Τραύμα, κράμπα ή αρθρίτιδα. Τι μπορεί να σημαίνει ένας πόνος στο πόδι, πότε μπορεί να είναι κάτι σοβαρό.

Σε πολλές περιπτώσεις, η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στο ίδιο το πόδι. Αλλά τα συστήματα του σώματός μας είναι διασυνδεδεμένα. Ο πόνος στο πόδι σας μπορεί να είναι σημάδι ενός ευρύτερου προβλήματος υγείας.

Εάν διατρέχετε υψηλό κίνδυνο να αναπτύξετε καρδιακή νόσο, ο πόνος στα πόδια σας μπορεί να οφείλεται στην Περιφεριακή Αρτηριακή Νόσο (ΠΑΝ). Η ΠΑΝ μοιράζεται πολλές αιτίες και παράγοντες κινδύνου με τη στεφανιαία νόσο και μπορεί να είναι ένα πρώιμο σημάδι.

Σε αυτό το άρθρο εξετάζουμε τη σχέση μεταξύ της υγείας της καρδιάς και του πόνου στα πόδια.

Πώς μπορεί ένα πρόβλημα στην καρδιά προκαλεί πόνο στα πόδια

Το κυκλοφορικό σύστημα του σώματός σας στέλνει αίμα στις πιο σημαντικές του περιοχές σε μεγάλες ποσότητες. Αυτό περιλαμβάνει τον εγκέφαλο, την καρδιά και τους νεφρούς. Το σώμα σας πρέπει να εργαστεί ενάντια στη βαρύτητα για να επιστρέψει το αίμα από τα πόδια στην καρδιά και να επαναληφθεί ο κύκλος του.

Ακολουθούν μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους οι καρδιακές παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν πόνο στα πόδια:

• Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια: Εάν η καρδιά σας δεν αντλεί το αίμα αρκετά καλά, μπορεί να εμφανίσετε σημαντικό πρήξιμο στα πόδια λόγω κακής ροής αίματος.
• Φλεβική θρομβοεμβολή (ΦΘΕ): Είναι ο σχηματισμός θρόμβου αίματος στο πόδι και μπορεί να είναι σημάδι καρδιακής νόσου.
• Περιφεριακή Αρτηριακή Νόσος (ΠΑΝ): Εάν τα αιμοφόρα αγγεία σας στενεύουν ή παρουσιάζουν συσσώρευση πλάκας, το αίμα δεν ρέει καλά. Ως αποτέλεσμα οι ιστοί σας στερούνται οξυγόνου, προκαλώντας πόνο.

Από αυτές τις τρεις καταστάσεις, η ΠΑΝ είναι πιο συχνή και συχνά παραμένει αδιάγνωστη.

Καρδιά: Τι είναι η Περιφερική Αρτηριακή Νόσος (ΠΑΝ)

Είναι μια κατάσταση που προκαλεί στένωση των αρτηριών στα χέρια και τα πόδια, επηρεάζοντας τη ροή του αίματος. Επηρεάζει συχνότερα τα πόδια και τα πέλματα.

Η στεφανιαία νόσος -η πιο κοινή μορφή καρδιακής νόσου- και η ΠΑΝ έχουν την ίδια αιτία: την αθηροσκλήρωση (δηλαδή όταν οι αρτηρίες σας στενεύουν λόγω συσσώρευσης πλάκας). Ως αποτέλεσμα, η ΠΑΝ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό.

Για να είμαστε σαφείς, δεν σημαίνει ότι όποιος έχει ΠΑΝ έχει και σοβαρή στεφανιαία νόσο. Αλλά η ΠΑΝ είναι ένας παράγοντας κινδύνου και μπορεί να είναι ένα “καμπανάκι” για να ελέγξετε την υγεία της καρδιάς σας. Σύμφωνα με μια έρευνα του 2019, περίπου το 46-68% των ατόμων με ΠΑΝ έχουν επίσης στεφανιαία, ή εγκεφαλοαγγειακή νόσο.

Περιφερειακή Αρτηριακή Νόσος: Παράγοντες κινδύνου

• διαβήτης
• κάπνισμα
• παχυσαρκία
• υπέρταση
• ηλικία 50 ετών και άνω
• οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου, ή εγκεφαλικού

Πότε ο πόνος στα πόδια σχετίζεται με σοβαρό πρόβλημα στην καρδιά;

Κατά κανόνα, ένας πόνος στο πόδι δεν είναι μια καθημερινή εμπειρία. Μπορείτε συνήθως να τον συνδέσετε με κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα ή τραυματισμό.

Όταν, όμως, ο πόνος στο πόδι γίνεται κανόνας και όχι εξαίρεση, ήρθε η ώρα να ανησυχήσετε. Θα πρέπει να ανησυχείτε περισσότερο εάν ο πόνος επιδεινώνεται με οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα. Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα σας δίνει σήμα ότι κάτι δεν πάει καλά με τη ροή του αίματος στα πόδια.

