Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά: Τα συμπτώματα και η αντιμετώπιση

Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά: Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, κατά το οποίο τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να ελέγξουν τα ούρα τους την ώρα που κοιμούνται με αποτέλεσμα να λερώνουν το κρεβάτι τους. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται νυχτερινή ενούρηση, και κάθε γονέας θα ήθελε να ξέρει πως να το αντιμετωπίσει.

Αν και το παιδί μαθαίνει να ελέγχει την κύστη του κατά την διάρκεια της ημέρας μέχρι την ηλικία των 4 χρόνων, ο έλεγχος της ουροδόχου κύστης κατά την διάρκεια της νύχτας μπορεί να καθυστερήσει μέχρι την ηλικία των 5 ή ακόμη και των 7 χρόνων.

Η συχνότητα της νυχτερινής ενούρησης ποικίλει με την ηλικία, έτσι στην ηλικία των 5 χρόνων το 16 % των παιδιών δυσκολεύεται να ελέγξει τα ούρα του την νύχτα, ενώ στην ηλικία των 15 χρόνων μπορεί να παρατηρηθεί σε ποσοστό 1-2% με τα αγόρια να έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τα κορίτσια.

Η νυχτερινή ενούρηση προκαλεί σε γονείς και παιδιά αμηχανία, ντροπή, αλλά και ανησυχία μήπως συνυπάρχει κάποιο σοβαρό παθολογικό πρόβλημα, όμως πρέπει να επισημάνουμε ότι τα περισσότερα παιδιά ελέγχουν την κύστη τους χωρίς φαρμακευτική αγωγή.

Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά: Σε ποιους παράγοντες οφείλεται;

Σωματικά και συναισθηματικά προβλήματα σπάνια προκαλούν νυχτερινή ενούρηση. Συνήθως τα περισσότερα παιδιά με νυχτερινή ενούρηση δεν έχουν υποκείμενο νόσημα και οι συνηθέστεροι λόγοι εμφάνισης της είναι:

• Η ουροδόχος κύστη μπορεί να ωριμάζει με πιο διαφορετικούς ρυθμούς σε κάθε παιδί.
• Η χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης να είναι μικρότερη από το φυσιολογικό.
• Να υπάρχει γενετική προδιάθεση: Παρουσιάζουν νυχτερινή ενούρηση πιο συχνά τα παιδιά γονιών που είχαν και εκείνοι στην παιδική τους ηλικία το ίδιο πρόβλημα.
• Μειωμένα επίπεδα βασοπρεσσίνης (ορμόνη η οποία μειώνει την παραγωγή των ούρων).
• Πολύ βαθύς ύπνος, ο οποίος εμποδίζει το παιδί να αισθανθεί την πληρότητα της ουροδόχου κύστης.
• Νοσήματα που μπορεί να οδηγούν σε νυκτερινή ενούρηση είναι σακχαρώδης διαβήτης, λοίμωξη ουροποιητικού, εγκόπριση, οξύουροι και νεφρική ανεπάρκεια.

Σε όλα τα παραπάνω νοσήματα όμως συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα και μπορούν να διαχωριστούν εύκολα από την νυχτερινή ενούρηση. Τέλος, να αναφέρουμε ότι η δυσκοιλιότητα, είναι ένα κοινό πρόβλημα στα παιδιά που μπορεί να προκαλέσει νυχτερινή ενούρηση.

Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά: Διαγνωστικές διαδικασίες

Κάθε παιδί με νυκτερινή ενούρηση πρέπει να επισκέπτεται τον παιδίατρο του και αν είναι δυνατό τον ειδικό γιατρό που ασχολείται με τέτοιου είδους ουρολογικά προβλήματα. Αφού γίνουν οι κατάλληλες εξετάσεις και διαβεβαιωθείτε ότι δεν έχει τίποτα το παθολογικό το παιδί σας, τότε πρέπει να ηρεμήσετε και να κουβεντιάσετε όλοι μαζί (γονείς, παιδί και γιατρός) ποια είναι η πιο κατάλληλη αντιμετώπιση-θεραπεία για το παιδί σας.

Σημαντικά σημεία που πρέπει να διευκρινισθούν είναι:

Το ιστορικό του παιδιού

• Αν βρέχεται την ημέρα
• Περίοδοι που μένει στεγνό
• Οικογενειακό ιστορικό ενούρησης
• Συχνότητα των επεισοδίων
• Ο αντίκτυπος αυτών των ατυχημάτων στο παιδί και στη οικογένεια
• Τα μέτρα αντιμετώπισης που έχουν ήδη ληφθεί

Σημαντική βοήθεια μπορεί να προσφέρει η 24 ωρη καταγραφή των υγρών που προσλαμβάνει το παιδί και η ποσότητα των ούρων που αποβάλει.

Αυτό περιλαμβάνει την καταγραφή της συχνότητας και της ποσότητας των υγρών που πίνει, καθώς επίσης και την συχνότητα που το παιδί πηγαίνει στην τουαλέτα. Αν υπήρχε δυνατότητα και της καταγραφής της ποσότητας των ούρων, θα ήταν ιδανική η καταγραφή.

