Ψείρες, ο τρόμος όλων των γονιών. Και ποιος γονιός δεν καρδιοχτύπησε βλέποντας το παιδί του να ξύνετε στο κεφάλι έντονα; Αν το παιδί σας έφερε και πάλι στο σπίτι τον ύπουλο εχθρό τις ψείρες, διαβάστε τι πρέπει να κάνετε για να τις εξαφανίσετε.
Τι είναι οι ψείρες
Αν και υπάρχουν πολλά είδη ψειρών, η φθειρίαση κεφαλής ή η ανθρώπειος ψείρα τριχωτού κεφαλής (Pediculus humanus capitis), είναι ένα παρασιτικό έντομο που εντοπίζεται στην κεφαλή, και πιο σπάνια, στα φρύδια και στις βλεφαρίδες των ατόμων. Οι ψείρες τριχωτού κεφαλής (πληθυντικός αριθμός της ψείρας) τρέφεται με ανθρώπινο αίμα αρκετές φορές την ημέρα και ζουν κοντά στο τριχωτό της κεφαλής για τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματός τους.
Μήπως έχω ψείρες; Πώς θα τις ξεχωρίσω
Οι ώριμες ψείρες είναι εύκολο να εντοπιστούν, καθώς είναι μεγαλύτερες σε μέγεθος. Ωστόσο, εξακολουθούν να μην είναι τόσο μεγάλες έχοντας το μέγεθος ενός σπόρου σησαμιού. Αν και το χρώμα των ψειρών διαφέρει, εάν δείτε ένα υπόλευκο ή σκούρου χρώματος ζωύφιο να κινείται στα μαλλιά, τότε πρόκειται πιθανόν για ψείρα. Εάν κοιτάξετε κοντά μια ώριμη ψείρα, θα μπορέσετε να δείτε ανθρώπινο αίμα μέσα της.
Κοιτάξτε τα στελέχη των τριχών σε απόσταση περίπου 0,5 cm από το τριχωτό της κεφαλής. Δείτε εάν μπορείτε να εντοπίσετε ωάρια ψειρών (κόνιδες) προσκολλημένα σε κάθε τρίχα. Οι κόνιδες είναι εξαιρετικά μικρού μεγέθους. Μοιάζουν σαν μικροσκοπικές κουκκίδες που προσκολλώνται αρκετά καλά στα μαλλιά. Εάν τυχόν δείτε κόνιδες, προσπαθήστε να τις απομακρύνετε τραβώντας τις με τα δάχτυλά σας. Εάν δεν σας είναι εύκολο, ίσως είναι κόνιδες και όχι πιτυρίδα.
Ψείρες: Πώς μεταδίδονται
Ο κύριος τρόπος μετάδοσης ψειρών στο τριχωτό της κεφαλής είναι η άμεση επαφή της κεφαλής με την κεφαλή του προσβεβλημένου ατόμου. Η επαφή με την κεφαλή ενός προσβεβλημένου ατόμου δεν διασφαλίζει τη μετάδοση ψειρών, ωστόσο δίνει την ευκαιρία στις ψείρες να μεταφερθούν από τα μαλλιά του προσβεβλημένου ατόμου στα δικά σας μαλλιά.
Οι ψείρες δεν αναπηδούν, κολυμπούν ή πετούν. Χωρίς την ύπαρξη τριχών για να μπορέσουν να προσκολληθούν χρησιμοποιώντας τις δαγκάνες που έχουν στα πόδια τους, αντιμετωπίζουν πρόβλημα να κινηθούν. Ωστόσο, μπορούν να κινούνται αρκετά γρήγορα στα μαλλιά, επομένως, εάν τα μαλλιά σας έρθουν σε επαφή με την κεφαλή ενός προσβεβλημένου ατόμου, είναι πολύ εύκολο για μια ψείρα να μεταφερθεί στα μαλλιά σας και να κινηθεί προς το τριχωτό.
Ψείρες: Πόσο ζουν;
Εκτός από τις 7-10 ημέρες που απαιτείται για την εκκόλαψη των ωαρίων, ο χρόνος ζωής των ψειρών του τριχωτού της κεφαλής είναι περίπου 40-45 ημέρες. Ως παράσιτα, τρέφονται με ανθρώπινο αίμα αρκετές φορές την ημέρα.
Εάν απομακρυνθούν από την πηγή σίτισής τους – π.χ. απομακρύνοντάς τες από τα μαλλιά με μία βούρτσα – μπορούν να επιβιώσουν για 24-48 ώρες. Εάν δεν βρουν μαλλιά ώστε να προσκολληθούν σε νέο ξενιστή κατά το χρονικό διάστημα αυτό, πεθαίνουν.
Ψείρες: Πώς να τις εξουδετερώσετε
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να εξαλείψετε τις ψείρες.
Μπορείτε να προκαλέσετε ασφυξία, να τις δηλητηριάσετε ή να τις αφυδατώσετε. Μπορείτε επίσης να τις κάνετε να πεθάνουν από την πείνα εάν τις απομακρύνετε από την πηγή σίτισής τους – το κεφάλι σας – για αρκετό χρονικό διάστημα (θα πεθάνουν εντός 24-48 ωρών).
Πώς θα τις απομακρύνετε
-Ένα μεταλλικό χτενάκι βοηθάει να ξετρυπώνετε τα παράσιτα και να ξεκολλάτε τις κόνιδες. Υπάρχουν όμως και μια σειρά από ειδικά προϊόντα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικά σε παιδιά. Καλό είναι να γίνεται μια επαναληπτική-προληπτική θεραπεία 7 ημέρες μετά την πρώτη, ώστε να σκοτωθούν και τα τελευταία παράσιτα που βρίσκονταν μέσα σε αβγά και έχουν εκκολαφθεί.
-Επειδή οι κόνιδες ανοίγουν κάθε επτά ημέρες, εάν μετά την πρώτη θεραπεία έχουν επιβιώσει κάποιες, θα τις καταπολεμήσετε ώστε να απαλλαγείτε οριστικά από το πρόβλημα.
-Αν θέλετε, εφαρμόστε ελαιόλαδο στο κεφάλι, καθώς, σύμφωνα με ειδικούς, ίσως να «πνίγουν» τις κόνιδες. Στη συνέχεια, απομακρύνετε με μία χτένα τα αυγά που αποκολλήθηκαν.
-Απολυμάνετε τα σεντόνια και τα προσωπικά σας αντικείμενα, όπως χτένες και καπέλα, σε υψηλή θερμοκρασία.
-Καθαρίστε στρώματα και χαλιά με ατμό.
-Κατά το διάστημα της θεραπείας, αποφεύγετε τη στενή συναναστροφή με άλλα άτομα.
-Η προληπτική αγωγή είναι απαραίτητη ώστε να μην ξαναεμφανιστούν στο σχολείο