Ο θυρεοειδής αδένας είναι ίσως το δεύτερο πιο σημαντικό όργανο μετά την καρδιά. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε κι άλλους λόγους για τους οποίους χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.
Όσοι έχετε προβλήματα με τον θυρεοειδή σας, θα πρέπει αρχικά να φροντίζετε να λαμβάνετε σωστά τα φάρμακά σας. Όμως υπάρχουν κι άλλα 4 μικρά μυστικά που αποκαλύπτει ενδοκρινολόγος για τη σωστή λειτουργία του.
Η δρ. Deena Adimoolam, ενδοκρινολόγος και παθολόγος με έδρα τη Νέα Υόρκη, μοιράζεται τέσσερις απλές πρωινές συνήθειες που υποστηρίζουν την εύρυθμη θυρεοειδική λειτουργία.
Θυρεοειδής: Προσθέστε γαλακτοκομικά στο πρωινό σας
Η υγεία του θυρεοειδούς εξαρτάται και από τα τρόφιμα που βάζετε στο πιάτο σας. Εν προκειμένω, τα γαλακτοκομικά προϊόντα , όπως το γάλα και το γιαούρτι, περιέχουν μια σειρά από μέταλλα που υποστηρίζουν τον θυρεοειδή, όπως το σελήνιο, το ιώδιο και ο ψευδάργυρος.
«Τα συγκεκριμένα μέταλλα θεωρούνται σημαντικά για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, ειδικά για όσους έχουν γνωστή πάθηση του θυρεοειδούς» επισημαίνει η δρ. Adimoolam.
Εκτός από τα γαλακτοκομικά, θα μπορούσατε να προσθέσετε και άλλα τρόφιμα πλούσια σε αυτά τα θρεπτικά συστατικά, όπως μια ομελέτα καθώς τόσο το σελήνιο όσο και το ιώδιο βρίσκονται στα αυγά.
Θυρεοειδής: Διαχειριστείτε το άγχος
Ο θυρεοειδής δε μένει ανεπηρέαστος από το άγχος που εκδηλώνεται ούτως ή άλλως στο σώμα. Ειδικότερα όσον αφορά τη λειτουργία του θυρεοειδούς, το στρες μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση, όπως τη νόσο του Graves ή τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto, προκαλώντας αυξημένα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών και μειωμένα επίπεδα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH).
Κόντρα στο άγχος, θα μπορούσατε να εντάξετε στην πρωινή σας ρουτίνα μια πρακτική γιόγκα ή τον διαλογισμό.
Θυρεοειδής: Ασκηθείτε
Μέσω της άσκησης, ρυθμίζεται τόσο το άγχος όσο και η υγεία του θυρεοειδούς. Η σωματική δραστηριότητα μειώνει τις ορμόνες του στρες, όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη, και αυξάνει τις ενδορφίνες, δηλαδή τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που ανεβάζουν τη διάθεση. Κι όπως ήδη αναφέραμε παραπάνω, ο έλεγχος του άγχους θεωρείται θεμελιώδης για την υγιή λειτουργία του θυρεοειδούς.
Θυρεοειδής: Προτιμήστε καλλυντικά χωρίς χημικές ουσίες
Ορισμένα από τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας που χρησιμοποιούμε στην πρωινή μας ρουτίνα, όπως οι κρέμες, τα σαμπουάν, τα αποσμητικά, τα καλλυντικά και τα αρώματα θεωρούνται ως μια «αόρατη» απειλή για την ισορροπία του θυρεοειδούς. Αυτό συμβαίνει, διότι η υπερβολική έκθεση στους «ενδοκρινικούς διαταράκτες» θα μπορούσε να διαταράξει την εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδούς.
Πράγματι, ουσίες όπως τα parabens και οι φθαλικές ενώσεις, που συνήθως βρίσκονται στα παραπάνω προϊόντα, μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό μέσω του δέρματος. Επομένως, φροντίστε να επιλέγετε είδη προσωπικής φροντίδας χωρίς αυτές τις ενώσεις, αλλά και χωρίς συνθετικά αρώματα.
