Εγκυμοσύνη: Θεωρείται μία από τις ομορφότερες περιόδους της ζωής της γυναίκας, όμως για πολλές γυναίκες αποδεικνύεται ζόρικη. Ήδη από το πρώτο τρίμηνο οι αλλαγές στη ζωή της μέλλουσας μανούλες γίνονται αισθητές, με το πρώτο σύμπτωμα που τις χτυπά την πόρτα να είναι οι αναγούλες.
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Πρωινή αδιαθεσία
Η «Πρωινή αδιαθεσία» επηρεάζει περίπου τα τρία τέταρτα των εγκύων γυναικών στο πρώτο τρίμηνο.
Περίπου το ήμισυ όλων των εγκύων γυναικών πάσχουν από ναυτία και εμετό, το ένα τέταρτο έχει ναυτία μόνο, και ένα τέταρτο είναι απαλλαγμένο από αυτά τα συμπτώματα. Η ναυτία ξεκινά συνήθως περίπου την 6η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, μπορεί όμως να ξεκινήσει και πιο νωρίς και τείνει να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια του επόμενου μήνα.
Περίπου το ήμισυ των γυναικών που έχει ναυτία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αισθάνονται πλήρη απαλλαγή μετά τη 14η εβδομάδα.
Για το μεγαλύτερο μέρος του υπολοίπου των γυναικών, χρειάζεται τουλάχιστον άλλος ένα μήνας για τη μείωση των συμπτωμάτων, αν και μπορεί τα συμπτώματα να επιστρέψουν αργότερα αφού η εγκυμοσύνη έχει προχωρήσει αρκετά. Δυστυχώς, για ένα μικρό ποσοστό των γυναικών τα συμπτώματα μπορεί να επιμείνουν μέχρι τον τοκετό. Για ορισμένες έγκυες γυναίκες, τα συμπτώματα είναι περισσότερο έντονα το πρωί και ελαττώνονται αργότερα, με το ενδεχόμενο να εμφανιστούν ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της ημέρας ενώ για τις περισσότερες γυναίκες μπορεί να διαρκούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η ένταση των συμπτωμάτων μπορεί να διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα σε μεγάλο βαθμό.
Φυσικά, μόνο και μόνο επειδή η πρωινή αδιαθεσία είναι ένα συχνό σύμπτωμα εγκυμοσύνης και ενδέχεται να διαρκέσει λίγους μόλις μήνες δεν σημαίνει ότι δεν απαιτεί τη δέουσα προσοχή. Ακόμη και μια ήπια περίπτωση ναυτίας μπορεί να σας επηρεάσει αρνητικά και μπορεί να σας κάνει να νιώθετε εξαντλημένη. Μιλήστε με το γιατρό σας για τα συμπτώματά σας και τις δυνατότητες για περιορισμό τους.
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Ποιες γυναίκες εμφανίζουν πιο συχνά συμπτώματα
• Οι έγκυες με δίδυμα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στα υψηλότερα επίπεδα της β-hCG (βήτα χοριακή γοναδοτροπίνη), οιστρογόνου ή άλλων ορμονών στο σύστημά σας.
• Οι έγκυες που είχαν ναυτία και εμετό σε μια προηγούμενη εγκυμοσύνη.
• Οι έγκυες που έχουν ιστορικό ναυτίας ή εμετού ως αποτέλεσμα της χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών.
• Οι έγκυες που μπορεί να έχουν μια γενετική προδιάθεση για ναυτία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
• Οι έγκυες με ιστορικό ημικρανιών.
• Οι έγκυες που κυοφορούν κορίτσι. Σύμφωνα με μελέτες οι γυναίκες με σοβαρά συμπτώματα ναυτίας και εμετού κατά το πρώτο τρίμηνο είχαν 50% περισσότερες πιθανότητες να κυοφορούν κορίτσι.
