Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου: Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι όταν οι γονείς έχουν την ευκαιρία να ακούσουν για πρώτη φορά την καρδιά του μωρού τους να χτυπά.
Εκείνη είναι ίσως η στιγμή που αντιλαμβάνονται πλέον με σιγουριά ότι πρόκειται να φέρουν στον κόσμο μια νέα ζωή, έναν νέο άνθρωπο, γεγονός που δημιουργεί ήδη το πρώτο δέσιμο ανάμεσα στην οικογένεια.
Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου;
Η καρδιά του εμβρύου αρχίζει να πάλλεται ήδη από τις 4 εβδομάδες (μετρώντας από την 1η μέρα της τελευταίας εμμηνορρυσίας, ΤΕΡ), στο πρώιμο κυκλοφορικό σύστημα του εμβρύου.
Εντούτοις, η πάλλουσα εμβρυϊκή καρδιά, απεικονίζεται στο διακολπικό υπερηχογράφημα από τις 5½ – 6 εβδομάδες και στο υπερηβικό (κοιλιακό) υπέρηχο από τις 6½ – 7 εβδομάδες. Στις συσκευές υπερήχων με Doppler είναι δυνατή η έγχρωμη απεικόνιση είτε η ακρόαση των παλμών.
Η διαπίστωση (οπτική ή ακουστική) των παλμών του εμβρύου είναι μια πολύτιμη πληροφορία, διότι αφενός επιβεβαιώνει τη βιωσιμότητα της κύησης και αφετέρου αποκλείει τη πιθανότητα της εξωμητρίου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι μόνον η απεικόνιση των παλμών του εμβρύου είναι απόδειξη της αναπτυσσόμενης κύησης.
Αντίθετα η απεικόνιση του σάκου μέσα στη μήτρα και του ληκυθικού ασκού (σάκος που τρέφει το έμβρυο) αποτελούν απλώς ενδείξεις της κύησης και προϋποθέτουν επανέλεγχο σε σύντομο διάστημα μέχρι να επιβεβαιωθούν οι παλμοί του εμβρύου.
Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου: Οι παλμοί
Οι παλμοί του εμβρύου δεν είναι σταθεροί στη διάρκεια της κύησης. Αυτό δεν πρέπει να ανησυχήσει τους νέους γονείς, καθώς είναι φυσιολογικό να μεταβάλλονται οι παλμοί του εμβρύου. Κατά την 6η – 7η εβδομάδα ο ρυθμός κυμαίνεται μεταξύ 100-120 παλμών το λεπτό. Από τις 9 εβδομάδες και μέχρι το τέλος της κύησης φτάνει στους 140-170 παλμούς το λεπτό.
Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου: Πότε δημιουργείται η καρδιά;
Το κυκλοφορικό σύστημα (καρδιά και αγγεία) αρχίζει να σχηματίζεται περίπου στα μέσα της 3ης εβδομάδας της εμβρυϊκής ζωής (δηλαδή την 5η εβδομάδα της κύησης).
Μέχρι τότε οι μεταβολικές ανάγκες του εμβρύου καλύπτονταν μόνο με τη διάχυση ουσιών από τον πρόδρομο πλακούντα. Δηλαδή από τον πρόδρομο πλακούντα απλά «περνούσαν» θρεπτικά συστατικά στο έμβρυο.
Όμως από την 3η εβδομάδα κι έπειτα οι μεταβολικές ανάγκες του εμβρύου έχουν μεγαλώσει αρκετά, ώστε να μην καλύπτονται επαρκώς από τη διαδικασία αυτή και μόνο.
Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου: Η κυκλοφορία του αίματος
Το έμβρυο δεν χρησιμοποιεί τα δικά του πνευμόνια για να εμπλουτίσει το αίμα του με οξυγόνο. Το οξυγονωμένο αίμα έρχεται μέσω του πλακούντα από τη μητέρα του. Για το λόγο αυτό το αίμα στο έμβρυο δεν φθάνει στους πνεύμονες προκειμένου να οξυγονωθεί.
Στην εμβρυϊκή καρδιά υπάρχει ένα τρήμα (μία μικρή τρύπα δηλαδή) στο τοίχωμα, που χωρίζει τους δύο Κόλπους, το οποίο ονομάζεται Ωοειδές Τρήμα και επιτρέπει τη ροή του αίματος από το Δεξιό στον Αριστερό Κόλπο.
Δια του τρήματος αυτού και ενός άλλου αγγείου της εμβρυϊκής κυκλοφορίας, που ονομάζεται Βοτάλειος Πόρος, η ροή του αίματος «παρακάμπτει» τους πνεύμονες κατά την ενδομήτρια ζωή.
Το τρήμα και ο πόρος κλείνουν μετά τον τοκετό, οπότε αίμα αρχίζει να διοχετεύεται και στους πνεύμονες, όπως συμβαίνει και στον ενήλικα.
Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου: Πότε δεν τους ακούμε;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να μην ακούσουμε τους παλμούς στο 1ο υπέρηχο, όπως:
- Η εξέταση μπορεί να γίνει πολύ νωρίς, και η κύηση να είναι μικρή και μη ανιχνεύσιμη στον υπέρηχο.
- Ο υπολογισμός των εβδομάδων από τη τελευταία εμμηνορρυσία της γυναίκας μπορεί να είναι ανακριβής, ιδιαίτερα αν ο κύκλος δεν ήταν σταθερός.
- Η θέση της μήτρας μπορεί να είναι οπίσθια, οπότε η εξέταση με την υπερηβική (κοιλιακή) κεφαλή των υπερήχων να είναι δυσχερής.
- Η μεγάλη κοιλιά της επιτόκου (παχυσαρκία) επίσης μπορεί να δυσχεραίνει την ακρόαση των παλμών του εμβρύου.
Η επανεξέταση σε διάστημα ολίγων ημερών η μιας εβδομάδος συνήθως επιτρέπει την ακρόαση της καρδιάς του εμβρύου.
Η αποτυχία απεικόνισης εμβρυϊκών παλμών, όταν το μήκος του εμβρύου (CRL) είναι 7mm στο διακολπικό (και 15mm στο κοιλιακό) υπερηχογράφημα, είτε ο σάκος υπερβαίνει τα 25mm σε διάμετρο, αυξάνει την ανησυχία για παλίνδρομη κύηση. Σε αυτή τη περίπτωση μπορεί να ζητηθεί η αξιολόγηση με μετρήσεις της β-χοριακής.
Πότε ακούμε για πρώτη φορά την καρδιά του εμβρύου: Η ανάπτυξη του εμβρύου
Το πρώτο τρίμηνο
Ο πρώτος μήνας (Από τη σύλληψη ως έξι εβδομάδες)
- Στο τέλος του πρώτου σας μήνα, το μωρό σας (το έμβρυο) έχει μόλις το μέγεθος ενός κόκκου ρυζιού
- Ο νευρικός σωλήνας του, που γίνεται στη συνέχεια ο εγκέφαλος και η σπονδυλική του στήλη, αναπτύσσεται
- Αναπτύσσεται η καρδιά του και ξεκινάει να χτυπάει περίπου την 25η μέρα
- Αναπτύσσεται η πεπτική του οδός
- Αρχίζουν να σχηματίζονται τα χέρια και τα πόδια του
- Αναπτύσσεται ο ομφάλιος λώρος (umbilical cord), ο οποίος μεταφέρει την τροφή προς το μωρό σας και απομακρύνει τα απεκκρίματα.
Ο δεύτερος μήνας (7η ως 10η εβδομάδα)
- Το μωρό σας συνεχίζει να μεγαλώνει
- Η καρδιά του χτυπάει
- Σχηματίζονται τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών του
- Αναπτύσσονται όργανα όπως το στομάχι και το συκώτι
- Σχηματίζονται τα αυτιά και η μύτη του.
Ο τρίτος μήνας (11η ως 14η εβδομάδα)
- Το μωρό σας τώρα έχει ύψος περίπου 8 εκατοστά και βάρος περίπου 30 γραμμάρια
- Αναπτύσσονται τα αναπαραγωγικά όργανα (αν και ακόμα δεν μπορείτε να δείτε αν είναι αγόρι ή κορίτσι)
- Το κυκλοφοριακό σύστημα λειτουργεί
- Το στόμα του ανοίγει και κλείνει
- Τα νεφρά του λειτουργούν, παράγοντας ούρα τα οποία περνάνε στο αμνιακό υγρό και τέλος απομακρύνονται μέσω του πλακούντα
- Τα μάτια παίρνουν το χρώμα που θα έχουν σ’ όλη τη ζωή τους και τα βλέφαρά του αναπτύσσονται
- Αν και ακόμα δεν το καταλαβαίνετε, κινείται μέσα στη μήτρα σας.
Το δεύτερο τρίμηνο
Ο τέταρτος μήνας (15η ως 18η εβδομάδα)
- Το μωρό σας έχει τώρα ύψος περίπου 12 εκατοστά και ζυγίζει περίπου 85 – 115 γραμμάρια – αρκετά για να κρατηθεί στο χέρι σας,
- Αναπτύσσει τα αντανακλαστικά του πιπιλίσματος και της κατάποσης,
- Τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών του ξεχωρίζουν καλά,
- Αρχίζει να κινεί τα χέρια και τα πόδια του,
- Τα κόκαλά του φτιάχνουν κύτταρα, όπως θα κάνουν και σε όλη τη ζωή του,
- Τα δόντια του σχηματίζονται κάτω από τα ούλα (αν και δε θα εμφανιστούν μέχρις ότου περάσουν αρκετοί μήνες μετά τη γέννησή του,
- Τα εξωτερικά γεννητικά του όργανα είναι ευδιάκριτα αν είναι αγόρι (αν δεν είναι ευδιάκριτα είναι κορίτσι).
