Ονομάζεται έτσι γιατί η συνήθεις μορφή του είναι φυσαλιδώδους εξανθήματα που ¨ζώνουν¨την μία πλευρά του σώματος . Είναι η πιο κοινή λοίμωξη του νευρικού μας συστήματος .Εμφανίζεται συνήθως σε όσους έχουν νοσήσει στο παρελθόν από ανεμοβλογιά, γιατί είναι ο ίδιος ο ιός που προκαλεί την ανεμοβλογιά . Ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση σε ορισμένα νευρικά κύτταρα του σώματος και όταν βρει την ευκαιρία, ενεργοποιείται ξανά προκαλώντας τον έρπητα ζωστήρα. Η πιθανότητα ενός ατόμου να εμφανίσει έρπητα ζωστήρα κατά τη διάρκεια της ζωής του κυμαίνεται από 5-20%.
Γιατί ενεργοποιείται ο ιός και εμφανίζεται πάλι σε υγιή άτομα, δεν είναι ξεκάθαρο. Πιθανώς υπάρχει μια προσωρινή αδυναμία του οργανισμού να καταπολεμήσει τη νόσο. Έτσι επιτρέπει στον ιό να αρχίσει να αναπαράγεται και να μετακινείται δια μέσου των νευρικών ινών προς το δέρμα και εκεί εμφανίζεται ο έρπης ζωστήρας.
Ο έρπητας ζωστήρας έχει σημαντική αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής, παρόμοια με εκείνη που έχουν χρόνια νοσήματα, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, ο σακχαρώδης διαβήτης, η κατάθλιψη, η υπέρταση και το έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Αποτελεί ένα από τα πιο συχνά εμφανιζόμενα νοσήματα, που πλήττει τους ανθρώπους μέσης και τρίτης ηλικίας και συνοδεύεται από πόνο, ο οποίος μπορεί να γίνει αφόρητος. Για αυτό, επιβάλλεται να μάθουμε τι ακριβώς είναι, πώς εκδηλώνεται και πώς μπορούμε να προστατευθούμε, ώστε να μην επιτρέψουμε στον έρπητα ζωστήρα να μετατρέψει σε βάσανο την καθημερινότητά μας.
Έρπης Ζωστήρα: Συμπτώματα
Το πρώτο σύμπτωμα του έρπητα ζωστήρα είναι δυνατός καυστικός πόνος που συνοδεύεται από μεγάλη ευαισθησία σε περιοχή του δέρματος κεφαλαλγία, καταβολή, ρίγη ή και πυρετός.. Ο πόνος μπορεί να επιμείνει για αρκετούς μήνες μετά την αντιμετώπιση του εξανθήματος. Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος. Ο πόνος μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο, γιατί σπανίως υπάρχει εξάνθημα χωρίς πόνο. Πολλές φορές, κυρίως σε ηλικιωμένους, ο πόνος είναι έντονος και αρκετά βασανιστικός, για αυτό και μπορεί να απαιτείται ειδική αναλγητική θεραπεία. Το εξάνθημα είναι δυνατόν να εμφανισθεί στον κορμό αλλά και στα άκρα, στο τριχωτό της κεφαλής και στο πρόσωπο, ακόμη και γύρω από τα μάτια όπου μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη
Μεθερπητική νευραλγία
Ένα ακόμη δυσάρεστο πιθανό αποτέλεσμα του έρπητα ζωστήρα είναι η εμφάνιση της μεθερπητικής νευραλγίας. Πρόκειται για έντονο πόνο που επιμένει περισσότερο από ένα μήνα μετά την εξάλειψη του εξανθήματος. Πολλές φορές το δέρμα στην περιοχή είναι τόσο ευαίσθητο, που ακόμα και η επαφή με τα ρούχα είναι ανυπόφορη. Μπορεί να ταλαιπωρεί τον ασθενή για πολύ καιρό, ακόμα και για χρόνια. Η μεθερπητική νευραλγία δεν θεραπεύεται εύκολα, αλλά υπάρχουν πλέον αρκετοί τρόποι ελέγχου του πόνου
Έρπης Ζωστήρα: Ηλικία ασθενών
Το γεγονός ότι η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε ανθρώπους μεγαλύτερους των 50 ετών υποστηρίζει αυτήν την άποψη, διότι η ανοσολογική «άμυνα» παρατηρείται ότι είναι ασθενέστερη σε μεγάλες ηλικίες. Την εμφάνιση του έρπητα ζωστήρα μπορεί επίσης να πυροδοτήσουν και άλλοι παράγοντες, όπως κάποιος τραυματισμός ή και πιθανό stress.
Έρπης Ζωστήρα: Μετάδοση
Για άτομα που ήδη παρουσίασαν ανεμοβλογιά, ο έρπητας ζωστήρας δεν είναι μεταδοτικός. Ωστόσο, για τα άτομα που δεν έχουν νοσήσει από ανεμοβλογιά, μπορεί η επαφή με ασθενή να τους προκαλέσει ανεμοβλογιά. Για αυτό το λόγο θα πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία με το γιατρό.
Μερικοί ασθενείς με χρόνια νοσήματα είναι επίσης πιθανόν να παρουσιάσουν σοβαρές μορφές έρπητα ζωστήρα, λόγω της ανοσοκαταστολής από τη χρόνια πάθηση. Στα άτομα αυτά περιλαμβάνονται ασθενείς με καρκίνο, λευχαιμία ή λέμφωμα, ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες, ασθενείς με AIDS, μεταμοσχευμένοι κ.ά.
Έρπης Ζωστήρα: Μεθερπητική Νευραλαγία και Θεραπεία
Η θεραπεία του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας γίνεται με αναλγητικά για τον πόνο, αντισταμινικά για τον κνησμό (φαγούρα), αντιβιοτικά για τις δευτεροπαθείς λοιμώξεις και αντιϊκά για την καταπολέμηση του ιού. Η αγωγή ιδανικά πρέπει να ξεκινήσει μέσα στα πρώτα 2 εικοσιτετράωρα.
Υπάρχει και εμβόλιο έναντι του έρπητα ζωστήρα, το οποίο συνιστάται σε όλους από την ηλικία των 65-70 ετών και άνω και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Το εμβόλιο έρπητα ζωστήρα είναι ασφαλές για τους περισσότερους ανθρώπους ηλικίας 70-79 ετών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των ατόμων με χρόνιες παθήσεις . Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να μην είναι σε θέση να κάνουν το εμβόλιο, ιδιαίτερα εκείνοι που έχουν ένα πολύ εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Παρακαλείσθε να ζητήσετε να σας συμβουλεύσει ο γιατρός σας. Οι πιο συχνές παρενέργειες του εμβολίου συμβαίνουν γύρω από το σημείο της ένεσης που περιλαμβάνουν ερυθρότητα, οίδημα ή/και πόνο. Μερικές φορές, μπορεί να εμφανιστεί πονοκέφαλος, κνησμός/φαγούρα ή εξάνθημα γύρω από το σημείο της ένεσης . Στην Ελλάδα, το εμβόλιο για την πρόληψη του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγείται δωρεάν στα άτομα άνω των 60 ετών, ακόμη και αν έχουν περάσει έρπητα ζωστήρα στο παρελθόν.