Θηλασμός: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι νέες μαμάδες

Ο μητρικός θηλασμός ίσως είναι το απόλυτο θαύμα της φύσης. Παρ’ όλα αυτά, οι νέες μητέρες κατακλύζονται καθημερινά από πολλές λανθασμένες πληροφορίες που αφορούν τον μητρικό θηλασμό.

Ως αποτέλεσμα οι ίδιες αποθαρρύνονται στην προσπάθεια τους να διατηρήσουν την γαλουχία τους και στη συνέχεια να θηλάσουν τα βρέφη τους.

Ας αναλύσουμε κάποιους μύθους για τον μητρικό θηλασμό.

Πολλές μητέρες δεν μπορούν να παράγουν γάλα. Λάθος!
Μόνο το 2% των γυναικών δεν μπορούν να παράγουν γάλα λόγω ορμονικών διαταραχών ή χειρουργείων που έχουν υποστεί στο μαστό. Η πλειοψηφία των γυναικών μπορεί να παράγει τόσο γάλα για να καλύπτει τις εκάστοτε ανάγκες του βρέφους της. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, σίγουρα ευθύνεται η λανθασμένη προσκόλληση του βρέφους στο μαστό ή η παράλληλη χορήγηση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος χωρίς να υπάρχει αποδεκτός ιατρικός λόγος χορήγησης.

Ο μητρικός θηλασμός πονάει. Λάθος!
Στο ξεκίνημα του θηλασμού είναι φυσιολογικό, λόγω ευαισθησίας των θηλών, η μητέρα να αισθάνεται μία μικρή ενόχληση. Στη συνέχεια όμως ο πόνος των θηλών, οφείλεται είτε στον τραυματισμό των θηλών από την λανθασμένη προσκόλληση ή απομάκρυνση του βρέφους, είτε από άλλα αίτια όπως μύκητες, φλύκταινα ή φυσαλίδα στη θηλή, καθώς μπορεί να οφείλεται και στο βραχύ χαλινό γλώσσας ενός βρέφους.

Τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό οι μητέρες δεν έχουν γάλα. Λάθος!
Τα βρέφη την πρώτη ημέρας ζωής, προσλαμβάνουν ανά γεύμα λίγες σταγόνες έως 5ml μητρικού γάλακτος, αφού η χωρητικότητα του στομάχου τους είναι περίπου 7ml. Σταδιακά η χωρητικότητα του στομάχου αυξάνεται φτάνοντας την 5η ημέρα ζωής στα 57ml, ενώ η προσλαμβανόμενη ποσότητα μητρικού γάλακτος ανά γεύμα κυμαίνεται μεταξύ 30-35 ml.

Ένα βρέφος πρέπει να τρώει από κάθε μαστό σε περιορισμένο χρόνο. Λάθος!
Ο μητρικός θηλασμός είναι ελεύθερος και απεριόριστος. Καλό είναι τα βρέφη να θηλάζουν κυρίως από τον έναν μαστό έτσι ώστε να προσλαμβάνουν και το τελευταίο στρώμα του μητρικού γάλακτος όπου βρίσκεται το λίπος. Εννοείται όμως ότι και ο άλλος μπορεί να προσφέρεται στο ίδιο γεύμα ανάλογα με τις απαιτήσεις του βρέφους.

Τα θηλάζοντα βρέφη χρειάζονται συμπληρωματικά να λαμβάνουν νερό κυρίως τους ζεστούς μήνες. Λάθος!
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, συστήνει αποκλειστικά μητρικό θηλασμό τους πρώτους έξι μήνες ζωής και στη συνέχεια εισαγωγή στέρεων τροφών, καθώς ο μητρικός θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί στα δύο έτη και άνω. Επίσης, το μητρικό γάλα περιέχει 87% νερό, καλύπτοντας έτσι τις ανάγκες των βρεφών ακόμα και τις πιο ζεστές ημέρες.

Μία θηλάζουσα μητέρα πρέπει να πλένει τις θηλές της πριν και μετά από κάθε θηλασμό. Λάθος!
Δεν χρειάζεται να πλένονται οι θηλές πριν και μετά τον θηλασμό καθώς απομακρύνουμε τη φυσική λιπαρότητα και γίνονται πιο ευαίσθητες στους τραυματισμούς και στις μολύνσεις. Μπορείτε να κάνετε το μπάνιο σας μία φορά την ημέρα. Καλό είναι μετά από κάθε θηλασμό, να απλώνεται με το χέρι σας  λίγες σταγόνες μητρικού γάλακτος στη περιοχή της θηλής και της θηλαία άλω (σκούρα περιοχή)  και οι θηλές να αερίζονται καλά ή να προστατεύονται από βαμβακερό στηθόδεσμο, χωρίς επιθέματα στήθους.

Πρέπει να χρησιμοποιείται το θήλαστρο για να ελέγχετε την παραγωγή σας. Λάθος!
Το πόσο μητρικό γάλα μπορεί να αντληθεί με τη χρήση θήλαστρου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες συμπεριλαμβανομένου του άγχος της μητέρας. Το βρέφος που προσκολλάται σωστά στο μαστό μπορεί να προσλάβει μεγαλύτερη ποσότητα μητρικού γάλακτος απ’ αυτήν που μία μητέρα μπορεί να αντλήσει με τη χρήση θήλαστρου.

Τα υποκατάστατα μητρικού γάλακτος έχουν ίδια διατροφική αξία με το μητρικό γάλα. Λάθος!
Τα υποκατάστατα μητρικού γάλακτος δεν έχουν την ίδια διατροφική αξία με το μητρικό γάλα. Επίσης, είναι ανακριβή αντίγραφα που βασίζονται στην ξεπερασμένη κι ατελή γνώση για το τι είναι το μητρικό γάλα. Ακόμη, δεν περιέχουν αντισώματα, ζωντανά κύτταρα, ένζυμα και ορμόνες. Αντίθετα, περιέχουν αλουμίνιο, μαγγάνιο, κάδμιο, μόλυβδο καθώς και περισσότερη πρωτεΐνη συγκριτικά με το μητρικό γάλα. Τέλος, τα υποκατάστατα μητρικού γάλακτος δεν διαφοροποιούνται στη σύστασή τους ανάλογα με την ώρα της ημέρας και την ηλικία του βρέφους.

Πηγή: ΜΗΤΕΡΑ

Θηλασμός: Τα τρόφιμα που βοηθούν για να αυξήσουν το γάλα

Παρόλο που δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες που να δείχνουν ότι τα παρακάτω τρόφιμα έχουν θετική επίδραση στις μητέρες που θηλάζουν, αυτά τα τρόφιμα αποτελούν κλασικό γιατροσόφι.

Σκόρδο

Το σκόρδο έχει πολλά οφέλη για την υγεία και είναι γεμάτο με θρεπτικά συστατικά. Πιστεύεται επίσης ότι λειτουργεί σαν τον απήγανο (ένα βότανο που αυξάνει τη ροή του μητρικού γάλακτος). Το σκόρδο έχει έντονη μυρωδιά η οποία μεταφέρεται στο γάλα και δεν είναι σίγουρο αν θα αρέσει στο μωρό σας. Εάν το μωρό σας ανταποκρίνεται καλά στο σκόρδο, τότε μπορείτε να συνεχίσετε να το τρώτε.

Σουσάμι

Οι σπόροι του σουσαμιού έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο και οιστρογόνα, γεγονός που προάγει την παραγωγή μητρικού γάλακτος. Οι σπόροι του σουσαμιού είναι εύκολο να συμπεριληφθούν στις καθημερινές σας τροφές. Αλλιώς μπορείτε να τους καταναλώσετε και σκέτους.

Βασιλικός

Τα οφέλη του βασιλικού είναι πολλά. Ένα από αυτά είναι και το γεγονός ότι βοηθά στην παραγωγή γάλακτος. Βοηθά επίσης το πεπτικό σύστημα να παραμένει υγιές. Οι δύο καλύτεροι τρόποι για να καταναλώσετε τον βασιλικό είναι σε αφέψημα ή ψιλοκομμένο στη σαλάτα.

Παπάγια

Η παπάγια είναι ιδανική για τις μητέρες που θηλάζουν καθώς περιέχει φυτοοιστρογόνα. Μπορείτε να φάτε ωμή παπάγια ή να την προσθέσετε σε σούπες. Ταιριάζει υπέροχα και σε acai bowl ή δημητριακά.

Τρόφιμα ολικής αλέσεως

Τα τρόφιμα ολικής αλέσεως είναι πολύ θρεπτικά και αποτελούν εξαιρετική επιλογή για τις μητέρες που θηλάζουν. Οι ιδιότητές τους υποστηρίζουν την παραγωγή μητρικού γάλακτος. Στις επιλογές σας συμπεριλαμβάνονται το κριθάρι, το καλαμπόκι ολικής αλέσεως και το πλιγούρι βρώμης.

Αμύγδαλα

Τα αμύγδαλα είναι γεμάτα με πρωτεΐνες και ασβέστιο, τα οποία είναι εξαιρετικά ευεργετικά για το μητρικό γάλα. Πολλές μητέρες που θηλάζουν καταναλώνουν τακτικά αμύγδαλα και γάλα αμυγδάλου για να αυξήσουν τη γλυκύτητα, την πυκνότητα και την ποσότητα γάλακτος που παράγουν.

Γάλα

Το γάλα περιέχει φολικό οξύ, ασβέστιο και υγιεινά λιπαρά που συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος και εξασφαλίζουν ότι το γάλα είναι διατροφικά ισορροπημένο για το βρέφος σας. Πίνετε δύο ποτήρια γάλακτος την ημέρα για να αυξήσετε την παραγωγή μητρικού γάλακτος.

Ωστόσο, όλες οι μανούλες θα πρέπει να συμβουλευτούν τον μαιευτήρα τους πριν κάνουν οτιδήποτε.

Οδηγίες για σωστό θηλασμό

  • Ο θηλασμός αρχίζει το συντομότερο δυνατό, ακόμη και αμέσως μετά τον τοκετό.
  • Κάθε πρωί κάνετε μπάνιο καθαριότητας πλένοντας το στήθος σας, τις πτυχές κάτω από αυτό και τις μασχάλες με σαπούνι και νερό. Μη χρησιμοποιείτε αντισηπτικά, διότι ξηραίνουν τη φυσική λιπαρότητα της θηλής με αποτέλεσμα τους πιο εύκολους τραυματισμούς της. Τα χέρια σας τα σαπουνίζετε πριν από κάθε θηλασμό, διότι έτσι προφυλάσσετε το μωρό σας από μολύνσεις και αρρώστιες.
  • Όταν δεν θηλάζετε, φροντίστε ώστε οι θηλές σας να είναι πάντα καθαρές και στεγνές.
  • Την ώρα του θηλασμού, η θέση σας πρέπει να είναι αναπαυτική. Εσείς θα βρείτε την κατάλληλη θέση. Αν θηλάζετε καθιστή, ένα μαξιλάρι στα γόνατα θα σας βοηθήσει. Με τον τρόπο αυτό το μωρό έρχεται κοντά σας για να θηλάσει. Κρατάτε με το ένα χέρι το στήθος σας από κάτω και με την παλάμη του άλλου σας χεριού κρατάτε το κεφαλάκι του από τον αυχένα. Περιμένετε με υπομονή και επιμονή και όταν η θηλή και το ανοικτό στόμα του μωρού σας είναι στην ίδια γραμμή, σπρώχνετε ελαφρά το κεφαλάκι του για να αρπάξει τη θηλαία άλω, όχι τη θηλή σας.
  • Το μωρό σας πρέπει να θηλάζει τη θηλαία άλω, δηλαδή τη σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή σας. Για να πετύχετε τη σωστή θέση θηλασμού, κρατάτε το στήθος σας με τα τέσσερα δάκτυλα από κάτω και τον αντίχειρα επάνω, κοντά στη θηλαία άλω, ώστε να πιέζετε ελαφρά κατά τη διάρκεια του θηλασμού και να μην κλείνεται η μυτούλα του μωρού.
  • Αν δεν επιτύχετε τη σωστή θέση θηλασμού και τραυματισθούν οι θηλές σας, μην απελπίζεστε, ζητήστε από τα αρμόδια άτομα να σας βοηθήσουν. Μη διακόπτετε το θηλασμό. Μη βάζετε αλοιφές στη θηλή. Όσες αλοιφές και αν βάλετε, αν δεν θηλάσετε σωστά, οι θηλές σας θα τραυματιστούν. Αν δεν γίνει καινούργιο τραύμα, το παλαιό θα επουλωθεί μόνο του. Αν θηλάζετε σωστά, δεν πονάτε και αυτό σημαίνει πως έχετε πετύχει τη σωστή θέση θηλασμού.
  • Ο θηλασμός είναι ελεύθερος και απεριόριστος. Τις πρώτες ημέρες είναι πιθανό το νεογέννητο να θηλάζει κάθε δύο ώρες, άσχετα αν είναι μέρα ή νύχτα. Στο τέλος του πρώτου μήνα, θα αρχίσει να κοιμάται για μεγαλύτερα διαστήματα. Το κάθε μωρό είναι διαφορετικό από το άλλο και την ίδια ποσότητα γάλακτος την παίρνει σε διαφορετικό χρόνο. Επομένως, δεν μπορούμε να ορίσουμε τον ίδιο χρόνο θηλασμού για όλα τα παιδιά.
  • Για τις πρώτες 3 ημέρες ζωής του νεογνού, που παράγεται το πρωτόγαλα, θηλάστε και από τους δύο μαστούς, χωρίς χρονικούς περιορισμούς. Για τις επόμενες ημέρες, ο θηλασμός από τον ένα μαστό, για όση ώρα επιθυμεί το μωρό σας, αποτελεί τη σωστή τεχνική. Ταΐστε το μωρό σας από τον ένα μαστό μέχρι να ηρεμήσει και να τον αφήσει από μόνο του. Αν δείχνει να πεινάει ακόμα και εφόσον έχει συμπληρώσει 20-30′ θηλασμού στον πρώτο μαστό, τότε προσφέρετε και τον δεύτερο. Στην αρχή του θηλασμού το γάλα είναι λεπτόρευστο ενώ προς το τέλος του θηλασμού παχύρευστο, καθώς περιέχει λίπος, που σημαίνει περισσότερες θερμίδες, απαραίτητες για τις ανάγκες του νέου οργανισμού.
  • Σε μερικές μητέρες το γάλα έρχεται απότομα, κάτι που συμβαίνει στο 3ο και 4ο εικοσιτετράωρο. Σε αυτή την περίπτωση και για να προλάβετε το πέτρωμα του μαστού, θηλάζετε και από τους δύο μαστούς, στο ίδιο γεύμα.
