Λευκά αιμοσφαίρια η αλλιώς λευκοκύτταρα είναι κύτταρα που κυκλοφορούν μέσα στο αίμα μας και βοηθούν τον οργανισμό μας να αντιμετωπίσει πιθανούς εισβολής όπως μικρόβια και λοιμώξεις που προκαλούνται. Επιπλέον, συμμετέχουν στη δημιουργία φλεγμονών και την εκδήλωση αλλεργιών .Στο αίμα μας συναντάμε τρία είδη κυττάρων τα κύτταρα αυτά είναι το λευκά αιμοσφαίρια, τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Και τα τρία αυτά είδη των κυττάρων παράγονται στο μυελό των οστών μας και στη συνέχεια απελευθερώνονται στο αίμα που κυκλοφορεί στο σώμα μας .Τα συναντάμε επίσης στο λεμφικό σύστημα και στους ιστούς μας.
Όταν έχουμε πάθει μόλυνση ή έχουμε κάποια φλεγμονή σε κάποιο σημείο του σώματός μας, ο μυελός (το μεδούλι) των οστών μας παράγει πιο πολλά λευκά αιμοσφαίρια που απελευθερώνονται στο αίμα μας ώστε μέσα από μια πολύπλοκη διαδικασία να μετακινηθούν προς το σημείο της μόλυνσης ή της φλεγμονής. Καθώς η κατάστασή μας βελτιώνεται, υποχωρεί η παραγωγή λευκών από το μυελό των οστών με αποτέλεσμα ο αριθμός των λευκών στο αίμα μας να πέσει και πάλι σε φυσιολογικά επίπεδα. Εκτός από τις λοιμώξεις και τις φλεγμονές, και άλλες καταστάσεις μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων από το μυελό των οστών μας.
Λευκά αιμοσφαίρια : φυσιολογικές τιμές ανά κατηγορία ανθρώπων
Οι φυσιολογικές τιμές των λευκών αιμοσφαιρίων σε υγιείς ενήλικες είναι μεταξύ 4.000 και 11.000 κυττάρων ανά μικρόλιτρο (μL ή mcL) ή κυβικό χιλιοστό (mm3) αίματος, αν και οι τιμές αυτές μπορεί να διαφέρουν μεταξύ αντρών και γυναικών, ενώ τα υγιή παιδιά και οι υγιείς ενήλικες συνήθως έχουν μεγαλύτερο αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων. Οι τιμές αυτές μπορεί να διαφέρουν και μεταξύ χωρών αλλά και εργαστηρίων. Πιο συγκεκριμένα οι φυσιολογικές τιμές κυμαίνονται για:
- Άνδρες: 5.000-10.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος
- Γυναίκες: 4.500-11.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος
- Παιδιά: 5.000-10.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος
- Εγκυμοσύνη: 6.000-17.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος (εξαιτίας του στρες που προκαλεί στο σώμα της εγκύου η κυοφορία)
- Τοκετός-Λοχεία (πρώτες ώρες μετά τον τοκετό): 9.000-25.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος (οι τιμές επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα περίπου στις 4 εβδομάδες μετά τον τοκετό)
Όταν ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων είναι υψηλός, πάνω, δηλαδή, από τα φυσιολογικά όρια, τότε έχουμε λευκοκυττάρωση, που μπορεί να προκύψει από διάφορες καταστάσεις όπως είναι:
- λοιμώξεις που προκαλούνται συνήθως από μικρόβια, ιούς, μύκητες ή παράσιτα,
- φλεγμονές ή οι φλεγμονώδεις καταστάσεις, όπως είναι η ρευματοειδής η αρθρίτιδα, η αγγειίτιδα ή οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου,
- λευχαιμία ή τα μυελοϋπερπλαστικά σύνδρομα,
- νεκρωτικές καταστάσεις (τραύμα, εγκαύματα, από χειρουργικές επεμβάσεις ή από καρδιακή προσβολή),
- αλλεργικές αντιδράσεις (αλλεργίες, άσθμα),
- έντονη άσκηση,
- σοβαρή συναισθηματική ή σωματική καταπόνηση (stress),
- το τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης.
