Δυσλεξία: Το πιο σταθερό πράγμα των δυσλεξικών ατόμων είναι η αστάθεια των χαρακτηριστικών τους. Και αυτό γιατί ποικίλλουν από μέρα σε μέρα ή ακόμα από λεπτό σε λεπτό. Τα περισσότερα δυσλεξικά άτομα παρουσιάζουν περίπου 10 από τα χαρακτηριστικά που παρατίθενται παρακάτω σύμφωνα με το noesi.gr.

Δυσλεξία: Τα 37 χαρακτηριστικά

1.Εμφανίζονται έξυπνοι, ιδιαίτερα ευφυείς, με ευκρίνεια στο λόγο τους αλλά δεν μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν σωστά χωρίς να κάνουν ορθογραφικά λάθη σε σχέση με την ηλικία τους.

2. Έχουν την ταμπέλα του χαζού, του τεμπέλη, του απρόσεκτου, του ανώριμου, που “δεν προσπαθεί αρκετά” ή “με προβλήματα συμπεριφοράς”.

3. Δεν είναι “αρκετά πίσω” ή “αρκετά κακοί” ώστε να βοηθηθούν από το σχολικό τους περιβάλλον.

4. Έχουν υψηλό δείκτη νοημοσύνης αλλά οι επιδόσεις τους στις εξετάσεις δεν είναι καλές. Είναι καλοί στις προφορικές εξετάσεις αλλά όχι στις γραπτές.

5. Νιώθουν χαζοί, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, κρύβουν ή καλύπτουν τις αδυναμίες τους με έξυπνες αντισταθμιστικές στρατηγικές, απογοητεύονται εύκολα και είναι ανήσυχοι για τις εξετάσεις στο σχολείο.

6. Έχουν ταλέντο στην τέχνη, την υποκριτική, τη μουσική, τα αθλήματα, την αφήγηση, τις πωλήσεις, τις επιχειρήσεις, τη διακόσμηση, την οικοδόμηση ή την μηχανική.

7. Μοιάζουν να ονειροπολούν συχνά, “χάνονται” εύκολα ή χάνουν την αίσθηση του χρόνου.

8. Δυσκολεύονται να παραμείνουν συγκεντρωμένοι.

9. Μαθαίνουν καλύτερα εμπειρικά όταν δημιουργούν με τα χέρια τους, μέσω επιδείξεων, πειραμάτων, παρατηρήσεων και οπτικών βοηθημάτων.

Δυσλεξία: Όραση, Ανάγνωση και Ορθογραφία

10. Παραπονιούνται για ζαλάδες, πονοκεφάλους ή πόνους στο στομάχι ενώ διαβάζουν.

11. Τους μπερδεύουν τα γράμματα, οι αριθμοί, οι λέξεις, οι αλληλουχίες ή οι λεκτικές εξηγήσεις.

12. Όταν διαβάζουν ή γράφουν υπάρχουν επαναλήψεις, προσθέσεις, μεταθέσεις, παραλήψεις, αντικαταστάσεις και αντιστροφές γραμμάτων, αριθμών και/ή λέξεων.

13. Παραπονιούνται ότι νιώθουν ή βλέπουν κίνηση η οποία είναι ανύπαρκτη κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, της γραφής ή της αντιγραφής.

14. Φαίνεται να έχουν δυσκολία στην όραση αν και οι οφθαλμολογικές εξετάσεις δεν δείχνουν κάτι τέτοιο.

15. Έχουν οξεία όραση και παρατηρητικότητα ή έχουν έλλειψη βαθειάς αντίληψης και περιφερειακής όρασης.

16. Διαβάζουν και ξαναδιαβάζουν με μικρή κατανόηση.

17. Η ορθογραφία τους φωνητικά δεν είναι σωστή και δεν έχει συνέπεια.

Δυσλεξία: Ακοή και Ομιλία

18. Έχουν πολύ καλή ακοή, ακούνε πράγματα που δεν έχουν ειπωθεί ή είναι προφανή σε άλλους, η προσοχή τους αποσπάται πολύ εύκολα από τους ήχους.

19. Δυσκολεύονται να μετατρέψουν τις σκέψεις τους σε λέξεις, μιλούν διστακτικά, αφήνουν προτάσεις ανολοκλήρωτες, τραυλίζουν όταν αγχώνονται, δεν προφέρουν σωστά τις μεγάλες λέξεις ή μεταθέτουν τις φράσεις, τις λέξεις και τις συλλαβές.

Δυσλεξία: Δεξιότητες Κίνησης και Γραφής

20. Αντιμετωπίζουν προβλήματα με το γράψιμο ή την αντιγραφή, πιάνουν με ασυνήθιστο τρόπο το μολύβι, ο γραφικός τους χαρακτήρας ποικίλλει ή είναι δυσανάγνωστος.

21. Είναι αδέξιοι, ασυντόνιστοι, φτωχοί σε δραστηριότητες που φέρουν μπάλα ή σε ομαδικά αθλήματα, έχουν δυσκολία στις λεπτές και/ή μεγάλες κινήσεις και δεξιότητες, είναι επιρρεπείς στη ναυτία λόγω της κίνησης.

22. Μπορούν να είναι αμφιδέξιοι, δηλαδή να χρησιμοποιούν και τα δυο τους χέρια και συχνά μπερδεύουν το αριστερό με το δεξί και το πάνω με το κάτω.

Δυσλεξία: Μαθηματικά και Διαχείριση του Χρόνου

23. Δυσκολεύονται να πουν την ώρα, να διαχειριστούν το χρόνο, να μάθουν αλληλουχίες πληροφοριών ή καθηκόντων και να είναι στην ώρα τους.

24. Φαίνεται να είναι εξαρτημένοι στο μέτρημα των δαχτύλων ή άλλων κόλπων όταν κάνουν μαθηματικά, γνωρίζουν την απάντηση αλλά δεν μπορούν να την κάνουν στο χαρτί.

25. Μπορούν να μετρήσουν αλλά έχουν δυσκολία στο μέτρημα των αντικειμένων και να διαχειρίζονται χρήματα.

26. Μπορούν να κάνουν αριθμητική αλλά αποτυγχάνουν να λύσουν τα προβλήματα των μαθηματικών, δεν μπορούν να κατανοήσουν την άλγεβρα ή υψηλότερα μαθηματικά.

Δυσλεξία: Μνήμη και Γνώση

27. Έχουν εξαιρετική μακροπρόθεσμη μνήμη για εμπειρίες, τοποθεσίες και γεγονότα.

28. Έχουν φτωχή μνήμη για αλληλουχίες, γεγονότα και πληροφορίες που δεν τις έχουν βιώσει.

29. Σκέφτονται κυρίως με εικόνες και συναισθήματα παρά με τους ήχους των λέξεων (φτωχός εσωτερικός διάλογος).

Δυσλεξία: Συμπεριφορά, Υγεία, Ανάπτυξη και Προσωπικότητα

30. Είναι εξαιρετικά ανοργάνωτοι ή καταναγκαστικά τακτικοί.

31. Μπορεί να είναι ο κλόουν της αίθουσας, οι ταραχοποιοί ή να είναι πολύ ήσυχοι.

32. Είχαν ασυνήθιστα πρώιμη ή αργή ανάπτυξη στην εξέλιξή τους (ομιλία, μπουσούλημα, περπάτημα, δέσιμο κορδονιών).

33. Είναι επιρρεπείς σε μολύνσεις αυτιών, ευαίσθητοι σε τροφές, συντηρητικά ή χημικά προϊόντα.

34. Μπορεί να κοιμούνται ή πολύ βαριά ή πολύ ελαφριά ή να κάνουν νυχτερινή ενούρηση σε μη κατάλληλη ηλικία.

35. Έχουν ασυνήθιστα υψηλή ή χαμηλή αντοχή στον πόνο.

36. Έχουν υψηλό αίσθημα δικαιοσύνης, είναι ευαίσθητοι και επιδιώκουν την τελειότητα.

37. Τα λάθη και τα συμπτώματα αυξάνονται υπερβολικά με τη σύγχυση, την πίεση του χρόνου, το άγχος ή την κακή υγεία.

Τα βασικά συμπτώματα της δυσλεξίας ανά ηλικία

Προσχολική ηλικία

-Ένα παιδί προσχολικής ηλικίας (3-4 ετών) μπορεί:

-Να αρχίσει να μιλάει αργότερα από ό,τι τα περισσότερα παιδιά.

-Να έχει μεγαλύτερη δυσκολία από ό,τι τα άλλα παιδιά στο να προφέρει λέξεις.

