Ο καθαρισμός του προσώπου είναι απαραίτητος για την υγεία του δέρματος, αλλά χρειάζεται χρόνο και προσοχή, ειδάλλως μπορεί να προκαλέσει διαφορά προβλήματα.
Δυστυχώς, όμως, είναι πολλά τα λάθη που γίνονται στη διάρκειά του.
«Πολλοί πιστεύουν ότι το πρόσωπο χρειάζεται καθαρισμό μόνο όταν φαίνεται βρώμικο ή για να αφαιρεθεί το μακιγιάζ, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι το δέρμα τον χρειάζεται σε καθημερινή βάση», λέει ο δρ Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική). «Η συχνότητα του καθαρισμού, όμως, δεν είναι η ίδια για όλους τους ανθρώπους. Πολλοί πρέπει να καθαρίζουν το πρόσωπό τους δύο φορές την ημέρα, ενώ άλλοι χρειάζονται καθαρισμό μόνο μία φορά».
Το κλειδί στη συχνότητα του καθαρισμού είναι ο τύπος του δέρματος. Το ξηρό και το ευαίσθητο δέρμα καλό είναι να καθαρίζονται μία φορά την ημέρα, ιδανικά αργά το απόγευμα. Αντιθέτως, το λιπαρό δέρμα μπορεί να χρειάζεται καθαρισμό πρωί και βράδυ. Καθαρισμός απαιτείται επίσης και μετά την έντονη εφίδρωση (όπως π.χ. συμβαίνει στη διάρκεια μιας κοπιώδους εργασίας ή προπόνησης). Ειδικά η εφίδρωση όταν φοράει κάποιος καπέλο ή κράνος, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο δέρμα, συνεπώς πρέπει να καθαριστεί το πρόσωπο το συντομότερο δυνατό.
«Ο καθαρισμός αφαιρεί τους ρύπους και τις βρωμιές που συσσωρεύονται στο δέρμα και δημιουργούν πολλά προβλήματα, όπως οξειδωτικές βλάβες ή διάσπαση του κολλαγόνου και ανάπτυξη ρυτίδων», εξηγεί ο κ. Μιχελάκης. «Ακόμα και ακμή μπορεί να παρατηρηθεί, στα άτομα με λιπαρό δέρμα που δεν κάνουν συχνό καθαρισμό. Σε όσους όμως δεν έχουν ιδιαίτερα λιπαρό ή επιρρεπές στην ακμή δέρμα, είναι απίθανο να συμβεί κάτι τέτοιο».
Εκτός από τη συχνότητα, μεγάλη σημασία έχει και ο τρόπος καθαρισμού. Τα ιδανικά καθαριστικά προϊόντα για το πρόσωπο είναι εκείνα που δεν ερεθίζουν το δέρμα, δεν περιέχουν αρώματα ή αλκοόλ (αναγράφουν fragrance free), δεν περιέχουν αλλεργιογόνες ουσίες και δεν προκαλούν σπυράκια (μη φαγεσωρογόνα).
«Είναι λάθος να νομίζει κανείς πως το πρόσωπο δεν καθαρίζει εάν δεν αναπτύξει ελαφρύ κάψιμο ή δεν είναι κόκκινο μετά το πλύσιμο», τονίζει ο κ. Μιχελάκης. «Ο ερεθισμός αυτός διαταράσσει την προστατευτική στοιβάδα του δέρματος και μπορεί να οδηγήσει σε ευαισθησία ή και σε λοιμώξεις».
Λάθος είναι επίσης ο καθαρισμός του δέρματος με κοινό σαπούνι και νερό. «Τα κοινά σαπούνια αφαιρούν από το δέρμα το φυσικό λίπος του (το σμήγμα) και διαταράσσουν το pH του. Βλάπτουν επίσης τον φυσικό φραγμό του, ανοίγοντας τον δρόμο στην ξηρότητα και τους ερεθισμούς», εξηγεί ο ειδικός. «Αυτό που χρειάζεται το δέρμα του προσώπου είναι ένα ήπιο προϊόν, που καθαρίζει σε βάθος το δέρμα, χωρίς να το ερεθίζει και να το επιβαρύνει με οποιονδήποτε τρόπο».
