Πόσο συχνά ακούτε τη συμβουλή, «μην βάζεις αλάτι, δεν κάνει καλό» από τους γύρω σου; Έχετε αναρωτηθεί όμως αν είναι 100% αλήθεια, ή μπορεί τελικά να είναι και μύθος.
να κρουασάν και γιαούρτι για πρωινό, μια κατεψυγμένη πίτσα για μεσημεριανό και τσιπς το βράδυ. Διατροφή όχι μόνο γεμάτη υδατάνθρακες, αλλά και αλάτι. Στο παράδειγμα αυτό περιέχονται οχτώ γραμμάρια αλατιού, ποσότητα πολύ μεγαλύτερη από αυτή που συνιστά η Γερμανική Εταιρεία Διατροφής. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά πέντε γραμμάρια, δηλαδή περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού. Για χρόνια διατροφολόγοι και γιατροί προειδοποιούν για τους κινδύνους που κρύβει η μεγάλη κατανάλωση αλατιού, μια άκρως ανθυγιεινή συνήθεια.
Σύμφωνα με το Επιδημιολογικό Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ το 70% των γυναικών και το 80% των ανδρών καταναλώνει πάνω από έξι γραμμάρια αλατιού την ημέρα. Το 39% των γυναικών και το 50% των ανδρών πάνω από δέκα γραμμάρια την ημέρα και το 15% των γυναικών και το 23% των ανδρών πάνω από 15 γραμμάρια την ημέρα.
Καλά κρυμμένο αλάτι
Από την αυξημένη κατανάλωση αλατιού κινδυνεύουν κυρίως όσοι έχουν υπέρταση, η οποία ευθύνεται συχνά για καρδειαγγειακά προβλήματα. Ακόμη, η μεγάλη κατανάλωση αλατιού συνδέεται και με τον καρκίνο του στομάχου, ενώ προβλήματα δημιουργούνται και στο ανασοποιητικό.
Το πρόβλημα είναι ότι αλάτι κρύβεται σε τρόφιμα που τα θεωρούμε ‘αθώα’, όπως για παράδειγμα το μαύρο ψωμί. Μια φέτα περιέχει 0,6 γραμμάρια αλάτι και επομένως περισσότερα από όσο μια χούφτα πατατάκια. Ένα ψητό λουκάνικο περιέχει 2,2 γραμμάρια αλάτι και σχεδόν 4 γραμμάρια σε μια έτοιμη, συσκευασμένη σούπα κοτόπουλο με νουντλς.
Εκτός αυτού, εκείνοι που αλατίζουν επιπλέον το φαγητό τους έχουν μικρότερο προσδόκιμο ζωής. Οι άνδρες κατά δυο χρόνια και οι γυναίκες κατά ενάμιση χρόνο. Βέβαια, όσοι καταναλώνουν πολλά φρούτα και λαχανικά διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο.
Η άλλη όψη του νομίσματος
Αν όμως αποφεύγει κανείς το αλάτι τόσο φανατικά, όπως συνιστά ο υπουργός Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ, ούτε αυτό είναι καλό. Το επιτραπέζιο αλάτι είναι σημαντικό για τη διατροφή και είναι η κύρια πηγή για την πρόσληψη νατρίου και χλωρίου, τα οποία ρυθμίζουν την ισορροπία των υγρών στα κύτταρα.
Αίσθηση είχε προκαλέσει πριν από χρόνια η μελέτη Καναδών επιστημόνων που συμβούλευε πως η εξαιρετικά μικρή πρόσληψη αλατιού μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καρδιαγγεικά προβλήματα, άτομα με κανονική πίεση. Οι ειδικοί συνιστούν μειωμένη πρόσληψη αλατιού σε άτομα που υποφέρουν από υπέρταση.
Οι συνιστώμενες ημερήσιες δόσεις αλατιού επιτυγχάνονται πολύ γρήγορα, γι’ αυτό συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή. Ένας τρόπος είναι ο περιορισμός των έτοιμων φαγητών, διότι περιέχουν μεγάλες ποσότητες αλατιού. Όποιος πάλι θέλει να αντικαταστήσει το αλάτι με άλλα προϊόντα που περιέχουν λιγότερο χλωριούχο νάτριο, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Κάποια υποκατάστατα αλατιού μπορεί να αποδειχθούν πολύ επικίνδυνα για άτομα που πάσχουν από ασθένειες των νεφρών, της καρδιάς ή του ήπατος, επειδή σχετίζονται με τα αυξημένα επίπεδα καλίου στο αίμα. Τα υποκατάστατα πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται κατόπιν συνεννόησης με το γιατρό.
