Αμυγδαλίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή που προκαλεί η μόλυνση των αμυγδαλών και είναι αρκετά συχνή σε παιδιά και εφήβους.
Η αιτία είναι συνήθως η έκθεση σε βακτήρια και άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (90%) η αρχική αιτία της οξείας αμυγδαλίτιδας είναι μια ίωση που κάνει τις αμυγδαλές πιο «ευαίσθητες», με αποτέλεσμα να μολύνονται με κάποιο από τα μικρόβια που φυσιολογικά υπάρχει στο ανθρώπινο στόμα.
Η οξεία αμυγδαλίτιδα είναι μεταδοτική με τα σταγονίδια του σάλιου, με τον βήχα και το φτέρνισμα. Ο ασθενής νιώθει εξαντλημένος, πονάει όλο το σώμα του και δεν μπορεί να καταπιεί. Ο πόνος, μάλιστα, μπορεί να «χτυπάει» στα αυτιά, να εμφανίζεται πυρετός 39-40οC, ενώ είναι πιθανό να υπάρχει πύον στις αμυγδαλές, να είναι πρησμένοι οι αδένες στον λαιμό και να μυρίζει έντονα η αναπνοή του ασθενούς.
Η φλεγμονή και το οίδημα των αμυγδαλών λόγω των συχνών επεισοδίων ή της χρόνιας αμυγδαλίτιδας έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία, όπως:
- Δύσπνοια
- Διακοπτόμενη αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου (αποφρακτική υπνική άπνοια)
- Λοίμωξη που εξαπλώνεται στους γύρω ιστούς (μόλυνση των αμυγδαλών)
- Λοίμωξη που προκαλεί τη συσσώρευση υγρού (πύον) στο πίσω μέρος των αμυγδαλών (απόστημα των αμυγδαλών)
- Εάν η αμυγδαλίτιδα έχει προκληθεί από στρεπτόκοκκο και δεν δοθεί η απαραίτητη αγωγή, τα παιδιά παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σπάνιων παθήσεων όπως ο ρευματικός πυρετός, μια φλεγμονώδης διαταραχή που επηρεάζει την καρδιά, τις αρθρώσεις και άλλους ιστούς
- και η μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα, μια φλεγμονώδης διαταραχή των νεφρών που έχει ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή απομάκρυνση υπολειμματικών ουσιών και υγρών από το αίμα
Αφαίρεση αμυγδαλών: Συμπτώματα που δείχνουν χειρουργείο
Αμυγδαλές: Τις προηγούμενες δεκαετίες οι ενδείξεις για το ποιος χρειάζεται να αφαιρέσει τις αμυγδαλές και ποιος όχι ήταν αόριστες και λιγότερο τεκμηριωμένες. Πολύ συχνά λοιπόν ακούγαμε πως εάν έχω υπερτροφικές ή πρησμένες αμυγδαλές πρέπει να τις αφαιρέσω. Αυτό φυσικά αποδείχθηκε πως δεν ισχύει.
Αφαίρεση αμυγδαλών: Συμπτώματα
Το πρήξιμο, ο ερεθισμός, οι διογκωμένες ή υπερτροφικές αμυγδαλές, ακόμη ενόχληση και πύον στις αμυγδαλές, δεν είναι ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση, εκτός κι αν προκαλούν συμπτώματα.
Τι συμπτώματα πρέπει να προκαλέσουν οι αμυγδαλές για να πρέπει να γίνει αφαίρεση; Οι σωστές ενδείξεις που συνιστούν ανάγκη για αμυγδαλεκτομή είναι τα εξής συμπτώματα:
- Η υποτροπιάζουσα μικροβιακή αμυγδαλίτιδα (>5 το χρόνο, >4 για δύο συνεχόμενα χρόνια, >3 για τρία συνεχόμενα χρόνια)
- Το περιαμυγδαλικό απόστημα (απόστημα στις αμυγδαλές)
- Η χαλίτωση (δυσοσμία – κακοσμία του στόματος), δηλαδή να μυρίζει άσχημα το στόμα του παιδιού
- Υποψία κακοήθειας (καρκίνος στις αμυγδαλές είναι σπανιότερος, συνήθως υποψιαζόμαστε λέμφωμα) και
- Απόλυτη ένδειξηαμυγδαλεκτομής θεωρείται το σύνδρομο άπνοιας ύπνου.
Ανάλογα με τα συμπτώματα, η θεραπεία στα παιδιά, εκτός από επέμβαση στις αμυγδαλές, συνδυάζεται εάν απαιτείται με επέμβαση αδενοτομής (τα γνωστά σε όλους κρεατάκια) ή μυριγγοτομής και τοποθέτησης σωληνίσκων αερισμού.