  • Αν έχετε δίδυμα, μην ανησυχείτε. Το γάλα σας φτάνει και για τα δύο παιδιά. Μπορείτε, μάλιστα, αν σας βολεύει, να τα θηλάζετε συγχρόνως. Τα κρατάτε πάνω σε δύο μαξιλάρια με τα πόδια τους προς τη μασχάλη σας και με τα χέρια σας στηρίζετε τα κεφάλια τους. Αν δεν τα καταφέρετε, θηλάστε πρώτα το ένα και μετά το άλλο, διαθέτοντας ένα μαστό για το καθένα.
  • Αν διψάτε κατά τη διάρκεια του θηλασμού, πίνετε όσα υγρά θέλετε.
  • Μετά το θηλασμό κρατάτε το μωρό σας όρθιο, ακουμπισμένο στο στήθος σας ή μπρούμυτα στα πόδια σας, τρίβοντας απαλά την πλάτη του για να ρευτεί, και μετά βάλτε το στο κρεβατάκι του γυρισμένο στο πλάι. Αν το παιδί πνιγεί στο τάϊσμα, μην το σηκώνετε όρθια αλλά κρατήστε το με το κεφάλι προς τα κάτω. Χτυπήστε το ελεφαριά στην πλάτη και καθαρίστε τη μύτη του από την τροφή.
  • Μην ξυπνάτε το μωρό σας για να το θηλάσετε, εκτός αν περάσουν πολλές ώρες-πάνω από τέσσερις- ή αν αισθάνεστε το στήθος σας υπερβολικά γεμάτο, για να προλάβετε το πέτρωμα. Σε αυτήν την περίπτωση, θα το βάλετε να θηλάσει και από τους δύο μαστούς, όσο θέλει.
  • Μην του δίνετε υγρά στα ενδιάμεσα των γευμάτων του. Το γάλα σας περιέχει πολύ νερό για να ξεδιψάσει το μωρό σας. Επίσης, θηλάζει με διαφορετικό τρόπο από το μπουκάλι και έτσι μπερδεύεται και αργεί να μάθει να θηλάζει σωστά το μαστό.
  • Αν το μωρό σας κλαίει, έστω αν πέρασε πολύ λίγος χρόνος από το θηλασμό, ξαναθηλάστε το. Μην τρομοκρατηθείτε και μη νομίσετε ότι δεν έχετε γάλα. Αυτό δεν θα κρατήσει πολύ. Οι έξι πρώτες εβδομάδες είναι χρόνος προσαρμογής τόσο για το μωρό σας όσο και για εσάς. Μην παραδοθείτε χωρίς αγώνα. Σύντομα το μωρό σας θα κανονίσει μόνο του τα γεύματά του. Θα σταματήσει τα βραδινά του, θα αραιώσει τα ημερήσιά του κι εσείς θα έχετε πετύχει το σωστό θηλασμό.
  • Το ότι το γάλα σας είναι αρκετό φαίνεται από την ανάπτυξη και τη ζωηράδα του μωρού σας. Ελέγχετε το βάρος του κάθε 10 ημέρες, τον πρώτο καιρό, και έπειτα κάθε μήνα. Το νεογνό θα πρέπει να έχει φτάσει το βάρος της γέννησης εως τις 15 πρώτες ημέρες της ζωής του και μετά, για τους επόμενους 3 μήνες, να παίρνει 150-200 γραμμάρια την εβδομάδα. Αυτό που χρειάζεται όμως να ξέρετε είναι ότι με το θηλασμό δεν έχουμε παχύσαρκα παιδιά… Έχουμε γερά παιδιά.
  • Δεν χρειάζεται να κάνετε υπερτροφία για να έχετε γάλα. Τρώτε σωστά, καλύπτοντας τις ημερήσιες ανάγκες σας σε λευκώματα, λίπη, υδατάνθρακες και βιταμίνες. Δύο ποτήρια γάλα και ένα πορτοκάλι καλύπτουν τις επιπλέον θερμιδικές ανάγκες σας. Αποφύγετε τα πικάντικα φαγητά, τα οινοπνευματώδη, τα πολλά γλυκά, τους καφέδες και γενικά τροφές που εσείς η ίδια δεν ανέχεστε. Τρώτε λάδι και όχι λίπη. Μέχρι να επιβεβαιώσετε την έλλειψη ή όχι του ενζύμου (G6PD) μην τρώτε κουκιά ή φάβα, όσο θηλάζετε. Με το θηλασμό θα χάσετε εύκολα το βάρος που πήρατε στην εγκυμοσύνη, γιατί το λίπος που αποθηκεύσατε καίγεται για την παραγωγή του γάλακτος. Εάν είστε καπνίστρια και δεν μπορείτε να το αποφύγετε εντελώς, περιορίστε το στα 5 (αυστηρά 5) τσιγάρα ημερησίως. Επειδή το γάλα προστατεύει το μωρό από τις βλαβερές ουσίες του καπνού, είναι προτιμότερο για μια μητέρα  να καπνίζει αραιά και να θηλάζει παρά να μη θηλάζει καθόλου. Είναι από τις πιο μικρές θυσίες που κάνετε για το νεογέννητο μωρό σας.