Ποια είναι τα συμπτώματα της υπερτροφίας του προστάτη και πώς αντιμετωπίζεται.

Η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη είναι η αύξηση του μεγέθους του προστάτη και σχετίζεται με την εκφύλιση των ιστών. Ξεκινά  από την ηλικία των 35-40 ετών, ωστόσο σε αυτή την ηλικία σπάνια προκαλεί ενοχλήματα. Αυτά εμφανίζονται περιστασιακά μετά τα 40 ως ήπια ενοχλήματα κατά την ούρηση και με αργή εξέλιξη που δεν ανησυχούν ιδιαίτερα τον άντρα που τα έχει.

Ανάμεσα στα 50 με 60, τα συμπτώματα αυτά αρχίζουν να γίνονται πιο ξεκάθαρα:

Η ακτίνα της ούρησης μειώνεται περισσότερο, η ροή των ούρων διακόπτεται και εναλλάσσεται με αντιαισθητικές σταγόνες, ενώ η ούρηση αργεί, πλέον, να ολοκληρωθεί.

Μετά από ένα πλούσιο γεύμα ή μια βραδιά με φίλους και λίγο αλκοόλ, η πρωινή ούρηση καθίσταται δύσκολη και γίνεται μετ’ εμποδίων, ενώ όταν χρειαστεί να αναστείλει κάποιος την ούρηση (να «κρατηθεί») τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο.

Υπερτροφία του προστάτη: Τα συμπτώματα

Η υπερτροφία του προστάτη ροκαλεί μία πληθώρα συμπτωμάτων όπως :

• Συχνοουρία, όπου μικρή ποσότητα ούρων προκαλεί επιθυμία προς ούρηση
• Νυκτουρία , όπου ο ασθενής σηκώνεται τη νύχτα προς ούρηση
• Επιτακτικότητα, όπου ο ασθενής νοιώθει ότι δεν μπορεί να αναβάλει την ούρηση
• Μείωση της ακτίνας ούρησης
• Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
• Αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης, δηλαδή ο ασθενής νοιώθει ότι δεν έχει αδειάσει μετά την πρώτη ούρηση
• Διακοπτόμενη ούρηση
• Απώλεια σταγόνων ούρων μετά το τέλος της ούρησης
• Πλήρης αδυναμία ούρησης – επίσχεση ούρων

Οι περισσότεροι άντρες, στο σημείο αυτό, κάνουν μικρές διορθωτικές κινήσεις. Πολλοί αποφεύγουν να πίνουν νερό πριν από μια συνάντηση ή σπεύδουν να ουρήσουν πριν βγουν με το αυτοκίνητο στην κίνηση, αποφεύγουν το αλκοόλ ή κάποια πικάντικα φαγητά, αραιώνουν τις σεξουαλικές επαφές και γενικά υποβαθμίζουν τις επιθυμίες τους και τελικά την ποιότητα ζωής τους.

Μην σας δεσμεύουν τα ενοχλητικά συμπτώματα

Παρά τα μέτρα όμως, τα συμπτώματα είναι αρκετά ενοχλητικά γιατί εμφανίζονται σε μία ιδιαίτερα παραγωγική αλλά και ουσιαστικά νεανική φάση της μέσης ηλικίας. Οι επεμβάσεις παλιότερα και τα φάρμακα για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων είχαν συχνά επιπτώσεις στη σεξουαλική ζωή των αντρών, που, για το λόγο αυτό, απέφευγαν την επίσκεψη στον ουρολόγο. Ωστόσο, οι νέες θεραπείες όπως η μέθοδος REZUM και τα κρουστικά κύματα δεν δικαιολογούν πλέον μια τέτοια στάση.

Η μέθοδος REZUM

Η μέθοδος REZUM είναι μία καινοτόμος ενδοσκοπική και ελάχιστα επεμβατική τεχνική συρρίκνωσης του προστάτη, χωρίς αφαίρεση προστατικού ιστού, χωρίς δηλαδή χειρουργείο.

Για την εφαρμογή της δεν απαιτούνται τομές ή οπές, αφού χρησιμοποιείται ο ήδη έτοιμος δρόμος της εξόδου των ούρων, η ουρήθρα. Η μέθοδος χρησιμοποιεί την ενέργεια του ατμού ο οποίος διοχετεύεται ελεγχόμενα στον προστάτη και οδηγεί στη στοχευμένη αποδόμηση του υπερτροφικού τμήματος.

Είναι μια επέμβαση μικρής διάρκειας που πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία ή/και συστηματική καταστολή (μέθη) χωρίς να απαιτείται γενική αναισθησία.

Βασικά πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι η ασφάλεια, ο πολύ σύντομος χρόνος της επέμβασης, η αποφυγή νοσηλείας καθώς και η έλλειψη επιπτώσεων στη σεξουαλική λειτουργία.

