Τα κονδυλώματα είναι δερματικές αλλοιώσεις, οι οποίες προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV. Ως τώρα έχουν ταυτοποιηθεί 190 τύποι του ιού των θηλωμάτων εκ των οποίων οι 120 προσβάλλουν τον άνθρωπο και οι 40 είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενοι. Ορισμένοι τύποι του HPV μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα ενώ άλλοι γονότυποι μπορεί να επιφέρουν μόλυνση η οποία θα οδηγήσει σε προκαρκινική δυσπλασία. Όλοι οι τύποι του HPV μεταδίδονται μέσω δερματικής επαφής (τριβής) και επομένως δεν απαιτείται πλήρης σεξουαλική επαφή για τη μετάδοση των κονδυλωμάτων.
Κονδυλώματα – Ποιες οι ενδείξεις;
Κονδυλώματα: Πώς μεταδίδεται ο ιός;
Ο HPV μεταδίδεται με την άμεση τριβή δέρμα με δέρμα ή με βλεννογόνο που φέρει αλλοιώσεις. Από την τριβή προκύπτουν μικροτραυματισμοί και έτσι ο ιός εισχωρεί στο επιθήλιο. Γι’ αυτό η σεξουαλική επαφή αποτελεί τον ευκολότερο τρόπο μετάδοσης του ιού των κονδυλωμάτων.
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η μόλυνση με τον ιό των κονδυλωμάτων γίνεται κατά την επαφή, ωστόσο τα κονδυλώματα του πρωκτού μπορεί να εμφανιστούν και χωρίς πρωκτική επαφή, με τη μόλυνση να οφείλεται στα δάκτυλα κατά τη διάρκεια του πλυσίματος.
Που εντοπίζονται συνηθέστερα τα κονδυλώματα;
Τα κονδυλώματα εντοπίζονται συχνότερα:
- Στη βάλανο
- Στο έσω πέταλο της ακροποσθίας του πέους
- Στο σώμα του πέους
- Στο όσχεο
- Στο εφηβαίο
- Στο περιπρωκτικό δέρμα
- Στον πρωκτό.
Σπανιότερα, εντοπίζονται στην ουρήθρα και την ουροδόχο κύστη. Εξωγεννητικές και ιδιαίτερα σπάνιες θέσεις εντοπισμού των κονδυλωμάτων αποτελούν ο βλεννογόνος του στόματος, ο φάρυγγας, επιπεφυκότες και οι μεσοδακτύλιες πτυχές των ποδιών.
Κονδυλώματα: Πώς γίνεται η διάγνωση
Οι υποκλινικές μορφές επίπεδες βλάβες διακρίνονται μόνος με τη χρήση ειδικού μηχανήματος, του πεοσκοπίου μετά από επάλειψη με οξεϊκό οξύ 5%.
Με τη μέθοδο PCR-DNA, ανιχνεύουμε το FNA του ιού των κονδυλωμάτων και μπορούμε να κάνουμε ταυτοποίηση του γονοτύπου. Ωστόσο, δε μεταβάλλεται το θεραπευτικό μας πλάνο, με αποτέλεσμα η ανωτέρω εξέταση να μην εφαρμόζεται ευρέως στους άνδρες. Η διαφορική διάγνωση, περιλαμβάνει τις μαργαριτοειδείς βλατίδες του πέους, τους σπίλους, τα θηλώματα, τις μυρμηγκιές και το ακανθοκύτταρικό καρκίνωμα.
Κονδυλώματα – Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου;
Καταστάσεις που ευνοούν την ανάπτυξη των κονδυλωμάτων και την υποτροπή του είναι η φίμωση και οι ουρηθρίτιδες.
Επίσης, ο ιός γίνεται περισσότερο δραστικός και εκδηλώνεται σε καταστάσεις stress, σε ανοσοκατασταλμένους, σε σακχαροδιαβητικούς και σε ασθενείς που κάνουν χρήση τοπικά νορτικοστεροειδών.
Το κάπνισμα επίσης εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα, αφού μειώνει τη δράση ορισμένων κυττάρων (όπως τα κύτταρα Langerhans) που είναι υπεύθυνη για την καταστολή του ιού τοπικά στους ιστούς του κατώτερου γεννητικού συστήματος.
Κονδυλώματα – Ποια η μέθοδος αντιμετώπισης;
Στο εμπόριο κυκλοφορούν σκευάσματα ποδοφυλοτοξίνης η εξάλειψη της οποίας προκαλεί προοδευτική νέκρωση του κονδυλώματος. Τα σκευάσματα αυτά είναι κυττατοστατικά και μπορεί να προκαλέσουν δερματικά αλλοίωση και τον φυσιολογικό δερματικό ιστό.
Άλλοι τρόποι αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων είναι η κρυοπηξία με χρήση υγρού αζώτου.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Η χειρουργική αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων πραγματοποιείται με χρήση μονοπολικής ή διπολικής διαθερμίας. Η πλέον σύγχρονη μέθοδος αντιμετώπισης των κονδυλωμάτων επιτυγχάνεται με laser CO2, η χρήση του οποίου δεν καταλείπει ουλή.
Είναι συνηθισμένο φαινόμενο τα οξυτενή κονδυλώματα να υποτροπιάσουν μετά από θεραπεία. Οι υποτροπές είναι συνηθέστερες κατά το πρώτο 6μηνο από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν τα κονδυλώματα. Αυτό συμβαίνει γιατί σημαντικές ποσότητες του HPV παραμένουν στην περιοχή του γεννητικού συστήματος και καταστέλλονται σιγά σιγά από το ανοσοποιητικό σύστημα του πάσχοντος.
Γενικά μέτρα για την αποφυγή της υποτροπής των κονδυλωμάτων είναι τα παρακάτω:
- Αποφυγή μεγάλου σωματικού ή ψυχικού stress. Διασφάλιση καλού ύπνου και σωστής διατροφής.
- Διακοπή ή περιορισμός καπνίσματος
- Έλεγχος της συντρόφου από γυναικολόγο
- Σεξουαλική επαφή με χρήση προφυλακτικού τουλάχιστον για 6-8 μήνες (σημειώνεται ότι η χρήση προφυλακτικού προφυλάσσει κατά 60-70% από τη μόλυνση)
- Αποφυγή ξυρίσματος των έξω γεννητικών οργάνων διότι δημιουργούνται μικροτραυματισμοί που διευκολύνουν τη διείσδυση του HPV στη βασική στοιβάδα του επιθηλίου
- Διενέργεια περιτομής σε άνδρες με φίμωση έχει βρεθεί ότι ελαττώνει την πιθανότητα υποτροπών
- Επί συχνών υποτροπών και/ή αλλαγή στη ροή των ούρων υποπτευόμαστε κονδύλωμα ουρήθρας και κρίνεται απαραίτητη η ουρηθροσκόπηση.
Ιός των κονδυλωμάτων – Ποια εμβόλια κυκλοφορούν στο εμπόριο;
Εξασφαλίζουν 100% αποτελεσματικότητα σε όλες τις μελέτες που έγιναν σε κορίτσια και γυναίκες 9-26 ετών σχετικά με την προφύλαξη από τους συγκεκριμένους ιούς.
Τα εμβόλια χορηγούνται σε 3 δόσεις εντός 6μήνου. Η έναρξη του εμβολιασμού συνιστάται σε ηλικία των 12-14 ετών.