Πολλοί συχνά συγχέουν την τροφική δηλητηρίαση με την αλλεργία αφού τα συμπτώματα είναι παρόμοια. Σε ποια περίπτωση είναι τροφική δηλητηρίαση και σε ποια τροφική αλλεργία; Πως μπορούν να προστατευθούν οι ασθενείς;

Τροφική Δηλητηρίαση: Ποια είναι τα συμπτώματα της;

Τα συμπτώματα δυνατόν να εμφανισθούν αμέσως μετά την κατανάλωση τροφής, ή ημέρες ή εβδομάδες αργότερα. Τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης δυνατόν να περιλαμβάνουν:

• Ναυτία ή εμετό
• Πόνο στην κοιλιά
• Κολίτιδα συνοδευόμενη από διάρροια (υδαρή ή αιματηρή)
• Πυρετό
• Θολή όραση ή αίσθημα ζάλης (σπανιότερα)

Τροφική Δηλητηρίαση: Πώς αντιμετωπίζεται;

Σε αρκετές περιπτώσεις δεν απαιτείται καμία θεραπεία για την τροφική δηλητηρίαση επειδή τα συμπτώματα υφίενται αυτομάτως. Ενδεχομένως όμως να απαιτηθούν:

• Αντιβιοτικά για τη θεραπεία των λοιμώξεων
• Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών για αντιμετώπιση της αφυδάτωσης
• Συνήθως δεν συνιστώνται αντι-διαρροϊκά φάρμακα διότι ενδεχομένως να παρατείνουν τα συμπτώματα αντί να τα βελτιώνουν
• Διατροφή

Τροφική Δηλητηρίαση: Η πρόληψη της

• Καλό πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση της τουαλέτας, του φυσήματος της μύτης, της επαφής με ζώα, ή αφού βγάλετε τα σκουπίδια έξω
• Παραμονή στο σπίτι μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα (αποφύγετε να πηγαίνετε στη δουλειά όσο είστε άρρωστοι)
• Προσοχή στην ασφάλεια των τροφίμων.
• Μην πίνετε μη παστεριωμένο γάλα ή τρόφιμα που γίνονται από μη παστεριωμένο γάλα.
• Πλένετε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά πριν τα καταναλώσετε ωμά.
• Διατηρήστε τη θερμοκρασία του ψυγείου σας κάτω από 4,4°C και του καταψύκτη κάτω από -18°C.
• Μαγειρέψτε καλά το κρέας και τα θαλασσινά.
• Μαγειρέψτε τα αβγά έως ότου ο κρόκος γίνει συμπαγής.
• Πλένετε καλά τα χέρια, μαχαίρια και σανίδες κοπής αφού κόψετε ωμά τρόφιμα.