Αυτή η διατήρηση της σεξουαλικής λειτουργίας αποτελεί και το μεγάλο ατού της μεθόδου, καθώς ενθαρρύνει ολοένα και περισσότερους άντρες με αρχόμενη υπερτροφία, να επιλέξουν τη μέθοδο, για τη θεραπεία των συμπτωμάτων τους.

Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της μεθόδου REZUM, ακόμα και σε περιπτώσεις διόγκωσης του μέσου λοβού του προστάτη, είναι την έχουν εντάξει στις προτεινόμενες από την Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία θεραπείες των συμπτωμάτων της υπερτροφίας του προστάτη.

Τα κρουστικά κύματα

Άντρες με ήπια συμπτώματα μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τις εφαρμογές κρουστικών κυμάτων στην περιοχή του προστάτη, με στόχο τη μείωση των μέτριων ενοχλημάτων της υπερτροφίας.

Τα κρουστικά κύματα, ενισχύουν την τοπική αιμάτωση, μειώνουν την ιστική υποξία και τις μικροφλεγμονές. Διεγείρουν την αναγεννητική ικανότητα του ιστού του προστάτη μέσω της ανάπτυξης ινών κολλαγόνου και ελαστίνης, εμποδίζοντας την περαιτέρω εξέλιξη της υπερτροφίας.

Η θεραπεία πραγματοποιείται σε σύντομες εβδομαδιαίες συνεδρίες, είναι ανώδυνη και ο ασθενής μπορεί άμεσα να επιστρέψει στις δραστηριότητές του χωρίς κανένα περιορισμό. Η εφαρμογή της θεραπείας γίνεται στην περιοχή του περινέου, εξωτερικά του σώματος με τη χρήση μιας ειδικής κεφαλής που μοιάζει με αυτή των υπερήχων. Ο αριθμός των συνεδριών καθορίζεται ανάλογα το μέγεθος του προβλήματος του ασθενούς και η διάρκεια του αποτελέσματος μπορεί να διατηρηθεί έως και δύο χρόνια.

Η θεραπεία μέσω κρουστικών κυμάτων είναι ευρέως διαδεδομένη και ασφαλής και έχει ελάχιστους περιορισμούς που αφορούν κυρίως προσθετικά υλικά όπως ο βηματοδότης, αγωγές όπως η ειδική αντιπηκτική αγωγή ή τοπικές φλεγμονές του δέρματος ή των ιστών.

Προστάτης: Κάθε πότε πρέπει να ελέγχεται

Πολλοί άνδρες δεν γνωρίζουν που βρίσκεται ο προστάτης αδένας, ούτε ποια είναι η λειτουργία του. Ακόμα περισσότεροι πιστεύουν πως τα προβλήματά του θα τους απασχολήσουν αργά στη ζωή τους, μετά τα 60-70 έτη. Όμως ο προστάτης είναι θέμα όλων των ανδρών ανεξαρτήτως ηλικίας.

Ο καρκίνος του προστάτη θεραπεύεται

Ας αρχίσουμε ανάποδα. Από το πιο βασικό συμπέρασμα … ο καρκίνος  του προστάτη στα αρχικά στάδια, θεραπεύεται.

Σκοπός της ιατρικής σήμερα είναι να γίνει η διάγνωση στο αρχικό στάδιο γιατί μπορούμε και έχουμε τα μέσα να το κάνουμε, ώστε να θεραπευθεί ο ασθενής από την νόσο.

Μόνο οι άνδρες έχουν προστάτη. Είναι ένας μικρός αδένας που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη κοντά στο ορθό. Περιβάλλει την ουρήθρα, τον σωλήνα στο πέος μέσω του οποίου διέρχονται τα ούρα και το σπέρμα Είναι μέρος του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος. Παράγει το περισσότερο από το υγρό που εμπλουτίζει το σπέρμα. Ο προστάτης χρειάζεται την ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη για να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί.

Ο προστάτης συχνά περιγράφεται ως μεγέθους ενός καρυδιού και είναι φυσιολογικό να μεγαλώνει με την πάροδο της ηλικίας. Μερικές φορές αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, όπως δυσκολία στην ούρηση η ροή των ούρων μπορεί να επιβραδυνθεί ή να διακοπεί εάν ο προστάτης αυξηθεί πολύ σε μέγεθος. Αυτά τα προβλήματα είναι κοινά σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας και δεν είναι πάντοτε συμπτώματα ή σημεία καρκίνου.

