Το βουτάνιο ή διαιθύλιο είναι οργανική χημική ένωση (άκυκλος κορεσμένος υδρογονάνθρακας) και οι περισσότεροι το γνωρίζουμε ως συστατικό των αναπτήρων.
Λίγοι γνωρίζουν ωστόσο, ότι η χημική ουσία που χρησιμοποιείται στην κατασκευή εκρηκτικών, περιέχεται επίσης σε διάφορα ψωμιά, μάφιν και μπισκότα ή ότι επιλέγεται για να διατηρήσει φρέσκες τις κοτομπουκιές.
Η χημική ουσία tert-Butylhydroquinone (TBHQ) είναι ένας οξειδωτικός παράγοντας που χρησιμοποιείται σε επεξεργασμένα τρόφιμα, καλλυντικά και άλλα προϊόντα και σε χαμηλές δόσεις θεωρείται γενικά ασφαλής.
Σε υψηλότερες ποσότητες όμως, έχει συνδεθεί με όγκους, διόγκωση του ήπατος, σπασμούς και παράλυση.
Οι εταιρείες τροφίμων «ορκίζονται» στην αξία του TBHQ επειδή διατηρεί τη γεύση, το χρώμα και τη θρεπτική αξία των τροφίμων για μεγαλύτερο διάστημα.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε τη χημική ουσία για χρήση σε τρόφιμα στη δεκαετία του ’70, όταν άρχισαν να γίνονται δημοφιλή τα fast food.
Πλέον υπάρχει παντού: από τις κοτομπουκιές και τα στιγμιαία νουντλς, μέχρι τα κράκερ.
Ο FDA επιτρέπει επί του παρόντος η ουσία TBHQ να μην υπερβαίνει το 0,02% της συνολικής περιεκτικότητας λιπαρών και ελαίων ενός προϊόντος.
Οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν επίσης καθορίσει ότι το TBHQ είναι ασφαλές για χρήση σε τρόφιμα σε χαμηλές συγκεντρώσεις.
Η χημική ουσία παρασκευάζεται από βουτάνιο, το οποίο αποθηκεύεται στους αναπτήρες ως υγρό και απελευθερώνεται ως αέριο που αναφλέγεται από έναν σπινθήρα.
Εκρηκτικό υλικό σε ψωμιά, μάφιν και μπισκότα
Το βρωμικό κάλιο είναι η ανόργανη ένωση με εμπειρικό τύπο KBrO₃. Είναι το άλας που προκύπτει από την εξουδετέρωση του βρωμικού οξέος από το υδροξείδιο του καλίου. Στις κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος είναι λευκό κρυσταλλικό στερεό ή λευκή σκόνη.
Το βρωμικό κάλιο χρησιμοποιείται ως εκρηκτικό εδώ και δεκαετίες.
Αναμιγνύεται επίσης σε αλεύρι που χρησιμοποιείται για αρτοσκευάσματα, όπως το ψωμί και τα μπισκότα, επειδή μπορεί να βοηθήσει τη ζύμη να φουσκώσει και να διατηρήσει το σχήμα της.
Εργαστηριακές μελέτες το έχουν συνδέσει επανειλημμένα με καρκίνους στον θυρεοειδή και στο περιτόναιο, το λεπτό στρώμα κυττάρων που καλύπτει την ουροδόχο κύστη, το ορθό και τη μήτρα.
Ο FDA ωστόσο, δεν έχει απαγορεύσει την ουσία στις Ηνωμένες Πολιτείες και συνεχίζει να την αναγνωρίζει ως ασφαλή προς κατανάλωση.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την άποψη πολλών άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, του Καναδά, της Ινδίας, της Βραζιλίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που την έχουν χαρακτηρίσει παράνομη.
Οι προειδοποιήσεις σχετικά με την πιθανότητα πρόκλησης καρκίνου χρονολογούνται από το 1999, όταν άρχισαν να δημοσιεύονται αναφορές γι’ αυτόν τον κίνδυνο.
Η βιομηχανία τροφίμων υποστηρίζει ότι είναι ασφαλές επειδή κατά το μαγείρεμα η σκόνη μετατρέπεται σε βρωμιούχο κάλιο, μη καρκινογόνα ουσία.
Δοκιμές στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1994 όμως, έδειξαν ότι το βρωμικό κάλιο παραμένει στα τρόφιμα ακόμη και μετά το μαγείρεμα.
Η Καλιφόρνια έχει λάβει μέτρα κατά του συγκεκριμένου συστατικού, απαιτώντας από τους κατασκευαστές προϊόντων που το χρησιμοποιούν, να φέρουν προειδοποιητική ετικέτα για τους καταναλωτές.