Ο πιο βασικός και αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η πρόληψη και ο συνεχής έλεγχος.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί έναν από τους πιο συχνούς καρκίνους και δεν προειδοποιεί έγκαιρα. Αντίθετα, τα συμπτώματά του εμφανίζονται όταν βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο.
Η Ειδική Ομάδα Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ και η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συνιστούν ο προσυμπτωματικός έλεγχος να ξεκινά από την ηλικία των 45 ετών, καθώς είναι πιθανότερο ένας ασθενής να νοσήσει πριν την ηλικία των 55 ετών.
Ενδεικτικά συμπτώματα που θα πρέπει να σας θορυβήσουν είναι εάν αισθάνεστε μια αδιάκοπη δυσφορία στο στομάχι ή αν χάνετε ανεξήγητα βάρος.
«Στην πραγματικότητα, αρκετά προειδοποιητικά συμπτώματα, όπως αιμορραγία από το ορθό, αναιμία, αλλαγές στη λειτουργία του εντέρου, είναι πολύ κοινά και είναι πιθανό να οφείλονται σε άλλες παθήσεις κι αυτό δημιουργεί σύγχυση», εξηγεί η δρ. Johanna Chan, γαστρεντερολόγος στην Mayo Clinic. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι νέοι, υγιείς ενήλικες που θα παρουσιάσουν αιμορραγία από το ορθό δεν πάσχουν από καρκίνο του παχέος εντέρου. «Ωστόσο, η πιθανότητα παραμένει και είναι σημαντικό οι νεαροί ασθενείς να αναζητούν φροντίδα και διάγνωση για οποιοδήποτε σύμπτωμα εμφανίζεται», λέει η δρ. Chan.
Ιδιαίτερα προσεκτικοί θα πρέπει, επιπλέον, να είναι όσοι επηρεάζονται από πέντε βασικούς παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου:
- Οικογενειακό ιστορικό
- Νόσοι του εντέρου
- Διαβήτης
- Παχυσαρκία
- Συνήθειες του τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα ή η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Τέλος, η δρ. Chan διευκρινίζει ότι, για τους ασθενείς που έχουν οικογενειακό ιστορικό, είναι πιθανό να απαιτείται μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση στον προσυμπτωματικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση, συστήνεται σε όλους τους ανθρώπους, ιδιαίτερα εκείνους που βρίσκονται στις πιο «επιρρεπείς» ηλικίες για την ανάπτυξη του καρκίνου του παχέος εντέρου, να μην παραλείπουν τον προληπτικό διαγνωστικό έλεγχο και να μην αγνοούν τυχόν ύποπτα συμπτώματα.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Πώς γίνεται η διάγνωση
Για τη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου απαιτείται κλινική εξέταση από τον αρμόδιο γιατρό που είναι ο γενικός χειρουργός και ο γαστρεντερολόγος.
Επιπλέον, χρειάζονται και διαγνωστικές εξετάσεις όπως:
Κολονοσκόπηση: η πιο αποτελεσματική μέθοδος διάγνωσης του καρκίνου, απαιτεί χρήση ενδοσκοπίου και χειρισμό του από έναν εξειδικευμένο ιατρό.
Εύκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση: δε συνιστάται σε όλες τις ομάδες ασθενών, μπορεί να χρειαστεί επιπλέον κολονοσκόπηση.
Υπερηχογράφημα: απεικονιστική εξέταση με τη χρήση υπερήχων αξονική και μαγνητική τομογραφία (απεικονιστικές εξετάσεις).
Βαριούχος υποκλυσμός: ακτινογραφία παχέος εντέρου.
Εικονική κολονοσκόπηση: εναλλακτική μέθοδος κολονοσκόπησης για τα άτομα που δεν θέλουν την απλή διαδικασία.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Πολύποδες
Πρόκειται για καλοήθεις όγκους, που ενώ δεν είναι ανησυχητικοί, πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά με ιατρικές εξετάσεις. Ένας πολύποδας μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του παχέος εντέρου, γι’ αυτό συχνά προτιμάται η αφαίρεσή του κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Θεραπεία
Η αντιμετώπιση του καρκίνου στο παχύ έντερο είναι κυρίως χειρουργική. Μπορεί να συνδυαστεί με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Το θεραπευτικό σχήμα που θα επιλεγεί εξαρτάται από το στάδιο της νόσου.
