC). Προσοχή μην ντύνετε υπερβολικά το νεογνό! Αποφύγετε την ξηρή ατμόσφαιρα (τοποθετήστε μια υγρή πετσέτα πάνω στο καλοριφέρ, υγρασία δωματίου στους 40%) και απομακρύνεται το κρεβάτι του νεογνού από το θερμαντικό σώμα. Να ανανεώνεται συνέχεια το οξυγόνο, αερίζοντας συχνά και αφήνοντας λίγο ανοιχτό το παράθυρο Το νεογνό ακούει πολύ καλά ενώ η όραση του είναι περιορισμένη (20-30 εκατοστά). Έχει ανάγκη από ήρεμο και στοργικό περιβάλλον χωρίς εντάσεις και δυνατούς ήχους. Αποφύγετε τις επισκέψεις καθώς η άμυνα του νεογνού υπολείπεται.
Σίτιση
Ο αποκλειστικός θηλασμός είναι η ιδανική διατροφή του παιδιού τους πρώτους 6 μήνες της ζωής. Το νεογνό θηλάζει οπότε το ζητήσει (περίπου κάθε 2-3 ώρες). Πολύ σημαντική είναι η θέση του νεογνού κατά την διάρκεια του θηλασμού. Διαλέξτε μια θέση αναπαυτική τόσο για σας όσο και για το μωρό, θηλάζοντας 15 λεπτά περίπου από τον κάθε μαστό. Το βρέφος απομυζά την θηλαία άλω και όχι την θηλή. Ξεπλένεται το στήθος μόνο με νερό. Στον επόμενο θηλασμό ξεκινήστε από τον μαστό που θηλάσατε τελευταία. Απολαύστε την διαδικασία!
Διατροφή της μητέρας
Πρέπει να λαμβάνει άφθονα υγρά, 2 ποτήρια γάλα ημερησίως. Η διατροφή της μητέρας είναι ελεύθερη. Αποφεύγουμε τα ανθρακούχα και αλκοολούχα ποτά. Η μητέρα πρέπει να ενυδατώνεται σωστά. Όσον αφορά την λήψη φαρμάκων πρέπει να προηγείται συνεννόηση με τον παιδίατρο.
Σε περίπτωση που το βρέφος δεν μπορεί να θηλάσει δίνουμε ειδικό γάλα σε σκόνη (πρώτης βρεφικής ηλικίας):
•60 γραμμάρια νερό + 2 μεζούρες σκόνη ανά 3ωρο την πρώτη βδομάδα
•90 γραμμάρια νερό + 3 μεζούρες σκόνη ανά 3ωρο για 2 βδομάδες περίπου και μετά προοδευτική αύξηση ανάλογα με τις απαιτήσεις του βρέφους ( 1 μεζούρα σκόνη για κάθε 30 γραμμάρια νερό).
Τα μπιμπερό, οι θηλές και οι πιπίλες πρέπει να αποστειρώνονται πριν από κάθε χρήση (υπάρχουν ειδικές συσκευές στο εμπόριο ή βρασμός για 10 λεπτά σε κοχλάζων νερό). Τα μπιμπερό μετά την αποστείρωση διατηρούνται στο ψυγείο για 24 ώρες.
Το νερό πρέπει να βράζεται επίσης τουλάχιστον για 10 λεπτά και να φτάσει σε θερμοκρασία 37ºC πριν αναμειχθεί με την σκόνη.
Αμέσως μετά την σίτιση το κρατάμε σε όρθια θέση για 20 λεπτά περίπου. Οι αναγωγές (εκροή μικρής ποσότητας γάλατος από το στόμα) παρατηρούνται σε όλα σχεδόν τα νεογνά. Το νεογνό κάνει 6-7 κενώσεις ημερησίως. Οι κενώσεις θηλασμού είναι ρευστές και κιτρινωπές.
