Η κυάνωση είναι ο ιατρικός όρος για τον γαλαζωπό αποχρωματισμό του δέρματος. Συνήθως, αυτό το γαλαζωπό χρώμα προκύπτει από την ανεπάρκεια οξυγόνου στην περιοχή.

Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, μπορεί να προκαλέσουν μια μπλε απόχρωση στα χείλη. Τα μπλε χείλη είναι μια μορφή κυάνωσης.

Τύποι κυάνωσης και συμπτώματα

Τα άτομα με κυάνωση, έχουν ένα γαλαζωπό αποχρωματισμό στα χείλη τους που φαίνεται αφύσικος. Σημειώνεται ότι η λέξη κυάνωση προέρχεται από τη λέξη «κυανό» που σημαίνει γαλαζωπό- μπλε χρώμα.

Η κυάνωση γενικότερα προκαλεί αλλαγές στον χρωματισμό και άλλων μερών του σώματος που έχουν λεπτό στρώμα δέρματος και πολλά υποκείμενα αιμοφόρα αγγεία, όπως:

• Γλώσσα
• Θηλή
• Νύχια
• Λοβοί αυτιών
• Μύτη
• Άκρες των χεριών και των ποδιών

Μάλιστα υπάρχουν άνθρωποι που διαπιστώνουν ότι έχουν ένα μπλε αποχρωματισμό σε ένα μεγάλο μέρος του δέρματός τους εκτός από τα χείλη τους. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται κεντρική κυάνωση και γενικά υποδεικνύει κάποια επείγουσα ιατρική κατάσταση.

Η περιφερική κυάνωση είναι ένας τύπος που επηρεάζει μόνο τα χέρια και τα πόδια, επειδή τα αιμοφόρα αγγεία της περιοχής έχουν μειωθεί σε διάμετρο (ως απάντηση σε ένα πρόβλημα όπως το έντονο κρύο).

Τονίζεται ότι τα μπλε χείλη είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν παράλληλα με τον κεντρικό τύπο κυάνωσης, παρά με τον περιφερικό τύπο.

Ποιες είναι οι βασικότερες αιτίες των διαφόρων μορφών κυάνωσης

Η κυάνωση των χειλιών και οι άλλες μορφές κυάνωσης δεν είναι ασθένειες, αλλά δείκτες που υποδηλώνουν ότι ένα μέρος του σώματος δεν λαμβάνει αρκετό οξυγόνο. Σε πολλές περιπτώσεις, τα μπλε χείλη είναι αποτέλεσμα έντονου κρύου και τίποτα περισσότερο, αλλά σε άλλες περιπτώσεις υποδηλώνουν κάποιο ιατρικό πρόβλημα.

Οι καρδιακές παθήσεις είναι μια κοινή πιθανή αιτία. Σε ένα νεογέννητο, μπορεί να αποτελεί σημάδι ενός συγγενούς καρδιακού προβλήματος. Σε έναν ενήλικα, μπορεί να αποτελεί σημάδι καρδιακής ανεπάρκειας, προβλήματος της καρδιακής βαλβίδας ή άλλου είδους καρδιακού προβλήματος.

Τα σοβαρά προβλήματα στους πνεύμονες είναι μια άλλη πιθανή αιτία. Πολλοί διαφορετικοί τύποι πνευμονικών προβλημάτων, όπως άσθμα, πνευμονική εμβολή, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή πνευμονία, μπορούν να προκαλέσουν μια μπλε απόχρωση στα χείλη και άλλα κυανωτικά συμπτώματα.

Μια άλλη αιτία είναι κάποιο σοβαρό πρόβλημα στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Σε περίπτωση που ο εγκέφαλος αναγκάζει το άτομο να αναπνέει λιγότερο συχνά από το κανονικό (υποαερισμός), τότε τα χείλη παίρνουν μια γαλαζωπή απόχρωση.

Ορισμένες άλλες πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:

• Αποφρακτική άπνοια ύπνου
• Πολύ μεγάλα υψόμετρα
• Αποπληξία
• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα
• Γενετική διαταραχή του αίματος, όπως η αιμοσφαιρινοπάθεια

Σημειώνεται ότι πιο σπάνια τα μπλε χείλη και άλλα κυανωτικά χαρακτηριστικά προκαλούνται από την έκθεση σε κάποια τοξίνη (όπως τα άλατα αργύρου) ή σε ορισμένα φάρμακα, όπως η αμιωδαρόνη. Αυτό το είδος της κυάνωσης, που ονομάζεται ψευδοκυάνωση, δεν υποδηλώνει πρόβλημα με την ποσότητα του οξυγόνου στην κυκλοφορία του αίματος.

Πώς διαγιγνώσκεται και θεραπεύεται η κυάνωση

Όταν ένας άνθρωπος παρατηρήσει ότι τα χείλη του είναι μπλε, τότε πρεπει να διερευνήσει την υποκείμενη αιτία που προκαλεί αυτό το σύμπτωμα. Ο γιατρός αξιολογεί το ιατρικό ιστορικό, εξετάζει τα συμπτώματα και προβαίνει σε εξετάσεις για την καρδιά και τους πνεύμονες. Επιπρόσθετα, ελέγχει άλλες περιοχές που ενδεχομένως να παρατηρείται κυάνωση κάτω από καλό φωτισμό, όπως η γλώσσα, το εσωτερικό του στόματος, τα χέρια και τα πόδια.

Άλλες εξετάσεις που μπορούν να βοηθήσουν στον καθορισμό του αν η κυάνωση οφείλεται σε κάτι σοβαρό είναι οι ακόλουθες:

• Πλήρης εξέταση αίματος
• Εξέταση αρτηριακής πίεσης
• Συνοξυμετρία
• Ακτινογραφία θώρακα
• Αξονική τομογραφία θώρακος (CT).
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ)
• Ηχοκαρδιογράφημα

Όταν ο γιατρός βρει την υποκείμενη αιτία που προκαλεί την κυάνωση, τότε προχωρά σε συγκεκριμένες θεραπείες για την αντιμετώπισή της, μέσω φαρμάκων, αναπνευστήρων και άλλων απαραίτητων θεραπειών, που θα εξαρτηθούν από την υποκείμενη πάθηση.