Ο πιο συνηθισμένος καρκίνος του αίματος είναι το λέμφωμα και ο τρίτος πιο συχνός στα παιδιά.
Εμφανίζεται όταν ένα αναπτυσσόμενο λεμφοκύτταρο παρουσιάσει κάποιο γενετικό λάθος (μετάλλαξη). Αυτή η μετάλλαξη το οδηγεί είτε να πολλαπλασιάζεται πιο γρήγορα από το φυσιολογικό, είτε να ζει περισσότερο απ’ ό,τι έπρεπε, χωρίς να ανταποκρίνεται στους κανονικούς φυσιολογικούς ελέγχους.
Υπάρχουν δύο είδη λεμφωμάτων, τα Hodgkin’s (HL) και τα non Hodgkin’s (NHL) λεμφώματα. Τα λεμφώματα Hodgkin’s διαφέρουν από τα non Hodgkin’s στον τρόπο που αναπτύσσονται, στον τρόπο με τον οποίο εισβάλλουν στους γειτονικούς ιστούς και στην αγωγή που χρησιμοποιείται για την καταπολέμησή τους.
Παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης λεμφώματος είναι το οικογενειακό ιστορικό, τα αυτοάνοσα νοσήματα, η μεταμόσχευση, η έκθεση σε χημικά, όπως φυτοφάρμακα, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, η μόλυνση από ιούς, όπως ο Epstein-Barr (που προκαλεί τη λοιμώδη μονοπυρήνωση), HTLV-1, HIV/AIDS, ηπατίτιδα C, ή και κάποια βακτήρια, όπως το ελικοβακτηρίδιο (που προκαλεί έλκος).
Τα συμπτώματα του λεμφώματος
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε τα συμπτώματα του λεμφώματος, καθώς η έγκαιρη διάγνωση δημιουργεί καλύτερες προοπτικές για λήψη αγωγής και επιβίωση.
- Διόγκωση των λεμφαδένων σε λαιμό, μασχάλες, τράχηλο, βουβωνική περιοχή
- Πυρετός, ειδικά το βράδυ
- Ρίγη ή αλλαγές στην θερμορύθμιση
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Απώλεια όρεξης
- Ασυνήθιστη κόπωση η έλλειψη ενέργειας
- Αναιμία
- Επίμονος βήχας
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Επίμονος κνησμός (φαγούρα) σε ολόκληρο το σώμα χωρίς εμφανή αιτία
- Γενικευμένη κούραση
- Διογκωμένες αμυγδαλές
- Πονοκέφαλοι
- Διόγκωση ήπατος και/ή σπλήνα
Τι είναι το λέμφωμα Hodgkin
Το λεμφικό σύστημα είναι μέρος του ανοσοποιητικού, δηλαδή του αμυντικού, συστήματος τους οργανισμού. Ο ρόλος του είναι να βοηθά στην καταπολέμηση ασθενειών και λοιμώξεων.
Το λεμφικό σύστημα περιλαμβάνει ένα δίκτυο λεπτών «σωληναρίων» που διακλαδίζονται, όπως και τα αιμοφόρα αγγεία (αρτηρίες και φλέβες), στους ιστούς και όλο το σώμα.
Τα λεμφαγγεία μεταφέρουν τη λέμφο, ένα άχρωμο σαν νερό υγρό, που περιέχει κύτταρα για την καταπολέμηση των λοιμώξεων, τα λεμφοκύτταρα. Κατά μήκος αυτού του δικτύου των λεμφαγγείων υπάρχουν μικρά όργανα σε σχήμα φασολιού, τα οποία λέγονται λεμφογάγγλια. Αυτά φιλτράρουν τη λέμφο καθώς περνάει από μέσα τους.
Ομάδες λεμφογαγγλίων βρίσκονται στη μασχάλη, τη βουβωνική χώρα, το λαιμό και την κοιλιά. Άλλα μέρη του λεμφικού συστήματος είναι ο σπλήνας, ο θύμος αδένας, οι αμυγδαλές και ο μυελός των οστών.
Στο λέμφωμα Hodgkin, τα Β-λεμφοκύτταρα (ένας συγκεκριμένος τύπος λεμφοκυττάρων) αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται με αφύσικο τρόπο και να συγκεντρώνονται σε ορισμένα μέρη του λεμφικού συστήματος, όπως στους λεμφαδένες (αδένες).
Καθώς η νόσος προχωρά, το σώμα καθίσταται όλο και λιγότερο ικανό να καταπολεμά τις λοιμώξεις. Η νόσος του Hodgkin είναι σπάνια. Ανέρχεται σε ποσοστό λιγότερο του 1% όλων των περιπτώσεων καρκίνου που απαντούν π.χ. στις ΗΠΑ. Συναντάται συχνότερα σε νέους 15-34 ετών και σε άτομα μεγαλύτερα των 55 ετών.
Αίτια και συμπτώματα του λεμφώματος Hodgkin;
Τα αίτια του λεμφώματος δεν είναι σαφή. Υπάρχει, όμως, και συσχέτιση με προηγούμενη λοίμωξη από τον ιό Epstein-Barr.
Αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν παρουσιάζουν οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς (πάσχοντες από HIV, μεταμοσχευμένοι, ανοσοανεπαρκείς), οι πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, κοιλιοκάκη, όσοι έχουν συγγενείς πρώτου βαθμού με λέμφωμα, όσοι εκτίθενται σε χημικά, όσοι έχουν ιστορικό της πάθησης ή ιστορικό ακτινοθεραπείας.
Το πιο κοινό σύμπτωμα της νόσου του Hodgkin είναι μια ανώδυνη διόγκωση των λεμφογαγγλίων του λαιμού, της μασχάλης ή της βουβωνικής περιοχής.
Άλλα συμπτώματα είναι τα εξής:
- Πυρετός
- Νυχτερινή εφίδρωση
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Δύσπνοια
- Συνεχή κόπωση
- Σπανιότερα φαγούρα
Τα παραπάνω συμπτώματα δεν αποτελούν απαραιτήτως ένδειξη της συγκεκριμένης νόσου. Μπορεί να είναι συμπτώματα και άλλων ασθενειών που δεν σχετίζονται με το λέμφωμα. Γι’ αυτό, τη διάγνωση μπορεί να κάνει μόνο ο ειδικός.
Εντούτοις, αυτά τα συμπτώματα δεν καθορίζουν με βεβαιότητα της ύπαρξη καρκίνου. Μπορεί να προκληθούν από πολλές συνηθισμένες ασθένειες, όπως η γρίπη ή άλλες λοιμώξεις. Πάντως είναι σημαντικό να επισκεφθεί κανείς ένα γιατρό, εάν τα συμπτώματα επιμείνουν για περισσότερο από 2 εβδομάδες. Κάθε ασθένεια πρέπει να διαγιγνώσκεται και να αντιμετωπίζεται το συντομότερο δυνατό και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη νόσο του Hodgkin.
Το λέμφωμα Hodgkin αντιμετωπίζεται με χημειοθεραπεία.