Τα 12 συχνότερα αίτια τροφικής δηλητηρίασης

• Bacillus cereus: Πρόκειται για Gram-θετικό β-αιμολυτικό βακτηρίδιο. Ανευρίσκεται στο τηγανητό ρύζι, τα αμυλούχα λαχανικά, το κρέας, τα δημητριακά, τις σάλτσες και τα μπαχαρικά. Προκαλεί εμετό και διάρροια που διαρκούν περίπου 24 ώρες.
• Καμπυλοβακτηρίδιο: Ανευρίσκεται στα ωμά και τα μετρίως ψημένα πουλερικά, στο απαστερίωτο γάλα και σε μολυσμένο νερό. Προκαλεί πυρετό, ναυτία, διάρροια και κράμπες.
• Αλλαντίαση (από το βακτήριο Clostridium botulinum): Ανευρίσκεται στο μέλι, φρούτα και λαχανικά που γίνονται κονσέρβα στο σπίτι, σιρόπι καλαμποκιού, μπαγιάτικα ψάρια. Προκαλεί λήθαργο, θολή όραση, παράλυση και θάνατο από αναπνευστική ανεπάρκεια. Χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση.
• Clostridium perfringens: Ανευρίσκεται στο κρέας, τα πουλερικά, τις σάλτσες, και στα προβρασμένα φαγητά. Προκαλεί διάρροια, κράμπες και ναυτία.
• Escherichia coli ή κολοβακτηρίδιο: Ανευρίσκεται στο μη καλά ψημένο βοδινό, το απαστερίωτο γάλα, τους χυμούς και στο μολυσμένο νερό. Προκαλεί διάρροια και κράμπες.
• Listeria: Ανευρίσκεται στα μαλακά τυριά, στα έτοιμα προς κατανάλωση αλλαντικά και λουκάνικα, και στο απαστερίωτο γάλα. Προκαλεί μηνιγγίτιδα, σήψη και πυρετό.
• Σαλμονέλλα (Σαλμονέλλωση): Ανευρίσκεται στα μη καλά ψημένα πουλερικά, ωμά αβγά, μαγιονέζα, ταχίνι. Προκαλεί πονοκέφαλο, πυρετό, κράμπες, διάρροια και εμετό.
• Σταφυλόκοκκος (Staphylococcus aureus): Ανευρίσκεται στα επιδόρπια με κρέμα, στα γλυκά, και στην πατατοσαλάτα. Προκαλεί εμετό και κράμπες στην κοιλιά.
• Νοροϊός: Μεταδίδεται όταν ο άνθρωπος που νοσεί από τον ιό μαγειρεύει ή παρασκευάζει το φαγητό. Προκαλεί πυρετό, ναυτία, εμετό, κοιλιακές κράμπες, διάρροια και πονοκέφαλο.
• Τριχίνωση ή τριχινέλλωση: Πρόκειται για παρασίτωση που προκαλείται από την κατανάλωση χοιρινού κρέατος που έχει προσβληθεί από ένα παράσιτο που λέγεται τριχινέλλα. Τα παράσιτα αναπαράγονται στο έντερο του ανθρώπου, τα θηλυκά γεννάνε αβγά που αναπτύσσονται σε ανώριμα σκουλήκια, και τα οποία ταξιδεύουν μέσω της αιματικής κυκλοφορίας στους μυς όπου δημιουργούν κύστεις.
• Νόσος τρελών αγελάδων: Προκαλεί άνοια, απώλεια μνήμης, παραισθήσεις, διαταραχές της προσωπικότητας και ακανόνιστες σπαστικές κινήσεις.
• Ανισακίαση: Οφείλεται στην κατανάλωση ωμών ψαριών (σούσι, σασίμι, ωμά φιλέτα ψαριού, καρπάτσο θαλασσινών, καπνιστό και μαριναρισμένο ψάρι). Το εντερικό παράσιτο Anisakis βρίσκεται συνήθως στο στομάχι των μεγάλων θαλάσσιων θηλαστικών. Τα αυγά του Anisakis αποβάλλονται με τα κόπρανα αυτών των ζώων στο νερό της θάλασσας και αφομοιώνονται από το πλαγκτόν (ενδιάμεσος ξενιστής), που αποτελεί την τροφή των ψαριών όπως σαρδέλες, σολομοί, σκουμπριά, μπακαλιάροι, γαύροι ή μαλάκια. Στα ψάρια αυτά, οι προνύμφες μεταναστεύουν από το γαστρεντερικό σύστημα στις μυϊκές μάζες. Ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί τυχαία από τις προνύμφες του Anisakis simplex καταναλώνοντας ωμό ή όχι καλά μαγειρεμένο ψάρι, εάν αυτό έχει μολυνθεί. Η μόλυνση μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικά προβλήματα με πόνους στην κοιλιακή χώρα, διάρροιες, ναυτία, εμέτους και, σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις, διάτρηση στομάχου και εντέρου. Τα συμπτώματα εκδηλώνονται συνήθως λίγες ώρες μετά την κατανάλωση του μολυσμένου ψαριού.

Τροφική αλλεργία

Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας συμβαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά έως μία ώρα από την κατανάλωση τροφής. Μπορεί αρχικά να εκδηλώνεται ως φαγούρα στο στόμα και δυσκολία στην κατάποση και την αναπνοή.

Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της πέψης στο στομάχι και τα έντερα, εμφανίζονται ναυτία, έμετος, διάρροια και κοιλιακό άλγος. Καθώς το αλλεργιογόνο εισέρχεται στη κυκλοφορία του αίματος φτάνει στο δέρμα και στους αεραγωγούς προκαλώντας εξάνθημα και άσθμα αντίστοιχα.

Καθώς το αλλεργιογόνο κυκλοφορεί στον οργανισμό μέσω των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να παρατηρηθεί ζάλη, αδυναμία και αναφυλαξία. Αναφυλαξία είναι η απότομη πτώση της πίεσης και μπορεί να είναι θανατηφόρα αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.

Τα γαστρεντερικά συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας είναι αυτά που πολλές φορές συγχέονται με τα συμπτώματα άλλων διαταραχών. Έτσι πηγαίνοντας ένας ασθενής στο γιατρό λέγοντας οτι έχει αλλεργία σε κάποια τροφή ο γιατρός πρέπει να εξετάσει μία σειρά από άλλες πιθανές αιτίες και διαγνώσεις.

Υπάρχουν πολλές καταστάσεις που μπορούν να μιμηθούν την τροφική αλλεργία και είναι κρίσιμο να διακρίνουμε την πραγματική τροφική αλλεργία από άλλες μη φυσιολογικές αντιδράσεις σε τρόφιμα.