Ένας καρκινικός όγκος στο κεφάλι καταλαμβάνει χώρο στο κρανίο και επηρεάζει τη λειτουργία των επιμέρους περιοχών του εγκεφάλου, ανάλογα με τη θέση στην οποία βρίσκεται.

Αναλυτική λίστα με τα συμπτώματα του καρκίνου στο κεφάλι

Λόγω αυξημένης πίεσης στο εσωτερικό του κρανίου

Καθώς ο εγκέφαλος περιβάλλεται από οστά (κρανίο), καταλαμβάνει περιορισμένο χώρο. Ένας όγκος που αυξάνεται συνεχώς σε μέγεθος, αυξάνει σημαντικά και την πίεση που ασκείται σε αυτήν την περιοχή του σώματος (ενδοκρανιακή πίεση – ICP).

Το αποτέλεσμα είναι:

– ο ισχυρός πονοκέφαλος
– η ναυτία
– η σύγχυση, η κόπωση και η υπνηλία

Ο πονοκέφαλος είναι ένα εξαιρετικά γενικό σύμπτωμα που εκδηλώνεται σε δεκάδες διαφορετικές παθήσεις. Εάν διακόπτει τον ύπνο, εμφανιστεί ξαφνικά (ενώ δεν εμφανιζόταν στο παρελθόν), γίνεται όλο και πιο συχνός και συνδυάζεται με τη ναυτία, επιβάλλεται η επίσκεψη στο γιατρό. Σε αρκετούς ασθενείς με όγκο στο κεφάλι, ο πονοκέφαλος είναι αρχικά ήπιος και δυναμώνει σταδιακά με την πάροδο του χρόνου.

Η υπνηλία δεν αποτελεί συνήθως πρώιμο σύμπτωμα. Όσο όμως μεγαλώνει ο όγκος και αυξάνεται η ενδοκρανιακή πίεση, εντείνεται και η ανάγκη για περισσότερο ύπνο.

Η αυξημένη πίεση εντός του κρανίου μπορεί επίσης να συνδυάζεται με προβλήματα στα μάτια ή με τις επιληπτικές κρίσεις.

Ο οφθαλμίατρος μπορεί να εντοπίσει την αυξημένη πίεση, όταν αυτή προκαλεί θολούρα, παροδική απώλεια όρασης ή στίγματα.

Παράλληλα, περίπου το 25% των ασθενών με όγκο στο κεφάλι αντιμετωπίζει κρίσεις που εκδηλώνονται με συσπάσεις στα χέρια ή τα πόδια. Μερικές φορές οι κρίσεις επιμένουν και μετά τη θεραπεία, όταν υπάρχει ουλώδης ιστός στον εγκέφαλο.

Λόγω όγκου σε συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου

Τα συμπτώματα του όγκου στο κεφάλι εξαρτώνται συνήθως από την περιοχή στην οποία εντοπίζεται, καθώς κάθε περιοχή ελέγχει συγκεκριμένες λειτουργίες. Καθώς ο όγκος μεγαλώνει, πιέζει την εκάστοτε περιοχή, επεμβαίνοντας στην ομαλή λειτουργία της.

Μετωπιαίος λοβός

– αλλαγές στην προσωπικότητα

– απώλεια αυτοσυγκράτησης

– απάθεια

– επιθετικότητα και ευερεθιστότητα

– δυσκολία στη βάδιση

– απώλεια όσφρησης

– προβλήματα ομιλίας και όρασης

Κροταφικός λοβός

– δυκολία απομνημόνευσης λέξεων

– σύγχυση κατά την ομιλία

– παροδική απώλεια μνήμης

– παραισθήσεις (φωνές)