Ο καρκίνος του προστάτη  εμφανίζεται όταν αναπτύσσονται στον προστάτη αφύσικα κύτταρα. Αυτά τα αφύσικα κύτταρα μπορεί να συνεχίσουν να πολλαπλασιάζονται με ανεξέλεγκτο τρόπο και μερικές φορές να απλωθούν έξω από τον προστάτη σε κοντινές ή μακρινές περιοχές του σώματος. Ο καρκίνος του προστάτη συνήθως εξελίσσεται αργά και περιορίζεται αρχικώς στον προστάτη αδένα. Κάποιες μορφές καρκίνου προστάτη μπορεί να είναι πολύ επιθετικές και να κάνουν ραγδαία μετάσταση. Αν ανιχνευθεί εγκαίρως έχει πολύ καλές προοπτικές αποτελεσματικής θεραπείας.

Καρκίνος του προστάτη: Αίτια

Τα αίτια της νόσου δεν είναι γνωστά, όμως οι κάτωθι παράγοντες μπορεί να μας προβληματίσουν :

1. Ηλικία. Σε αντίθεση με άλλους καρκίνους που η συχνότητα μειώνεται μετά από κάποια ηλικία, στον καρκίνο του προστάτη αυξάνεται παράλληλα με την ηλικία. Έτσι στην ηλικία 50-55 η επίπτωση της νόσου είναι 45 περιπτώσεις ανά 100.000, στην ηλικία 60-65 ανεβαίνει στις 337 περιπτώσεις και μετά την ηλικία των 65 φθάνει στις  1.000 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού.
2. Κληρονομικότητα. Από επιδημιολογικές μελέτες φαίνεται πως η συχνότητα της νόσου είναι αυξημένη στους συγγενείς των ασθενών.
3. Φυλή. Είναι πιο συχνός στη μαύρη φυλή ενώ σπανίζει στους  λαούς της  Άπω Ανατολής.
4. Επάγγελμα. Μεγάλη έκθεση σε κάδμιο φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα της νόσου. Εργάτες, κατασκευής μπαταριών, καπνοβιομηχανίας, χρωμάτων και άλλων βιομηχανιών βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξής της νόσου.
5. Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Παθήσεις όπως προστατίτις, ουριθρίτις και γενικώς νοσήματα σεξουαλικά φαίνεται από νέες μελέτες να επηρεάζουν την συχνότητα της νόσου.
6. Δίαιτα. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, η αποφυγή τροφών πλούσιων σε λίπη, και η αυξημένη βιταμίνη D μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης  της νόσου.

Καρκίνος του προστάτη: Συμπτώματα

Επειδή όπως αναφέρθηκε ο καρκίνος του προστάτη είναι ασυμπτωματικός στο αρχικό στάδιο, θα πρέπει κάθε άνδρας  από την ηλικία των 50 να ελέγχεται κάθε χρόνο, με δακτυλική εξέταση και μέτρηση του προστατικού αντιγόνου (PSA)  στο αίμα.

Τα παρακάτω συμπτώματα μπορεί να είναι του καρκίνου, αλλά πιο συχνά είναι συμπτώματα μη-καρκινικών παθήσεων. Εάν έχετε αυτά τα συμπτώματα είναι πολύ σημαντικό να ενημερώσετε άμεσα το γιατρό σας και να κάνετε τις εξετάσεις που εκείνος θα σας συστήσει.

• Δυσκολία στην ούρηση.
• Δυσκολία στην έναρξη της ροής των ούρων ή/και στην διακοπή της ροής των ούρων.
• Ανάγκη συχνής ούρησης ιδιαίτερα τη νύχτα.
• Ασθενής ροή των ούρων.
• Ροή των ούρων που ξεκινά και σταματά.
• Πόνος, ή κάψιμο κατά την ούρηση.
• Δυσκολία στύσης
• Αίμα στο σπέρμα ή στα ούρα
• Συχνοί πόνοι στο κάτω μέρος της πλάτης, τους γοφούς, ή τους μηρούς

Καρκίνος του προστάτη: Μέθοδοι διάγνωσης

Για ασθενείς με κλινική υποψία ή για εκείνους τους ασθενείς που ζητούν να ελεγχθούν στα πλαίσια ενός τακτικού ελέγχου, η διάγνωση βασίζεται στα επίπεδα του ειδικού προστατικού αντιγόνου* (PSA) στο αίμα και τη δακτυλική εξέταση (DRE). Το αποτέλεσμα χρειάζεται να επιβεβαιωθεί με βιοψία* και παθολογοανα-τομική εξέταση αυτής.

Εξέταση PSA : Το PSA είναι η συντόμευση του όρου «ειδικό προστατικό αντιγόνο*». Είναι μια πρωτεΐνη* που παράγεται αποκλειστικά από τον προστάτη. Η εξέταση αυτή μετράει τα επίπεδα του PSAστο αίμα και η αύξηση των επιπέδων αυτών μπορεί να υποδηλώνει κακοήθεια του προστάτη. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι ο καρ-κίνος του προστάτη δεν είναι ο μόνος λόγος αύξησης των επιπέδων του PSA.