Υγιεινή νεογνού
- τον ομφαλό τον περιποιούμαστε με καθαρό οινόπνευμα (1-2 φορές την ημέρα) ή Betadine. Πέφτει περίπου σε 15 ημέρες
- μπάνιο καθημερινά κάθε βράδυ πριν το γεύμα (θερμοκρασία νερού 37ºC)
- ενυδατική λοσιόν μετά το μπάνιο
- πλύσιμο με άφθονο νερό μετά από κάθε κένωση
- τα νύχια τα κόβουμε μετά τον 1ο μήνα
Απαραίτητη είναι η εξέταση του βρέφους από παιδίατρο τις πρώτες 15 ημέρες, τον πρώτο μήνα και μετά κάθε μήνα μέχρι τον πρώτο χρόνο. Τα εμβόλια αρχίζουν από τον 2ο μήνα της ζωής.
Πότε ανησυχούμε;
- Όταν παρουσιάζει εμέτους
- Όταν παρουσιάζει διάρροιες
- Όταν κάνει πυρετό
- Όταν είναι νωθρό
- Όταν αρνείται να φάει
- Όταν παρουσιάζει ίκτερο ή παρατείνεται ο ίκτερος που εμφάνισε τις πρώτες ημέρες ζωής μετά από μία βδομάδα
- Όταν παρουσιάσει κάποιο εξάνθημα
- Όταν παρουσιάσει βήχα
Ιδιαίτερα στην νεογνική ηλικία καλό είναι να επικοινωνείτε με τον παιδίατρο άμεσα για ότι σας απασχολήσει σχετικά με το νεογνό.
Το νεογνό χρησιμοποιεί το κλάμα για κάθε τι που έχει ανάγκη. Είναι η ομιλία του που σιγά σιγά η μητέρα αναγνωρίζει. Μαζί με το βρέφος εξελίσσονται και οι γονείς. Απολαύστε την διαδρομή και μην ξεχνάτε: ευτυχισμένα παιδιά προέρχονται από ευτυχισμένους γονείς!!!
Νεογνική Ηλικία – Συνηθισμένα μικρά «προβλήματα»
1) Διόγκωση στήθους
Πολλά νεογνά παρουσιάζουν διόγκωση στήθους κατά την γέννηση λόγω έκκρισης οιστρογόνων από τη μητέρα. Η διόγκωση να παρατηρηθεί και κατά τους πρώτους μήνες της ζωής. Συναντάται και στα αγόρια και στα κορίτσια. μπορεί να υπάρχει έκκριση από το μαστό. Είναι σημαντικό να μην πιέζετε το στήθος για να βγει το γάλα, διότι μπορεί να προκαλέσετε μόλυνση, μαστίτιδα ή και απόστημα. εάν ο μαστός του παιδιού πρηστεί ή κοκκινίσει επικοινωνείστε με τον παιδίατρο σας.
2) Κολπικά υγρά
Πολλά κοριτσάκια βγάζουν λευκωπό, πηκτό υγρό από τον κόλπο τους κατά την γέννηση που μπορεί να συνεχιστεί για αρκετές βδομάδες. Πολύ σπάνια μπορεί να έχουν λίγο αίμα (ψευδοπερίοδος). Μικρές άσπρες κύστεις στην περιοχή των μικρών χειλέων είναι πολύ συνηθισμένο στα θήλεα.
3) Πέος και ακροποσθία
Στύσεις στα αγοράκια είναι συνηθισμένο φαινόμενο και οι όρχεις είναι μεγαλύτεροι συγκριτικά με μεγαλύτερα βρέφη. Είναι εντελώς φυσιολογικό το δέρμα να επικαλύπτει την κεφαλή του πέους. Δεν πρέπει να γίνει προσπάθεια αποκόλλησης του δέρματος πριν την ηλικία των δύο ετών διότι μπορεί να τραυματιστεί η περιοχή και να δημιουργηθούν ιατρογενείς συμφύσεις.