Τέλος, ο περιορισμός της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και η συχνή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, όπως όλοι ξέρουμε, μόνο καλό μπορεί να κάνει.
Πηγή: DW
Διατροφή: Πώς θα καταλάβεις αν ένα προϊόν έχει πολύ αλάτι
Για να μπορέσεις να ακολουθήσεις μία ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να μάθεις να διαβάζεις τις ταμπέλες των προϊόντων που αγοράζεις από το σούπερ μάρκετ. Σύγκρινε, υπολόγισε και τελικά διάλεξε ποιο προϊόν εξυπηρετεί τις ανάγκες σου.
Πώς θα γνωρίσω αν ένα τρόφιμο είναι υψηλό σε αλάτι/νάτριο
‣ Αναζήτησε στις ετικέτες συσκευασμένων προϊόντων τη διατροφική επισήμανση. ‣ Εάν ένα τρόφιμο στα 100 γρ. περιέχει περισσότερο από 0,6 γρ. νάτριο (ή 1,5 γρ. αλάτι), τότε είναι υψηλό σε νάτριο/αλάτι.
‣ Εάν ένα τρόφιμο στα 100 γρ. περιέχει 0,1 γρ. νάτριο (ή 0,3 γρ. αλάτι) ή λιγότερο, τότε είναι χαμηλό σε νάτριο/ αλάτι.
‣ Εάν η ποσότητα αλατιού ανά 100 γρ. είναι μεταξύ αυτών των τιμών, τότε το τρόφιμο περιέχει ένα μέτριο επίπεδο αλατιού.
‣ Πολύ χαμηλό σε νάτριο/αλάτι είναι ένα τρόφιμο το οποίο περιέχει όχι περισσότερο από 0,04 γρ. νάτριο ή ισοδύναμη ποσότητα αλατιού ανά 100 γρ. ή 100 ml.
‣ Ελεύθερο σε νάτριο/αλάτι είναι ένα τρόφιμο το οποίο περιέχει όχι περισσότερο από 0,005 γρ. νάτριο ή ισοδύναμη ποσότητα αλατιού ανά 100 γρ. ή 100 ml.
‣ Θυμήσου ότι η ποσότητα που καταναλώνεις από ένα συγκεκριμένο τρόφιμο έχει αντίκτυπο στο πόσο αλάτι προσλαμβάνεις.
Πώς θα μειώσω την πρόσληψη αλατιού/νατρίου
1. Αναζήτησε τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο. Ειδικότερα να είσαι προσεκτική στην επιλογή έτοιμων σαλτσών και “στιγμιαίων” προϊόντων.
2. Δώσε προσοχή και σε αλλαντικά, τυριά, τουρσιά και αρτοπαρασκευάσματα.
3. Ξέπλενε τις κονσερβοποιημένες τροφές που διατηρούνται σε άλμη πριν τις καταναλώσεις. 4. Ξαρμύριζε τις ελιές και τη φέτα.
5. Απομάκρυνε την αλατιέρα από το τραπέζι και μην προσθέτεις αλάτι προτού δοκιμάσεις το φαγητό.
6. Μάθε να χρησιμοποιείς μπαχαρικά και αρωματικά βότανα, π.χ. άνηθο, ρίγανη, δεντρολίβανο, για ενίσχυση της γεύσης.
7. Κατανάλωνε περισσότερες φρέσκες ακατέργαστες τροφές.
8. Τα κατεψυγμένα φρέσκα λαχανικά που δεν έχουν υποστεί καμία άλλη επεξεργασία δεν περιέχουν πρόσθετο αλάτι.
9. Όταν ψωνίζεις, μην ξεχνάς να διαβάζεις την ετικέτα της συσκευασίας του τροφίμου.
10. Ζήτησε στα εστιατόρια να μην προσθέτουν αλάτι στα φαγητά πριν το σερβίρισμα, όπως, για παράδειγμα, στις τηγανητές πατάτες, στα ψητά κρέατα/ψάρια και στη σαλάτα.
11. Όταν βράζεις ζυμαρικά ή ρύζι, μην προσθέτεις αλάτι στο νερό.