Τί μπορεί να κρύβει ο πόνος στο ισχίο και ποιες εξετάσεις αποκαλύπτουν τα πραγματικά αίτια;
Γράφει ο Νικόλαος Λάγιος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Διευθυντής Α΄ Ορθοπαιδικής Κλινικής και Υπεύθυνος Ιατρείου Οστεοπόρωσης Μetropolitan GeneraL
Το άλγος στο ισχίο είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα που καλούμεθα εμείς οι ορθοπαιδικοί να αντιμετωπίσουμε καθημερινά. Και όταν λέμε άλγος στο ισχίο εννοούμε τον πόνο που νοιώθει ο ασθενής μας στην περιοχή του ισχίου, κυρίως στην πρόσθια επιφάνεια αυτού, αλλά και στην έξω όπως και στην οπίσθια επιφάνεια (γλουτός ).Ο πόνος αυτός μπορεί να είναι πολύ ήπιος και να αυξάνεται στην κίνηση , να είναι συνεχής στην ανάπαυση, αλλά και στην κίνηση και – δυστυχώς – πολύ έντονος και να οδηγεί τον ασθενή εκτάκτως στον γιατρό.
Τα ισχία «πληρώνουν» τα καθημερινά μας βάρη
Η άρθρωση του ισχίου είναι μια από τις μεγαλύτερες αρθρώσεις και αποτελείται από το οστικό της τμήμα που είναι η μηριαία κεφαλή και η κοτύλη (τμήμα της λεκάνης), όπως και από ένα πλουσιότατο τμήμα μαλακών μορίων που είναι μύες, τένοντες και σύνδεσμοι. Είναι μία από τις πλέον φορτιζόμενες αρθρώσεις μας κάθε φορά που περπατάμε, τρέχουμε, σκύβουμε ή σηκώνουμε ένα βάρος.
Πώς τεκμηριώνεται η διάγνωση της βλάβης στα ισχία
Ο ορθοπαιδικός λοιπόν πρέπει να πάρει ένα καλό ιστορικό αρχικά και στην συνέχεια να κάνει μια καλή κλινική εξέταση. Τελευταία η επιβεβαίωση της διάγνωσης θα γίνει κυρίως με τις απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφίες, αξονική ή μαγνητική τομογραφία) και πιθανόν να χρειαστούν αιματολογικές εξετάσεις.
Η σημασία της λήψης καλού ιστορικού
Στο ιστορικό μας ενδιαφέρει να μάθουμε πώς ξεκίνησε αυτός ο πόνος (δηλαδή μετά από κάποια κίνηση, μετά από άρση βαρέως αντικειμένου, μετά από απλό γλίστρημα ή πτώση, ή ακόμη και στον ύπνο και ξύπνησε τον ασθενή μας). Επίσης, από το καλό ιστορικό θα ανιχνεύσουμε πιθανό νόσημα (συγγενές ή επίκτητο) και βεβαίως παράγοντες κινδύνου που είναι υπεύθυνοι για τον πόνο.
Τί μπορεί να φανεί από την κλινική εξέταση
Η καλή και λεπτομερής κλινική εξέταση συνήθως μας δίνει από μόνη της την διάγνωση της νόσου. Έτσι λοιπόν μπορούμε να αντιληφθούμε αν ο πόνος στο ισχίο οφείλεται σε δισκοπάθεια στην μέση (ισχιαλγία), ή αν προέρχεται από την ίδια την άρθρωση του ισχίου – οστά ή μύες που την περιβάλουν.
Σε τι εργαστηριακές εξετάσεις πρέπει να υποβάλλονται οι πάσχοντες
Οι κυριότερες εξετάσεις που συνήθως κάνουμε είναι οπωσδήποτε οι απλές ακτινογραφίες και πιθανόν η αξονική και η μαγνητική τομογραφία. Σπανιότερα ζητάμε και αιματολογικές εξετάσεις, όπως γενική αίματος , ΤΚΕ, CRP, ουρικό οξύ αίματος και άλλες.
Αιτίες-νοσήματα που οδηγούν στο άλγος ισχίου
Τα συνηθέστερα αίτια που οδηγούν στο άλγος του ισχίου είναι τα ακόλουθα:
- Αρθρίτιδες όπως η οστεοαρθίτιδα του ισχίου (είναι η συνηθέστερη όλων), η ουρική αρθρίτιδα και η μετατραυματική αρθρίτιδα.
- Ρευματικά νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος.
- Νοσήματα του αίματος, όπως η δρεπαννοκυτταρική αναιμία.
- Τραυματισμοί-κακώσεις στην περιοχή του ισχίου που αφορούν είτε τα μαλακά μόρια γύρω από την άρθρωση (μύες , συνδέσμους και τένοντες ) και κυμαίνονται από απλές θλάσεις μέχρι πλήρεις ρήξεις αυτών, είτε αφορούν τον χόνδρο και τα οστικά τμήματα της άρθρωσης και είναι από απλές κακώσεις μέχρι σοβαρά κατάγματα ή εξαρθρήματα.
- Νεοπλάσματα στην περιοχή του ισχίου που μπορεί να αφορούν τα μαλακά μόρια ή τα οστά της άρθρωσης.
- Άσηπτη νέκρωση της μηριαίας κεφαλής, πάθηση που στα αρχικά της στάδια διαγιγνώσκεται μόνο με μαγνητική τομογραφία.
Ποια είναι η θεραπεία που θα μας απαλλάξει από τους πόνους στα ισχία
Η οποιαδήποτε θεραπεία που θα ακολουθήσουμε σαφώς εξαρτάται από την αιτία του πόνου. Επιγραμματικά μόνο αναφέρω ότι περιλαμβάνει:
- την απλή ανάπαυση που κυμαίνεται από λίγες ημέρες έως λίγες εβδομάδες,
- τα αναλγητικά, όπως παρακεταμόλη, αντιφλεγμονώδη, οπιοειδή , και
- βεβαίως – όπου απαιτείται – τις χειρουργικές επεμβάσεις (ολική αρθροπλαστική του ισχίου, κλασική ή ρομποτική).
Η ρομποτική χειρουργική για αρθροπλαστική ισχίου
Εάν ένας ασθενής είναι κατάλληλος υποψήφιος για παραδοσιακή αρθροπλαστική ισχίου, μπορεί να υποβληθεί και στην ρομποτική. Ουσιαστικά, κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος και την ηλικία του, μπορεί να είναι υποψήφιος για κλασική ή ρομποτική ολική αρθροπλαστική, διότι το κριτήριο είναι ο πόνος και η αναπηρία του και όχι τα κιλά ή τα χρόνια του. Η ρομποτική επέμβαση ενδείκνυται και για ειδικές ομάδες ασθενών, όπως τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, με ενδεχόμενη μυϊκή αδυναμία και παχυσαρκία.
Δεν καθυστερούμε να επισκεφθούμε ορθοπαιδικό
Συμπερασματικά ένας πόνος στην περιοχή του ισχίου ο οποίος επιμένει ή είναι προοδευτικά αυξανόμενος για διάστημα άνω της μίας εβδομάδος θα πρέπει να ανησυχεί τον ασθενή μας και να επισκεφθεί άμεσα τον ορθοπαιδικό του, διότι – όπως σας ανέφερα – τα αίτια αυτού του πόνου μπορεί να είναι πολύ απλά αλλά και πολύ ανησυχητικά.