4) Κύστεις στα ούλα και τον ουρανίσκο (υπερώα)
Μικρές κύστεις στα ούλα και τον ουρανίσκο είναι πολύ συχνές και σχεδόν πάντα φυσιολογικές. Δεν χρειάζονται θεραπεία και εξαφανίζονται με τη πάροδο του χρόνου.
Μερικά νεογνά γεννιούνται με δόντια (1:1000 περίπου). Αυτά μπορεί να είναι τα κανονικά τους ή παραπανίσια. Τα παραπανίσια είναι συνήθως μικρά και χαλαρά και πρέπει να αφαιρούνται διότι υπάρχει κίνδυνος εισρόφησης. Μετά θα ανατείλουν στη θέση τους τα πρώτα δόντια (νεογιλά).
6) Κοντός χαλινός γλώσσας
Πολλά βρέφη έχουν ένα μεμβρανώδη ιστό κάτω από τη γλώσσα (χαλινός), που συνεχίζεται μέχρι την άκρη της. Αν ο χαλινός είναι βραχύς, δεν μπορούν να βγάλουν τη γλώσσα έξω από το στόμα. Αυτό δεν εμποδίζει τον θηλασμό και την κατάποση και συνήθως διορθώνεται από μόνο του μέχρι την ηλικία των δύο χρόνων. Αποφεύγεται η διατομή του στη βρεφική ηλικία διότι μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία. Εάν εξακολουθεί να είναι βραχύς και μετά τα 2 χρόνια και επηρεάζει την ομιλία, χρειάζεται να γίνει διατομή.
7) Ομφαλοκήλη
Συνήθως γίνεται εμφανής μετά την απόπτωση του υπολείμματος του ομφάλιου λώρου. Δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα και εξαφανίζεται με την πάροδο του χρόνου (δεν χρειάζεται επίδεση, ούτε νόμισμα όπως γινόταν πιο παλιά).
Εάν επιμένει μετά την ηλικία των 5 ετών μπορεί να χρειαστεί χειρουργική διόρθωση, συνήθως πλαστική.
8 ) Κλειστή μύτη – ρουθούνισμα
Κλειστή μύτη ή ρουθούνισμα είναι σύνηθες φαινόμενο στα νεογνά διότι είναι τα ρουθούνια του νεογνού είναι στενά. Δεν σημαίνει ότι είναι άρρωστα. Χρήση σταγόνων φυσιολογικού ορού συνήθως βοηθά.
9) Δάκρυα και τσίμπλες ματιών
Αρκετά νεογνά έχουν περισσότερη παραγωγή δακρύων, πολλές φορές με πράσινες εκκρίσεις. Ιδίως όταν ξυπνούν το πρωί. Αυτό οφείλεται στον κλειστό πόρο που μεταφέρει τα δάκρυα από τα μάτια στη μύτη. Πρέπει να γίνεται ελαφρύ μασάζ στην γωνιά του ματιού με την μύτη δύο φορές την ημέρα και να πλένεται το ματάκι του νεογνού με φυσιολογικό ορό. Συνήθως διορθώνεται από μόνο του μέχρι την ηλικία του ενός έτους. Εάν επιμένει παραπέμπεται το παιδί σε οφθαλμίατρο για πιθανή διάνοιξη. Χρησιμοποιούνται σπάνια αντιβιοτικές σταγόνες σε σοβαρές μολύνσεις, που εκδηλώνονται με πρησμένο μάτι και πράσινες εκκρίσεις.
10) Σημάδια και εξανθήματα
Είναι συνηθισμένα στα νεογνά. Παραθέτουμε μερικά:
Στις πρώτες μέρες ζωής εμφανίζεται το τοξικό ερύθημα, άσπρο-κίτρινο εξάνθημα με ερυθρή άλω.
Μογγολοειδείς κηλίδες : σκούρες επιφάνειες που δημιουργούνται από αυξημένο αριθμό μελανοκυττάρων κυρίως σε έγχρωμα, μελαχρινά παιδιά, στους γλουτούς και πόδια. Χωρίς παθολογική σημασία.