Αν ένα άτομο έχει χαμηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων, το σώμα του γίνεται επιρρεπές σε σοβαρές ασθένειες και λοιμώξεις. Ο χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων μπορεί να υποδεικνύει την παρουσία ενός πιο σοβαρού προβλήματος υγείας, όπως λευχαιμία, υπερθυρεοειδισμός, απλαστική αναιμία, ή μια μολυσματική ασθένεια.
- Ενας ανεπαρκής αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων μπορεί επίσης να είναι μια δυνητικά επικίνδυνη παρενέργεια από τη λήψη ορισμένων φαρμάκων ή από θεραπεία ακτινοβολίας ή χημειοθεραπείας.
- Είναι σύνηθες για ένα άτομο με καρκίνο να υποφέρει από χαμηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων. Ενας συγκεκριμένος τύπος καρκίνου, η λευχαιμία, είναι ιδιαίτερα καταστροφική για τα λευκά αιμοσφαίρια και το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Η λευχαιμία πλήττει άμεσα τον ιστό που συνθέτει το μυελό των οστών, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί σε κάποια λιγότερο υγιή και σε μια πληθώρα μεταλλαγμένα και κατεστραμμένα λευκά αιμοσφαίρια.
Λευκά αιμοσφαίρια: Πότε πρέπει να γίνει ο Έλεγχος
Ο γιατρός μας ζητά τη συγκεκριμένη εξέταση, όταν ζητά να κάνουμε μια γενική αίματος ή στο πλαίσιο των εξετάσεων ρουτίνας που κάνουμε για να δούμε πώς πάει η υγεία μας ή όταν έχουμε συμπτώματα που μπορεί να σημαίνουν ότι έχουμε λοίμωξη ή κάποια φλεγμονή, όπως είναι:
- πυρετός, ρίγη
- πόνοι στο σώμα μας
- πονοκέφαλος
- συμπτώματα ανάλογα με το σημείο που εντοπίζεται η λοίμωξη ή η φλεγμονή.
Επίσης, ο γιατρός ζητά την εξέταση αυτή, όταν έχουμε συμπτώματα που τα θεωρεί ότι είναι ύποπτα για κάποια διαταραχή στο αίμα μας ή που μπορεί να έχουν σχέση με ένα αυτοάνοσο νόσημα ή μια ανοσιακή ανεπάρκεια.
Τέλος, μπορεί να ζητηθεί από το γιατρό μας να την κάνουμε συχνά και σε τακτά χρονικά διαστήματα για να παρακολουθήσει την πορεία μας, όταν μας έχει διαγνώσει λοίμωξη, αιματολογική ή ανοσιακή διαταραχή ή κάποια άλλη πάθηση που επηρεάζει τα λευκά μας. Μπορεί, επίσης, να μας ζητηθεί να την κάνουμε περιοδικά είτε για να παρακολουθούμε την αποτελεσματικότητα της θεραπείας είτε σε περίπτωση που κάνουμε κάποια θεραπεία, όπως είναι οι ακτινοβολίες και η χημειοθεραπεία, που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τα λευκά αιμοσφαίρια του αίματός μας.
Η μέτρηση του αριθμού των λευκών μπορεί να δείξει αν υπάρχει κάτι που επηρεάζει τα λευκά. Για το τι, όμως, προκαλεί ένα αποτέλεσμα που δεν είναι φυσιολογικό θα χρειαστεί να γίνουν και άλλες εξετάσεις, όπως εξέταση του μυελού των οστών ώστε να αποκαλυφθεί αν υπάρχουν ανώριμες ή και παθολογικές μορφές λευκών αιμοσφαιρίων.