Διάρροια: Πώς σταματάει – Η διατροφή που θα σας… σώσει – Αίτια και αντιμετώπιση

Διάρροια σημαίνει υδαρείς κενώσεις πάνω από 3 φορές την ημέρα. Οι περισσότεροι ενήλικες παρουσιάζουν διάρροια περίπου 4 φορές κάθε χρόνο. Πρακτικά κάθε άνθρωπος θα εμφανίσει διάρροια κάποια στιγμή στη ζωή του. Τα αίτια της διάρροιας περιλαμβάνουν τα εξής:

• Ιούς
• Τροφική δηλητηρίαση
• Παράσιτα (σκουλήκια στα κόπρανα)
• Ακτινοθεραπεία
• Φάρμακα (συνήθη φάρμακα που προκαλούν διάρροια είναι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων γνωστές ως πραζόλες, τα αντιβιοτικά που καταστρέφουν την φυσιολογική εντερική χλωρίδα κ.ά.)
• Προβλήματα πέψης ορισμένων τροφίμων (κοιλιοκάκη ή δυσανεξία στη γλουτένη, δυσανεξία λακτόζης, κ.ά.)
• Ασθένειες του πεπτικού συστήματος (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, μικροσκοπική κολίτιδα, παγκρεατική ανεπάρκεια κ.ά.)
• Υπερθυρεοειδισμός
• Ορισμένες μορφές καρκίνου
• Κατάχρηση καθαρτικών
• Κατάχρηση αλκοόλ
• Διαβήτης

Διάρροια: Ποιοι τύποι διάρροιας υπάρχουν;

1. Οσμωτική διάρροια: Όταν κάτι στο έντερο αντλεί νερό από το υπόλοιπο σώμα. Κλασικό παράδειγμα είναι η σορβιτόλη, ένα υποκατάστατο της ζάχαρης που χρησιμοποιείται σε τσίχλες και καραμέλες. Η σορβιτόλη δεν απορροφάται από τον οργανισμό αλλά προσελκύει νερό προς το έντερο, προκαλώντας διάρροια.
2. Εκκριτική διάρροια: Όταν το ίδιο το σώμα απελευθερώνει νερό στο έντερο. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα λοίμωξης ή άλλης πάθησης.
3. Εξιδρωματική διάρροια: Όταν υπάρχει αίμα και πύον στα κόπρανα. Είναι αποτέλεσμα φλεγμονώδους πάθησης, όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.

Διάρροια: Μπορείτε να ακολουθήσετε την εξής διατροφή

• Πίνετε πολλά υγρά (νερό, ντεκαφεϊνέ τσάι, χαμομήλι). Μην καταναλώνετε βότανα ή αφέψημα βοτάνων που πιθανόν να περιέχουν καφεΐνη, διότι θα επιδεινώσουν τα συμπτώματά σας. Το χαμομήλι είναι καλό για τη θεραπεία της φλεγμονής του εντέρου, και έχει αντισπασμωδικές ιδιότητες. Πίνετε έως και 3 φλιτζάνια την ημέρα.
• Ακολουθήσετε την ακόλουθη διατροφή: Καταναλώνετε μικρή ποσότητα φαγητού, κατά προτίμηση πατάτες, ζυμαρικά, ρύζι, πλιγούρι βρώμης, κράκερς, μπανάνες, σούπα, και βραστά λαχανικά. Η προσθήκη αλατιού στα τρόφιμα βοηθάει.
• Το λεμόνι διαθέτει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες μέσω της βιταμίνης C που περιέχει. Όμως αν η διάρροια οφείλεται σε υπερκατανάλωση φρουκτόζης ή σε δίαιτα με λεμονάδα που ακολουθούν ορισμένοι, τότε δεν θα πρέπει να επιδεινώσετε τη διάρροια καταναλώνοντας λεμόνι. Ο γαστρεντερολόγος που σας παρακολουθεί θα σας πει αν μπορείτε να καταναλώσετε λεμόνι.
• Τα προβιοτικά θα μας βοηθήσουν να ξεφορτωθούμε την διάρροια πιο γρήγορα, είτε τα προσλάβουμε από το φαγητό, είτε σε μορφή συμπληρώματος.  Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμα βακτήρια που ζουν στο έντερό μας, και φροντίζουν για την καλή του λειτουργία. Αν ενισχύσουμε την παρουσία τους προσωρινά θα μειώσουμε την σφοδρότητα της διάρροιας, ακόμα και την διάρκειά της.
• Ξέρουμε πως η πιο κλασική και δοκιμασμένη συνταγή για την διάρροια είναι αυτές οι τέσσερις τροφές: μήλο, μπανάνα, λευκό ρύζι και φρυγανιές. Οι μπανάνες, ειδικά, είναι πολύ χρήσιμες, καθώς μας αναπληρώνουν το κάλιο που χάνουμε με την διάρροια. Άλλες εύκολες τροφές που μπορούμε να φάμε για να βοηθήσουμε το στομάχι μας είναι η κοτόσουπα, οι πατάτες και η βρώμη. Αποφύγετε όσπρια, πράσινα λαχανικά και αναψυκτικά, καθώς μπορούν να φέρουν αέρια.

Διάρροια: Τρόφιμα που πρέπει να αποφύγετε

• Λιπαρά φαγητά ή φαγητά με σάλτσες, κρεμμύδια σοταρισμένα, και καρυκεύματα
• Γάλα, βούτυρο, παγωτό, τυρί (ακόμη και αν δεν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη)
• Καφές, αλκοόλ. Ο καφές έχει διουρητική δράση λόγω της καφεΐνης που περιέχει, που σημαίνει ότι συμβάλλει στην αφυδάτωση του ήδη επιβαρυμένου οργανισμού.
• Σορβιτόλη και άλλες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες (συμπεριλαμβάνονται γλυκά, τσίχλες, αναψυκτικά και υποκατάστατα ζάχαρης)
• Τρόφιμα που προκαλούν αυξημένη παραγωγή αερίων εντέρου (πχ λάχανο, φασόλια, μπρόκολο, κουνουπίδι)
• Οποιοδήποτε άλλο φαγητό που δεν έχει συντηρηθεί καλά

Διάρροια: Πότε να απευθυνθείτε σε γαστρεντερολόγο;

• Τα συμπτώματά σας δεν βελτιώνονται μετά από 48 ώρες
• Κάνετε περισσότερες από 6 υδαρείς κενώσεις (διάρροια σαν νερό) μέσα σε 24 ώρες
• Κάνετε πολλές μικρές κενώσεις με αίμα ή βλέννα
• Η διάρροιά σας έχει χρώμα μαύρο σαν πίσσα ή παρουσία αίματος
• Κάνετε υψηλό πυρετό πάνω από 38,5°C
• Έχετε έντονο πόνο στην κοιλιά
• Είστε πάνω από 70 ετών
• Η διάρροια εμφανίσθηκε μετά τη λήψη αντιβιοτικών
• Ο οργανισμός σας έχει χάσει πολύ νερό (αφυδάτωση)

Τα συμπτώματα της αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

• Αίσθημα κόπωσης
• Δίψα
• Ξηροστομία
• Μυϊκές κράμπες
• Ζάλη
• Σύγχυση
• Ούρα με έντονο κίτρινο χρώμα και μειωμένη ούρηση για 5 ώρες και πάνω

Διάρροια: Πώς αντιμετωπίζεται;

Η διάρροια αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά, με αντιβιοτικά και φάρμακα που βελτιώνουν τη διάρροια ως σύμπτωμα. Μην λαμβάνετε από μόνοι σας φάρμακα τύπου λοπεραμίδης (Imodium) που μπορεί να επιδεινώσουν τον πόνο στην κοιλιά, να προκαλέσουν αρρυθμία, ζάλη, λιποθυμία, ειδικά σε έδαφος προϋπάρχουσας αφυδάτωσης ή άλλης πάθησης.

Η λοπεραμίδη αλληλεπιδρά με άλλα φάρμακα που πιθανόν λαμβάνει ο ασθενής οπότε θα πρέπει οπωσδήποτε να ενημερωθεί ο θεράπων ιατρός για την αποφυγή ανεπιθύμητων ενεργειών. Η καλή ενυδάτωση είναι απαραίτητη. Εάν η διάρροια οφείλεται σε φάρμακα, η διακοπή ή η τροποποίηση της δόσης των φαρμάκων που προκαλούν διάρροια πιθανόν να είναι αναγκαία. Υπάρχουν τροφές που καλό είναι να αποφεύγονται όσο διαρκεί η διάρροια. Ο γαστρεντερολόγος σας θα σας δώσει σχετικές αναλυτικές πληροφορίες.

Δώστε έμφαση στους κανόνες υγιεινής που περιλαμβάνουν καθαριότητα των σκευών κατά την παρασκευή του φαγητού, και στο πλύσιμο των χεριών μετά την χρήση της τουαλέτας.