Αιμαγγειώματα: Το ομαλό αιμαγγείωμα-κηλίδα χρώματος σολομού (salmon patch) ή αλλιώς φιλί του αγγέλου, είναι μία μια αγγειακή δυσπλασία που παρουσιάζεται κατά τη γέννηση στο 20-40% περίπου όλων των νεογέννητων. Πρόκειται για ροζ κηλίδες που παρατηρούνται στο μέτωπο, στα βλέφαρα ή τον αυχένα. Συνήθως εξαφανίζονται πλήρως μέσα σε 12-24 μήνες, με εξαίρεση κάποιες φορές τον αυχένα όπου μπορεί να μείνει ένα μικρό σημάδι.
Τα καθ’ εαυτού αιμαγγειώματα (κοινώς έχουν τη μορφή φράουλας) αποτελούν τη δεύτερη πιο συχνή κατηγορία, και είναι καλοήθεις όγκοι έντονου κόκκινου χρώματος, που εμφανίζονται κάποιες φορές κατά τη γέννηση, αλλά συνήθως 2-3 εβδομάδες μετά, στο 10% περίπου όλων των νεογνών, πιο συχνά σε κορίτσια και αυξάνονται σε μέγεθος σταδιακά μέχρι τους 12 μήνες περίπου. Ακολουθεί μια περίοδος σταδιακής μείωσης, μέχρι να υποχωρήσουν (μέχρι την ηλικία των 9 ετών, το 90% των αιμαγγειωμάτων θα έχει υποχωρήσει), αφήνοντας ένα μικρό σημάδι. Τα αιμαγγειώματα δημιουργούν προβληματισμό κάποιες φορές, διότι ανάλογα με το σημείο στο οποίο εμφανίζονται, μπορεί να δημιουργούν λειτουργικά προβλήματα (π.χ. κοντά στο μάτι) που δεν μπορούν να «περιμένουν» την αυτόματη υποχώρησή τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η άμεση θεραπευτική παρέμβαση.
Τέλος, οι «κηλίδες σαν κρασί Πόρτο» (Port Wine Stain) είναι αγγειακές δυσπλασίες που παρατηρούνται κατά τη γέννηση στο 0,3% περίπου όλων των νεογνών και είναι ρόζ-κόκκινες κηλίδες που γίνονται πιο έντονες όταν το παιδί κλαίει.
• Σπίλοι: Οι λεγόμενες ελιές με ή χωρίς τριχοφυΐα.
• Νεογνική ακμή ιδίως πρόσωπο και στήθος. Οι βλάβες αυτοπεριορίζονται. Απαιτείται κατάλληλη αγωγή.
• Tο κεχρίο (millio), που συναντάται στη μύτη, στο μέτωπο και στις παρειές. Αποτελείται από λευκωπές βλατίδες σε μέγεθος κεφαλής καρφίτσας, που περιέχουν υλικό της κεράτινης στοιβάδας και εξαφανίζονται μέσα στις πρώτες εβδομάδες ζωής.
11) Μεγάλες πηγές και πλατιές ραφές στο κεφάλι
Τα οστά του κρανίου φυσιολογικά ενώνονται χαλαρά μεταξύ τους για να υπάρχει χώρος στο ραγδαία αναπτυσσόμενο εγκέφαλο του βρέφους. Πολλά νεογνά γεννιούνται με μεγάλες πηγές (πρόσθια και οπίσθια) και πλατιές ραφές ιδίως η μεσαία. Όταν η διάμετρος της κεφαλής υπερβαίνει το 97% του κανονικού χρειάζεται να γίνουν εξετάσεις στο νεογνό. Σε σπάνιες περιπτώσεις έχουμε πρόωρη σύγκλειση των ραφών (κρανιοσυνόστεωση). Σ΄ αυτές τις περιπτώσεις παρακολουθείται ο ρυθμός αύξησης της περιμέτρου της κεφαλής και πολύ σπάνια μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση.
Πηγή: paidiagnosi