Μεγάλο λάθος είναι και το δυνατό τρίψιμο του δέρματος, είτε στη διάρκεια του καθαρισμού είτε κατά το στέγνωμα. Σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη, το τρίψιμο του προσώπου κατά τον καθαρισμό με σφουγγάρι, ύφασμα ή άλλο τρόπο δεν απαλλάσσει το δέρμα από το σμήγμα. «Μπορεί να έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα, αφού το δέρμα αντιδρά σε αυτού του είδους τη μηχανική απολέπιση, παράγοντας ακόμα περισσότερο σμήγμα, το οποίο μπορεί να αποφράξει τους πόρους», διευκρινίζει ο κ. Μιχελάκης. «Όποιος θέλει να κάνει πιο βαθύ καθαρισμό στο δέρμα μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιο προϊόν ήπιας απολέπισης ή να απευθυνθεί στον δερματολόγο ιατρό για πιο βαθύ πίλινγκ. Για απλό καθαρισμό του δέρματος, όμως, πρέπει να χρησιμοποιεί μόνο τα χέρια του, με τα οποία θα απλώνει το καθαριστικό με κυκλικές κινήσεις».
Μετά τον καθαρισμό πρέπει να ξεβγάλετε το δέρμα σας με χλιαρό νερό και όχι με καυτό ούτε με παγωμένο, διότι και πάλι μπορεί να διαταραχθεί η ισορροπία του. Ύστερα πρέπει να το στεγνώσετε με μια πετσέτα, με την οποία όμως θα το αγγίζετε απαλά (ταμποναριστά) χωρίς να το τρίβετε. Το απαλό σκούπισμα δεν βλάπτει το δέρμα, εάν η πετσέτα δεν είναι βρώμικη ή μολυσμένη (π.χ. με βακτήρια, μύκητες). Βεβαιωθείτε ακόμα ότι η πετσέτα δεν αποτελείται από τραχύ ύφασμα, γιατί μπορεί να προκληθεί ερεθισμός.
Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είστε με την κοινή χρήση πετσέτας γύρω από τα μάτια, διότι είναι εύκολο να μεταδοθούν μικρόβια από το ένα άτομο στο άλλο. Προτιμότερο είναι να έχετε στο μπάνιο σας μικρές πετσέτες, τις οποίες κάθε μέλος της οικογένειας θα χρησιμοποιεί αποκλειστικά για το πρόσωπό του και θα τις αλλάζει καθημερινά.
Αρκετά λάθη, πάντως, παρατηρούνται και πριν τον καθαρισμό του δέρματος. Πολλοί, λ.χ., δεν σαπουνίζουν τα χέρια τους πριν καθαρίσουν το πρόσωπό τους, ενώ άλλοι δεν αφαιρούν το μακιγιάζ πριν από τον καθαρισμό. «Και τα δύο αποτελούν τα πρώτα βήματα της σωστής ρουτίνας καθαρισμού του προσώπου», υπογραμμίζει ο κ. Μιχελάκης. «Ακόμα κι αν τα χέρια μας δεν φαίνονται βρώμικα, πάντοτε πρέπει να τα σαπουνίζουμε πριν αγγίξουμε το πρόσωπό μας. Ας μην ξεχνάμε ότι μερικά από τα πιο μολυσμένα αντικείμενα στα σπίτια και στους χώρους εργασίας είναι τα κινητά τηλέφωνα και τα πληκτρολόγια των υπολογιστών. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα βακτήρια που περιέχουν μπορεί να οδηγήσουν σε ερεθισμούς και λοιμώξεις των ματιών και του δέρματος».
Η αφαίρεση του μακιγιάζ, επίσης είναι απαραίτητη πριν από τον καθαρισμό, διότι τα καλλυντικά περιέχουν χρωστικές, συντηρητικά, ιχνοστοιχεία και μέταλλα που μπορεί να αποφράξουν τους πόρους εάν δεν απομακρυνθούν με ειδικά προϊόντα. Ύστερα όμως πρέπει οπωσδήποτε να γίνει καθαρισμός, για να απομακρυνθούν τα υπολείμματα του μακιγιάζ τα οποία επίσης μπορεί να αποφράξουν τους πόρους εάν παραμείνουν στο δέρμα, οδηγώντας μέχρι και σε σπυράκια, ειδικά γύρω από τα μάτια.
Ο καθαρισμός πρέπει να ολοκληρώνεται με ενυδάτωση του δέρματος, για να αποκαθίσταται η υγρασία του και να αποτρέπεται η ξηροδερμία, καταλήγει ο ειδικός.