Ο πέμπτος μήνας (19η ως 22η εβδομάδα)
- Το μωρό σας έχει ύψος 20-23 εκατοστά και βάρος 280 – 340 γραμμάρια
- Κινείται συχνά μέσα στην μήτρα, ίσως μάλιστα να αρχίσετε να αισθάνεστε κάποιες από τις κινήσεις του (αφού μάλιστα τώρα τα κόκαλά του είναι σκληρότερα και οι μυς δυνατότεροι)
- Απαλό, τρίχωμα καλύπτει το σώμα του
- Ένα κάλυμμα που ονομάζεται σμήγμα προστατεύει το δέρμα του από τη συνεχή έκθεση στο αμνιακό υγρό,
- Μπορεί να αναπτύσσει μαλλιά στο κεφάλι του
- Αν το μωρό σας είναι κορίτσι, στις ωοθήκες της σχηματίζονται ωάρια, που περιμένουν να ξεκινήσουν τον κύκλο της ζωής χρόνια αργότερα.
Ο έκτος μήνας (23η ως 26 εβδομάδες)
- Ως το τέλος αυτού του μήνα, το μωρό σας έχει ύψος περίπου 33 εκατοστά και ζυγίζει περίπου 0,5 κιλό
- Δεν έχει σωματικό λίπος και το δέρμα του είναι ρυτιδιασμένο
- Μπορεί να πιπιλάει το δάχτυλό του
- Τα κόκκαλά του σκληραίνουν μέσω των αποθεμάτων ασβεστίου
- Οι πνεύμονες αρχίζουν να «τεντώνονται», προετοιμαζόμενοι να αναπνεύσουν μετά τη γέννηση
- Μοιάζει με έκδοση μινιατούρας του μωρού που θα γεννηθεί.
Το τρίτο τρίμηνο
Ο έβδομος μήνας (27η ως 30 εβδομάδες)
- Το μωρό σας έχει τώρα ύψος περίπου 38 εκατοστά και ζυγίζει περίπου 1,4 κιλά
- Αρχίζει και γίνεται πολύ κινητικό – μπορεί μάλιστα να βλέπετε τις κινήσεις του στην κοιλιά σας
- Μπορεί να πιπιλάει το δάχτυλό του ή να έχει λόξυγκα
- Τα βλέφαρά του, που ήταν κλειστά από τον τέταρτο μήνα περίπου, αρχίζουν σιγά σιγά και ανοίγουν – τα μάτια της αντιδρούν σε αλλαγές στο φως και στο σκοτάδι μέσα στη μήτρα
- Μπορεί να κάνει κινήσεις αρπάγματος με τα χέρια του
- Αν το μωρό σας είναι αγόρι, οι όρχεις του αρχίζουν και κατεβαίνουν από την κοιλιά (εκεί που αναπτύχθηκαν) στο όσχεό του.
Ο όγδοος μήνας (31η ως 34η εβδομάδα)
- Το μωρό σας έχει ύψος περίπου 45 εκατοστά και ζυγίζει περίπου 2,3 κιλά
- Μπορεί να δει και να ακούσει
- Ο εγκέφαλός του και τα νεύρα του αναπτύσσονται ραγδαία, διευθύνοντας τις λειτουργίες του σώματος
- Τα χέρια του και τα πόδια του είναι απαλά και πλαδαρά και το δέρμα του έχει υγιές χρώμα
- Οι πνεύμονές του είναι ακόμη ανώριμοι, αλλά πολλά άλλα όργανα έχουν αναπτυχθεί καλά
- Αρχίζει να έχει ανοσία σε πολλές μολύνσεις, καθώς του περνάτε προστατευτικά αντισώματα μέσω του πλακούντα και μέσα στην κυκλοφορία του αίματός του
- Το πιθανότερο είναι να μετακινηθεί σε μια στάση στην οποία θα παραμείνει μέχρι τη γέννησή του.
Ο ένατος μήνας (35η εβδομάδα ως τον τοκετό)
- Το μωρό σας είναι κάπου 50 εκατοστά και ζυγίζει 2,7 – 3,2 κιλά
- Συνεχίζει να παίρνει βάρος, περίπου 225 γραμμάρια την εβδομάδα μέχρι τον τοκετό
- Οι πνεύμονές του είναι ώριμοι
- Παίρνει τη θέση για τον τοκετό, κατεβαίνοντας κι άλλο κάτω στην πύελό σας – επειδή είναι αρκετά περιορισμένο σ’ αυτή τη στάση, μπορεί να δείχνει ότι είναι λιγότερο κινητικό, παρ’ όλ’ αυτά θα συνεχίζετε να αισθάνεστε κάποια κινητικότητα.