Χάπι θυρεοειδή: Πώς το παίρνω σωστά – Οδηγίες
Η λήψη της θυροξίνης πρέπει να γίνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και με βάση κανόνες, ώστε να έχει αποτέλεσμα.
Έτσι όσοι παίρνετε Τ4 για να ελέγξετε τον θυρεοειδή σας ή επειδή τον έχετε αφαιρέσει, θα πρέπει να ακολουθήσετε τις παρακάτω οδηγίες.
Η διαδικασία αυτή ξεκινάει από τη στιγμή που θα προμηθευτείτε το φάρμακο από το φαρμακείο, όπου θα πρέπει να ελέγξετε ότι είναι σωστό, και συνεχίζεται στην καθημερινή σας ρουτίνα, από το πότε λαμβάνετε το χάπι μέχρι το πώς το λαμβάνετε και με τι το συνδυάζετε.
Αναλυτικές οδηγίες λήψης του Τ4
- Η καθημερινή δόση της θυροξίνης θα πρέπει να λαμβάνεται με άδειο στομάχι, συνήθως 20’ με 30’ πριν το πρωινό γεύμα διότι έτσι διευκολύνεται η απορρόφησή της.
- Μην λαμβάνετε την ίδια στιγμή και άλλα φάρμακα γιατί μπορεί να δρουν ανασταλτικά για την απορρόφηση της θυροξίνης, όπως σίδηρος, βιταμίνες, ασβέστιο, ιχνοστοιχεία ή και άλλα φάρμακα. Λήψη σιδήρου επιτρέπεται μόνο τουλάχιστον 4ώρες μετά την λήψη της θυροξίνης.
- Λαμβάνετε συνήθως την καθημερινή δόση θυροξίνης μόλις ξυπνήσετε το πρωί. Εάν μία δόση ξεχαστεί, τότε μπορεί να προστεθεί κατά την διάρκεια της ημέρας, πάλι με άδειο στομάχι ή να προστεθεί στην επόμενη μέρα παίρνοντας το πρωί διπλή δόση.
- Οι λειτουργίες του θυρεοειδούς και η δόση της θυροξίνης, ανάλογα με το υποκείμενο πρόβλημα, θα πρέπει να ελέγχονται κάθε 6 μήνες με 1 χρόνο, επειδή οι ανάγκες του οργανισμού σε θυρεοειδικές ορμόνες αλλάζουν με τον χρόνο, το βάρος, την λήψη άλλων φαρμάκων και από διάφορους άλλους παράγοντες.
- Εάν υπάρξει εγκυμοσύνη, θα πρέπει να ελέγχεται ο θυρεοειδής από την αρχή της. Ο έλεγχος θα πρέπει να είναι συχνός γιατί ενδείκνυται να χρειαστεί αύξηση της δόσης κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, λόγω των ορμονικών μεταβολών της εγκυμοσύνης. Μετά το τέλος της εγκυμοσύνης η δόση θα πρέπει πάλι να επιστρέψει συνήθως στην αρχική, αυτή της προ της εγκυμοσύνης.
- Η χορήγηση θεραπείας με φάρμακα για την υψηλή χοληστερίνη, αντιεπιληπτικά, αντιφυματικά, καρδιολογικά, άλλες ορμόνες, κορτιζόνη, οιστρογόνα ή άλλα φάρμακα στην κλιμακτήριο και η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων, χρειάζεται παρακολούθηση για την ρύθμιση της δόσης της θυροξίνης για μερικούς μήνες.
- Λήψη αίματος για τον προσδιορισμό των επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών πρέπει να γίνεται ή πρωί, προ της λήψεως της καθημερινής δόσης, ή τουλάχιστον 4 ώρες μετά την λήψη θυροξίνης.
- Απαγορεύεται η αλλαγή της δόσης ή η διακοπή της θεραπείας χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με τον γιατρό.
- Η θυροξίνη πρέπει να φυλάσσεται σε ξηρό και σκοτεινό περιβάλλον και σε θερμοκρασία δωματίου. Σε περίπτωση λήξης του φαρμάκου είναι απαραίτητη η αντικατάστασή του.
Θυρεοειδής: Τα πιο συχνά συμπτώματα
Ο θυρεοειδής, αν και έχει μικρό μέγεθος, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία, αφού ελέγχει πολλές βιολογικές διεργασίες, από τη διαθεσιμότητα ενέργειας και τη θερμοκρασία του σώματος μέχρι την όρεξη.