Θα πρέπει να ανησυχείτε ιδιαίτερα εάν αισθάνεστε πόνο στα πόδια και στο στήθος σας. Αυτό σηματοδοτεί μια πιθανή έλλειψη ροής αίματος στην καρδιά και μπορεί ακόμη και να σημαίνει, ότι διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής.

Σημάδια καρδιακής προσβολής

Μια καρδιακή προσβολή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα πέρα από πόνο, ή δυσφορία στο στήθος. Παραδείγματα αυτών των συμπτωμάτων καρδιακής προσβολής είναι:

• ζάλη
• πόνος, ή δυσφορία στο σαγόνι
• ναυτία
• πόνος στο χέρι, την πλάτη, τον αυχένα, ή τον ώμο
• δυσκολία στην αναπνοή
• ανεξήγητη κόπωση

Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν πιο ασυνήθιστα συμπτώματα, όπως ναυτία και ανεξήγητη κόπωση.

Εάν παρατηρήσετε τα παραπάνω συμπτώματα, καλέστε το 166. Μην επιχειρήσετε να οδηγήσετε μόνοι σας στο νοσοκομείο!

Συμπτώματα της περιφερικής αρτηριακής νόσου

Η ΠΑΝ μπορεί να προκαλέσει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• πόνος στα πόδια
• κούραση
• κράμπες στα πόδια

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως επιδεινώνονται με τη σωματική δραστηριότητα, όπως το ανέβασμα σκαλοπατιών. Κατά την ανάπαυση, ο πόνος συνήθως υποχωρεί.

Η ΠΑΝ μπορεί επίσης να προκαλέσει τα ακόλουθα:

• δυσκολία στην αίσθηση παλμών στα πόδια και στις κνήμες
• μυϊκή αδυναμία, ή απώλεια μυών
• έλκη/πληγές στα πόδια, ή τα πέλματα
• δέρμα που το αισθάνεστε δροσερό στην αφή
• λεία, λαμπερή επιδερμίδα στο κάτω μέρος των ποδιών
• δάχτυλα των ποδιών που είναι κρύα στην αφή, ή μπορεί να τα αισθάνεστε μουδιασμένα

Μουδιάζει το πόδι σου; Οι λόγοι

Τι μπορεί να κάνετε αν μουδιάζει συχνά το πόδι σου;

Το μούδιασμα του ποδιού συνήθως οφείλεται στην πολύωρη ακινησία σε μία θέση. Μερικές φορές, όμως, μπορεί να αποτελεί ύποπτη ένδειξη για σοβαρή υποκείμενη πάθηση, που χρειάζεται άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση.

Η Dr. Sabrina E. Felson, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εσωτερικής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, παραθέτει πέντε λόγους για τους οποίους μπορεί να μουδιάζει το πόδι σας και τι πρέπει να κάνετε.

Παραισθησία

Αν κάθεστε ακίνητοι ή έχετε σταυρωμένα τα πόδια σας για πολλή ώρα, η συνεχής πίεση μπορεί να συμπιέσει τα νεύρα στο ένα πόδι. Αυτό εμποδίζει την επικοινωνία του εγκεφάλου με τα νεύρα του ποδιού. Η διαταραχή αυτή αποκαλείται παραισθησία και μπορεί να οδηγήσει σε μούδιασμα του ποδιού.

Αν η αιτία του μουδιάσματός σας είναι αυτή, μπορεί επίσης να έχετε:

• Αίσθημα καύσου (κάψιμο)
• «Μυρμήγκιασμα»
• Απώλεια της αίσθησης της αφής (π.χ. σαν να μην πατάει το πόδι σας στο έδαφος)

Όταν αρχίσετε να κινείτε το πόδι σας, το μούδιασμα σταδιακά θα υποχωρήσει. Μπορείτε όμως και να το προλάβετε, φροντίζοντας να αλλάζετε θέση τακτικά στα πόδια σας και αποφεύγοντας να τα σταυρώνετε για πολλή ώρα.

Ισχιαλγία

Το ισχιακό νεύρο αρχίζει από τη μέση, διατρέχει τον σύστοιχο γλουτό και ισχίο και φθάνει έως χαμηλά στο πόδι. Εάν μία νευρική ρίζα του συμπιεστεί χαμηλά στη μέση, μπορεί να προκαλέσει μούδιασμα σε ολόκληρο το πόδι.

