Η πρόληψη σώζει ζωές. Έτσι ο τακτικός έλεγχος μέσω εξετάσεων μόνο θα σας ωφελήσει. Μην αγνοείται τις εξετάσεις σας.

Το περιεχόμενο και  η συχνότητα του προληπτικού ελέγχου, διαφέρουν  από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από το φύλο, την ηλικία, το κληρονομικό και ατομικό ιστορικό.

Οι προληπτικές εξετάσεις, στις οποίες συνιστάται περιοδικά να υποβάλλονται οι γυναίκες και οι άνδρες, είναι:

Γυναίκες

18 – 39 ετών

• σε ετήσια βάση παθολογική και γυναικολογική εξέταση
• κάθε δυο χρόνια οδοντιατρική εκτίμηση
• κάθε τριετία Τεστ Παπανικολάου
• κατά διαστήματα, παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερίνης και του σακχάρου και για τυχόν ύπαρξη χλαμυδίων στον κόλπο
• αιματολογικές εξετάσεις TSH, T3 και T4, για τον έλεγχο του θυρεοειδούς
• σε γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου μαστού, συνιστάται μαστογραφία σε ετήσια βάση

40 – 50 ετών
Συμπληρωματικά των ανωτέρω εξετάσεων:

• κάθε χρόνο εξετάσεις αίματος, ούρων και μέτρηση της αρτηριακής πίεσης
• γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου, θα πρέπει σε ετήσια βάση να διενεργούν έλεγχο κοπράνων για αίμα

Για γυναίκες άνω των 50
Στις εξετάσεις προστίθενται:

• κολονοσκόπηση ή εικονική κολονοσκόπηση ανά πενταετία ή ανά τριετία αν υπάρχουν ύποπτα ευρήματα
• ανά ένα έως δυο χρόνια Μαστογραφία
• κάθε τρία χρόνια τεστ Παπανικολάου
• οι τωρινές και οι μέχρι προ 15ετίας καπνίστριες καλό είναι να κάνουν αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσεως
• μέτρηση οστικής πυκνότητας και επανάληψη ανάλογα με τα ευρήματα και τους υπάρχοντες παράγοντες κινδύνου

Για γυναίκες άνω των 65 ετών δεν χρειάζεται να διενεργείται το τεστ Παπανικολάου και για τις άνω των 75 ετών  η μαστογραφία.

Άνδρες

18 – 39 ετών

• κάθε δυο χρόνια έλεγχος αρτηριακής πίεσης καθώς και χοληστερίνης και σάκχαρο αίματος. Εάν οι τιμές είναι υψηλές τότε ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται νωρίτερα
• κάθε δυο χρόνια οδοντιατρική εξέταση

40 – 64 ετών

• συστηματική καρδιολογική εξέταση, ετήσιος ή και συχνότερος έλεγχος της αρτηριακής πίεσης αν οι τιμές της ξεπερνούν το 140 η μεγάλη και το 90 η μικρή
• έλεγχος χοληστερίνης και σακχάρου
• οι άνδρες κάτω των 50 ετών με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου θα πρέπει να κάνουν κολονοσκόπηση σε ετήσια βάση

Για άνδρες άνω των 50

• • έλεγχος του προστάτη με PSA και ουρολογική εξέταση
  • κολονοσκόπηση ανά πενταετία ή ανά τριετία ή και συντομότερα αν υπάρχουν ευρήματα
  • για τους νυν και τους μέχρι προ 15ετίας καπνιστές συνιστάται η αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής ακτινοβολίας ανά έτος
  • σε άνδρες που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου, συνιστάται η μέτρηση της  οστικής πυκνότητας

Εξετάσεις αίματος και ούρων: Τι δεν πρέπει να φάτε πριν

Ήρθε η ώρα του ετήσιου τσεκ-απ και για να κυλήσουν όλα ομαλά, με τα αποτελέσματα των εξετάσεων να είναι τα πραγματικά, θα πρέπει πριν πάτε στο μικροβιολογικό εργαστήριο να έχετε κάνει την κατάλληλη προετοιμασία.

Η σωστή προετοιμασία για όλες τις εξετάσεις (αίματος, ούρων, ακτινογραφίες) προβληματίζει συχνά τον ασθενή την παραμονή.