Τα πιο συχνά συμπτώματα του θυρεοειδή
- ο δέρμα γίνεται σκληρό ή πολύ λεπτό
Στον υπερθυρεοειδισμό το δέρμα ανανεώνεται ταχύτερα, με αποτέλεσμα να είναι πιο λεπτό και λείο από το φυσιολογικό, ενώ στον υποθυρεοειδισμό ανανεώνονται πιο αργά τα δερματικά κύτταρα και το δέρμα γίνεται σκληρό και τραχύ.
Άλλα δερματικά συμπτώματα που συνδέονται με τις δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς είναι το ζεστό ή υγρό δέρμα, καθώς και το αυξημένο κοκκίνισμα στο πρόσωπο και στα χέρια (υπερθυρεοειδισμός).
- Αλλάζει το σωματικό βάρος
Στην περίπτωση του υποθυρεοειδισμού παρατηρείται μία μέση αύξηση βάρους 3-5 κιλά, λόγω πρηξίματος και κατακράτησης νερού και αλατιού. Όσον αφορά στον υπερθυρεοειδισμό, η μείωση βάρους είναι ιδιαίτερα απότομη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (ακόμη και μήνα).
- Αλλάζει η αντίληψη της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος
Στον υπερθυρεοειδισμό είναι αυξημένες οι καύσεις και κατ’ επέκταση η παραγωγή θερμότητας, επομένως εκδηλώνεται συχνά έντονη εφίδρωση και ταχυπαλμία, ακόμη κι όταν οι θερμοκρασίες δεν είναι πολύ υψηλές. Από την άλλη, ο υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από ένα μόνιμο αίσθημα κρύου.
- Επικρατεί συναισθηματική σύγχυση
Ο υπερθυρεοειδισμός είναι στενά συνυφασμένος με το αίσθημα του άγχους, την ευερεθιστότητα ή ακόμη και την ψύχωση, ενώ ο υποθυρεοειδισμός συνδέεται περισσότερο με τη θλίψη και την κοινωνική απόσυρση. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να οδηγήσει σε προβλήματα με τη μνήμη και τη συγκέντρωση.
- Επηρεάζονται τα επίπεδα ενέργειας
Όταν ο οργανισμός καίει θερμίδες με αυξημένο ρυθμό, όπως συμβαίνει στον υπερθυρεοειδισμό, αυτό σημαίνει ότι ανεβαίνει η διαθεσιμότητα ενέργειας και παρατηρείται ένα αίσθημα υπερβολικής ενεργητικότητας. Αντίθετα, η μειωμένη διαθεσιμότητα ενέργειας που χαρακτηρίζει τον υποθυρεοειδισμό συνεπάγεται ένα γενικότερο αίσθημα νωθρότητας και μόνιμης κόπωσης.
- Αποσυντονίζεται το γαστρεντερικό σύστημα
Η επιτάχυνση και η επιβράδυνση των μεταβολικών διεργασιών που παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό και τον υποθυρεοειδισμό αντίστοιχα οδηγεί σε επεισόδια διάρροιας και δυσκοιλιότητας.
- Απορρυθμίζεται ο κύκλος της περιόδου
Τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές στη διάρκεια του κύκλου και σε μεγαλύτερη ή μικρότερη αιμορραγία κατά τις ημέρες της περιόδου.
- Πέφτουν τα μαλλιά
Στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρείται γενικευμένη αποδυνάμωση των μαλλιών αλλά και μείωση της τριχοφυΐας στο σώμα, ενώ στον υποθυρεοειδισμό είναι πιο σύνηθες να παρατηρείται αραίωση των φρυδιών.
- Πρήζονται τα μάτια
Είναι πολύ χαρακτηριστικό στα άτομα με νόσο του Graves, μια μορφή υπερθυρεοειδισμού, τα μάτια να είναι πρησμένα και να μοιάζουν σαν να πετάγονται μέσα από τις κόγχες. Το σύμπτωμα αυτό οφείλεται στη συσσώρευση επιπλέον ιστού πίσω από τα μάτια.