Αφαίρεση αμυγδαλών: Λάθη και παρανοήσεις
Η πιο συχνή ένδειξη προφανώς είναι η υποτροπιάζουσα αμυγδαλίτιδα. Για να είναι σίγουρη όμως η διάγνωση πρέπει να τεθεί από τον ΩΡΛ ιατρό, αλλιώς υπάρχει περίπτωση σφάλματος. Δεν είναι συχνά τα περιστατικά που έρχονται ασθενείς στο ιατρείο με άσπρα στίγματα στις αμυγδαλές, φοβούμενοι ότι είναι πύον και είναι απλά τροφώδη βύσματα μέσα στις κρύπτες των αμυγδαλών!!!
Η αντιβίωση θα επιλύσει σίγουρα τα συμπτώματα στην οξεία φάση. Η σίγουρη θεραπεία και η μόνο αντιμετώπιση όταν υπάρχουν οι ενδείξεις που προαναφέραμε είναι μόνο η επέμβαση. Στο παρελθόν, έχουν προταθεί πολλά γιατροσόφια, Από γαργάρες έως και βότανα, καταπλάσματα και αφεψήματα. Ενώ ορισμένα από αυτά βοηθούν πραγματικά στην οξεία φάση σε μια αμυγδαλίτιδα, δεν πρόκειται ποτέ να διορθώσουν ένα περιαμυγδαλικό απόστημα ή την ανάγκη ιστολογικής βιοψίας σε μια υποψία καρκίνου ή να ελαττώσουν τα επεισόδια αμυγδαλίτιδας ενός ασθενούς. Το ρόλο εκεί έχει μόνο η χειρουργική θεραπεία.
Ακολουθεί ενδοσκοπική εικόνα ασθενούς που υποφέρει από κακοσμία στόματος λόγω βυσμάτων τροφής στις αμυγδαλές του. Ένα σύνηθες σημείο παρανόησης είναι να νομίζουν οι ασθενείς η οι θεράποντες πως αυτά τα τροφώδη βύσματα είναι πύον στις αμυγδαλές, το οποίο και συνήθως οδηγεί σε περιττή χορήγηση αντιβίωσης.
Πριν την επέμβαση
Συνήθως, απαιτείται ο απλός εργαστηριακός έλεγχος καθώς και έλεγχος πηκτικότητας, ο οποίος γίνεται το πρωί της εισαγωγής λίγες ώρες πριν από την επέμβαση.
Πώς γίνεται η αμυγδαλεκτομή; Ποια είναι η πιο ασφαλής και σύγχρονη μέθοδος;
Η εγχείρηση στις αμυγδαλές (αμυγδαλεκτομή) είναι η πιο συχνή επέμβαση στην ωτορινολαρυγγολογία. Ως εκ τούτου, οι τεχνικές με την πάροδο των δεκαετιών έχουν εξελιχθεί τόσο πολύ ώστε να είναι πλέον μια ασφαλής επέμβαση. Η επέμβαση γίνεται μέσα από το στόμα του ασθενούς χωρίς τομές.
Οι τρείς κύριες μέθοδοι που αφαιρούνται οι αμυγδαλές είναι:
1. Κλασσική αμυγδαλεκτομή
Η διαδικασία συνήθως περιλαμβάνει διάνοιξη του βλεννογόνου δίπλα στην αμυγδαλή κατά μήκος της πρόσθιας καμάρας. Συλλαμβάνεται ο άνω πόλος της αμυγδαλής με ειδική λαβίδα και έλκεται προς τη μέση γραμμή. Η αποκόλληση ξεκινά με την ανάποδη μεριά ενός νυστεριού, με την οποία τέμνουμε τη συνένωση της αμυγδαλής με τους γειτονικούς μύες. Το επόμενο βήμα είναι η αποκόλληση της αμυγδαλής από τους γειτονικούς μύες. με ιδιαίτερη προσοχή να γίνει ακριβώς επάνω στην κάψα της αμυγδαλής. Αυτός είναι και ο μόνος παράγοντας ο οποίος θα μειώσει την πιθανότητα για μετεγχειρητική αιμορραγία.