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Πώς μπορεί να επηρεάσει η πρωινή αδιαθεσία το μωρό μου;
Τα ήπια έως μέτρια συμπτώματα της ναυτίας και οι περιστασιακοί εμετοί το πρωί δεν θα απειλήσουν την υγεία του μωρού σας. Εάν δεν αυξήσετε το βάρος σας κατά το πρώτο τρίμηνο, γενικά, δεν υπάρχει πρόβλημα, εφόσον πίνετε αρκετά υγρά και τρέφεστε ικανοποιητικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, θα σας έρθει σύντομα η όρεξη και θα πάρετε βάρος.
Εάν η ναυτία είναι η αιτία που σας κρατά μακριά από την κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής, βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε με τη λήψη μιας Προγεννητικής βιταμίνης. Γενικά, το πρώτο τρίμηνο αποφύγετε την λήψη σιδήρου γιατι ερεθίζει τον γαστρικο βλεννογόνο και αυτό επιδεινώνει τη ναυτία.
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Τι μπορώ να κάνω για να περιοριστούν τα συμπτώματα;
Εάν έχετε ήπια συμπτώματα ναυτίας και εμετών, μπορείτε να ακολουθήσετε ορισμένα μέτρα που μπορεί να σας ανακουφίσουν. Πολλές από τις παρακάτω υποδείξεις, παρόλο που δεν υποστηρίζονται από αποδεικτικά στοιχεία, συχνά συνιστώνται από γυναικολόγους μαιευτήρες.
• Τρώτε μικρά και συχνά γεύματα ή θρεπτικά σνακ καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας έτσι ώστε να μην είναι το στομάχι σας ποτέ άδειο. Κάποιες μελέτες έχουν δείξει ότι τροφές που περιέχουν πρωτεΐνες είναι πιθανόν να απαλύνουν τα συμπτώματα.
• Διατηρείτε σνακ (π.χ κράκερ) δίπλα από το κρεβάτι σας. Τρώγοντας κράκερ αμέσως μόλις ξυπνήσετε το πρωί μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε καλύτερα καθώς επίσης και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Επίσης, εάν μόλις ξυπνήσετε το πρωί κάθεστε στο κρεβάτι για λίγα λεπτά αντί να σηκώνεστε απότομα επάνω μπορεί να σας βοηθήσει.
• Προσπαθήστε να αποφύγετε τις τροφές και τις μυρωδιές που σας ενεργοποιούν τη ναυτία.
• Τρώτε κρύα τρόφιμα ή τρόφιμα σε θερμοκρασία δωματίου, επειδή όταν είναι ζεστά τείνουν να έχουν εντονότερο άρωμα.
• Αποφύγετε λιπαρά, πικάντικα και τηγανητά τρόφιμα που είναι πιθανό να ενοχλήσουν το πεπτικό σας σύστημα.
• Προσπαθήστε να πίνετε υγρά κυρίως μεταξύ των γευμάτων. Αποφύγετε να πίνετε μεγάλες ποσότητες νερού μονομιάς γιατί έτσι το στομάχι σας μπορεί να αισθάνεται πλήρες, και να σας αποτρέψει τη διάθεση για φαγητό. Μια καλή στρατηγική είναι να πίνετε μικρές ποσότητες υγρών συχνά καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
• Τα συμπτώματα της ναυτίας μπορεί να χειροτερεύσουν εάν είστε κουρασμένες. Προσπαθήστε να χαλαρώνετε κάνοντας πράγματα που σας ευχαριστούν, βλέποντας μια ταινία ή μια ευχάριστη κοινωνική συναναστροφή με φίλους μπορεί να σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από το άγχος και το πρόβλημα της δυσφορίας σας.
Προσπαθήστε να λαμβάνετε προγεννητικές βιταμίνες με το φαγητό ή ακριβώς πριν τον ύπνο.
Εάν τα συμπτώματα παραμένουν έντονα μιλήστε με το γυναικολόγο σας για να σας συστήσει κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Αίσθημα πόνων ή ενοχλήσεων χαμηλά στην κοιλιά
Συχνά, πολλές έγκυες παραπονιούνται για ενοχλήσεις χαμηλά στην κοιλιά.