Ερωτήματα:

• πρέπει να έχω φάει;
• μέχρι τι ώρα πρέπει να έχω φάει το βράδυ;
• πόσες ώρες θα πρέπει να έχω μείνει νηστικός;
• μπορώ να πιω νερό και πόση ποσότητα;
• να πάρω τα φάρμακά μου;
• επιτρέπεται καφές ή γάλα το πρωί;
• επιτρέπεται να έχω μασήσει τσίχλα;
• να έχω πλυθεί πριν τις εξετάσεις ούρων;

Ο καθένας από εμάς και ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, έχει υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις. Ωστόσο, αρκετές είναι οι φορές που δεν έχουμε κάνει τις απαραίτητες προετοιμασίες πριν από τις εξετάσεις και κατά συνέπεια τα αποτελέσματα που προκύπτουν να είναι πολλές φορές λανθασμένα.

Προετοιμασία για γενικές εξετάσεις και εξετάσεις ούρων

Όταν θέλουμε να κάνουμε γενική ή καλλιέργεια ούρων θα πρέπει να προμηθευτούμε από το φαρμακείο έναν ειδικό αποστειρωμένο ουροσυλλέκτη. Ειδικά όταν πρόκειται για καλλιέργεια ούρων θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι παρακάτω κανόνες: Ξυπνάμε το πρωί, πλενόμαστε τοπικά καλά (με νερό και σαπούνι) και ξεπλενόμαστε επιμελώς (αν είναι δυνατό με φυσιολογικό ορό). Έπειτα, θα πρέπει να αφήσουμε να πέσουν οι πρώτες σταγόνες των ούρων (τα πρώτα πρωινά ούρα) στη λεκάνη και αμέσως μετά συλλέγουμε τα υπόλοιπα στο ουροσυλλέκτη, τον οποίο ανοίγουμε την τελευταία στιγμή.  Στη συνέχεια θα κλείσουμε τον ουροσυλλέκτη και θα πάμε τα ούρα όσο το δυνατόν γρηγορότερα στον μικροβιολόγο, αν πρόκειται να αργήσουμε (πράγμα που πρέπει να αποφεύγουμε) θα πρέπει να τα φυλάξουμε σε δροσερό μέρος (π.χ. ψυγείο).

Στην περίπτωση που θέλουμε να πραγματοποιήσουμε εξετάσεις ούρων, θα πρέπει αρχικά να έχουμε προμηθευτεί έναν ειδικό αποστειρωμένο ουροσυλλέκτη από το φαρμακείο. Τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθούμε είναι τα εξής:

• Ξυπνάμε το πρωί
• Πλενόμαστε καλά τοπικά με σαπούνι και νερό
• Ξεπλενόμαστε καλά με φυσιολογικό ορό αν είναι δυνατό
• Αφήνουμε τα πρώτα πρωινά ούρα να τρέξουν στη λεκάνη και συγκεντρώνουμε αυτά του μέσου της ούρησης στον ουροσυλλέκτη, τον οποίο φροντίζουμε να ανοίξουμε την τελευταία στιγμή ώστε να μην έρθει άσκοπα σε επαφή με τον αέρα
• Κλείνουμε το δοχείο και το μεταφέρουμε στο μικροβιολόγο το συντομότερο δυνατό
• Δεν πρέπει να καθυστερήσουμε αλλά εάν δεν γίνεται αλλιώς, φυλάσσουμε το δοχείο σε κάποιο δροσερό μέρος όπως είναι το ψυγείο

Προετοιμασία για αιματολογικές εξετάσεις

Οι εξετάσεις αίματος θα πρέπει να λαμβάνουν χώρα το πρωί και να μην έχουμε φάει από το προηγούμενο βράδυ από τις 19.00 κι έπειτα. Γενικότερα η διατροφή μας κατά την προηγούμενη μέρα θα πρέπει να μην περιέχει πολλά λιπαρά, ιδιαίτερα εάν επιθυμούμε να ελέγξουμε τα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων. Εάν παίρνουμε συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή, ο γιατρός μας είναι εκείνος που θα καθορίσει εάν θα πρέπει να πάρουμε τα φάρμακά μας πριν πραγματοποιηθεί η αιμοληψία.

Προετοιμασία για απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφίες, υπέρηχοι, triplex κλπ.)

Δεν υπάρχουν κάποιες γενικές οδηγίες ως προς κάποια συγκεκριμένη προετοιμασία και ώρα πραγματοποίησή τους, ωστόσο καλό θα είναι πάντα να ζητάμε τις κατευθύνσεις του ιατρού μας.

Εξετάσεις: Φυσιολογικές τιμές