-Να μην εμπλουτίζει το ίδιο γρήγορα με νέες λέξεις το λεξιλόγιό του και να μην είναι σε θέση να θυμηθεί τη σωστή λέξη για κάθε σκοπό.

-Να έχει πρόβλημα να μάθει το αλφάβητο, τους αριθμούς, τις ημέρες της εβδομάδας, τα χρώματα, τα σχήματα, το πώς να συλλαβίσει και το πώς να γράψει το όνομά του.

-Να έχει δυσκολία απαγγελίας μικρών ποιημάτων ή να σκεφτεί λέξεις με ομοιοκαταληξία.

-Να αργήσει να αναπτύξει λεπτές κινητικές δεξιότητες. Για παράδειγμα, το παιδί σας μπορεί να χρειαστεί περισσότερο χρόνο από άτομα της ίδιας ηλικίας για να μάθει πώς να κρατήσει ένα μολύβι σε θέση γραφής, πώς να χρησιμοποιεί τα κουμπιά και το φερμουάρ και πώς να βουρτσίζει τα δόντια του.

Παιδιά από το νηπιαγωγείο έως την ηλικία των 9-10 ετών μπορεί:

-Να έχουν δυσκολία στην ανάγνωση σκέτων λέξεων, όταν δηλαδή αυτές δεν περιβάλλονται από άλλες λέξεις.

-Να καθυστερούν να μάθουν τη σύνδεση μεταξύ γραμμάτων και ήχων.

-Να συγχέουν μικρές λέξεις.

-Να κάνουν διαρκώς λάθη στην ανάγνωση και την ορθογραφία

Ηλικία 10-13 ετών

Τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες μπορεί:

-Να μην κάνουν καλή ανάγνωση

-Να αλλάζουν τη σειρά των γραμμάτων σε μία λέξη

-Να αδυνατούν να αναγνωρίσουν και να μάθουν προθέματα, επιθήματα, ρίζες λέξεων και άλλες πτυχές της ανάγνωσης και της ορθογραφίας.

-Να έχουν δυσκολία στην ορθογραφία και να γράφουν την ίδια λέξη με δύο διαφορετικούς τρόπους ακόμα και στην ίδια σελίδα.

-Να αποφεύγουν να κάνουν ανάγνωση φωναχτά.

-Να έχουν δυσκολίες με προβλήματα λέξεων στα μαθηματικά.

-Να δυσκολεύονται στη γραφή ή να έχουν δυσανάγνωστη γραφή, ή να κρατούν πολύ δυνατά την λαβή του μολυβιού/στιλού όταν γράφουν.

-Να αποφεύγουν γενικά τη γραφή

Ηλικία από 14 ετών μέχρι και 18-19 ετών

Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά με δυσλεξία μπορεί:

-Να διαβάζουν πολύ αργά και με πολλά λάθη/ανακρίβειες

-Να εξακολουθούν να γράφουν την ίδια λέξη με διαφορετικούς τρόπους σε ένα ενιαίο κομμάτι κειμένου.

-Να αποφεύγουν τα τεστ που απαιτούν ανάγνωση και γραφή

-Να έχουν πρόβλημα να κάνουν περίληψη/σύνοψη κειμένου

-Να μην έχουν καλή δυνατότητα απομνημόνευσης κειμένου

-Να έχουν περιορισμένο λεξιλόγιο και να μην είναι σε θέση να αποθηκεύσουν πολλές πληροφορίες από την ανάγνωση

Ενήλικες

Οι ενήλικες με δυσλεξία μπορεί:

-Να αποκρύπτουν τα προβλήματα ανάγνωσης που αντιετωπίζουν

-Να μην είναι καλοί στον συλλαβισμό λέξεων

-Να αποφεύγουν τη γραφή

-Να έχουν αυξημένες ικανότητες στην προφορική επικοινωνία

-Να βασίζονται περισσότερο στη μνήμη τους και όχι στην ανάγνωση νέων πληροφοριών

-Να είναι καλοί στην επικοινωνία με τους άλλους ανθρώπους και στο να “διαβάζουν” τους ανθρώπους (διαισθητικοί).

-Συχνά να εργάζονται σε μια δουλειά που είναι πολύ πιο κάτω από τις πνευματικές τους ικανότητες.

-Να έχουν δυσκολία με τον προγραμματισμό και την οργάνωση.