Η σταδιοποίηση γίνεται βάσει της ένδειξης Dukes.
Τα στάδια είναι 4:
Στάδιο Α – Περιορίζεται μόνο στο εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου.
Στάδιο B – Έχει προχωρήσει από το εσωτερικό τοίχωμα προς το μυ χωρίς να επηρεάσει τους παρακείμενους λεμφαδένες.
Στάδιο C – Έχει προχωρήσει στους παρακείμενους λεμφαδένες.
Στάδιο D – Τα καρκινικά κύτταρα έχουν προχωρήσει και σε άλλα όργανα του σώματος (μετάσταση).
Η χειρουργική επέμβαση επιλέγεται συχνά όταν ο καρκίνος είναι αρχικού σταδίου ή προκαλεί απόφραξη εντέρων. Αφαιρείται μέρος του εντέρου που εντοπίζεται ο όγκος και διπλανοί λεμφαδένες. Ακολουθεί ένωση των σημείων του εντέρου. Αν δεν είναι εφικτή αυτή η ένωση εφαρμόζεται κολοστομία (σημείο τομής από όπου θα αδειάζει το έντερο και το περιεχόμενο συλλέγεται με ειδικό συλλέκτη). Αν ο όγκος εντοπίζεται ψηλά στο παχύ έντερο (στην ένωση με το λεπτό έντερο) εφαρμόζεται ειλεοστομία.
Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται μετά το χειρουργείο αν το στάδιο είναι προχωρημένο. Μπορεί να εφαρμοστεί και μαζί με ακτινοθεραπεία.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι, επίσης, μία μέθοδος θεραπείας που πλέον χρησιμοποιείται ευρέως, καθώς θεωρείται ότι είναι ισοδύναμη με την ανοιχτή χειρουργική μέθοδο. Πλεονεκτεί στο γεγονός ότι οδηγεί τον ασθενή σε ταχύτερη αποκατάσταση και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, ωστόσο πρέπει να εφαρμοστεί μόνο από εξειδικευμένο σε αυτές τις μεθόδους ιατρό.
Καρκίνος παχέος εντέρου: Η διατροφή
Οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Έχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φρούτων και λαχανικών κινδυνεύουν λιγότερο να νοσήσουν, καθώς οι φυτικές ίνες προστατεύουν την υγεία του εντέρου.
Την ίδια προστασία φαίνεται ότι εξασφαλίζουν τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D, ασβέστιο και σελήνιο. Συνιστάται να αποφεύγεται η διατροφή που περιέχει λιπαρά κρέατα, ζάχαρη και λευκό αλεύρι.
Οι ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο και κάνουν χημειοθεραπείες ή ακτινοθεραπείες θα πρέπει να ακολουθούν πολύ συγκεκριμένη διατροφή για τον καρκίνο παχέος εντέρου. Η διατροφή αυτή έχει σκοπό να ενισχύσει την άμυνα του οργανισμού και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής.
Η διατροφή που συνιστούν οι διαιτολόγοι έχει σκοπό να αντιμετωπίσει την απώλεια του σωματικού βάρους που συχνά συναντάται στους καρκινοπαθείς και τις παρενέργειες από τις θεραπείες. Επίσης, σε περιπτώσεις που ασθενείς έχουν πάρει βάρος κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών λόγω ορμονοεξαρτώμενου καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, συνιστώνται διατροφή για ενίσχυση του ανοσοποιητικού και απώλεια βάρους.
Σε γενικές γραμμές, ισχύουν οι παρακάτω διατροφικές συμβουλές
Τροφές που απαγορεύονται | Τροφές που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και επιτρέπονται |
Ζάχαρη | Αβοκάντο |
Αλκοόλ | Ξηροί καρποί |
Επεξεργασμένα τρόφιμα | Ελαιόλαδο |
Σούσι | Λιναρόσπορος |
Ροκφόρ | Κουρκουμάς |