Η αποκόλληση συνεχίζεται μέχρι να αιωρείται η αμυγδαλή από έναν αγγειακό και βλεννογονικό μίσχο στον κάτω πόλο. Με ειδική λαβίδα συλλαμβάνεται ο κάτω πόλος της αμυγδαλής και με ψαλίδι εκτέμεται η περιοχή του μίσχου. Γύρω από τη λαβίδα αυτή περνάει ειδικό ράμμα μετάξης, το οποίο και συγκρατεί την κάτω αμυγδαλική αρτηρία. Επιτυγχάνεται προσεκτική αιμόσταση στην αμυγδαλή που έχει αφαιρεθεί, και η διαδικασία επαναλαμβάνεται στην αντίπλευρη αμυγδαλή. Τυχόν μικρές αιμορραγικές εστίες περιορίζονται με χρήση διαθερμίας. ενώ μεγαλύτερες με τη σύλληψη με λαβίδα και τοποθέτηση ράμματος μετάξης.
2 Αφαίρεση αμυγδαλών με laser.
Υπάρχουν πολλές εργασίες και πολλοί στο εξωτερικό που εφαρμόζουν λέιζερ στις αμυγδαλές. Τα αποτελέσματα όμως δεν είναι τόσο εντυπωσιακά όσο εντυπωσιακή ίσως είναι η λέξη LASER.
Το 2013 μια εργασία που συνέκρινε την κλασσική και την λέιζερ αμυγδαλεκτομή βρήκε τα ακόλουθα:
- αυξημένη πιθανότητα μετεγχειρητικής αιμορραγίας με το λέιζερ
- στατιστικά σημαντικά περισσότερος πόνος με το λέιζερ από τοι πχ με το ultrasonic scalpel.
Το 2021 βέβαια ανακοινώθηκαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα για την αφαίρεση των αμυγδαλών με το λειζερ.
Η συγκεκριμένη εργασία βρήκε πως
- με το λέιζερ ελαττώνεται σημαντικά ο χρόνος της επέμβασης.
- ελαττώνεται επίσης η απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια αυτής.
- ο πόνος τις πρώτες ημέρες ήταν ίδιος με αυτόν στη συμβατική αμυγδαλεκτομή.
όμως:
- μετά την πρώτη εβδομάδα εμφανίστηκε περισσότερος πόνος σε όσους είχαν χειρουργηθεί με το λέιζερ.
3. Αμυγδαλεκτομή με τη χρήση coblator.
Στην κλινική μας η αμυγδαλεκτομή με το coblator αποδείχθηκε ασφαλής μέθοδος με καλύτερα αποτελέσματα. Τα ελπιδοφόρα μηνύματα της νέας αυτής μεθόδου δείχνουν γρηγορότερη ανάρρωση, βελτίωση της ποιότητας ζωής και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο. Οι μικροί ασθενείς ειδικά επωφελούνται ιδιαιτέρως με την χρήση του σύγχρονου αυτού εργαλείου. Με το coblator μπορούμε να κάνουμε και αμυγδαλοτομή (να ψαλιδίσουμε τις αμυγδαλές απλά), αλλά και αμυγδαλεκτομή (πλήρης αφαίρεση των αμυγδαλών).
Μετά την αμυγδαλεκτομή: Οδηγίες και επιπλοκές
Ο ασθενής παραμένει στην κλινική το πρώτο βράδυ μετά από την εγχείρηση και παρακολουθείται τακτικά για τυχόν οίδημα ή αιμορραγία. Με το εξιτήριο ο ασθενής λαμβάνει οδηγίες για αναλγητική αγωγή, αντιβίωση, συχνή πρόσληψη υγρών και υδρική δίαιτα – διατροφή (μαλακά, δροσερά γεύματα και αποφυγή τροφών σκληρών που μπορούν να τραυματίσουν τη χειρουργημένη περιοχή) για μια εβδομάδα περίπου. Η ανάρρωση για τα παιδιά είναι συνήθως 4 – 7 ημέρες, ενώ λίγο περισσότερες είναι στους ενήλικες. Ο πόνος διαφέρει ανάλογα τον ασθενή, αλλά και τη μέθοδο που έχει επιλεγεί. Μπορεί να είναι αρκετός ώστε να περιορίζεται η λήψη τροφής από το στόμα, αλλά συνήθως κρατά λίγες ημέρες.
Η σημαντικότερη επιπλοκή αδιαμφισβήτητα είναι η αιμορραγία, που μπορεί να συμβεί μέχρι 10 ημέρες μετά την επέμβαση (με συχνότερη την πρώτη και την έβδομη ημέρα). Στην περίπτωση αυτή, ο ασθενής εάν δει αίμα από το στόμα θα εξετασθεί αμέσως από τον γιατρό και η αιμορραγία θα σταματήσει ή στο ιατρείο ή στην κλινική. Παρά τις πολλές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση περιεγχειρητικών φαρμάκων και διαφορετικών χειρουργικών μεθόδων, κανένα δεν εκμηδένισε την πιθανότητα μετεγχειρητικής αιμορραγίας.