1. Δακτυλική εξέταση : Η δακτυλική εξέταση (DRE) είναι μια κλινική εξέταση για τον έλεγχο του μεγέθους, της συνοχής και των ορίων του προστάτη. Ο ιατρός μπορεί να ψηλαφίσει τον προστάτη, γιατί τοπογραφικά βρίσκεται μπροστά από το ορθό*. Αυτό γίνεται με την εισαγωγή ενός δακτύλου στο ορθό*, φορώντας γάντι το οποίο έχει πρώτα λιπανθεί
2. Ιστοπαθολογία : Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί μόνο με την εργαστηριακή εξέταση ενός δείγματος του όγκου (βιο-ψία*). Σε αυτή τη διαδικασία, λαμβάνονται δείγματα προστατικού ιστού ώστε να αναλυθούν τα κύτταρα. Τα δείγματα μπορούν να ληφθούν εισάγοντας μια βελόνα διαμέσου του ορθού*, του περινέου* ή της ουρήθρας*.

Καρκίνος του προστάτη: Στάδια της νόσου

Στάδιο 1: Ο όγκος καταλαμβάνει μόνο τον έναν από τους δύο λοβούς του προστάτη. Μπορεί να βρεθεί τυχαία με μια βιοψία που γίνεται μετά την παρατήρηση της αύξησης των επιπέδων του PSA στο αίμα του ασθενούς. Ο καρκίνος δεν έχει επεκταθεί σε λεμφαδένες ή αλλού στο σώμα.

Στάδιο 2: Ο όγκος έχει επεκταθεί στον άλλο λοβό και μπορεί να καταλαμβάνει όλο τον προστάτη, χωρίς να διαφεύγει έξω από τη κάψα που τον περιβάλλει. Ο καρκίνος δεν έχει επεκταθεί σε λεμφαδένες ή αλλού στο σώμα.

Στάδιο 3: Ο όγκος έχει επεκταθεί έξω από τον προστάτη στις σπερματοδόχους κύστεις, οι οποίες είναι ένα ζευγάρι αδένων πάνω από τον προστάτη που εκκρίνουν ένα σημαντικό ποσοστό του υγρού που περιέχει το σπέρμα. Ο καρκίνος δεν έχει επεκταθεί σε λεμφαδένες ή άλλα μέρη του σώματος εκτός από τις σπερματοδόχους κύστεις.

Στάδιο 4: Ο όγκος έχει διηθήσει παρακείμενους ιστούς, πέραν των σπερματοδόχων κύστεων, όπως το ορθό, τους μύες ή το πυελικό τοίχωμα, ή, ανεξάρτητα από τη διήθηση των παρακείμενων ιστών, έχει επεκταθεί σε άλλα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των λεμφαδένων και των οστών.

Καρκίνος του προστάτη: Θεραπεία

Σε πολύ αρχικό στάδιο και όταν ο καρκίνος είναι πολύ περιορισμένος μπορεί να μη χρειαστεί θεραπεία παρά μόνο αυστηρή και τακτική παρακολούθηση. Σε κάθε περίπτωση ο γιατρός είναι αυτός που πρέπει να κρίνει τι θα εφαρμοστεί στον ασθενή, βασισμένος στο συνολικό ιστορικό , την ηλικία του , και το στάδιο που βρίσκεται ο ασθενής..

• Χειρουργική επέμβαση: Oλική προστατεκτομή- περιλαμβάνει αφαίρεση του προστάτη αδένα και του περιβάλλοντος ιστού και λεμφαδένων
• Ακτινοθεραπεία: Eξωτερική ακτινοβολία, βραχυθεραπεία
• Ορμονοθεραπεία: Φαρμακευτική αγωγή που σταματά την παραγωγή τεστοστερόνης στο σώμα ή ανακόπτει την πορεία της τεστοστερόνης προς τα καρκινικά κύτταρα και τα βοηθά να αναπαραχθούν
• Ορχεκτομή: Μειώνει τα επίπεδα τεστοστερόνης στο σώμα
• Κρυοχειρουργική ή κρυοθεραπεία: Xρήση ψυχρού αέρα για να ψυχθούν οι περιβάλλοντες ιστοί
• Χημειοθεραπεία: Kαταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα- εισέρχεται στον οργανισμό μέσω της φλέβας ή χαπιών
• Βιολογική θεραπεία – ανοσοθεραπεία: Xρησιμοποιεί το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου για να παλέψει με τον καρκίνο

Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι καρκίνος του προστάτη σήμερα, θεραπεύεται στα αρχικά στάδια και είναι πλέον στα χέρια του κάθε άνδρα να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου.