Το καλοκαίρι οι χαρές του ήλιου και της θάλασσας, αλλά και του βουνού φτιάχνουν τη διάθεση, ενώ μας δίνεται η ευκαιρία να βρούμε λίγες στιγμές ανάπαυλας και – όσο αυτό είναι δυνατόν – ξενοιασιάς.

Μερικές φορές – όχι σπάνια – η ηρεμία είναι δυνατόν να διαταραχθεί, αν η περίοδος δεν έρθει στην ώρα της.

Βασανιστικά ερωτήματα γεννιούνται: «Μήπως μου συμβαίνει κάτι σοβαρό;», «Μήπως έρθει, όταν θέλω να πάω διακοπές;»….Και φυσικά: «Μήπως είμαι έγκυος;»

Ακόμα και αν η ίδια δεν είχατε κάποια ανάλογη εμπειρία, σίγουρα κάποια από τον περίγυρό σας θα έχει κάποια τέτοια ιστορία να σας διηγηθεί, η οποία συνήθως καταλήγει με το: «…. και τελικά η περίοδος ήρθε!»….

Επομένως είναι φυσιολογικό αυτό;

Φυσιολογική ή όχι μία τέτοια κατάσταση δεν είναι πάντως σε καμία περίπτωση σπάνια. Διαταραχές στον κύκλο συχνά εμφανίζονται λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Δεν αποκλείεται μάλιστα οι διαταραχές αυτές σε κάποιες περιπτώσεις να συνεχιστούν και για ένα με δύο μήνες μετά το καλοκαίρι.

Γιατί η περίοδος αλλάζει το καλοκαίρι;

Τα ταξίδια είναι πιο συνηθισμένα

Τα ταξίδια και οι εκδρομές είναι πιο συνηθισμένα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και μπορεί να μας δίνουν χαρά, αλλά επηρεάζουν τον Κιρκάδιο ρυθμό. Με τον όρο αυτόν αναφερόμαστε στο σύνολο των μεταβολών, που καταγράφονται στις σωματικές και πνευματικές λειτουργίες, αλλά και στη συμπεριφορά, οι οποίες σχετίζονται με το αν είναι μέρα ή νύχτα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα Κιρκάδιου κύκλου, είναι ο κύκλος ύπνου και εγρήγορσης.

Το σώμα μας έχει τρόπον τινά «συνηθίσει» να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο κύκλο ημέρας και νύχτας. Ο Κιρκάδιος κύκλος καθορίζεται κατά κύριο λόγο από μία περιοχή του εγκεφάλου, που ονομάζεται υπερχιασματικός πυρήνας. Στην περιοχή αυτή φθάνουν ερεθίσματα από το μάτι. Με βάση τα ερεθίσματα αυτά από εκεί «εκπέμπονται» τόσο ορμονικά, όσο και νευρικά «σήματα» σε όλο το σώμα. Έτσι επηρεάζεται η λειτουργία των διαφόρων συστημάτων.

Ένα από τα συστήματα, που επηρεάζεται είναι και το αναπαραγωγικό, το οποίο περιλαμβάνει εκτός από τη μήτρα και τις ωοθήκες και συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, από τις οποίες εκκρίνονται «ρυθμιστικές» ορμόνες. Ο εμμηνορρυσιακός κύκλος καθορίζεται από την έκκριση των ορμονών αυτών του εγκεφάλου, αλλά και των ορμονών, που εκκρίνονται από τις ωοθήκες.

Ο ύπνος είναι συχνά λιγότερος

Το καλοκαίρι η ημέρα διαρκεί περισσότερο και συχνά τρόπον τινά «παρασυρόμαστε» και κοιμόμαστε λιγότερες ώρες. Σκεφθείτε μόνο, πως ώρες, που κατά τη διάρκεια του χειμώνα είναι πλέον βράδυ, το καλοκαίρι ο ήλιος ακόμα λάμπει. Έτσι η «προετοιμασία» για τον ύπνο ξεκινάει αργότερα, αλλά το ωράριο των καθημερινών υποχρεώσεων παραμένει αμείλικτα πρακτικά αμετάβλητο.

Φυσικά και η περιρρέουσα καλοκαιρινή ατμόσφαιρα μας προδιαθέτει για περισσότερες εξόδους, οπότε «πού μυαλό για ύπνο τώρα….».

Επιπροσθέτως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και η ποιότητα του ύπνου ενδέχεται να επηρεαστεί αρνητικά, από τον κλιματισμό. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά δύο μελέτες μία του 2015 και μία του 2017, οι οποίες κατέδειξαν, ότι καίτοι η χρήση κλιματιστικού μας βοηθά να κοιμόμαστε καλύτερα τις ιδιαίτερα ζεστές νύχτες, αν το ρεύμα του αέρα κατευθύνεται προς το σώμα μας, ο ύπνος μας ενδέχεται να διαταραχθεί. Οι διαταραχές στον ύπνο έχουν συνδεθεί και με διαταραχές του κύκλου.

Εντατική άσκηση

Το καλοκαίρι η δραστηριότητα αυξάνεται, μπορεί να περπατάμε περισσότερες ώρες, κολυμπάμε ή και επιδιδόμαστε σε κάποιο άθλημα. Η άσκηση είναι ευεργετική τόσο για το σώμα μας, όσο και για την ψυχική μας κατάσταση. Ενίοτε όμως επηρεάζεται ένεκα της γυμναστικής η παραγωγή των ορμονών, που ρυθμίζουν τον κύκλο. Συνεπώς, κάποιες – έστω παροδικές – διαταραχές στον κύκλο δεν μπορούν να αποκλειστούν.

Απώλεια βάρους

Η απώλεια βάρους είναι μία συνηθισμένη «ασχολία» εν όψει καλοκαιριού πριν «εκτεθούμε» στην παραλία. Ο λιπώδης ιστός όμως δεν είναι αδρανής, αλλά επηρεάζει το μεταβολισμό μας. Έτσι απώλεια λιπώδους ιστού, ειδικά αν αυτή είναι απότομη, ενδέχεται να αλλάξει και την περίοδό σας.

Εγκυμοσύνη

Αφήσαμε το ενδεχόμενο αυτό τελευταία, αλλά εν τοις πράγμασι είναι το πρώτο, που θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αποκλεισθεί, αν η περίοδός σας δεν έρθει την αναμενόμενη ημερομηνία. Η καθυστέρηση είναι άλλωστε ίσως το βασικότερο από τα σημεία, που σχετίζονται με αρχόμενη κύηση. Ο έλεγχος αυτός γίνεται εύκολα με κάποιο test κύησης φαρμακείου ή – ακόμα καλύτερα – με τη μέτρηση των επιπέδων β – χοριακής στο αίμα σε κάποιο μικροβιολογικό εργαστήριο.

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr