Αφυδάτωση: Ποια συμπτώματα δείχνουν ότι δεν πίνετε αρκετό νερό

Ζούμε σε μια εποχή με εξωπραγματικά γρήγορους ρυθμούς, που πολλές φορές οδηγούν στην αμέλεια της υγείας μας και των αναγκών του σώματος μας. Έτσι, δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που στο τέλος της μέρας συνειδητοποιούν ότι “ξέχασαν” να πιουν νερό εκείνη τη μέρα.

Αφυδάτωση: Ποιες αιτίες οδηγούν στην αφυδάτωση του σώματος μας;

Η αφυδάτωση οφείλεται κυρίως σε τέσσερις βασικές κατηγορίες παραγόντων:

  1. Παράγοντες που προκαλούν μείωση της πρόσληψης νερού. Κάτι τέτοιο μπορεί να παρατηρηθεί σε πολυάσχολους επαγγελματίες, σε ηλικιωμένα άτομα που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε νερό, σε μειωμένη ικανότητα κατάποσης κ.α.
  2. Παράγοντες που προκαλούν αυξημένες απώλειες νερού. Τέτοια περιστατικά παρατηρούνται κατά τη διάρκεια υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος, κατά τη διάρκεια της άσκησης, σε περιπτώσεις χρήσης ορισμένων φαρμάκων, σε παθολογικές καταστάσεις όπως εμετούς και διάρροιες κ.ά.
  3. Παράγοντες που προκαλούν απώλεια ολικού αίματος.
  4. Παράγοντες που προκαλούν παθολογική συσσώρευση ή εξαγγείωση νερού. Κάτι τέτοιο συμβαίνει σε περιπτώσεις εκτεταμένων εγκαυμάτων, παγκρεατίτιδας, ασκίτη και ειλεού.

Αφυδάτωση: Ποια είναι τα συμπτώματα;

Αναλόγως εάν έχουμε ήπια ή σοβαρή αφυδάτωση είναι πιθανόν να εμφανίσουμε ορισμένα από τα παρακάτω συμπτώματα:

  1. Δυσάρεστη αναπνοή. Το σάλιο έχει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες. Σε περίπτωση αφυδάτωσης η ποσότητα του σάλιου στο στόμα σας μειώνεται και κατ’ επέκταση αυξάνεται ο αριθμός των βακτηριδίων που προσδίδουν αυτή τη δυσάρεστη οσμή.
  2. Πονοκέφαλοι.
  3. Λιγούρες. Εξαιτίας της αφυδάτωσης δεν λειτουργούν σωστά οι μεταβολικές διαδικασίες για την απελευθέρωση ενέργειας με αποτέλεσμα ο οργανισμός να «ζητάει» τροφή και ιδιαίτερα γλυκά.
  4. Αυξημένοι καρδιακοί παλμοί. Η αφυδάτωση προκαλεί μείωση του όγκου του αίματος με αποτέλεσμα η καρδιά να χτυπάει πιο γρήγορα.
  5. Ορθοστατική υπόταση.
  6. Πυρετός και ρίγος χωρίς να είστε άρρωστοι. Κάτι τέτοιο μπορεί να εμφανιστεί σε περιπτώσεις σοβαρής αφυδάτωσης.
  7. Χρώμα και δυσοσμία των ούρων. Το σκούρο κίτρινο χρώμα στα ούρα σας σε συνδυασμό με έντονη κακοσμία μπορεί να είναι σημάδι αφυδάτωσης.
  8. Χαλαρό δέρμα. Δοκιμάστε να τσιμπήσετε το δέρμα σας για 2-3 δευτερόλεπτα και παρακολουθήστε την αντίδρασή του. Σε περίπτωση που αργεί να ανακάμψει, είστε πιθανότατα αφυδατωμένοι.

Αφυδάτωση: Πόσο νερό χρειαζόμαστε;

Πολύ συχνά παραλείπουμε ή «ξεχνάμε» να πιούμε όσο νερό έχουμε ανάγκη κατά τη διάρκεια της ημέρας. Γι’ αυτό το λόγο τα επίπεδα υδάτωσής μας είναι χαμηλά με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συχνά προβλήματα στον οργανισμό μας.

Την περίοδο του καλοκαιριού λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας και της έντονης εφίδρωσης, οι απώλειες είναι ακόμη μεγαλύτερες και συνεπώς οι ανάγκες μας σε υδάτωση αλλάζουν.

Σε φυσιολογικές συνθήκες περιβάλλοντος οι ανάγκες του ατόμου σε υγρά υπολογίζονται σε 35ml/kg σωματικού βάρους για τους ενήλικες και σε 50-60ml/kg για τα παιδιά.

Η συγκεκριμένη σύσταση περιλαμβάνει και το νερό που υπάρχει στα τρόφιμα που καταναλώνουμε (θα δούμε παρακάτω σε ποια τρόφιμα η περιεκτικότητα τους σε νερό είναι μεγάλη).

Έτσι, για έναν άνδρα περίπου 80 kg υπολογίζονται οι ανάγκες του σε υγρά 35*80=2800ml/ ημέρα. Αν υποθέσουμε ότι από τη διατροφή του καταναλώνει περίπου 1000ml υγρά από τα τρόφιμα, θα πρέπει να καταναλώσει 1800ml νερό/ ημέρα, το οποίο αντιστοιχεί περίπου σε 7 ποτήρια.

Αφυδάτωση: Ενδεικτική σύσταση σε γυναίκες και άντρες

Ενδεικτική σύσταση στις γυναίκες
Βάρος (kg) Ανάγκες σε υγρά (ml) Ανάγκες σε νερό (ml) Ποτήρια νερό
50 1750 1000 4-5
60 2100 1300 5-6
70 2450 1450 5-6
80 2800 1800 7-8

 

Ενδεικτική σύσταση στους άνδρες
Βάρος (kg) Ανάγκες σε υγρά (ml) Ανάγκες σε νερό (ml) Ποτήρια νερό
70 2450 1450 5-6
80 2800 1800 7-8
90 3150 2050 8-9
100 3500 2200 8-9

 

Αφυδάτωση: Πώς να αντιληφθείτε έγκαιρα ότι είστε αφυδατωμένοι;

Η δίψα αποτελεί το βασικό μας μηχανισμό για να αντιληφθούμε την αφυδάτωση και να θυμηθούμε ότι πρέπει να πιούμε νερό. Παρ’ όλα αυτά όταν διψάμε έχουμε ήδη αφυδατωθεί κατά ένα μικρό ποσοστό, 1-2% απώλεια του σωματικού βάρους.

Γι’ αυτό το λόγο, η δίψα αποτελεί ένα καμπανάκι του οργανισμού να μας πει ότι χρειάζεται νερό αλλά καλό θα είναι να την προλαβαίνουμε πίνοντας επαρκείς ποσότητες υγρών κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Στα πιο σοβαρά συμπτώματα της αφυδάτωσης, που χρειάζονται άμεση και δραστική αντιμετώπιση με αναπλήρωση υγρών, ανήκουν:

  • Πονοκέφαλος
  • Έντονη κούραση
  • Μείωση της όρεξης
  • Ζαλάδα και λιποθυμία
  • Συμπύκνωση των ούρων
  • Ταχυκαρδία

Αφυδάτωση: Γιατί διψάμε περισσότερο στην παραλία;

Οι υψηλοί βαθμοί Κελσίου το καλοκαίρι οδηγούν σε έντονη εφίδρωση και σε μεγαλύτερο κίνδυνο για αφυδάτωση.

Οι πολλές ώρες στη θάλασσα σίγουρα αποτελούν μια δροσιστική λύση στις υψηλές θερμοκρασίες και στους καύσωνες του καλοκαιριού αλλά πολύ συχνά οδηγούν στην πρόκληση της αφυδάτωσης.

Ο συνδυασμός παρατεταμένης έκθεσης στον ήλιο και της φυσικής δραστηριότητας, τις οποίες αν δεν αντισταθμίσουμε με την κατανάλωση δροσερού νερού οδηγούν στην εμφάνιση των πρώτων δυσάρεστων συμπτωμάτων της αφυδάτωσης.

Αφυδάτωση: Τα 6 επίπεδα της ενυδάτωσης

Επίπεδο 1: Νερό

Στη βάση στης πυραμίδας βρίσκεται το νερό, υποδηλώνοντας τη σημασία του για τη ζωή και την υγεία.

Επίπεδο 2: Καφεϊνούχα ροφήματα όπως καφές και τσάι

Αποτελούν καλή πηγή ενυδάτωσης. Μεγάλο πλεονέκτημα αποτελεί η περιεκτικότητάς τους σε αντιοξειδωτικά.

Επίπεδο 3: Γάλα και ροφήματα σόγιας

Εκτός από τη μεγάλη περιεκτικότητά τους σε νερό, είναι καλή πηγή ασβεστίου.

Επίπεδο 4: Ροφήματα με γλυκαντικά

Τα ροφήματα χωρίς ζάχαρη συμβάλλουν στην ενυδάτωση του οργανισμού και δεν τον επιβαρύνουν με περιττές θερμίδες.

Επίπεδο 5: Χυμοί φρούτων και λαχανικών

Η κατανάλωση ολόκληρων φρούτων και λαχανικών είναι προτιμότερη καθώς συγκριτικά με τους χυμούς τους έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα και σε φυτικές ίνες.

Επίπεδο 6: Αναψυκτικά και ροφήματα με ζάχαρη

Λόγω της αυξημένης θερμιδικής τους αξίας αποτελούν τη φτωχότερη επιλογή και καταλαμβάνουν μικρό ποσοστό στην διατροφική κανάτα.

Αφυδάτωση: Η θερμοκρασία του νερού

Συνήθως το καλοκαίρι προτιμάμε να πίνουμε νερό σε χαμηλότερη θερμοκρασία συγκριτικά με το χειμώνα. Είναι αυτή η πρακτική σωστή και πόσο επηρεάζει η θερμοκρασία του νερού την ενυδάτωση;

Αυτό που πραγματικά ισχύει είναι ότι η χαμηλότερη θερμοκρασία νερού, πρακτικά το παγωμένο νερό, δεν επηρεάζει τα επίπεδα υδάτωσης μας.

Παρ’ όλα αυτά μελέτες έχουν δείξει ότι η θερμοκρασία του νερού επηρεάζει το αίσθημα της δίψας που αντιλαμβάνεται το άτομο, με το παγωμένο νερό να επικρατεί συγκριτικά του νερού στη θερμοκρασία δωματίου.

Συνεπώς, το κρύο νερό μας ξεδιψάει περισσότερο από το ζεστό νερό όμως η επίδρασή τους στην ενυδάτωσή μας δεν διαφέρει.

Αφυδάτωση: Πώς να κάνετε το νερό μέρος της καθημερινότητας;

Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή του άρθρου βασικό πρόβλημα της καθημερινότητας μας είναι ότι «ξεχνάμε» να καταναλώσουμε το νερό που έχουμε ανάγκη μέσα στην ημέρα. Ας δούμε, λοιπόν, μερικές ιδέες που θα μας βοηθήσουν να «θυμηθούμε» το νερό.

1. Ενυδατώνουμε τον οργανισμό μας από την αρχή της ημέρας

Φροντίζουμε μόλις ξυπνήσουμε να καταναλώσουμε 1-2 ποτήρια νερό έτσι ώστε να αποκαταστήσουμε τα επίπεδα υδάτωσής μας από το προηγούμενο βράδυ.

2. Βάζουμε το νερό σε πρόγραμμα

Με τον ίδιο τρόπο που προγραμματίζουμε τα γεύματά μας, έτσι θα πρέπει να προγραμματίζουμε το νερό που θα καταναλώσουμε μέσα στην ημέρα. Φροντίζουμε να πίνουμε ένα ποτήρι νερό πριν και μετά από κάθε γεύμα ή σνακ

3. Χρησιμοποιούμε το δικό μας μπουκάλι

Διαλέγουμε ένα μπουκάλι που είναι εύκολο να το έχουμε πάντα μαζί μας και  φροντίζουμε να το γεμίζουμε μόλις αδειάζει.

4. Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία προς όφελός μας

Αν δυσκολευόμαστε πολύ να θυμηθούμε να καταναλώσουμε νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας, μπορούμε βάλουμε ειδοποίηση κάθε δυο ώρες ή να κατεβάσουμε μια εφαρμογή στο «έξυπνο» κινητό μας έτσι ώστε να μας «θυμίζει» πότε ήρθε η ώρα για να δροσιστούμε.