Οι περισσότερες περιγράφουν τα ενοχλήματα αυτά σαν τσιμπήματα, βελονιάσματα ή μυρμηγκιάσματα. Αυτό είναι φυσιολογικό και οφείλεται στην πάχυνση των τοιχωμάτων της μήτρας.
Σπανιότερα, και ιδίως εάν οι πόνοι είναι πιο πολύ προς τα πλάγια τοιχώματα της κοιλιάς, αυτό αφορά εντερικές συσπάσεις. Σ’αυτήν την περίπτωση η βελτίωση των διαιτητικών συνηθειών και η επιλογή μεσογειακής δίαιτας με λαδερά φαγητά βελτιώνει θεαματικά τη συμπτωματολογία .
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Διαταραχές στην ψυχολογική διάθεση
Είναι και αυτό σύνηθες και οφείλεται στην αύξηση των κυκλοφορούντων ορμονών. Μην ξεχνάμε ότι στη διάρκεια της κύησης το σώμα της γυναίκας πλημμυρίζει από την παραγωγή ορμονών που μέχρι πριν την εγκυμοσύνη είτε παραγόντουσαν σε πάρα πολύ χαμηλότερες ποσότητες, είτε δεν υπήρχαν καθόλου στην κυκλοφορία.
Εγκυμοσύνη και αναγούλες: Μύθοι και αλήθειες
Μύθος 1. Η ναυτία εκδηλώνεται μόνο το πρωί.
Η αλήθεια: Μπορεί να εκδηλωθεί οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας. Αν και είθισται να αποκαλείται «πρωινή ναυτία», αυτό οφείλεται στο ότι οι περισσότερες γυναίκες έχουν κάποια ναυτία το πρωί. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα κάνουν όλες έμετο ούτε ότι θα την ξεπεράσουν υποχρεωτικώς μέχρι το μεσημέρι και δεν θα την ξαναεκδηλώσουν στη διάρκεια του 24ωρου.
Μύθος 2. Συνήθως περνάει μετά το πρώτο τρίμηνο της κυήσεως.
Η αλήθεια: Η ναυτία της εγκυμοσύνης συνήθως αρχίζει κατά την 6η εβδομάδα της κυήσεως και υποχωρεί μετά την 12η εβδομάδα. Ωστόσο σε μικρό ποσοστό εγκύων η ναυτία συνεχίζεται για πολύ καιρό, μερικές φορές ακόμα και έως το τέλος της κυήσεως.
Μύθος 3. Η ναυτία εκδηλώνεται μόνο στην πρώτη εγκυμοσύνη της γυναίκας
Η αλήθεια: Δεν έχει καμία σημασία αν η εγκυμοσύνη της γυναίκας είναι η πρώτη της ή η πέμπτη. Η ναυτία μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ή σε καμία κύηση.
Μύθος 4. Η ναυτία είναι επιζήμια για το έμβρυο
Η αλήθεια: Η κοινή ναυτία της εγκυμοσύνης δεν βλάπτει ούτε την έγκυο ούτε το μωρό της. Εξαίρεση σε αυτό αποτελεί μια σοβαρή μορφή της, που αποκαλείται υπερέμεση της κυήσεως και χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενους, σχεδόν συνεχείς εμέτους (μπορεί να ξεπεράσουν και τους 15 την ημέρα). Η υπερέμεση της κυήσεως εκδηλώνεται σε λιγότερο από το 5% των εγκύων, οι οποίες αναγκάζονται εξαιτίας της να κλείνονται στο σπίτι και μερικές φορές χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο για να αναπληρωθούν τα υγρά και οι ηλεκτρολύτες που χάνονται με τους εμέτους. Η υπερέμεση είναι επικίνδυνη επειδή μπορεί να οδηγήσει τη μητέρα σε αφυδάτωση, απώλεια βάρους και έλλειψη θρεπτικών συστατικών, αφού συχνά δεν μπορεί να φάει και να πιει τίποτα. Η πιο διάσημη πάσχουσα από υπερέμεση της κυήσεως είναι η Δούκισσα του Κέιμπριτζ Κέιτ Μίντλετον.
