Ώμος κολυμβητή: Αρκετά ευάλωτοι στους τραυματισμούς είναι οι ώμοι μας κατά την κολύμβηση καθώς αναλαμβάνουν να κάνουν το μεγαλύτερο έργο στις περιστροφικές κινήσεις των χεριών.
Η συνηθέστερη αιτία πόνου στον ώμο σε όσους ασχολούνται εντατικά με την κολύμβηση, σε ερασιτεχνικό ή επαγγελματικό επίπεδο, είναι ο λεγόμενος «ώμος του κολυμβητή», δηλαδή η φλεγμονή των τενόντων του στροφικού πετάλου του ώμου ή η προστριβή-πρόσκρουση διαφόρων στοιχείων του.
Ο καλύτερος τρόπος αποτροπής αυτών των τραυματισμών είναι η αύξηση της δύναμης των μυών και των τενόντων εντός του στροφικού πετάλου καθώς και η βελτίωση της τεχνικής.
Ώμος κολυμβητή: Αιτία
Οι πρωταρχικές αιτίες του ώμου του κολυμβητή είναι η υπερβολική καταπόνηση της άρθρωσης του ώμου (π.χ. ενόψει κάποιου αγώνα), η έκθεση αγύμναστων μυών σε συνθήκες έντονης άσκησης και η λανθασμένη τεχνική κατά την κολύμβηση. Παράλληλα, μπορεί να είναι αποτέλεσμα προηγούμενων τραυματισμών που έχουν προκαλέσει κάποια ανατομική βλάβη όπως ρήξη του επιχείλιου χόνδρου ή του τενοντίου πετάλου.
Ώμος κολυμβητή: Συμπτώματα
Κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο πόνος. Συνήθως, είναι δύσκολο να εντοπιστεί ακριβώς και περιγράφεται σαν να βρίσκεται βαθιά στην άρθρωση του ώμου αλλά μπορεί και να διαχέεται προς τα πάνω, στην πλάτη, στον αυχένα ή προς τα κάτω στο χέρι. Αν ο κολυμβητής δεν δώσει ιδιαίτερη σημασία και συνεχίσει να κολυμπάει παρά τα συμπτώματα, ο πόνος μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας ή κατά τη διάρκεια του ύπνου, όπως εξηγεί ο Αναστάσιος Δεληγεώργης MD, MSc., Ορθοπαιδικός Χειρουργός-Αθλητίατ
Ώμος κολυμβητή: Διάγνωση – Αντιμετώπιση
Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση ενώ μπορεί να χρειαστεί να γίνουν ακτινογραφίες ή μαγνητική τομογραφία του ώμου που μπορούν να αποκαλύψουν με ακρίβεια κάθε πιθανή παθολογία.
Η αντιμετώπιση του τραυματισμού στις περισσότερες περιπτώσεις είναι συντηρητική. Στα πρώτα στάδια του πόνου, συστήνεται ξεκούραση του ώμου, παγοθεραπεία ή και χορήγηση παυσίπονων/αντιφλεγμονωδών φαρμάκων για μείωση της φλεγμονής. Ταυτόχρονα, μπορεί να ξεκινήσετε ένα στοχευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και μυϊκής ενδυνάμωσης, με σκοπό τη βελτίωση του εύρους κίνησης και την καλύτερη σταθεροποίηση του ώμου. Συνδυαστικά, μπορούν να χορηγηθούν ενέσεις βιολογικών παραγόντων (P.R.P) με πολύ καλά αποτελέσματα.
Στις περιπτώσεις που αποτύχει η συντηρητική αντιμετώπιση με ανώτατο όριο αναμονής τους 6 μήνες ή που διαγνωστεί βλάβη των σταθεροποιητικών ιστών της άρθρωσης (επιχείλιος χόνδρος) ή ρήξη του τενοντίου πετάλου, ο ώμος του κολυμβητή αντιμετωπίζεται με την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της Αρθροσκόπησης.
Aρθροσκόπηση Ώμου
Η αρθροσκόπηση είναι μία σύγχρονη τεχνική με την οποία ο ορθοπαιδικός χειρουργός μπορεί να εξετάσει το εσωτερικό της άρθρωσης του ώμου χωρίς να την τραυματίσει, να εντοπίσει με ακρίβεια τις όποιες βλάβες και ταυτόχρονα να τις επιδιορθώσει με τη βοήθεια ειδικά σχεδιασμένων, πολύ λεπτών εργαλείων. Ενδεικτικά, μπορεί να προχωρήσει σε αποκατάσταση τενόντων που έχουν υποστεί ρήξη, σε λύση συμφύσεων, σε επιδιόρθωση βλαβών που έχουν προέλθει από εξάρθρημα (π.χ. αποκατάσταση του επιχείλιου χόνδρου).
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός εισάγει στο δέρμα του ώμου μέσω μικρών οπών, μόλις λίγων χιλιοστών, το αρθροσκόπιο, το οποίο φέρει μια μικροσκοπική κάμερα και συνδέεται με μία οθόνη, όπου δίνει σε μεγέθυνση εξαιρετικά καθαρή και έγχρωμη εικόνα από το εσωτερικό της άρθρωσης.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η αρθροσκόπηση του ώμου διαρκεί το πολύ μία ώρα, πραγματοποιείται με συνδυασμό περιοχικής και ελαφριάς γενικής αναισθησίας και ο ασθενής επιστρέφει την ίδια ημέρα σπίτι του.
Πλεονεκτήματα
-Αποτελεσματικότερη και ταχύτερη θεραπευτική αποκατάσταση
-Ελάχιστα τραυματική μέθοδος
-Σημαντικά μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών
-Ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
-Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα λόγω των πολύ μικρών τομών (όχι ουλές ή δυσμορφίες στο δέρμα)
-Δε χρειάζεται νοσηλεία
Αποκατάσταση
Μετά την επέμβαση και για τις πρώτες ημέρες, προτείνεται συνήθως η χρήση ειδικής ανάρτησης ώμου η οποία επιτρέπει να γίνεται χρήση του χεριού για τις καθημερινές βασικές λειτουργίες. Τα ράμματα αφαιρούνται συνήθως ύστερα από λίγες ημέρες.
Απαραίτητο για την επιτυχημένη αποκατάσταση θεωρείται ο ασθενής να ακολουθήσει στη συνέχεια ειδικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας καταλήγει ο κ. Δεληγεώργης.
Ώμος του Κολυμβητή: 4 σημεία-κλειδιά στη φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση
- Η επιλεκτική ενεργοποίηση των μυών του στροφικού πετάλου. Όποια και αν είναι η διάγνωση (πρόσκρουση ή αστάθεια) ο αθλητής θα πρέπει να εκτελέσει ασκήσεις με σκοπό την ενεργοποίηση των στροφικών μυών του ώμου, που είναι πολύ σημαντικοί για τη σταθερότητα όλης της ωμικής ζώνης. Πρέπει να τονιστεί ότι αυτοί οι μυς, είναι μυς αντοχής και επομένως τους ενεργοποιούμε, χρησιμοποιώντας μικρή αντίσταση και πολλές επαναλήψεις. Η αντίσταση πρέπει να αυξάνεται πολύ βαθμιαία, ώστε να αποφεύγεται η ενεργοποίηση γειτονικών μυών. Όταν βοηθούν οι γειτονικοί μυς, η άσκηση δεν δίνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
- Η έσω στροφή του ώμου. Η έσω στροφή του ώμου συχνά περιορίζεται στους αθλητές της κολύμβησης και η αποκατάσταση του φυσιολογικού εύρους είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα στη «φάση της επαναφοράς» στο ελεύθερο στυλ κολύμβησης. Όταν δεν υπάρχει το πλήρες εύρος, η κίνηση αντικαθίσταται από την ωμοπλάτη και αυτό δημιουργεί δυσλειτουργία και πόνο στην περιοχή του ώμου.
- Η ενεργοποίηση των μυών της ωμοπλάτης. Η ωμοπλάτη αποτελεί τη βάση στήριξης του άνω άκρου και όταν οι μυς που τη σταθεροποιούν και την κινούν δεν ενεργοποιούνται σωστά, δημιουργούνται συνθήκες αστάθειας ή/και πρόσκρουσης στων ώμο.
- Η έκταση και η στροφή της Θωρακικής μοίρας της Σπονδυλικής Στήλης. Κατά τη διάρκεια της κολύμβησης στο ελεύθερο στυλ, οι αθλητές στρίβουν τους ώμους και τα ισχία τους για να επιταχύνουν την πλεύση και να πάρουν αναπνοή. Η στροφή των ώμων είναι μεγαλύτερη από αυτή των ισχίων και επομένως η καλή στροφική κινητικότητα της Θωρακικής Μοίρας της Σπονδυλικής Στήλης είναι πολύ σημαντική. Όταν αυτή υπολείπεται, αντικαθίσταται από την ωμική ζώνη, δημιουργώντας καταπόνηση, και επώδυνα συμπτώματα λόγω υπακρωμιακής πρόσκρουσης ή/και αστάθειας.
Τα παραπάνω σημεία-κλειδιά θα πρέπει να αξιολογούνται σε κάθε αθλητή της κολύμβησης, και στην περίπτωση που διαπιστώνονται ελλείματα ή δυσλειτουργίες, να δίνονται οι κατάλληλες ασκήσεις που θα αποκαταστήσουν τη φυσιολογική λειτουργία του ώμου στις απαιτητικές συνθήκες της κολύμβησης.