Η ισχιαλγία συχνά εκδηλώνεται μόνο στη μία πλευρά του σώματος. Είναι πιθανότερη σε όσους:

• Κάθονται επί πολλές ώρες
• Διαθέτουν περιττά κιλά
• Είναι ηλικιωμένοι

Όταν το μούδιασμα οφείλεται στην ισχιαλγία, ο πάσχων μπορεί να νιώθει επίσης:

• Πόνο ο οποίος αρχίζει από τη μέση και εξαπλώνεται στο πίσω μέρος του ποδιού. Ο πόνος συχνά είναι οξύς και φθάνει έως κάτω από το γόνατο, ακόμα και έως τα δάκτυλα του ποδιού.
• Πόνο ο οποίος επιδεινώνεται με τον βήχα, το φτάρνισμα και την ακινησία
• Μυϊκή αδυναμία
• Αίσθημα μυρμηγκιάσματος

Η ήπια ισχιαλγία μερικές φορές υποχωρεί μόνη της. Ωστόσο πρέπει να την αξιολογήσει ένας ιατρός εάν:

• Διαρκεί επί περισσότερο από μία εβδομάδα
• Αναπτυχθεί έπειτα από ατύχημα ή απότομη κίνηση
• Συνοδεύεται από διαταραχή στον έλεγχο της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου

Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή άλλα παυσίπονα μπορεί να καταπραΰνουν τον πόνο της ισχιαλγίας. Η φυσικοθεραπεία επίσης μπορεί να βοηθήσει. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, όμως, μπορεί να χρειασθεί χειρουργική παρέμβαση για να αποσυμπιεστεί το ισχιακό νεύρο.

Σακχαρώδης διαβήτης

Όταν τα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στα νεύρα.

Το μούδιασμα που οφείλεται στον διαβήτη συνήθως αρχίζει από τα δάκτυλα και σταδιακά «ανεβαίνει» προς τα πάνω. Κατά κανόνα παρατηρείται και στα δύο πόδια. Ο γιατρός σας μπορεί να αναφέρεται σε αυτό ως διαβητική ή περιφερειακή νευροπάθεια.

Μπορεί επίσης να έχετε μούδιασμα στα χέρια και να παρατηρήσετε ότι αυτό επιδεινώνεται τη νύχτα.

Όταν το μούδιασμα στο πόδι οφείλεται στην περιφερειακή νευροπάθεια του διαβήτη, μπορεί να συνοδεύεται από:

• Έντονο πόνο στο πόδι
• Μυϊκή αδυναμία
• Αδύναμα αντανακλαστικά (συχνά στον αστράγαλο)
• Δυσκολίες στην ισορροπία
• Πληγή στο πόδι ή μολύνσεις
• Πόνο κατά το άγγιγμα

Εάν έχετε τέτοιου είδους συμπτώματα πρέπει να επικοινωνήσετε αμέσως με τον γιατρό σας. Εάν τα αγνοήσετε, υπάρχει κίνδυνος να υποστείτε πολύ μεγάλη βλάβη.

Πολλαπλή σκλήρυνση

Το μούδιασμα αποτελεί συχνό πρώιμο σύμπτωμα της πολλαπλής σκλήρυνσης (σκλήρυνση κατά πλάκας). Κατ’ αυτήν, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται λανθασμένα στο «περίβλημα» των νεύρων (μυελίνη ουσία) και το καταστρέφει.

Όταν το μούδιασμα σχετίζεται με την πολλαπλή σκλήρυνση, οι ασθενείς συχνά νιώθουν σαν να τους βάζουν βελόνες στο πόδι. Ή μπορεί να έχουν τόσο σοβαρό μούδιασμα, ώστε να μη νιώθουν τον σύστοιχο άκρο πόδα και να δυσκολεύονται να περπατήσουν.

Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι κόπωση, δυσκαμψία των μυών ή μυϊκοί σπασμοί και προβλήματα όρασης. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να ζαλίζονται και να έχουν διακυμάνσεις της ψυχικής διάθεσης.

Το μούδιασμα που προκαλεί η πολλαπλή σκλήρυνση είναι επίσης υποτροπιάζον. Αν έχετε τέτοιου είδους συμπτώματα, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας. Αν όντως αυτή είναι η αιτία, η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση θεραπεία μπορεί να επιβραδύνουν σημαντικά την εξέλιξή της.

Όγκος περιφερικών νεύρων

Σε σπάνιες περιπτώσεις, το μούδιασμα στο πόδι οφείλεται σε κάποιο όγκο περιφερικών νεύρων. Οι όγκοι αυτοί αναπτύσσονται μέσα ή κοντά στα νεύρα και συνήθως είναι καλοήθεις (δηλαδή δεν πρόκειται για καρκίνο). Προκαλούν, όμως, βλάβη στο νεύρο και έντονο πόνο.

Όταν το μούδιασμα οφείλεται σε όγκο περιφερικών νεύρων, μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα όπως:

• Πρήξιμο (οίδημα)
• Οζίδιο κάτω από το δέρμα
• Μυϊκή αδυναμία
• Απώλεια ισορροπίας

Αν έχετε τέτοιου είδους συμπτώματα, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας. Μπορεί να χρειασθείτε ακόμα και χειρουργική θεραπεία.