Βρεγματικός λοβός

– δυσκολία ομιλίας

– δυσκολία κατανόησης του λόγου

– προβλήματα στη γραφή ή την ανάγνωση

– απώλεια αίσθησης σε επιμέρους περιοχές του σώματος

Ινιακός λοβός

– προβλήματα όρασης

– απώλεια όρασης από το ένα μάτι

Παρεγκεφαλίδα

– έλλειψη συντονισμού

– ανεξέλεγκτη κίνηση των ματιών

– ναυτία

– ακαμψία αυχένα

– ζαλάδα

Εγκεφαλικό στέλεχος

– έλλειψη συντονισμού

– πτώση βλεφάρου ή χείλους στη μία πλευρά

– δυσκολία κατάποσης

– δυσκολία κατά την ομιλία

Νωτιαίος μυελός

– πόνος

– μούδιασμα σε επιμέρους περιοχές του σώματος

– αδυναμία στα πόδια ή τα χέρια

– απώλεια ελέγχου της κύστης

Υπόφυση

– υπογονιμότητα

– έλλειψη ενέργειας

– επιπρόσθετο βάρος

– εναλλαγές στη διάθεση

– υπέρταση

– διαβήτης

– πρήξιμο στα χέρια και τα πόδια

Οπτικά νεύρα – μερική απώλεια όρασης

Ακουστικά νεύρα – μερική απώλεια ακοής

Μήνιγγες

– πονοκέφαλος

– ναυτία

– προβλήματα όρασης

– προβλήματα στην κίνηση

Μην ξεχνάτε ότι καθένα από τα παραπάνω συμπτώματα σχετίζεται με αρκετές άλλες παθήσεις. Σε κάθε περίπτωση, συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν πιστεύετε ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Όγκος στο κεφάλι: Τα συμπτώματα, που πρέπει να σας ανησυχήσουν

Τα συμπτώματα ενός όγκου στον εγκέφαλο ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό και εξαρτώνται από το μέγεθος, την τοποθεσία και τον ρυθμό με τον οποίο αναπτύσσεται. Γενικά, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πονοκέφαλοι που σταδιακά γίνονται πιο συχνοί και πιο έντονοι
• Ανεξήγητη ναυτία ή εμετός
• Προβλήματα όρασης, όπως θολή όραση, διπλή όραση (διπλωπία), ή απώλεια της
  περιφερειακής όρασης
• Σταδιακή απώλεια της αίσθησης, ή της κινητικότητας στο ένα χέρι ή το ένα πόδι
• Δυσκολίες με την ισορροπία
• Δυσκολίες στην ομιλία
• Σύγχυση σε καθημερινά θέματα
• Αλλαγές στην προσωπικότητα και την συμπεριφορά
• Επιληπτικές κρίσεις
• Προβλήματα ακοής

Όγκος στο κεφάλι: Πρωτογενής ή Δευτερογενής;

• Οι πρωτογενείς εγκεφαλικοί όγκοι προέρχονται από τον ίδιο τον εγκέφαλο ή από τους ιστούς κοντά σε αυτόν, όπως οι μεμβράνες που τον καλύπτουν (μήνιγγες), τα κρανιακά νεύρα, η υπόφυση και η επίφυση. Αυτοί οι όγκοι δημιουργούνται, όταν φυσιολογικά κύτταρα αποκτούν βλάβες (μεταλλάξεις) στο DNA τους. Αυτές οι μεταλλάξεις επιτρέπουν στα κύτταρα να αναπτύσσονται και να διαιρούνται σε αυξημένους ρυθμούς και να συνεχίσουν να ζουν, ακόμα και αφότου τα υγιή κύτταρα πεθάνουν. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία μιας μάζας ανώμαλων κυττάρων, η οποία σχηματίζει έναν όγκο.
• Οι πρωτογενείς εγκεφαλικοί όγκοι είναι πολύ σπανιότερο από ότι οι δευτερογενείς εγκεφαλικοί όγκοι, στους οποίους ο καρκίνος αρχίζει κάπου αλλού στο σώμα και εξαπλώνεται στον εγκέφαλο. Οι δευτερογενείς όγκοι (μεταστατικοί) του εγκεφάλου είναι όγκοι που προκύπτουν από τον καρκίνο που ξεκινά κάπου αλλού στο σώμα σας και στη συνέχεια εξαπλώνεται στον εγκέφαλό σας. Συμβαίνει συχνότερα σε άτομα που έχουν ιστορικό καρκίνου. Αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις, ένας μεταστατικός όγκος στον εγκέφαλο μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι καρκίνου, ο οποίος ξεκίνησε κάπου αλλού στο σώμα σας. Κάθε καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί στον εγκέφαλο, αλλά τα πιο κοινά είδη περιλαμβάνουν τους εξής:
  • Καρκίνος του μαστού
  • Καρκίνος του παχέος εντέρου
  • Καρκίνος στα νεφρά
  • Καρκίνος του πνεύμονα
  • Μελάνωμα 

Όγκος στο κεφάλι: Τύποι πρωτογενών εγκεφαλικών όγκων

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι πρωτογενών όγκων του εγκεφάλου. Κάθε ένας παίρνει το όνομά του από τον τύπο των κυττάρων που εμπλέκονται.