Μύθος 5. Η ναυτία υποδηλώνει ότι η γυναίκα κυοφορεί αγόρι.
Η αλήθεια: Η ναυτία της κυήσεως δεν έχει καμία συσχέτιση με το φύλο του κυοφορούμενου εμβρύου. Αν και η ακριβής αιτία της δεν είναι γνωστή, το πιθανότερο είναι πως σχετίζεται με τις ραγδαίες ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα της γυναίκας κατά το πρώτο τρίμηνο της κυήσεως.
Μύθος 6. Όταν η έγκυος έχει ναυτία, καλύτερα είναι να παραλείπει ένα γεύμα από το να τρώει κάτι ανθυγιεινό.
Η αλήθεια: Όταν η έγκυος δεν μπορεί να «κρατήσει» όλα τα φαγητά στο στομάχι της, συνιστάται να τρώει ό,τι μπορεί και θέλει. Πόσο μάλλον που πολλές έγκυοι νιώθουν ισχυρή αποστροφή για συγκεκριμένα τρόφιμα. Επομένως αν τα λαχανικά σάς προκαλούν ναυτία και έμετο, δεν έχει νόημα να προσπαθείτε να τα φάτε.
Μύθος 7. Δεν μπορεί να γίνει τίποτα για να καταπραϋνθεί η ναυτία.
Η αλήθεια: Κάποιες γυναίκες βρίσκουν ανακούφιση όταν τσιμπολογούν στεγνά δημητριακά ή τοστ ή κράκερ σε τακτά χρονικά διαστήματα. Άλλες όταν παίρνουν βιταμίνη Β6 ή πίνουν αφέψημα πιπερόριζας (τζίντζερ). Οι γυναίκες που κάνουν πολλούς εμέτους, πάλι, μπορεί να βρουν ανακούφιση με κάποιο φάρμακο κατά της ναυτίας. Υπάρχουν, βέβαια, και περιπτώσεις όπου υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης οπότε απαιτείται νοσηλεία στο νοσοκομείο, αλλά όπως προαναφέρθηκε αυτό αφορά μόνο την πιο σοβαρή μορφή ναυτίας, την υπερέμεση της κυήσεως.
Μύθος 8. Μερικές γυναίκες με ναυτία έχουν καούρες.
Η αλήθεια: Οι καούρες και η ναυτία είναι δύο διαφορετικές καταστάσεις. Οι καούρες είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, που μπορεί να προκαλέσει ναυτία αλλά καταπραΰνεται με τη μάσηση ενός αντιόξινου φαρμάκου. Αν η έγκυος έχει καούρες, συνιστάται να αποφεύγει τα πικάντικα φαγητά, να ανυψώσει το πάνω μέρος του κρεβατιού της και να αποφεύγει να ξαπλώνει αμέσως μετά το φαγητό. Η ναυτία της εγκυμοσύνης δεν καταπραΰνεται με αυτά τα μέτρα, διότι όπως προαναφέρθηκε έχει άλλες αιτίες.
ΑΛΗΘΕΙΑ. Η ναυτία υποδηλώνει ότι η εγκυμοσύνη εξελίσσεται ομαλά.
Είναι γεγονός πως η ναυτία μπορεί να αποτελεί ένδειξη υγιούς εγκυμοσύνης. Αυτό έχει τεκμηριωθεί σε αρκετές μελέτες, μία από τις οποίες δημοσιεύθηκε το 2016 στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Internal Medicine. Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν γυναίκες οι οποίες είχαν αποβάλλει μία ή δύο φορές. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, όσες από αυτές εκδήλωσαν ναυτία σε επόμενες εγκυμοσύνες είχαν 50-75% λιγότερες πιθανότητες να αποβάλλουν εκ νέου. Και μάλιστα η ναυτία τους εκδηλώθηκε πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη, από τη 2η κιόλας εβδομάδα σε μερικές περιπτώσεις.