Εξέταση ούρων

Πρέπει να πραγματοποιείται γενική και καλλιέργεια ούρων, οι οποίες στην περίπτωση κοινής ενούρησης είναι φυσιολογικές.

Αν ένα παιδί ελέγχει τους σφιγκτήρες του κατά την διάρκεια της ημέρας, έχει φυσιολογική κλινική εικόνα και η εξέταση ούρων του είναι φυσιολογική δεν πρέπει να υποβάλλεται σε περαιτέρω έλεγχο.

Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά: Χρήσιμες συμβουλές για τους γονείς

1. Ποτέ μην κριτικάρετε το παιδί σας για αυτό το πρόβλημα. Το παιδί χρειάζεται υποστήριξη. Πέστε του ότι δεν είναι δικό του το λάθος και ότι είστε σίγουροι για την προσπάθεια που κάνει να παραμείνει στεγνό. Μιλήστε στα αδέλφια του και εξηγήστε τους ότι δεν πρέπει να “πειράζουν” το αδελφάκι τους για αυτό το θέμα.
2. Το παιδί πρέπει οπωσδήποτε, πριν κοιμηθεί να αδειάζει τελείως την κύστη του.
3. Να βάζετε νάιλον κάλυμμα στο στρώμα έτσι ώστε να προστατεύεται από τα ούρα.
4. Μη βάζετε στο παιδί σας πάνα, γιατί το κάνετε να αισθάνεται σαν βρέφος.
5. Έχετε πάντα σε χώρο, ώστε να τα βρίσκει εύκολα, καθαρές πιτζάμες και εσώρουχα σε περίπτωση που τα χρειαστεί. Αν το βράδυ ξυπνήσει και χρειάζεται τη βοήθεια σας, τότε βοηθήστε το να αλλάξει τα σεντόνια ή να βρει τα καθαρά ρούχα. Αν είναι όμως σε ηλικία που μπορεί να τα κάνει μόνο του, τότε πρέπει να αναλάβει την ευθύνη το ίδιο το παιδί.
6.  Αν το παιδί αποδειχθεί ότι έχει μικρή κύστη, τότε κάποιες ασκήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να βοηθήσουν. Όταν αισθάνεται το παιδί ότι πρέπει να πάει στο αποχωρητήριο, να προσπαθεί να συγκρατεί όσο μπορεί τα ούρα του.
7.  Εξηγήστε στο παιδί σας, ότι δεν πρέπει να πίνει άφθονα υγρά πριν πάει για ύπνο.
8. Το να ξυπνάτε τα βράδια και να παίρνετε το παιδί στο αποχωρητήριο, το μόνο που θα προσφέρει είναι κούραση σε σας. Δεν θα βοηθήσει αποτελεσματικά.

Νυχτερινή ενούρηση στα παιδιά: Τρόποι να αντιμετωπιστεί

Αντιδιουρητική ορμόνη

Το φάρμακο αυτό, μπορεί να το πάρει το παιδί σε χάπι από το στόμα ή σε spray από τη μύτη, το βράδυ πριν κοιμηθεί. Οι επιπλοκές στη σωστή δοσολογία είναι σπάνιες, αλλά έχει δυο βασικά μειονεκτήματα.

Πρώτον είναι πάρα πολύ ακριβό και δεύτερο μόλις το παιδί σταματήσει να το παίρνει υπάρχει πιθανότητα περίπου 50% να ξαναρχίσει η ενούρηση. Ο τρόπος που δρα το φάρμακο αυτό, είναι συγκρατώντας το νερό στον οργανισμό του παιδιού.

Ημιπραμίνη

Το φάρμακο αυτό αυξάνει τη χωρητικότητα της κύστης και αλλάζει τον ύπνο του παιδιού. Έχει επιτυχία 50-70% αλλά έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα.

Είναι πολύ τοξικό φάρμακο σε περίπτωση που το πάρει κατά λάθος ένα νεότερο αδελφάκι. Για αυτό πρέπει να το φυλάγετε με πολύ προσοχή.

Ξυπνητήρι ενούρησης

Πολλές κλινικές χρησιμοποιούν το ξυπνητήρι σαν θεραπεία πρώτης εκλογής. Τα πλεονεκτήματα είναι ότι είναι σχετικά φθηνό (το αγοράζεις μια φορά) και όταν το παιδί γίνει καλά η πιθανότητα να ξαναρχίσει την ενούρηση είναι πάρα πολύ μικρή.

Είναι όμως πολύ σημαντικό να γίνει ορθή χρήση για να είναι αποτελεσματικό (Βλέπε οδηγίες χρήσης ξυπνητηριού ενούρησης).

Το ξυπνητήρι αποτελείται από ένα κουδούνι που το βάζει το παιδί στο πέτο της πιτζάμας και ένα καλώδιο που φτάνει μέχρι το εσώρουχο του παιδιού. Μόλις πάνε πάνω στο καλώδιο λίγες σταγόνες ούρων, τότε αυτό αρχίζει να κτυπά και να ξυπνά το παιδί