• Γλοίωμα
  Οι όγκοι αυτοί αρχίζουν στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό και περιλαμβάνουν αστροκυτώματα, επενδυώματα, γλοιοβλαστώματα, ολιγοστροκυτώματα και ολιγοδενρρογλοιώματα.
• Μηνιγγίωμα
  Είναι ένας όγκος που εμφανίζεται στις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό (μήνιγγες). Τα περισσότερα μηνιγγιώματα είναι καλοήθη (μη καρκινικά).
• Ακουστικό νευρίνωμα
  Είναι καλοήθεις όγκοι που αναπτύσσονται στα νεύρα που ελέγχουν την ισορροπία και την ακοή, τα οποία οδηγούν από το εσωτερικό αυτί προς τον εγκέφαλό σας.
• Αδένωμα στην υπόφυση
  Είναι ως επί το πλείστον καλοήθεις όγκοι που αναπτύσσονται στην υπόφυση, η οποία βρίσκεται στην βάση του εγκεφάλου. Αυτοί οι όγκοι μπορούν να επηρεάσουν τις ορμόνες της υπόφυσης και ως εκ τούτου ασκούν επιδράσεις σε όλο το σώμα.
• Μυελοβλάστωμα
  Είναι οι πιο συχνοί καρκινικοί όγκοι του εγκεφάλου στα παιδιά. Ένα μυελοβλάστωμα ξεκινά στο κατώτερο οπίσθιο τμήμα του εγκεφάλου και τείνει να εξαπλωθεί μέσω του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Οι όγκοι αυτοί είναι λιγότερο συχνοί στους ενήλικες, αλλά δεν αποκλείονται και στην ενήλικη ζωή.
• Πρωτόγονος νευροεκτοδερμικός όγκος (Primitive neuroectodermal tumor – PNET)
  Είναι σπάνιοι, καρκινικοί όγκοι που ξεκινούν στα εμβρυϊκά κύτταρα στον εγκέφαλο. Μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στον εγκέφαλο ενός εμβρύου.
• Κρανιοφαρυγγίωμα
  Είναι σπάνιοι, καλοήθεις όγκοι, οι οποίοι ξεκινούν κοντά στην υπόφυση του εγκεφάλου. Καθώς το κρανιοφαρυγγίωμα αναπτύσσεται αργά, μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο την υπόφυση, αλλά και άλλες δομές κοντά στον εγκέφαλο.

 

Όγκος στο κεφάλι: Μάθετε για τους παράγοντες κινδύνου

Στα περισσότερα άτομα με πρωτογενείς όγκους του εγκεφάλου, η αιτία του όγκου δεν είναι σαφής. Αλλά οι γιατροί έχουν εντοπίσει ορισμένους παράγοντες, που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για έναν όγκο στον εγκέφαλο. Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Ηλικία
  Ο κίνδυνος για όγκο στον εγκέφαλο αυξάνεται όσο μεγαλώνετε. Οι όγκοι του εγκεφάλου είναι πιο συχνοί σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Ωστόσο, ένας όγκος του εγκεφάλου μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Και ορισμένοι τύποι όγκων συμβαίνουν σχεδόν αποκλειστικά στα παιδιά.
• Έκθεση σε ακτινοβολία
  Οι άνθρωποι που έχουν εκτεθεί σε έναν τύπο ακτινοβολίας, που ονομάζεται ιονίζουσα ακτινοβολία, έχουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού όγκου. Παραδείγματα ιονίζουσας ακτινοβολίας είναι η ακτινοθεραπεία για τη θεραπεία του καρκίνου και η έκθεση σε ακτινοβολία που προκαλείται από ατομικές βόμβες. Πιο κοινές μορφές της ακτινοβολίας, πάντως, είναι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία από τις γραμμές του ηλεκτρικού ρεύματος και η ακτινοβολία ραδιοσυχνοτήτων από τα κινητά τηλέφωνα και τους φούρνους μικροκυμάτων, αν και μέχρι σήμερα ΔΕΝ έχει αποδειχθεί ότι συνδέονται με όγκους στον εγκέφαλο.
• Οικογενειακό ιστορικό όγκων του εγκεφάλου
  Ένα μικρό μέρος των όγκων του εγκεφάλου συμβαίνουν σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του εγκεφάλου, ή οικογενειακό ιστορικό γενετικών συνδρόμων, που αυξάνουν τον κίνδυνο αυτό.