Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (ΣΕΛ), κοινώς γνωστός ως λύκος, είναι αυτοάνοση πάθηση, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που επιτίθενται στους ιστούς του οργανισμού και προκαλούν φλεγμονή. Οι εκδηλώσεις του λύκου στο σώμα καλύπτουν ένα πολύ ευρύ φάσμα, με τα συμπτώματα να επηρεάζουν πολλαπλά όργανα και συστήματα. Επίσης, εκδήλωσή του εμπλέκονται γενετικοί, ορμονικοί αλλά και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Στόχος της θεραπείας, που προτείνεται στους ασθενείς, είναι πρωτίστως η αντιμετώπιση του πόνου και της φλεγμονής.
Ερυθηματώδης Λύκος: Συμπτώματα
Ο λύκος επηρεάζει διάφορα μέρη του σώματος. Εάν έχουν προσβληθεί η καρδιά ή οι νεφροί, η ασθένεια θεωρείται πολύ σοβαρή, αλλά στους περισσότερους εμφανίζονται μόνο ένα ή δύο από τα παρακάτω συμπτώματα. Σε πολλούς τα συμπτώματα είναι παροδικά.
- Πόνος στις αρθρώσεις
- Δερματικά εξανθήματα
- Υπερβολική κόπωση
- Πυρετός
- Απώλεια βάρους
- Πονοκέφαλος / Ημικρανίες
- Στοματικά έλκη (άφθες)
- Τριχόπτωση
- Διόγκωση των λεμφαδένων
- Αλλαγή στο χρώμα των δακτύλων όταν κάνει κρύο (φαινόμενο Raynaud)
- Σύνδρομο Sjögren – προσβάλλει 1 στους 8 ασθενείς με λύκο και προκαλεί ξηροστομία και ξηροφθαλμία
- Φλεγμονή στους νεφρούς
- Υπέρταση
- Αύξηση της χοληστερίνης
- Αναιμία
- Θρόμβοι σε φλέβες ή αρτηρίες
- Άγχος ή κατάθλιψη
- Ζαλάδα
- Απώλεια μνήμης ή σύγχυση
- Φλεγμονή στους ιστούς που περιβάλλουν την καρδιά (περικαρδίτιδα) και τους πνεύμονες (πλευρίτιδα)
- Στένωση των αγγείων
- Διόγκωση των λεμφαδένων
- Κοιλιακό άλγος
- Πόνος και ερυθρότητα στα μάτια ή προβλήματα όρασης
Ερυθηματώδης Λύκος: Διάγνωση
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εξέταση για τη διάγνωση του λύκου. Ο γιατρός κάνει διάγνωση βάσει του ιστορικού της ασθένειας, της κλινικής εξέτασης και των αιματολογικών εξετάσεων. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων βοηθούν ώστε να βεβαιωθεί ο γιατρός ότι πρόκειται για λύκο και όχι για άλλες παθήσεις με παρόμοια συμπτώματα. Επίσης, οι εξετάσεις βοηθούν στην παρακολούθηση της ασθένειας μετά τη διάγνωση.
Υπάρχουν αρκετές εξετάσεις για τον έλεγχο της λειτουργικότητας της καρδιάς, των πνευμόνων, του ήπατος και του σπλήνα. Ανάλογα με τα όργανα, που πιστεύει ο γιατρός ότι έχουν προβληθεί, ο ασθενής μπορεί να υποβληθεί σε ακτινογραφία, υπέρηχους, αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Επίσης, η εξέταση ούρων μπορεί να δείξει αν υπάρχουν πρωτεΐνες ή αίμα στα ούρα. Έτσι, ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει έγκαιρα αν υπάρχει πρόβλημα στους νεφρούς. Ενδέχεται να χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις, όπως εξετάσεις σπειραματικής διήθησης κ.ά. Ο γιατρός μπορεί να προβεί σε βιοψία λεμφαδένα ώστε να αποκλείσει τον καρκίνο.
Ερυθηματώδης Λύκος: Θεραπεία
Η θεραπεία αποτελεί συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής και αυτοβοήθειας, ανάλογα με τα συμπτώματα.
Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει:
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Χάπια, κρέμες και ενέσεις κορτιζόνης
- Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα
- Φάρμακα για την υπέρταση και την υψηλή χοληστερίνη
Αν και δεν έχει βρεθεί θεραπεία για το λύκο, η ασθένεια αντιμετωπίζεται. Συνήθως ανταποκρίνεται καλά σε αρκετά είδη φαρμάκων, ειδικά όταν η αγωγή ξεκινήσει έγκαιρα. Εάν ο πόνος στις αρθρώσεις είναι έντονος, ο βελονισμός μπορεί να βοηθήσει. Αρχικά, η ανακούφιση διαρκεί λίγο, ωστόσο η επαναλαμβανόμενη θεραπεία μπορεί να επιφέρει σημαντικά οφέλη μακροπρόθεσμα. Πολύ σπάνια, οι ασθενείς με λύκο μπορεί να εμφανίσουν νεφρική ανεπάρκεια, που ίσως χρειαστεί αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να εμποδίσουν σοβαρή νεφρική βλάβη.